CroALa & LatTy: nodus

Nodus 1923617 in documento mazuranic-bakovic-mors.xml

AGMEN In Cetinje, in Monte Nigro surrexerat agmen. Exiguum numero, sed pugnis vivida virtus. 160 Vix numerat fortes centum, non, hercule, lectos Ob formam faciemque decoram, sed cor ob acre; Quisque petiturus non plures, ut dare possit Terga fugae, verum binos, ut scindat eosdem, Et moriturus quisque libens est pro cruce sacra, 165 Qua signat se, pro cruce libertateque cara. Agmen inauditum! collectum non velut agmen Colligitur solitum; veluti prius haud volitabat Tunc super auras vox: “Ad fauces se ferat heros!” Ac Echo resonans: “Ad fauces se ferat heros!” 170 Ex latebris tunc non referebat ad aethera voces. Ut vox mystica, qua Superi tantummodo fantur, Huc illuc Nigrum per Montem murmur opacum De saxo ruit ad saxum; mirabile dictu! Per tenebras censes algentia saxa vigere: 175 Haec trepidant, cupiunt, tollunt caput, ex scopulisque Immotis sensim monstrant pugnumque virilem Robustumque pedem; per nervos sanguine caldum Algentes horum flumen transire videtur. Ignivomam longamque superbe deinde petentem 180 Sidera ballistam cernis; tua lumina fida Haec non aspiciunt, quae in cinctu paenula celat... Sed tenebrae densae nocturnum ens eripuerunt Omne tibi; se illuc miles tulit unde volat vox. Nox multa est, tenebris data, nubes astra recondit 185 Lucida, resplendens quoque ferrum paenula noxque. Agmen it obscurum, nocturnum et id anteit heros Insignis. Si illum summissa voce vocaret Ex sociis quisquam, tunc illum “Mirko” vocaret. Agmen it obscurum, sed frustra quaeris ab illo: 190 Quo? Sicut quaeres frustra a fulgore caduco Ac a terrifico tonitru, quo praecipitare Approperent, tibi cum semper responsa remittant: “Haec nihil ad nos! Haec a summo quaere Tonante, Cuius in obsequium mortales se dare debent.” 195 Agmen it, ast: Quonam, qua pergit? Cognita tantum Haec supra caelum stanti sunt. Sed sceleratus Est certe gravis, in quem desuper iniectura Est vim iustitiae eius sententia talem. Agmen it et tacitum et surdum sub nocte per umbras. 200 Nemo sonos, carmen, vel risum fundit ab ore: Vox non percipitur centum de vocibus una. Vero gelata velut nuber horrenda flagella In gremio celat, stillat mussansque minatur Perniciem diram regioni, quam petit: agmen 205 Sic tenebris cinctum, dextrae velut assimilatum Aeternae, tacitum procedit, ut impius ex his Addiscat, fulmen si protinus ad scelerata Responsum non det, se culpa haud esse solutum: Hoc gravius feriet, quo tardius incutit ictus. 210 Arma micantia non crepitant, nec murmure montes Ignivomae replent ballistae, nec radiantes Ad facilem gressum bullae tinnire suerunt: Sed veluti gnari, quem gestent, sub pede prolis Decrescunt Montes ac aspera fiunt plana. 215 Cum socio fido socius procedit eodem, Constanti fidoque gradu velut astra gemella, Subducto cum sole polus convolvitur umbra. Komljani, Zagarač, Bjelopavlić arduus illis Iam dudum post terga manent, modo Rovce refertos 220 Conculcant saxis; post hos, ubi flava fugatis Nocturnis umbris aurora rubescere visa est, Agmen ad illustrem fluvium, cui Morača nomen, Venit, ab hoc nomen regioni educitur illi. Hic transire diem validum consederat agmen. 225 Hic madido iacuit revolutus gramine, somno Ut recrearet iam fessas in corpore vires: Hic autem ignerium ballistae cernit acerbum Ac accurate plumbum letale recenset, Cote sui fidum vel laevigat ensis acumen: 230 Hic chalibe ex saxo scintillam excudit et illam In foliis siccis capit et dein accumulatis Termitibus forti flatu flammam excitat acrem: Arietis hic quartam partem oblatam a grege miti In nuceo parvoque veru conversat ad ignem, 235 Vel de ventre trahit perae sibi caseolum album. Ardescitne siti? Non distat Morača flumen. Estne calix opus huic? Palmas adhibebit utrasque. Interea caelum sine nube rubescere coepit, Pastor oves vigil in vicina convocat alpe, 240 Et ducis arietis aes huic dat responsa sonoro. Ecce gregem proprium visurum cernis euntem Nunc alium mitem pastorem. Non decor eius Aurum ac argentum, sed virtus et toga nigra. Cum funalibus et facibus non hunc comitantur 245 Illustres comites, et nec de turribus altis Aera, sed occiduus sol est comes illius ac aes Arietis adveniens clemens de monte propinquo. Illius templum est spatium omne sub aetheris axe, Ara verenda et mons et vallis, thus odor ille, 250 Qui sese defert ad caelum ex floribus, albo Ex mundo necnon ex sanguine pro cruce fuso. Cum melioris heri famulus bonus agmen adiisset, Auxilium Domini optavit, et inde vocatis Fortibus ut iuvenis saxum conscendit in algens, 255 (Algebat saxum, sed cor fervebat) honestus Et bonus ista senex tunc verba ferebat ad agmen: “Tutores patriae, soboles mea, vos generavit Haec regio, vere praerupta, sed aurea vobis. Haec et avis vestris vitales tradidit auras, 260 Haec patribus vestris vitales tradidit auras, Haec vobis ipsis vitales tradidit auras: Pulchrior hac vobis ulla haud existit in orbe. “Semper avi vestri fundebant pro hacce cruorem, Usque patres vestri fundebant pro hacce cruorem, 265 Vos quoque prompti estis nunc fundere pro hacce cruorem: Carior hac vobis ulla haud existit in orbe. Veloces aquilae super alto vertice nidos Aedificant, quoniam libertas vallibus absit. “Cum sueti sitis moderatam ducere vitam, 270 Cui vestrum cordi est, an vinum saxa refundant? Cui vestrum cordi est, an fruges saxa refundant? Cui vestrum cordi est, an serica saxa refundant? Donec prosiliunt gelidae de fontibus undae, Donec terrificis reboant mugitibus agri, 275 Donec balatus dulces per saxa resultant. “Pulveris est tibi sat, satis et super est tibi plumbi: Herois manus est fortis; sub fronte coruscat Falconis lumen; cor in eius pectore fervet; Firma fides, hanc non vertes; te frater amore 280 Prosequitur fratrem; te fidum amplectitur uxor Fida; sit his pro actis munus tibi nobile carmen; Estne tibi ferris opus? Affert haec tibi Turca: En tibi, quae votis optas, sunt omnia praesto! “Ast super omnia, quae decorant haec culmina montis, 285 Crux est, quae super haec effert se; roborat haec vos In cruciatibus et caelo vos protegit alto. “Ah! si ex planitie, prospectus unde vetantur, Et reliquae gentes hanc nullo tempore victam Illustremque crucem de vertice Lovćen ad astra 290 Elatam aspicerent, et si innotesceret illis, Quomodo Turca ferox constanter faucibus atris Haud parvo glutire illam molimine tentet, Et frustra dentes ad Montes quomodo frangat: Non pigrarentur, dum sacra pro cruce vobis 295 Crudelissima sunt crebro tormenta ferenda, Nec vos barbaricos idcirco voce vocarent, Quod, dum istae somno, morti vos membra dabatis. “Pro cruce vos sacra prompti estis cedere vita. Nunc etiam pro illa consurrexistis in arma, 300 Divae irae fortes ultores. Est opus illi, Qui servire Deo mavult, ut corde polito Serviat et sceleris purus sua debet obire Munera qui promptus peragit mandata superna. “Si fratrem verbo quis vestrum offenderit unquam; 305 Vel scelerans animam vitam resecaverit hostis Cuiusdam miseri; vel clauserit ostia fesso Forte viatori; vel promissa atque fidem non Addiderit dictis; vel quaesitum esurienti Non dederit panem, nec laesi cinxerit ulcus; 310 Omnia sunt isthaec peccata, nefaria facta: Crimina dimittuntur eis quos paenitet horum. “Paeniteat vos, clara dies dum luce coruscat; Dum tempus, pueri, decurrit, paeniteat vos; Paeniteat vos iam nunc antequam ad Omnipotentem 315 Se sistant animae vivaces; paeniteat vos, Nam brevis est vitae cursus, brevis et celer una; Paeniteat vos, nam multos aurora resurgens Inveniet ducetque ubi standum est omne per aevum; Paeniteat vos....” Tuncque seni vox faucibus haesit 320 Et supra niveam barbam eius gutta refulsit Sole sub ardenti velut unio. Forsan amaro Commemoratu illum nunc fortior increpat aetas, Atque sui plagas medicans gregis ipse suarum Forte recordatur iuvenilum tristitiarum: 325 Hic bonus est pastor, nam aliis quae praedicat, ipse Usque suis factis haec confirmare videtur. Ad pia verba pii senis omnis turba stat illa Aegra gravi tamquam morbo; mitesque videntur Agni, qui fuerant silvestres ante leones: 330 Divinum tantum facit haec miracula verbum. Quis stetis ante oculos mitis tunc agminis huius, Cum subito palmae centum enses diripuerunt Vagina centum? Vere mirabilis adstans! De cursu ad caelum cum corda repellere centum 335 Atque voluntates valet unus perdere centum! Novica, crudelis tortor prius, et modo liber, Adstat et agmen adit properanter relligiosum Accedensque seni dat constans ore loquelas: “Per Dominum fratres, fortes ex Montibus istis, 340 Ferra micantia ne vagina diripiatis. Novica notus ego sum, sed mutatus ab illo, Non contra, vero cum vobis en eo flagrans Sanguine Turcarum hasce meas modo tingere palmas. Turca ferus dudum rapuit mihi quaeque tenebam, 345 Dextra mihi tantum sospes fortisque remansit, Quae posthac Montis Nigri tantummodo fiat. Namque crucem, nisi rite lavatus, non decet heros, Haec votis opto summe: me in fonte lavate; Nos ad agendum nam tempus nunc ocius urget.” 350 Haec ad verba manus centum letalia ferra Deposuere statim, centum quoque lumina, sicut Per pluviam, formosam Irin pro sole videbant. Cumque senex oculis dederat signum, ilicet illi Porrexere galerum undae de Morača, deinde 355 “Nate, fide viva Patrem sectare Supernum, Eius ab aeterno Natum quoque , tertium Eum, qui Spiritus est Sanctus: viva sectare fide, tum Haecce fides et te salvum servabit in aevum.” Dixit et hinc unda Turcam perfudit acerbum 360 Testibus excelsis, praeruptis Montibus atque Illorum natis, hoc agmine in alpe morante. Tumque senex oculos tollit venerandus in altum, Mansuetos oculos, et brachia nix velut alba, Ac agmen solvit peccatis. Deinde videtur 365 Hoc donare Deo: iuveni dat cuique superni Particulam panis, sacram escam; cuique superni Dat vini iuveni guttam quoque, pocula sacra. Prodigium magnum rutilans sol lustrat ab alto: Debilis annosus restaurat debilitatos 370 Mortales, ut par Divo vis fiat eorum. Sicque refecti inter se basia fida dederunt. Immotum summo stetit agmen Numine plenum, Nequamquam velut ensis inunctus sanguine, vulnus Quo letale datur: sed ut aurea sanctaque penna, 375 Qua Deus acta notat patrum pro posteritate. Occiduus sol iam se vertice condidit alto; Discessitque senex ac agmen se tulit ultra.