CroALa & LatTy: nodus

Nodus 1901781 in documento zamagna-b-epist.xml

AD JOANNEM BL. F. BOSDARIUM PATR. RH. Quamvis edoctus Senis, urbe inter Hetruscas Morataque bene et nitida semperque vigente Artibus ingenuis, et praeceptoribus aucta Eximiis, satis ipse tibi jam consulis, et das Non vanam frugis maturae spem; tamen audi, Ipse etiam quid nunc tibi dicit avunculus, et quid Censet, nec sapiens, nec multo callidus usu, Verum sollicitus de te, dulcissime rerum Bosdari. Scis, et puerum quam semper amarim, Et nunc vernantem primaevo in flore juventae Carum habeam. A superis nutricula possit alumno Quod petere, id dederunt dii scilicet, oris honorem, Ingenium, vires, census natalibus aptos, Indolis et speciem generosae: caetera perges Dum tibi procurare, haec fors audisse juvabit, Sint licet e trivio desumpta rudique Minerva. In patriae primum incipiens tu vivere luce Cunctorum prostas oculis, liberque vagaris Libera in urbe, procaci etiam, pariterque maligna, Ut mos plerumque est hominum, quos moenia gyro Angusto includunt, nec magna negotia turbant. Incessum, vocem, gestus, habitumque notabunt, Si licet, et sensus, tacita quos mente revolvis, Discutient, pravi si quid nanciscier in te Forte queant. Quare tantum nil sit tibi curae, Quantum ne offendas quemquam: sic omnia dicta Factaque judicio prudens moderare, superbum Ne vel inurbanum latrans vicinia clamet, Et matrem miseram vocet, et me damnet eumdem, Qui fuerim nati mittendi maximus auctor Italiae ad fines. Sine fastu comis, apertus, Indulgens pariter summis videaris, et imis, Quidquid agas, fuerisque ubicumque: externa caveto Plus justo laudes patriisque opponere certes Moribus: excusa, ni facta domestica possis Commendare. Bonus civisque videbere, erisque Jucundus, queiscum debes convivere, prima est Quae nempe ac potior sapientia. Fama sequetur Optima apud multos, ni et fallor, amabere, quod sat, Atque etiam plerisque placebis. Posse placere Omnibus, haud ulli concessum est; ipsaque virtus Immodico splendore oculos si praegravat, urit. Testis Aristides, qui vulgo est justus Athenis Quondam habitus: cuidam non noto, hoc nomine tantum Displicuit, poenamque tulit clarissimus exul. Nulla in re nimius videare; audacia longe Absit, et altisonans nimiae fiducia linguae: Semper ama medium; jucunda modestia semper. Effuge praecipitem, qui nunc dominatus in urbe Bacchatur, luxum; sed et ipsas effuge sordes Lucra et, quae melius quaerat Muscicus apella Russius et compar, soliti corradere nummos. Officiis certa, majori assurge, caputque Pronum aperi, facilis responde, ac redde salutem: His amor haud spretis, odiumque paratur omissis. Nec cursare foro placeat, nec compita obire, Atque puellarum venari exerta fenestris Ora levi, et clausis garrire in nocte tabernis Sorbentem calidos rores, et gutture olentis Fumi exalantem nebulas; aut quaerere, crure, Ne gravius memorem quidquam atque obprobria tangam, Moevia num curvo, num sit Calfurnia recto? Tesserulis socios inter si forte joceris, Alea sit vacuo lusus, non questus avaro, Atque hilares pariter victus victorque recedant. Haec ubi prima tuae ceu fundamenta futurae Constitues vitae, multum mihi saepe monendus Rursus eris, fervet dum sanguis, dumque voluptas Ducit inexpertum vitiosa ad gaudia, cautus Desidiam ut vites. Venatibus otia falle Et cursu spumantis equi; pila missilis artus Innocuis agiles ludis exerceat, atque Ficta reluctantem sumptis mucronibus hostem Pugna vocet; lyra pulsa sonet, choreasque per artem Ducere et ad numeros vestigia flectere cogat. Haec te digna quidem cura est; his tempora ludis Grata trahes, animum quando majoribus aegrum A studiis laxare voles. An credis in arcem Palladiam ascendisse, quod ipso a limine clausas Intus opes vidisse datum tibi? Longius abstas Quo propius te accesse putas: vix semita aperta Prima tibi doctrinae, et jam ceu fine potitus Cessabis; nec tu per amoeni culmina Pindi Pieridum immixtus thyaso sitientia labra Proluere audebis vel hyantaea Aganippe Pegaseo vel fonte? Videri coelum undique stellis Fulgere? Quid circum solem flammantia volvit Astra, quid in curvas ducit, revocatque choreas Diverso in spatio, diverso et tempore semper Mercurium, Venerem, Terram, Martemque rubentem Atque Jovem, atque senem Saturnum? Quae mora tardat Crinitas per inane faces, quae noctibus aequat Luces causa pares? Quid ventos excitat, et quae Vis mare nunc reprimit, nunc aestu surgere cogit, Alternatque vices? Aura, amnes, viscera terrae Num nova non cupidis produnt miracula rerum, Invitantque ausus hominum? Quid saecla ferarum, Omnigenumque animantum, alis seu corpora librant, Seu pinnis agitant, seu spiris prona volutant, Non rapiunt animum? Felix cognoscere tantas Qui potuit causas, caecosque recludere fontes! Felix et qui ausus tantum tentare! Juventa Dum calet, o quanto hoc melius fruerere labore Urgendo quam segnis inertes temporis horas! Quid quod et ipsius generis tu jure teneris Notitiis rerum variis formare animum, ac te Imbuere, ut possis curare negotia praesens Non tua dumtaxat, sed quando postulat usus Ipsa aliena etiam? Proin est doctrina paranda Apta tibi: neque enim diffusa scientia venis Una patricio serpit cum sanguine, multi Ut male nunc fortasse putant genitoribus orti Nobilibus juvenes. Pubem maturior aetas Excipiet, levibusque jocis succedet honorum Ambitio; praetor seu judex reddere quondam Cuique suum debebis, et idem condere leges, Causarum aut nodos, dubiosque evolvere nexus Patronis studia hinc atque hinc adversa sequutis. Qui facies recte, qui tanto munere fungi Quibis, dic sodes, ni jus commune tenetur, Ni patrium penitus sedet alta in mente receptum Ipsa et naturae lex prima, unde omnia manant? Publica saepe itidem patres sententia poscet, Resque erit aut ratione, aut exemplis agitanda Haustis historiae claris e fontibus. Haeres Incertus, titubasque; modo huc modo laberis illuc. Et merito: nam quae suspenso digna senatu Verba seres, sophiae doctis penetralibus expers Ac rerum et populorum ignarus? Perdidit urbes, Et perdet, mihi crede, pudenda inscitia plures, Quam furor hostilis vel edacis temporis aevum. Sit patriae tibi magnus amor, sit cura tuendae, Justitiam et semper colito: quidquid tibi rectum Atque pium fuerit visum, nec gratia, nec vis Ullius impediat, quin firmum sit, maneatque, Quantum in te est, fixum: frustra seducere tentent Muneribusve minisve; ut circum saxa sonantes Franguntur fluctus euris turbantibus aequor; Sic clades minitata, oblataque munera vano Nequidquam assultu quatiant immobile pectus. Imperii haec virtus sit murus aheneus: illam Qui fugiunt, ponant et honorum insignia, et omnes Nominis ac generis titulos, fex ultima plebis, Venales animae ac viles. Cane pejus et angue Vitandum est ne turpe animum juvenilibus annis Dedecus inficiat, prolapsumque improba raptet In vitium mox consuetudo, admissaque culpa. Quos videas sine noxa et clara excellere laude, Hos sequere, horum animo propone exempla: pudebit, Cum meliora habeas, non et melioribus uti. Quod superest, venerare Deum, quem semper adesse Crede tibi, ac mentis scrutari arcana repostae Ultorem scelerum largitoremque bonorum; Hic primus fons esto, haec ultima linea rerum.