CroALa & LatTy: nodus

Nodus 1896487 in documento levakov-r-epist.xml

Reuerendissime Domine Praesul et Pater in Christo Colendissime!

Festa haec Paschalia negotia omnia suspenderant, unde etiam ego uacare debui circa Bullarum sollicitationem, praesertim cum adhuc semel tentare intendam, si illas per uiam secretam habere ualuero; nam quando Proposita fuit Ecclesia, uti nuper scripsi, nihil superinde factum fuit a Sacro Collegio, quare etiam addideram in meis Propositionem ita factam fuisse, ut nulli praeiudicium aliquod inde potuisset prouenire. Dedi Sacro Collegio Aureos centum, pro Bullis impendam stoƷe bude naymanye moglo, a day Boshe dabÿe iƷsunya daly; atque ubi primum expeditas habuero, mittam per fideles manus, uel per Dominum Matkouich, si potuerimus interea facultatem regressus illius obtinere.

Nunc per Reuerendum Dominum Burich mitto Dominationi Uestrae Reuerendissimae Compendium Sanchez de Matrimonio, quod emi Iuliis Sextilibus. Non est quidem adeo eleganter impressum, sed cum alterius editionis aeditionis non habeatur, utendum illo, etsi typographicis erroribus scatente.

De eo quod scribit circa litteras ad sedem Apostolicam a nostris maleuolis missas quasque Dominus Ursinus reseruarat, iam scripsi, nunc itidem repeto, memoratum Dominum Ursinum, qui de illis me certiorem fecerat, e uiuis excessisse antequam ego huc regressus sum. Scripta autem illius et alia mobilia quaecumque fuisse a parentibus distracta, ita ut nullum super iis indicium habere potui, licet instanter postulassem, non sine fundamento, cum scirent dicti eiusdem affines et consanguinei necesitudinem mihi cum illo haud uulgarem exstitisse, atque aliquot opuscula mea inter libros eiusdem reperissent, quae et reddiderunt statim. Dubitant cum aliis fragmentis et chartulis, quarum aliquot cophinos plenos inuenerant, igni traditas praefatas litteras: nam et alias plurimas combusserunt. Itaque de his nihil sperandum.

Circa synodum arbitror frustraneum fore petere facultatem, cum sperem breui Bullas habere totumque negotium absoluere. Nihilominus tamen, si Dominus Datarius aliquid plus sperato pro illarum expeditione machinaretur aut praetenderet, ita ut protractio aliqua notabilis fieri deberet, faciam pro uoto. Sed spero molestia hac, Deo fauente, liberari.

De meo negotio et eiusdem expeditione nihil mihi possum polliceri. Nam sicuti per alias meas et per consanguineum meum Matkouich significaui, maior mihi expensa facienda esset, quam haec, quae pro Dominationis Uestrae Reuerendissimae confirmatione facta est et fiet. Congregatio etenim Propagandae fidei negotium seposuit atque ad Congregationem Consistorialem, cuius est Suffraganeos et Coadiutores dare, amandauit. Atque ita per uiam ordinariam eundum erit. Pecuniam autem tantam non habeo, neque aliunde spero me habiturum. A vƷaky danƷe trosi kuliko toliko, nesto za liƷte, nesto za paperus, i drughe potrebschine. Izlogh onoga, stoƷeye darovalo y stoye treba darouati ouomu i onomu. Per me tamen non stabit, sed quidquid efficere potero conabor, rauno kako Ʒam za Ʒe.

Quantum ad historiam ampliandam, non dubito, quin multa in archiuiis archiuis Romanis et praesertim Uaticano reperire possemus, sed nullus quicquam inde extrahere potuit, nisi pecunia mediante, quae custodibus et iis, qui ad eiusmodi officium deputati sunt, dari solet; quemadmodum etiam Pater Incoffer iam multam impendit pro suis Annalibus farciendis. Ego eiusmodi impensam facere nequeo, proindeque etiam supersedere debeo. Sed quae aliunde conquirere possum pro historia mea uniuersali, quam de Illyrica Natione et eiusdem uera origine scribere coepi, assidua fatigatione conquiro, ita ut ausim dicere me post reditum in Urbem supra quingentos et triginta auctores euoluisse, maxima omnium admiratione atque maximo tum labore meo, tum incommodo, cum auctorum penuriam in Monasterio habeam, sed ad uarias et longe dissitas a Monasterio Bibliothecas, horis determinatis, iisque furtiuis, cursitandum est.

Conscripsi Dialogum unum, de Antiquorum Illyricorum lingua, in quem Dominationem Uestram Reuerendisimam introduxi, nec non Reuerendos Dominos Mixam et Missich atque Dominum Pernar, uarias sententias examinando, ac demum meam stabiliendo, quae est: Antiquos scilicet Illiricos: Dalmatas, Istros, Liburnos, Paeones, siue Pannones, Scordiscos &c. eadem lingua usos fuisse, qua hodie utuntur, siue Slauonica ea, siue alia denominatione apelletur. Proindeque reiicio somnium illud Blondi, et qui ex Blondo accepit Fausti Uerantii, linguam nimirum hanc, qua hodie Dalmatae, Bosnenses et nos Croatae utimur, allatam fuisse in istas regiones post diui Hieronymi tempora, aeuo uidelicet Iustiniani Principis, in aduentu Slauorum &c., cum longe uetustiorem atque partibus usitatam demonstrem. Dialogum hunc adscripseram Praestantissimo Domino Cardinali Barberino, et fortassis breui typis uulgassem, sed nonnulli amicorum suaserunt dachie bolye biti pripiƷatiga ali bratu CzeƷarowe ƷwetloƷti, ali Ʒynu nyegowomu, od kÿhƷe çhlowek more stogod nadeyati; zatoƷam oƷtawyl. Hoc in Dialogo huiusmodi elogium, uerbis ad supremum Cardinalem directis, de Dominatione Uestra feci: "Tu, Cardinalis amplissime, fac quaeso, grauissimis huius mei Dialogi Personis in umbra Eminentiae tuae consedendi potestatem, et dum ego cum his de Antiquorum Illyricorum lingua disputo, tu Auditoris, ac si lubet, Disceptatoris officio fungi non dedigneris. Duo ex hoc, si non plura, commoda accipies. Nam et Animum Urbis Orbisque curis ac molestiis grauatum releuabis interea, et uiros cognosces integerrimos, tuarum uirtutum studiosissimos Tuaeque Largitatis ac Munificentiae in remotissimis partibus constitutos praecones eloquentissimos. Conspicies Reuerendissimum Dominum Benedictum Uincouicz, in Philosophorum ac Theologorum studiis apprime eruditum, Iuris utriusque Doctorem, in Sacris Literis, Ecclesiasticis rebus, Religionis dogmatibus et Controuersiis, Catholicae Ueritatis fundamentis historicorumque monumentis uersatissimum, qui pectoris sui Bibliothecam, morum Probitatem, uitae Innocentiam atque Integritatem incorruptae Fidei in Deum et Homines conseruatione ita exornauit, ut quemadmodum rerum omnium cognitione uirtutumque excellentia se admirabilem praebuit et illustrem; neque enim illa inflari, neque hac extolli uisus est unquam; sic seruatâ ubique fidê ad Deum, ad Ecclesiam, ad Caesarem, ad Regem, ad Rempublicam, ad Patriam, ad uniuersos denique et singulos, factus est illustrissimus. Nouit Croatia, in qua natus, nouit Slauonia, nouit Ungaria, norunt Optimates et Proceres, norunt Praelati et Antistites dictorum Regnorum et proximorum, nouit Rex ipse Orbisque Imperator Ferdinandus, qua Hic animi praesentia, qua constantia et firmitate audax intrepidusque publicis in Comitiis Catholicam Religionem, Pietatem in Deum, obseruantiam erga Romanam Ecclesiam, obedientiam et Fidem erga Regem aduersus Haereticorum molimina propugnauit. Non ego hic Antistitis huius in rebus gerendis uigilantiam, non in causarum cognitione diligentiam, non aequitatem in diiudicandis controuersiis, non studium in negotiis conficiendis, non demum laudabiles caeteras Animi affectiones rationesque eiusdem absolutissimas numerabo, quarum intuitu piissimus Caesar, felicis recordationis Ferdinandus Secundus, Romanorum Imperator semper Augustus, et plurimi eum fecit et charissimum habuit usque adeo, ut maiorem eidem in Ecclesia Zagrabiensi Praeposituram primo, deinde Quinqueecclesiensem quoque Praesulatum contulerit. Neque minoris eundem aestimat Inuictissimus Ferdinandus tertius, similiter Romanorum Imperator, catholicae religonis Christanique imperii Hostium debellator gloriosissimus, qui grauiora eidem saepius committere consueuit et praefatam Zagrabiensem Ecclesiam regia munificentia atque authoritate Iuris Patronatus dandam et conferendam duxit. Cuius Collationis confirmationem, quod tandem aliquando, post quadriennium, uidelicet, multo sudore ac labore a Sede Apostolica quaesitam acceperit, fauori tuo inprimis et memor et gratus acceptum refert. Episcopus certe numeris omnibus absolutus, et quemadmodum Episcopatus honore ornatus, ita purpura ac rubrogalero dignissime decorandus. &c." OvakoƷam ya owdi, u chemu akoƷam sto manye ali na kratchie negobiƷe hotilo rekal, Vase GoƷpodƷtwo oproƷtiti. Hochiu, ako Bogh da, nadopuniti u drugom meƷtu.

Memoriam habeo Diplomatis, et suo tempore habebo.

BoymƷe da hochie stogod doyti na Capitulum i na GoƷpodu Canonike, eo quod Breue Apostolicum publicatum sit circa Breuiarium et alia Romanum, a ne executioni demandatum; nitÿe verhu toga Papae supplicatum. Quia autem tanto tempore neglecta sententia in Brevi praescripta, nec non poena ibidem expressa spreta, chudno owde zato sepchiu, i day Boshe, daƷe ne pride na Interdictum, i stogod gore. JatiƷam doƷta odgoworil, chinechi neznati za Breve Apostolicum, quod Dominus Tomcus attulerat, ali oni nahode registratum. Nistar manye, ako nebude od tude koga podbadavcza, nechie drugo byti. ZastoƷam ya rekal da morebyti morte praepeditus Dominus Tomcus et Episcopus non potuerunt publicare, ali daye poghinulo Breve, ter da neznayu zanye. Trebabi dakle remedium wzeti wƷeti koliko perwo et consulere omnibus quae euenire possent. A rekalƷam na rechi GoƷpodinu Burichiu stobiƷe moglo uchiniti. MenetiƷu byli proƷyli pro reformatione proprii Breuiarii, i dabih na to owdi proƷil dopuschenya; ali to nistar nema chinenya cum reuocatione Breuis iam emanati, quo antiqua Breuiaria et Missalia abrogantur.

De caetero nimam sto piƷati, nego GoƷpodin Bogh Vase GoƷpodƷtwo zdrawo darsi wnogo leth na chaƷt i hwalu Ʒwoyu. Roma, feria 4. Paschatis 1642. Dominationis Uestrae Reuerendissimae Filius addictissmus frater Raphael Levakouich

Ut meliori modo memoriae haerere possit commendationis huius meae officium, hic in fine appendo, et quacunque animi et studii mei possibilitate tum personam, cum res et negotia Domini Burich commendo, atque ita commendo, ut intelligat is me Maydacum Maydaco commendasse, qui nisi bene sub Dominatione Uestra Reuerendissima pedem fixerint, haud dubio leui procella dispergentur. Ʒadaye wreme, GoƷpodine, i zato dokle morete, ogledayteƷe na wasse Mandayke, zasto wrydnÿ i doƷtoyni yeƷu, et licet nomen exosum sit, uirtutes tamen etiam apud aduersarios admirantur.