CroALa, 2024-04-29+02:00. Nodus 1814000 in collectione croala.
Functio nominatur: /node/croala/1814000.
HOMERI ILIADOS LIBER NONUSSic laeti excubias pro moenibus urbis agebant Trojugenae: at Danais pectus fuga concitat imum, Terroris comes atra. ducum moerentia saevus Usque dolor penitus fodit alto vulnere corda. Horrendi ceu vasta cient cum caerula venti, Trux Boreas, Zephyrusque, ambo de finibus orti Threïciis; subito propulsu attollitur alte Unda tumens immane, fretumque exaestuat imis Sedibus, et multa litus perfunditur alga: Sic Danaūm vario, fervebant corda tumultu, 10 In partes distracta; omnes, turbataque luctu. It vultu moerens demisso ingentibus aeger: Atrides curis, et obit tentoria, et uni cuique, jubet, regum praecones dicere seorsus, In coetum veniant; clamori at parcere: primas Ipse sibi et sumit partes operae, atque laboris. Consedere omnes moesti: consurgit Atrides Ora madens lacrimis. Celsa ut de rupe cadit fons Dulcis aquae, ac pleno trepidat per confraga rivo: Sic fletu rigat ille genas. tum, pectore ab alto 20 Ingentem ducens gemitum, sic farier orsus:| o socii unanimes, Grajūm regesque ducesque, Jupiter, heu, me fraude mala Saturnius ipse Insontem implicuit; laetos qui ad tecta Laremque Promisit reditus, magno post eruta bello Pergama: nunc idem captum spe lusit inani, Frustra operis fessum et longi jubet irrita ferre Orsa domum, et vacuum, tot post amissa virorum Milia, et indecorem nulla cum laude reverti. Hunc magnus finem rebus dat Jupiter; urbes 30 Dejecit multas qui celso a culmine, multas Dejiciet, vertetque (potest nanque omnia) fundo. Ergo agite, atque meis cuncti parete volentes Consiliis: longe hinc patrias fugiamus ad oras. Jam spes nulla, capi nostris posse Ilion armis. Dixerat Atrides: olli obstupuere silentes, Attoniti et moesto curam sub corde premebant. Armipotens tandem haec fatur Tydeïus heros: Nunc primum incipiam verbis contendere tecum Heic procerum in coetu, qua fas, Atrida; loquenti Stulta nec ignavus cedam, verum obvius ibo. Tu, quaecunque loquar, rex, irae parce. peperci Ipse prior; lenta et sum passus mente vocari Degener in Danais, nec fortia natus ad arma. Haec etenim jactata omnes, juvenesque, senesque, In me foeda palam norunt convicia Graji. De geminis tibi quippe dedit Saturnius unum. Imperio praestare dedit, sceptrisque potiri: Virtutem, imperiis quae firmior omnibus una est, Et sceptris praestat longe omnibus una, negavit. 50 Tamne igitur timidos, tam molli pectore credis, Tamque sui oblitos decoris, quam dicis, Achivos? Ire domum tibi si properat mens percita, solus I, licet: ampla patet reditu via. stant tibi naves Ad mare tot, patriis quae te huc vexere Mycenis. Coeptum opus urgebunt alii, fortesque manebunt. Tandem Troja cadat Grajo dum Marte: capessant Vel, si tantus amor patriae telluris, et ipsi, Qua vult quisque, fugam curvis in navibus; unus Ipse tamen, mecum et Sthenelus, bellabimus, alta 60 Dum nostris excisa armis cadat Ilios; ambo Dīs quando auspicibus Phrygias advenimus oras. Sic ait: at Graji magno clamore probarunt, Consiliumque ducis mirati, et fortia verba. In mediis surgens Nestor dehinc talia coepit. Tydide Armipotens, idem virtute, sagaci Mente idem longe cunctis aequalibus anteis; Nec tua verba, reor, quisquam contemnet Achivūm, Nec erit ut dictis dicat contraria quisquam. Consilii sed non potuisti attingere finem. 70 Nec mirum: juvenis nanque es; mihi filius esse Multorum et minimus posses. non vana locutum Argivis tamen esse ajo te regibus, at, quae, Apta loco, ratioque, et rerum posceret usus. Nunc age, qui multo senior te glorior esse, Eloquar, et pulchro pandam cuncta ordine; cunctis Quae placeant Grajis, et quae probet ipse Agamemnon. Gente, domo, patriaque exlex caret ille, tumultus Cui sunt, ac turbae cordi, et civilia bella. Mox tamen haec. furvae nunc praestat cedere nocti, 80 Et, quod opus, curare dapes, omnique virorum Deligere ex numero vigiles, qui milite murum, Egressi ad fossas, et propugnacula, servent. Tu princeps Atrida (tibi nam summa potestas) Incipe, et ex omni longaevos gente vocato, Atque epulis adhibe proceres. tentoria vino Plena tibi, nulla Grajis non luce carinis Quod ponto advehitur Thracum de finibus. ingens, Accipere ut multos possis, tibi copia rerum Praesto est, multorum regi. consederit omnis 90 . Cum procerum numerus, qui dixerit optima factu, Consilium ne sperne. et opus sapiente, bonoque est Consilio Danais. non longe a navibus ardet Ignis enim, vigilatque hostis. discrimine quisnam Gaudeat in tanto? nox haec, rex, una salutem Vel feret, exitio ingenti vel perdet Achivos. Haec senior: Grajūm nemo non dicta probavit, Aut renuit praecepta alacri facere omnia mente. Continuo vigiles cincti fulgentibus armis, Nestoris egregii proles fortis Thrasimedes, 100 Tum duo Martigenae Ascalaphusque et Ialmenus acer, Merionesque, Aphareusque, et Deïpyrus, Lycomedes Et dius magni Creontis clara propago, Procedunt, septem numero; centena secuta est Quenque manus juvenum, sublatisque horrida telis Egreditur, fossasque inter murumque resedit. Heic structos coenam sibi quisque parabat ad ignes. Atrides proceres vocat in tentoria. densi Considunt, celebrantque dapes, tacitique fruuntur Appositis, jactantque manus ad fercula, edendi 110 Donec victus amor tandem est, viresque refectae. Primus ibi ante omnes Nestor tunc farier infit, Consilium ob sapiens dudum laudatus Achivis. Hic procerum in medio sic dulci est ore locutus. Atride venerande, virum rex magne, Agamemnon, A te principium, sermo in te desinet omnis, Cui populos fraenare dedit regnator Olympi, Consulere et cunctis, legesque et ponere jura. Ergo decet studioque omni te dicere facto Quid fit opus, studioque pari, si forte voluntas 120 Est alii monstrare aliquid, quod profore credat, Nulli non aures, mentemque ad vertere. postquam Audieris, statues unus, diceris et auctor. Nunc igitur, sedeat quae nam sententia menti, Dicam equidem. melior qua dici haud ulla profecto Est potis. una placet quae nunc, atque una placebat Tempore jam ex illo, raptam Briseïda quo, rex Inclyte, ab irato furiis incensus Achille Abduxti foede, me non laudante, rogante Me frustra, immani coepto ut desistere velles. 130 At te saeva animis elatum ingentibus egit Ira virum contra, nemo quo fortior unus, Quem superi eximio divi dignantur honore. Huic sua contempto rapuisti munera, habesque Nunc etiam. sedenim jam tempus quaerere si qua Forte queat mitis reddi, ponatque tumorem Muneribus victus blandis, blandaque loquela. Talia Nelides; contra cui talibus infit Atrides: Commissa mihi quaecunque recenses, Vera, senex, fateor. demens mihi, et improbus ipse 140 Hanc merui noxam. multis par milibus unus Vir pretio est, pater eximio quem curat amore Ille deūm huic magnum ceu nunc decus attulit ultro, Et domitos clade ingenti protrivit Achivos. Sed mea quandoquidem culpa est, exsolvere noxam Est animus, largisque virum placare furentem Actutum donis. numerans quae singula coram Omnibus heic olli spondebo, atque ordine dicam. Septem igni intactos tripodas, fulvique talenta Auri bina dabo, fulgentes aere lebetas 150 Bisdenos; addam bissex compacta nitentum Corpora cornipedum, rapido in certamine cursus Praestantum cunctis, et praemia prima ferentum. Nec foret ille et opum variarum, et divitis auri Indigus, egregias cui tot fors aequa dedisset Res, quot pulchra mihi multo e certamine dona Attulerunt primi cursu pernice jugales. Septem praeterea forma praestante puellas Lanificae adjungam doctos opus omne Minervae, Lesbidas; ipse mihi, cum Lesbo est ille potitus, 160 Quas legi e cunctis famulas. Briseïda raptam, Insuper adjiciam, dīs hoc jurare paratus; Testibus: intactam reddi, probroque remotam Longe omni, atque meum, nunquam tetigisse cubile. Confestim haec aderunt simul omnia, moenia Trojae At faciles dederint si tandem evertere divi, Aere cavam aggesto princeps, auroque carinam Compleat ingrediens, captam cum venerit hora Partiri Danais gazam; et sibi Troadas inter Ipse legat primus vicenas, plurima rarae 170 Post Helenam caelo attollat quas gloria formae. Si vero patrium remeabo victor ad Argos, Felices, gleba et foecundos ubere campos; Ille mihi gener esto; ipsi nec cedat honore. Unicus in magna qui re nutritur, Oresti. Tres adeo gnatas mihi nunc domus educat alta Chrysotheminque, et Laodicen, atque Iphianassan. Harum unam, gratamque animo, nullisque repensam Muneribus, ducatque domum, dotemque puellae Accipiat tantam, quanta ulli haud obtigit unquam. 180 Septem olli addicam florentes civibus urbes, Cardamylen, Enopenque, herbosam in saltubus Hiram, Et Pheras, clarum nomen, pratisque virentem Antheam, pulchramque Aepeam, et Pedason uvis Felicem. maris hae non longe a portubus omnes, Litoreaque Pylo distant, lateque coluntur Civibus, atque boum, atque ovium quos copia ditat Ingens; multa viro pendent qui dona quotannis, Utque deo, eximios certabunt reddere honores. Haec ego polliceor, praestabo haec omnia, saevae 190 Tandem exoratus finem si fecerit irae. Jam prece se tandem flecti sinat. unus ab ullis Orcus enim precibus flecti nequit: efferus ergo Dicitur, invisum numen mortalibus omnes. Ante deos. cedat majori, qui minor aevo, Qui minor imperio est. Atrides, talia fatus Conticuit. coepit contra cum talia Nestor: Inclyte Grajugenum dux et regnator, Achilli Quae das dona, queat nemo non magna putare. Nunc procerum e numero quaerendi, ac rite legendi, 200 Ocyus irati qui se ad tentoria regis Alta ferant, placentque virum, et mandata loquantur. Aut, age, ni renuis, placeat quos ire, profabor Ipse: meis nemo at dictis parere recuset. Cura Jovis Phoenix praeeat, geminique sequantur Hunc reges magnusque Ajax, et dius Ulysses. Hos duo praecones pariter comitentur euntes, Eurybates, Hodiusque. citi nunc ferte liquentes Confestim huc manibus lymphas, linguisque favete. Tempus enim libare Jovi, si forte precantes 210 Audiat, et Grajae incipiat miserescere gentis. Haec ait ille; senis placuit sententia cunctis. Dant manibus lymphas praecones: rite ministri Crateras jussi statuunt, et vina coronant, Exorsique almum cyathis tribuere liquorem. Inde, ubi pars libata deo, pars hausta, voluntas Dum tulit, Argivi mensam et tentoria regis Delecti heroës linquunt. quos Nestor euntes, Blandus quenque tuens, affatur, multaque mandat Dulichio ante alios regi: curam exerat omnem 220 Impiger, eximium Grajis et placet Achillem. Ibant fluctisoni propter spumantia ponti Litora digressi a sociis, multisque vocabant Neptunum votis, magnum qui fluctibus orbem Caeruleis ambit, praesens pacaret amico Numine ut Aeaciden, tristes et flecteret iras. Jamque adeo ad puppes ventum, ac tentoria celsa Myrmidonum. heic lentus citharam pulsabat Achilles Daedaleam, arguta resonantem voce, superne Atque jugum argento claram fulgente; repertam, 230 Eetioneae cum moenia diruit urbis, Ditibus in spoliis, olim quam ceperat heros. Hac, aegrum oblectans animum, pugnataque bella, Et veterum decora alta virūm, laudesque canebat Solus in adversa Patroclus sede sedebat, Exspectans cantu dum finem poneret heros. Tum Phoenix, Ajaxque una, progressus et ante Hos Laërtiades, venere, ac limine ab alto Intuleruntque pedem taciti, coramque canenti Adstiterunt. quos admirans, ut vidit, ab alta 240 Sede, manu citharam gestans, et eburnea plectra, Exsiluit, simul ipse, simul Patroclus; amico Obvius et vultu dextram dans talia fatur: Salvete, o cari ante omnes. fors urget Achivos Dura, viros quando tales, tam dulcia mittunt Huc capita, irascens aliis, quae semper amavi. Haec fatus, duxitque altum in penetrale, torisque Purpureos supra pulchris locat ipse tapetas. Tum, prope qui adstabat, Patroclo talia mandat: Majoremque volo statui cratera, merique 250 Plus misceri hodie, nec non ingentia poni Pocula, cuique suum; exceptis cum gaudet amicis Laeta domus. dixit Pelides; jussa capessit Grata Menetiades, et vina liquentia promit: Ipse manu at vastum flammis admovit ahenum, Huic armos ovis imponit, pinguisque capellae, Atque saginati tergum suis, unde fluebat Multus adeps; bonus Automedon quae rite secanda Sustulit, Aeacides ferro at fulgente secabat. Nec mora, secta veru fixit. succenderat amplum 260 Ligna focum supra Patroclus. quae citus ignis Hausit ubi correpta, ingens et flamma resedit, Sub verubus sternit prunas. mox omnia, parco Tosta igni, tollit, fulcrisque amota superbis Rite manu inspergit sacro sale; deinde patentem Exempta in discum fudit. tum denique mensae Intulit in pulchris Cerealia dona canistris Patroclus; positasque dapes divisit Achilles. Munia qui postquam est sua functus, sedit et ipse Parietem ad oppositum divino adversus Ulyssi, 270 Et fidum de more deis persolvere jussit Sacra Menetiaden. jussos adolevit honores Ille citus, jecitque sacros libamina in ignes. Inde manus epulis taciti admovere paratis. At postquam potusque, esusque expleta cupido est, Phoenici vultu atque oculis quiddam innuit Ajax. Nec mora (sensit enim) pateramque implevit, Achillem Atque tuens, leni sic voce est orsus Ulysses: Magnanime Aeacide, salve. convivia praebes Larga; modo Atrides intra tentoria et ipse. 280 Praebuit haud parce: sed quis convivia quaerat, Saucia dum curis aegrescunt pectora, cladem Horrendam, et diras extremo in litore caedes Cernentum? dum corda timor quatit anxia; dum res Pendet in ambiguo, pestemne arcere carinis Indignam dabitur, cunctos anne hostis, adempta Spe reditus, igni perdet; fortissime rerum, Ni tua se reddat Grajis, tandem excita, virtus. Nanque rates juxta, et murum sua castra superbi, Cum sociis longe varia e regione vocatis, 290 Dardanidae posuere. igni late horrida crebro Castra micant: pubes furit effera, jamque teneri Posse negat, medias quin vi sese irruat ardens In puppes. favet ipse viris, dextrumque secundus Fulgurat Idaeo de vertice Jupiter, audax. Viribus, atque suo fretus Jove perfurit Hector Horrendum; non ille hominum, non ille deorum Vel metuens quenquam, vel curans; corda furenti Sed vesana tumens rabie ferus, usque morantem Increpat Auroram; primo et cum lumine solis 300 Velle aplustra altis ratibus praecidere, et ipsas Urere, ait, trepidosque atra in caligine fumi Turbare, ac leto crudeli perdere Achivos. Has metuo nequod Grajis male numen amicum Detque viro complere minas; Argisque remotos Dulcibus Iliaca fatum heic nos perdat in acta. Verum, age, surge alacer, si quo unquam tempore mens est Grajugenas diro Troum eripuisse furori. Ipsi magnus erit moeror tibi, caede peracta, Cum jam nulla mali fuerit medicina. futuram 310 Anteveni sapiens cladem, Danaisque supremam, Arceri dum fata sinunt, pestem impiger arce. Ergo animo exciderunt senior pulcherrima Peleus Quae mandata dabat, flens cum te, dulcis amice, Mitteret Atridae auxilio, Phthiaeque paternas Linquentem sedes blanda sic voce moneret: Gnate, dabunt validas tibi vires, aptaque bello Robora, si libeat, Pallasque, et regia Juno. Tu magnos cohibere animos, torvumque memento Ingenium, melior multo est clementia, parce 320 Litibus ah saevis, devita et noxia lenis Jurgia: sic, nulli non carum, semper honore Eximio tollent Danaūm juvenesque senesque. Haec senior mandata dabat: verum omnia mente Immemori fluxere. fero sed parce furori Vel nunc, parce irae, atque animi compesce dolorem Indomitum. noxam Atrides meruisse fatetur, Et te digna tibi placato munera spondet Largus opum. quae cuncta, piget ni discere, coram Ut modo pollicitus Grajorum est regibus ipse, 330 Sic tibi ego numerans itidem longo ordine dicam. Septem igni intactos tripodas, fulvique talenta Auri dena dabit, fulgentes aere lebetas Bisdenos. addet bissex compacta nitentum Corpora cornipedum rapido in certamine cursus Praestantum cunctis, et praemia prima ferentum. Nec foret ille et opum variarum et divitis auri Indigus, egregias cui tot fors aequa dedisset Res, quot pulchra olli multo e certamine dona Attulerunt primi cursu pernice jugales. 340 Septem praeterea forma praestante puellas Lanificae adjunget doctas opus omne Minervae, Lesbidas; ille sibi, cum Lesbo es tute potitus, Quas legit numero ex omni. Briseïda pulchram Insuper adjiciet, divis jurare paratus Testibus: intactam reddi, probroque remotam Longe omni, atque suum nunquam tetigisse cubile. Confestim haec aderunt simul omnia. moenia Trojae At faciles dederint si tandem evertere divi, Aere cavam dabit ante alios, auroque carinam 350 Complere, ut Danais congestam venerit hora Partiri gazam; nec non tibi Troadas inter Deligere ante alios vicenas, plurima rarae Post Helenam caelo attollat quas gloria formae. Si vero patrium remeabit victor ad Argos, Felices, gleba et fecundos ubere campos, Te generum adsciscet, nec concessurus honore es, Unicus in magna qui re nutritur, Oresti. Tres adeo gnatas olli domus educat alta, Chrysotheminque, et Laodicen, atque Iphianassan. 360 Harum unam, gratamque animo, nullisque repensam Muneribus, ducesque domum, dotemque puellae Accipies tantam, quanta ulli haud contigit unquam. Septem nanque dabit florentes civibus urbes, Cardamylen, Enopenque, herbosam in saltubus Hiram, Et Pheras, clarum nomen, pratisque virentem Antheam, pulchramque Aepeam, et Pedason uvis Felicem. maris hae non longe a portubus omnes, Litoreaque Pylo distant, lateque coluntur Civibus, atque boum, atque ovium quos copia ditat 370 Ingens; multa tibi pendent qui dona quotannis, Utque deo, eximios certabunt reddere honores. Ille tibi haec spondet, praestabitque omnia, saevae Tandem exoratus finem si feceris irae. Quod si animo Atridenque ipsum, et sua munera spernis, At Danaum saltem cladis miserere, gementum Marte sub adverso. qui te sibi scilicet unum Auxilioque vocant; sanctum et ceu numen honore Servati afficient, tollentque ad sidera laude, Hectora si leto sternas, cum turbidus ira, 380 Insanaque tumens rabie, te cominus ipsum Invadet. sibi nanque parem negat improbus ullum Esse virūm numero ex omni, quoscunque carinae Advexere cavae Trojani ad litoris oras. Haec Ithacus; contra quem talibus orsus Achilles. O Laërtiade solerti pectore Ulysse, Haec me opus est, omni sine fuco, vera profari, Consiliumque, animique imos expromere sensus; Ne vanis frustra precibus, quaestuque molesto Me sine fine aliusque aliusque obtundere pergat. 390 Odi ego, Plutonis velut ostia nigra, sub alto Pectore qui celant aliud, falsaque loquuntur Voce aliud. quae certa ergo sententia dicam. Me non Atrides Agamemnon flexerit, ullus Nec Danaūm: assidue pugnantem gratia quando Nulla sequi, longique operis compendia fuerant. Aequa etenim pars est cessanti, et dura gerenti Bella; cadunt aeque, strati sine honore, bonique, Ignavique, labor quos longus conterit, et qui Immunesque operum degunt, curaque soluti. 400 Nam quid ego majusve habeo, meliusve, laborum Anxius ingenti postquam sub mole periclis Objeci caput hoc duro in certamine pugnae? Illa velut, pullis quae fert implumibus escam Praedae quidquid, avis, nacta est; se negligit unam Interea, macieque horret jejuna: peregi Sic et ego multas somni sine munere noctes, Atque dies toties duro sub Marte cruentos, Istorum pro conjugibus dum praelia obire Usque juvat, tristique ipsum me opponere leto. Bissenas vastavi urbes nam classe, pedesque Undenas, Trojae per pingues fertilis oras. Ex his capta manu est multa, et pretiosa supellex Omnibus. Atridae quam totam ferre solebam Demens: ille manens ad naves, pauca maligne Atque mihi, atque meis partitus, plura premebat Ipse sibi retinens; partem primoribus, atque Regibus Argivūm donabat. queis, sua cuique, Munera certa manent: soli mihi munus ademit Omnibus e Danais, toto et quam pectore amabam, 420 Conjuge nunc potitur. quam juxta dormiat omni Semotus cura. Grajos quae caussa cruento Commisit bello Teucris? in bella coëgit Cur pubem Atrides? Phrygias cur duxit ad oras? Non pulchrae his Helenae raptus ulciscitur armis? Anne hominum solis sua cordi est uxor Atridis? Nempe suam, quicunque sapit vir, curat amatque; Hanc ut ego, captiva licet serviret, amabam. Nunc, mea quandoquidem rapuit mihi munera, meque Lusit fraude mala, ne gnarum, et cuncta videntem 430 Tentet adhuc, nec, quo vult, posse inducere speret. Sed tecum, Laërtiade, cum regibus et tot Consilium Argivis capiat, quo denique pacto Instantem valeat flammam depellere classi. Me quid opus? rerum sine me jam plurima felix Confecit. murum struxit, fossamque cavavit Circum amplam, ingentem, vallosque infodit acutos. Nec miser his tamen ille potest arcere cruentum Hectora. contra olim, cum Grajos inter et ipse Pugnabam, audebat nunquam secedere muris 440 Improbus a patriis Hector, Martemque ciere Longius, ad fagum vix Scaeae ab limine portae Progrediens. illic me contra restitit audax Ille semel: propius venientem, et dira frementem Sed fugit, vitans tremefacto pectore mortem. Nunc, quoniam certum est jam nolle incessere bello Hectora, cras, cum rite Jovi, cunctisque litaro Caelicolis, curvo deducam litore puppes, Omni gaza onerans. classem, spectare voluntas Si fuerit, surgente meam cum sole videbis 450 Aequora piscosi ferri super Hellesponti, Remigio et lectam transtris considere pubem. Quod mihi si facilem det cursum, et vota secundet Neptunus, Phthiae pingui me sistet in ora Tertia lux. illic ingens mihi copia rerum est. Multa itidem hinc avecta aderunt, aurique talenta, Aeraque fulva, micans et ferrum, agilesque puellae Doctae operum. forte obtigerunt haec omnia: munus At, forti exemptum dederat quod ferre merenti, Abstulit, atque sibi contra fas vindicat omne 460 Atrides. cui tu nostra haec mandata referto Cuncta palam, cuncti ut scelus indignentur Achivi, Si quos sperat adhuc fraudare, et ludere posse Improbus ille alios. nam me, sit quamlibet audax, Audebit non ille oculos attollere coram. Nec sibi consilii speret commercia mecum Ulla, nec ulla operum. satis est quod prodidit, et quod Fraude mala immeritum laesit. ne laedere posthac Posse putet, captum blandis nec fallere verbis; Sed male tabescat, pereatque ut dignus, ademit 470 Jupiter ipse suo sanam cui numine mentem. Dona invisa mihi sua sunt, invisus et ipse. Non mihi si denis, vel bis tot partibus auctum Quidquid habet donet, majoraque pluraque large Congerat; Orchomenum non si quaecunque vehuntur, Aegyptive urbem Thebas, ubi plurima gaza In domibus congesta jacet, centumque superbae Urbem ornant portae, tum porta ex quaque ducenos Ire ferunt ad bella viros in curribus altis; Non, donis cumulet si dona, et pulveris, et quae 480 Omnis litoreae numerus non aequet arenae, Flexerit idcirco me Atrides ante, nefandi Quam sceleris poenas, noxamque expenderit omnem. Nec placet ulla Agamemnonio de sanguine conjux. Non, Veneri forma si certet, sique labore Ipsam operum solers aequet, vincatque Minervam. Ergo alium, quem vult, generum sibi deligat inter Grajugenas, sceptro qui major, quique sit olli Aptior. at, si me servent dī, dentque reverti Ad patriam incolumi sedem, pater ipse repertam 490 Mi thalami sociam prima de gente jugabit. Multas Hellas habet, multas et Phthia puellas Patribus eximiis natas, qui mente sagaci, Invictaque urbes patrias virtute tuentur. Harum unam, quamcunque velim, duxisse licebit. Illic nanque aveo tandem stabilique potiri Conjugio, simul atque mea cum compare, tristi Vivere semotus bello, curisque solutus, Atque frui, mihi quae congessit plurima Peleus. Nullum vitam aequat pretium: non quidquid habebat 500 Ilios, ut fama est, cum longa in pace vigeret, Argolicis nondum bello tentata carinis; Non quidquid solido constructum marmore Phoebi Intus habet templum Pythus in rupibus. omnis Gaza viro bellove capi, pretiove parari Possit enim; atque greges ovium, pinguesque juvenci, Et tripodes, currusque: unam, cum fugerit oris Septum, animam nullo possit vel quaerere pacto, Vel capere egressam, gelidosque reducere in artus. Quod si pulchra Thetis mater mihi vera locuta est, 510 Ad mortis finem duplex me semita ducit. Si maneo pugnax Trojae sub moenibus, ullus Non mihi erit reditus, sed fama vigebit in aevum: Sin dulcem in patriam redeo, non ulla futura est Fama mihi, incolumis longum sed vita manebit, Nec cita mors viridi juvenem deprendet in aevo. Hoc mihi ego malo: quin Grajis omnibus auctor Sum quoque, ut ad patrium, Troja, Phrygibusque relictis, Quisque larem actutum redeant. nam vertere turres Pergameas nunquam dabitur; quas Jupiter ipse 520 Ingenti altitonans dextra tegit, atque virorum Freta deo, vi freta sua, tot milia servant. Grajūm igitur primos, legati, haec dicta referte Ad proceres, vestrum est quod munus. dicite, quidvis Consilii melius capiant: hoc nanque, repertum Quod sibi crediderant, frustra cecidisse; meum cor Fervet enim penitus, tristique exaestuat ira. Vos ite: heic maneat Phoenix, defessaque somno Membra levet, cras ut mecum det vela paternas, Si volet, ad sedes; nolentem nanque molestus 530 Non erit ut Phrygiis cogam decedere ab oris. Sic ait Aeacides. illi obstupuere silentes, Mirati vultusque truces, atque aspera dicta. Tum senior Phoenix fletus incendere coepit, Exitium classi metuens, ac talia fatur. Tantus amor si te patriae tenet, inclyte Achilleu, Nec placet infandos arcere a puppibus ignes, Ira quod heu menti gravis incidit; anne ego linqui Te sine sustineam solus? comitem tibi Peleus Quem pater assiduum junxit (quo tempore misit 540 Te puerum Atridae auxilio, nondum arma, nec artes Eloquii varias doctum, queis clara paratur Fama viro) fieres ut, me monstrante, peritus Verborum orator, rerumque effector Achivis. Ergo a te patiar nulla mercede relinqui; Non mihi si divūm quis rugosamque senectam Abradat, primaeque iterum me in fine juventae, Pubentemque genis statuat, genibusque vigentem: Qualis eram patriae fugi quando exsul ab oris Hellados, evitans, genitor quae saevus Amyntor 550 Ormenides in me congessit pellicis ergo Jurgia flavicomae; quam foede incestus amabat, Conjuge contempta: mater me, at spreta rogavit Supplex genua tenens, patrios ut blandus amores Praeriperem; juvenem pellex ut nacta, seniles Horreret thalamos. tandem precibus, lacrimisque Victus ego cessi maternis. sensit, et ira Horribili exarsit saevus pater, atque precatus Dira mihi est; tristesque vocabat Erinnyas, orans Nequa sibi orta meo de sanguine luderet unquam 560 Excepta in genibus soboles. nec inania fudit Vota; preci annuerunt infernus Jupiter, ac trux Persephone, horrendum, nulli et placabile numen. Hunc ego tum ferro volui furiatus acuto Confodere: injecit vesano at fraena dolori Nescio quis divūm, mentique opprobria famae Objecit; Grajūm ne passim in gente vocarer Impius, atque mei temeratus caede parentis. Sed mi animus, patre irato, et tam dira precante, Amplius in patria versari exhorruit aede. 570 I Multi me noti circum, multique propinqui Affusi orabant, profugus ne tecta, Laremque Desererem. tum multa oviumque, suumque, boumque Corpora caesa ignis torrebat: multaque versis Fusa cadis, vidit senior sibi vina perire. Noctes illa novem manus egit me prope, somnum Partita excubiasque alternis; arsit et usque Ignis inextinctus, media hic succensus in aula, Hic thalami ante fores, et primi ad limina tecti. Sic noctes abiere novem. nox attulit umbras 580 Cum decima, effregi thalami firma ostia, et aulae Parvo transiliens evasi septa labore, Nec famulae sensere fugam, nec turba virorum, Servabant qui me custodes. Hellada fugi Per mediam; Phthiaeque agros et pascua laeta Ingressus, veni tecta in regalia Pelei. Is bonus excepitque, et miro fovit amore Me, pater ut gnatum, solus qui, urgente senecta, Obtigerit magno in censu; largisque beavit Divitiis, gentesque ampla ditione regendas 590 Concessit. Phthiae extremas nam missus in oras Imperio Dolopas fraenabam. tunc ego, Achilleu Magne, ipsis nunc par superis, te sedulus altor Eduxi, ac feci tantum. nam parvulus a me Avelli haud usquam poteras, convivia ad ulla Nec duci, vescive domi prius, ipse beato In genibus praecisa darem quam obsonia; vinum Ori adhibens, quod tu, puerorum qualia tristis Fert aetas, haustum ejectans, mihi saepe rigasti Bacchi flore almo perfusam ad pectora vestem. 600 Sic multa eduxi te cura; quodque molesti cunque fuit, facilique, et laeta mente ferebam, Hoc animo versans; quando mihi nulla deorum Numine nata meo obtigerat de sanguine proles, Te generi ut nostro insererem, mihi dulcis ut esses Filius, atque seni posses depellere quondam Indecores obitus, et durae incommoda vitae. Sed jam age, parce odiis: animum, fortissime, vince Ipse tuum, quo nil majus. te non decet esse Corde fero indocilem flecti. flectuntur et ipsi 610 Dī, quorum major multo vis, atque potestas, Atque honor est tamen hos votis, nidore, profuso Atque mero placant mortales fasque piumque Transgressi; nec verba cadunt neglecta precantum. Ipse Preces genuit magnus nam Jupiter: illae Incedunt gressu malefirmo, tristibus ora Contractae rugis, dejectae lumina; diram Et Noxam assiduae procurant pone sequentes Illa vigens, valido nixa et pede, praevolat almas Torva deas, laeditque viros late improba in oris 620 Omnibus. inde Preces veniunt, laesisque medentur. Hae, quicunque volens venientes excipit, alti Et bonus observat natas Jovis, omnibus illum Usque bonis augent, nec spernunt vota precantis. Contra abigit si quis venientes efferus, et si Abnuit oratis, tum summi celsa parentis Tecta adeunt, orantque malum mala Noxa sequatur Ut semper, poenasque viro saeva irroget aequas. Ergo aliquo magni prolem Jovis affice honore. Flectit honos mentes, et mitia corda bonorum. 630 Dona tibi si nulla daret, si nulla daturum Sponderet, ferus et nondum pacatus, Atrides; Non ego te hortarer, posita jam mitis ut ira Auxilium Danais supremo in tempore ferres. Nunc dat multa tibi, nunc spondet plura; virosque Huc misit supplex, tota quos legit Achivūm De gente, et bello eximios, et foedere tecum Dulcis amicitiae junctos magis omnibus. horum Noli verba, pedes noli contemnere. justa Ultra ne veniae se fines proferat ira. 640 Sic priscos perhibent heroas, prima virorum, Si quando subito laesi exarsere furore, Placari solitos verbis, nec spernere dona. Hoc olim factum memini; remque ordine totam, Ut fuit, expediam dulces heic inter amicos. Pugnam Curetes, Aetolūm et Martia pubes Contulerant pulchram propter Calydona. tueri Certabant muros Aetoli, evertere contra Curetes diro succensi corda furore. Hunc Trivia Aetolis objecit saeva laborem, 650 Quod frumenta olli post condita muneris Oeneus Nil dederat, dum festa agitat Cerealia in arvis. Quisque deum tulerat solitos epulatus honores; Nata Jovis sacra caruit dape sola, relictam Vel quod praeteriit gnarus, vel mente quod olli Excidit oblita. magnas exarsit in iras Diva potens arcu, germen Jovis; atque, furore Acta gravi, Oeneos immanem saeva per agros Misit aprum; qui vasta dabat late omnia, dente Fulmineo sternens radicibus eruta ab imis 660 Obvia quaeque. solo passim squallente jacebat Multa suis dejecta ingens cum floribus arbos. Hunc tandem Oenides leto stravit Meleager, Urbibus arcessens e multis robora pubis Venatu adsuetae nemorum, celeremque canum vim. Tantus enim paucis nulla virtute domari Ille viris poterat: quin multos efferus atras Impulit in flammas, et funere mersit acerbo. Qui simul ac jacuit victus, Dictynna tumultu Incendit mente; acuitque in tristia bella, 670 Horrendumque caput propter setosaque terga, Curetas duros, et magnanimos Aetolos. Ac dum Marte ferox Meleager in arma ruebat, Pressa malo gens est Curetum, et milia quamvis Multa virūm, haud poterant extra consistere muros Ira sed ut subiit Meleagrum saeva (tumescit Qua cor saepe viris etiam, quos praedita multo Mens decorat sensu) matris facta impia propter Althaeae; moestusque animi, flagransque furore Tectorum et thalami secreta in parte sedebat 680 Uxorem juxta Cleopatram; filia pulchra Eveni quam magno Idae Marpissa crearat. Idae, illo, ut perhibent, quo nemo fortior aevo Est natus; Phoebum qui, rapta conjuge, contra Corripuit validosque arcus, invictaque tela. Hanc genitor, verso Cleopatrae nomine, dulcis Et genitrix aede in patria vocitare solebant Alcyonen, Marpissa parens quod rapta querelas Alcyones ritu longas, fletumque profudit. Quam prope turbata Meleager mente sedebat. 690 Indomitos volvens alto sub corde dolores; Iratus matri Althaeae, quae, caede perempti Fratris dira furens, gnato crudele precata est Exitium; terraeque manu percussit utraque Frugiferum matris gremium; genibusque volutans Prona, genas largo et flectu perfusa madentes, Plutonem e tenebris nigrum, nigramque vocabat Persephonen, gnatum crudeli numen utrumque Perderet ut leto. clamantem dira profundo Audiit ex Erebo, tenebras quae lustrat, Erinnys. 700 Jamque adeo ad portas fragor ingens, armaque, pulsae Horrendum et duro resonabant ariete turres. Turba senum at moerens, duroque exterrita casu, Supplex orabat Meleagrum, multus et ibat Ad limen prima lectus de gente sacerdos. Arceret cladem extremam, auxilioque veniret Civibus atque urbi. nec non ingentia dona Spondebant. qua parte nitet Calidonys amoenae Pinguis ager melius, legeret sibi jugera terrae. Quinquaginta illic; quorum pars consita pulchris 710 Vitibus una foret, Cereri pars altera longe Optima se curvo facilem praeberet aratro. Ipse etiam tristi senio tum fessus, at olim Acer equis, Oeneus supplex ad limina venit; Ac thalami postes manibus quassabat, opertas Ante fores orans. nec mater, turba sororum Nec deerat fratrem conclamans. ille moveri Nil, ferus indomitusque animi. venere sodales Unanimes, ut quisque viro conjunctus amore, Atque diu longo fuerat mage cognitus usu. 720 Nec tamen idcirco poterant inflectere mentis Consilium durae precibusve, aut fletibus ullis Ante, domum circa ingrueret quam ferrea grando Telorum, turresque furens evadere in altas Curetum inciperet pubes, ac templa deorum, Atque domos late subjectis urere flammis. Tum formosa virum conjux orabat, obortis Triste gemens lacrimis; longam et numerare malorum Aggressa est seriem, capta quae civibus urbe Eveniunt. atros urbem considere in ignes, 730 Sterni caede viros passim; durumque subire Servitium abductos longe, miserabile vulgus, Et pueros, raptas et foeda ad munia matres. Talia perstabat memorans. flexere ferocem Dicta virum, lento audivit nec pectore saevos Luctifici casus belli, sed fortis in hostem Prosiluit tandem, fulgentiaque induit arma. Nec mora Curetas longe verso agmine victor Depulit, Aetolis et fata horrenda, diemque Supremum avertit, patriae non ille precanti, 740 Ipse suo ast animo parens: nulla ergo dedere Deinde viro, gratis servati, munera cives. Haec eadem tibi ne sedeat sententia; ne quis Hanc deus injiciat tibi mentem, dulcis amice, Consilium et laevo pervertat numine. flammam Pulchrius instantem classi est avertere, serum Quam ferre ardenti auxilium. cape munera laetus, Atque veni Danais lux una atque unica; magnis Qui similem excipient te dis, et laude locabunt Astra super. quod si nunc spernas dona, cruentam 750 Ultro dehinc subeas extremo in tempore pugnam, Non erit ut parilem referas vel victor honorem. Haec senior longo Phoenix sermone peregit. Tum breviter contra Pelides talia fatur: o Phoenix, longoque aevo sceptroque verende, Nil mihi opus tali est, qualem tu dicis, honore; Nec mihi honos unquam summo ab Jove defuit, unquam Nec deerit; cujus me nutus, genua moveri Dum poterunt, pectus nec vitae liquerit aura, Ut tenet, ad puppes heic, si volet, usque tenebit. 760 Praeterea hoc dicam; tu pectus dicta sub altum Conde, pater: misera frustra hunc miscere querela Parce animum flens multa, et plorans, atque probari. Atridae cupiens. non te decet, optime, nostri Hostis amor, ne sis odio mihi dignus amanti: Sed, me qui laesit, mecum a te laedier usque, Id decet, id dignum est te, Phoenix. nil tibi mecum Non commune volo: vel regni fraena capesse Mecum una, imperio mihi par, atque alter Achilles. Nunc adeo hi responsa ferent: tu fessa reclina 770 Strato membra super molli. cras, fulserit Eos Cum caelo exoriens, pariter statuemus uterque, Heic perstare, domum an praestet jam classe reverti. Sic ait; ac nutu Patroclum ponere jussit Mollia strata seni condenso vellere; visa Tandem oratores ut, re, tentoria celsa Linquentes irent jam facto fine: deo par Cum Telamoniades infit sic farier Ajax: o Laërtiade solerti pectore Ulysse, Tempus abire, via est quando haec praeclusa, nec ullus 780 Exitus est longis sermonibus. ire necesse, Regibus et Danaūm tandem haec responsa referre, Quamvis laeta parum, nostrum qui mente sedentes Expectant cupida reditum. nam pectore in hirto Hic gerit indomitumque animum, mentemque superbam Ferreus; et dulces haudquaquam curat amicos; Nec meminit quanto sit nobis cultus honore. Immitis! fraterna aliquis pro caede solutum Accepit pretium tandem, gnatove perempto. Atque alter patria tutus versatur in urbe 790 Rite ubi persolvit noxam, placatus at alter Triste odium ac diros ponit de corde furores: At tibi dī saevos, nulla et ratione domandos, Injecere animo sensus, iramque puellae Unius ob raptum, finem quae nesciat, ullis Muneribus vinci quae non queat. en tibi septem Eximias unam contra praebere paramus, Praeter et has tot dona. bonus tantum indue demum Mitem animum. reverere, habitas quae tecta. tuos en Heic sumus ante focos, de caetu missus uterque 800 Huc Danaūm; nemo queis certe impensius alter Remve tuam curat tibi vel conjunctior usu est. Haec Ajax. contra Pelides: Optime regum Magnanimi clarum germen Telamonis, amico Ista quidem verax es visus dicere cuncta Ex animo: mihi sed tumidum cor fervet ab ira Usque, subit quoties menti malus ille, superbo Qui me animo in mediis contemptum sprevit Achivis, Erronem veluti patriaque domoque carentem. Ite igitur, Danaisque actutum audita referte. 810 Non erit ut pugnae subeat me cura cruentae Ante, ferox bello curvas quam venerit Hector Myrmidonum ad naves, celsa et tentoria, sternens Argivam ferro pubem, victorque carinas Usserit: at, veniet postquam ad mea septa measque Ad puppes, pugnae, reor, ultro desinet ipse, Quamvis Marte furens, caedisque incensus amore. Talia Pelides: hi vina liquentia sumptis Libarunt pateris, tacitique abiere carinas Ad Grajūm. ante Ithacus graditur; Mavortius Ajax 820 Pone subit, moesto figens vestigia vultu. Patroclus socios jussit, famulasque relicto Velleribus densis Phoenici rite cubile Sternere. festinant alacres, mora nulla, torumque Suppositis ovium villis, stratisque superne Vestibus, et lini candentis flore pararunt; Fessa ubi membra senex posuit, roseamque jacebat Auroram opperiens, curis ingentibus aeger. Pelides etiam, celsum in penetrale recedens, Somno membra dedit: regem juxta Diomede 830 Filia Phorbantis, quam Lesbo abduxerat ipse, Accubuit. bonus adversum penetrale petivit Patroclus; pressitque idem captiva cubile Iphis, quam dulci socio donarat Achilles, Scyrum urbem regis cum victor cepit Enyei. Multa oratores digressi at noctis in umbra, Ut magni venere Atridae ad septa, frequentes Exsiliuntque sua de sede, atque aurea circum Affusi praebent certatim pocula Graji, Pro se quisque rogans. primus scitatur Atrides: 840 O Laërtiade, Grajūm lux, navibus ignem Dic, abiget, ferus an renuit; pectusque superbum Miscet adhuc, Danaūm precibus nec flectitur ira? Ingemuit; lacrimans dehinc talia reddit Ulysses: Maxime Grajugenum regnator Atrida movetur Ille nihil, tristemque iram restinguere saevus: Abnegat; ardescit quin et magis usque furore Indomito, ac spernit teque, et tua munera; misso Et se, Grajorum cum primis te jubet ipsum Consulere, exitium qua genti, quaque carinis 850 Arte queas tristes longe depellere flammas. Ille autem, tenebras ut primum Aurora fugarit. Exoriens, puppesque suas deducere in aequor Velle ait, et falsas Phthiam dare vela per undas: Auctor et est aliis, cuncti ut remeare Penates Ad patrios ponto properent. nanque Ilion altam Verti posse negat, dextra quam Jupiter ipse Altitonans tegit ingenti; quam firma virūm vis Tutatur fidens, elata et Marte secundo. Haec mandata dedit: testes mihi vera loquenti Magnanimusque Ajax, nobiscum et missus uterque Praeconum, fidi comites, rerumque periti. At senior Phoenix cubat illic; jussit Achilles Quod fieri, ad patrias ut secum in puppibus oras Cras abeat, si forte velit, nanque ire negantem, Haud coget, nec vi abducet per caerula ponti. Sic ait; illi autem, perculsa mente, silentes Obstupuere. feri mirantur tristia regis Dicta omnes, moestoque premunt sub pectore curam Armipotens tandem Diomedes talibus infit: 870 Inclyte Grajorum dux et regnator Atrida, Nunquam utinam orasses Peliden, tantaque totque Munera pollicitus: fastu satis ante tumebat Sponte sua; inflasti nunc tu magis. attamen illum Mittamus, sive ire, mari et dare vela, manere Sive parat. bellum rursus pugnamque capesset Cum mens dira virum, vel cum deus ipse ciebit. Vos agite, atque meis, socii, parete volenti Consiliis animo. potu dapibusque refecti, Unde viro vis et robur venit omne, sopori 880 Ite artus placido fessos date: deinde, rubebit Cum veniens Aurora, altis pro navibus omnem Siste aciem, peditesque, et currus, pectora dictis Exacuens, o rex, pugnans praeque omnibus ipse. Sic ait: at reges cuncti assensere loquenti, Laudaruntque acres animos, et verba diserta. Ergo ubi libatum dīs est, tentoria quisque Ad sua digressi, noto abjecere cubili Corpora fessa, almi cepere ac munera Somni.