CroALa & LatTy: nodus

Nodus 1808671 in documento kunic-r-ilias-libri.xml

HOMERI ILIADOS LIBER SEPTIMUS Haec fatus, porta gressum citus extulit Hector; Cui Paris it lateri fidus comes. ardet uterque Heros bella iterum, saevamque capessere pugnam. Ac veluti optato ventos a puppe secundos: Dat pater, inflexis pellentes caerula remis Cum longo nautae jam fracti membra labore Defecere: duo sic fratres civibus aegris Optati venere. Paris tum pulcher acuto Fixit Areïtoi genus aere Menestion, alta, Missum Arna, peperit quem candida Philomedusa 10 Clavigero regi praestantem fortibus armis. Hector at ingentem saevus ferit Eïonea, Cervicem et rigido transverberat aere comanti Sub galea, nervis et sternit membra solutis. Glaucus at Hippolochi, Lyciae dux pubis, in acri Dexiaden pugna Iphinoum longa premit hasta, Fixa humero, celeres vitans dum tristia fata Scandit equas. curru cecidit moribundus ab alto Fusus humi, et largo perfundens arma cruore. Hos longe superūm stellata ex aede Minerva 20 Instantes Danaūm caedi prospexit; Olympum Et linquens Phrygiam sese demisit ad urbem. Pergamea longe venientem vidit ab arce, Obvius atque ruit celeri pede Phoebus Apollo, Ille favens Teucris. fagum ocurrere vicissim Dī sibi apud veterem. Prior his Tritonida verbis Affatur magni proles Jovis inclyta, Phoebus. Nam quid, nata Jovis, celsi de vertice Olympi Rursus ades? quae caussa viae? quae tanta cupido Impulit huc? Danaisne feras victoribus ingens 30 Ut decus? Iliacae quando nil funera gentis Saevam dira movent. sedenim soror utere fratris Consilio. satius pugnae jam ponere finem Huic hodie. rursus pugnabunt dum cadat alta Ilios: haec vobis quando stat regna deabus Eruere, ac sacram fundo urbem vertere ab imo. Haec Phoebus; contra respondit caesia Pallas. Consilium laudo, arcitenens, nec mente relicto Huc alia caelo veni: sed praelia sisti Quo nam dira velis, pigeat ne dicere, pacto. 40 Phoebus ad haec: Virtus, animique in corde ciendi Hectoreo; solus solum si forte vocarit Grajūm aliquem ad pugnam: delectum ex omnibus unum Irati si quem Graji in certamina mittant. Sic deus: at fratris Tritonia dicta probavit. Consilium vates Helenus, vocemque deorum Sensitque, ac fratri propior stetit, atque ita fatur. Hector mente Jovi magno par, vis mihi quiddam Monstranti parere tamen; carique fidele Consilium amplecti fratris? Troesque et Achivi 50 Fac sedeant omnes. posce in certamina solus Tu Danaūm quemcunque, alios qui robore praestet, Fortibus atque animis bellator. nam tibi mortem Nondum fata parant, aevi nec meta propinqua est; Quod didici audita vates modo voce deorum. Haec Helenus; laeto quae pectore Martius Hector Audiit, ac subito in medium progressus, utraque Ille manu opponens transversam cominus hastam, Trojugenas, sociosque repressit in arma ruentes. Considunt omnes, ut jussi, irasque, manusque Continuere. suos pariter considere jussit Atrides, pugnaeque, ac saevis parcere telis. Arcitenens etiam deus, ac Tritonia virgo Consedere super fago, Jovis arbore, diris Vulturibus similes ambo, spectantque frequentes Hinc atque hinc populos, crebris distincta virorum Milia nam cuneis late campoque sedebant, Horrebantque hastis fulgentibus aere corusco, Et clypeis, galeisque. Alti placida aequora ponti, Quale solent Zephyro surgente horrescere: densi 70 Crispantur, nigrantque levi sub flamine fluctus: Talis erat species Troumque, et pubis Achaeae, Horrentumque armis, pacato et corde sedentum. Quos inter magnum clamans sic incipit Hector: Audite, o Troes, Danaique haec auribus aequis Quae me animus fidens impellit verba profari. Foedera jam nobis Saturnius irrita fecit, Atque graves parat irascens utrisque labores; Vestris dum manibus ruat Ilios alta; ruatis Vel contra ad curvas nostro vos Marte carinas. 80 Nunc, quando, Argivis delecti ex urbibus, inter Vos multi heroës, jactant qui robore sese Eximios; cui vis, animusque in pectore praesens, Procedat, solus me contra, et conferat arma: Hanc pugnae dico legem, cui testis adesto Jupiter. Argolicus ferro bellator acuto Si me forte dabit leto, rapta arma, jacentis Exsuvias, ferat ad naves; exsangue cadaver At patriae reddat, vitali ut lumine cassum Supremo imponant Troësque, et Troades igni. 90 Sin cadet ille, dabit mihi laudem et magnus Apollo, Arma viri ad delubra feram Phoebeïa, et arcem Iliacam, atque deo suspendens rite dicabo: At corpus patiar spoliatum in castra referri, Funus ut exstincto ducant solemne, sepulchrum Hellespontiaco statuant ac litore Graji. Quod sera cernens aliquis de prole nepotum Navita, fluctivaga dum sulcat caerula puppi, Hocce viri, dicat , prisci est memorabile bustum, Quem bello eximium leto dedit inclytus Hector. 100 Sic dicet: mihi fama ullo non desinet aevo. Talia Priamides. cuncti obstupuere silentes. Detrectare, pudor; contra metus impedit acer, Accipere. alterno mens anxia fluctuat aestu. Tum surgit minor Atrides, et percitus ira Dat gemitum, funditque has alto e pectore voces, Ille probris onerans Grajos: O segnis. inertes Turba minas jactans, o Achaides (haud ego Achaeos Nam dicam posthac, vere nec dicere possim) Ergo viro huic nullus Grajūm nunc obvius ibit? 110 Ut vestrum nemo in terram non versus et undam Dispereat, quicunque istic sine mente sedetis Indecores, fatui, stolidique. En Hectora contra Armis cingar ego. belli fortuna deorum In manibus; quem vinci hosti, vel vincere malint. Haec ait iratus, fulgentiaque induit arma. Tunc tibi meta foret vitae Menelaë, reperta Hectoreis domito manibus; (nam viribus heros Te validis longe praestabat) protinus omnes At Danaūm proceres in funera certa ruentem 120 Continuere, metuque exterritus ipse Agamemnon Arripuitque manu retrahens; ac talia fatur: Insanis, Menelaë Jovis genus. haud decet istaec Tanta animi talem dementia. fer, licet angat Cura animum: nec te caecus dolor efferat, armis Deterior stulta meliorem ut mente lacessas Hectora Priamiden; quem nemo haud horret Achivūm; Cujus et occursum saepe ipse timebat Achilles, Invidus bello, multo et te fortior heros. Nunc adeo secede istinc, tacitusque sedeto 130 Cum sociis. alius melior non deerit Achivis Bellator, solum quem soli opponere possint Priamidae: intrepidus qui sit licet, atque cruenti Martis inexpletum cupiens, tamen, ut reor, atram Si mortem effugiet, gaudebit flectere fessum Posse genu incolumis duro e certamine pugnae. Talibus increpuit; fraternaque pectora flexit Vera monens. dicto paret Menelaus, et arma Pulchra viro ex humeris fidi abstraxere sodales. Nestor at, in mediis exsurgens, talibus infit: 140 Pro dī! quantus adest tibi ludus, Achaica tellus! Quantus erit, Peleu, tibi jam dolor, optime quondam Bello, consiliis nunc et sermone diserto! Qui me multa, domo exceptum, de gente rogabas Grajugenum, exquirens omnes natosque, patresque, Laetus et audibas narrantem ex ordine cuncta; Audieris nunc si, Grajis quo straverit unus Hector corda metu; tollens ad sidera palmas Cum gemitu, orabis nigro demittier Orco. Atque utinam, o divūm rex, et Phoebe, atque Minerva, 150 Essem ego nunc prima validusque, levisque juventa: Qualis eram, Pylii cives, atque Arcades, olim Belligeri ad rapidum Celadonta horrentibus hastis Cum Pheae ad muros pugnabant: amne liquenti Qua fluit, et puras devolvit Iardanus undas. Hos inter primam ante aciem se mole ferebat Dius Ereuthalion ingenti; indutus et arma Regis Areïthoi, multo radiabat in auro. Regis Areïthoi, quem claro nomine vulgo Omnes Clavigerum vocitabant. viribus audax 160 Non etenim curvoque arcu pugnabat, et hasta; Ferratae ast acies rumpebat pondere clavae. Hunc stravit, melior non vi sed fraude, Lycurgus, Aggrediens inter rupes, atque arcta viarum; Ferrea ubi exitium deprenso avertere clava Haud potuit. subiens medium namque ante Lycurgus Perfoditque hasta, terraeque afflixit, et armis Exsuit, ipse viro quae Mars donaverat olim. His ruere est solitus per bella Lycurgus in armis, Aetas dum melior vires dabat: inde ubi longo 170 Defecit senio fractus, quae gesserat ipse Arma, dedit forti famulo gestare. superbus Haec ille induerat, Pylia et de gente jubebat Qui vir cunque omnes praestaret robore, secum Uno unum pugnare: metu sed corda micabant Omnibus; audebat nemo ferre obvia contra Arma viro. Audaci fretus tunc ipse juventa, Vix pubente aevo, minor omnibus, acer in arma Prosilui, pugnamque invasi; magnaque laudem Annuit eximiam Pallas. nam vulnere stratus, 180 Immani vir mole, immani et robore, nigram Planxit humum, et multa jacuit porrectus arena. Illa utinam mihi nunc aetas, visque illa maneret! Qui vellet pugnare, virūm non quaereret Hector. At vestrum in Grajis primi qui Marte feruntur, Heu pudor! oblatae vitant discrimina pugnae, Talia dicta dabat senior, stimulisque ciebat Corda virūm increpitans haud mollibus. ocyus ergo Surrexere novem numero. prior omnibus ipse Atrides major, dehinc magnanimus Diomedes, 190 Dehinc gemini Ajaces, dehinc Idomeneus Cretum rex, Una et Meriones Marti par ille cruento; Eurypylus post hos, Euaemonis inclyta proles; Inde Thoas Andraemonides, ac dius Ulysses. Horum quisque sibi certatim praelia poscit. Quos iterum Nestor compellans, talia fatur: Nunc agite, arbitrium forti permittite. cui fors Faverit, is pugna cunctosque juvabit Achivos, Et se prae cunctis, pulchro e certamine abire Si dederit salvo magni regnator Olympi. 200 Sic ait: ast illi fortes de more notarunt, Quisque suam, agnosci ut possent. Agamemnonis inde Injecere omnes galeae. Grajūm anxia circum Turba manus caelo tollebat non sine votis; Atque aliquis sic, celsa tuens convexa, precatur. Da, pater, Ajaci faveat fors, aut Diomedi, Aut regi, ditis qui gestat sceptra Mycenes. Haec ille: at fortes agitabat Nestor, utraque Rite manu quassans galeam. fors ocyus exit Optato magni Ajacis. quam praeco per omnem, 210 Exorsus dextra, coetum circumtulit; ibat Uni et cuique ducum ostendens: haud annuit ullus Ostensae, donec perventum est denique ad ipsum, Illam qui galeae injecit Telamonius Ajax. Is dextra oblatam porrecta excepit, ovansque Agnovit; tum deinde pedes abjecit ad ipsos; Atque ait: o socii, mea fors haec. pectore toto. Laetor, et eximiam spero, victo Hectore, laudem Laturum actutum. vos, dum fulgentibus armis Cingor ego, auxilium summo ab Jove poscite votis 220 Clam tacitis, audire queat ne Troica fusas Turba preces; vel voce palam, si tollere vocem Forte placet, metuo nec quenquam. robore nemo, Armorumve usu melior me pellat. egentem Non ita me, spero, virtutis, non ita belli Progenuitque aluitque rudem Salaminia tellus. Haec ait ille: Jovem certatim in vota vocabant Grajugenae; atque aliquis superas haec fudit ad auras: Jupiter, Idaeo late de vertice rerum Cuncta tuensque, regensque, Ajax da victor opimam 230 Ut referat laudem; sin Hectora diligis aeque, Da vires, aequam da partem laudis utrique. Haec illi ad caelum jactabant. aere corusco Interea sese armabat Telamonius heros. Omnia qui magnis postquam artubus induit arma, Processit, qualis gradiens Mars bella virorum Saeva petit, quorum vesanae Jupiter altus Rixae dementi succendit corda furore. Talis sese infert campo Ajax, murus Achivūm, Terribili ridens vultu; gressuque superbo 240 Arduus ingreditur, dextraque immane coruscat Telum audax. omnes quo viso gaudia Graji Laeta sinu cepere: alto concussa pavore Trojugenis at membra tremunt. expalluit ipse Hector, corda micans tremefacto in pectore: pugnam Defugere at cupidum prohibet pudor, inque suorum Abdere sese agmen; primus qui scilicet hosti Obtulerat sese, cuivis certare paratus. Jamque adeo teli ad jactum pervenerat Ajax: Scutum ingens, vastae ceu propugnacula turris 250 Ampla, ferens, tauri sutum septemplice tergo, Atque aere instratum solido; quod fecerat olli Cultor Hylae solers Tychius, multa inclytus arte. Hic septena boum compegit pinguia terga, Textum ingens lamna super et contexit ahena. Quo tum heros clypeo protectus pectora magnum Magnus Priamiden contra stetit, atque ita fatur. Nunc solus soli congressus noscere tandem Incipies, proceres quanto sint robore Achivi, Dempto etiam Aeacida; torvo qui corda leoni 260 Par adversa virūm rumpebat pectora ferro. Is nunc ad naves jacet altas, bellaque vitat Atridae iratus: tecum certare parati Heic sumus at multi numero. sed consere dextram. Hector deinde jubam concusso vertice quassans: O dīs orte Ajax Telamonie, ductor Achivūm, Ne, mollem ut puerumve, rudemve ad bella puellam, Me magnis terre verbis, vultuque minaci. Novi et ego pugnasque virūm, caedesque cruentas, Et clypeum motare levem dextra, atque sinistra, 270 Impiger, ac longum belli durare laborem; Et pugna novi Martem oblectare pedestri; Novi et equis, rapidoque hostes invadere curru. Nunc tamen haud arte aggrediar confisus, et astu, Te talem, tantumque; palam sed figere acutum Conabor jaculans adverso in pectore telum. Haec fatus, magna longam vi conjicit hastam. Quae solidam ad clypei molem septemplicis, oras Et superinducti stridens pervenit ad aeris; Fulgentem et lamnam, taurinaque terga sub aere 280 Sena subit, septeno haesit tergo aenea cuspis. Dehinc hastam jacit ingentem Telamone creatus, Hectoreique orbem clypei ferit: hasta micantem Per clypeum, atque moras loricae transit, et ima Adversam rumpit tunicam juxta ilia: at Hector Inflexo nigram vitavit corpore mortem. Continuo evelluntque hastas, et cominus ambo Congressi pugnam invadunt: in monte leones Impasti ceu cum pugnant, aprive frementes Inter se incursant membrorum robore freti. 290 Priamides scutum in medium dextra impulit hastam, Aera nec, inflexa retrorsum cuspide, rupit. Ast Ajax contra vi concitus adsilit, orbem Et clypei summum transverberat abjete longa, Concussitque artus, repulitque immane frementem, Cervici et strictim vulnus tulit: ater at alte Emicuit, corpusque cruor perfudit, et arma. Nec tamen excessit pugna conterritus heros; Saucius at retulitque pedem, terraque molarem Ingentem, scabrum, nigrum alte sustulit, inque 300 Umbonem Ajacis medium dextra impulit. ictu Fulmineo horrendum sonuerunt aerea texta. Inde Ajax longe majori pondere saxum Corripuitque, manuque rotans intorsit adactum Viribus immensis; scutumque infregit, et infra Dissolvitque genu, scutoque haerente, supinum Stravit humi. stratum confestim at magnus Apollo Erigit ipse manu attollens. Invadere pugnam Cominus ergo aliam stricto mucrone parabant: Ni, Jovis atque hominum celeres ad jussa ministri, 310 Venissent subito praecones, alter Achaeus, Tros alter, cordati ambo, rerumque periti Idaeusque, et Talthybius, qui sceptra gerentes Intulerunt sese in medios; consultaque condens Multa animo sapiens Idaeus talibus infit: Jam cohibete iras, saevae jam parcite pugnae. Aeque ambos amat aetherei rex altus Olympi: Ambo estis bello egregii, quod novimus omnes: Noxque instat propior: sacrae par cedere nocti est. Huic Ajax: Idaee , istud fac postulet Hector. 320 Ille prior Grajūm primoribus obtulit audax, Magna voce vocans, pugnam; secedat ab armis Ille prior; sequar exemplum facilisque volensque. Haec ait. ast Hector: Quando, inquit, di tibi molem Corporis eximiam tribuere, ac robur, et ingens Consilium, virtute omnes et vincis Achivos; Pugna, hodie jussi procul hinc cedamus, omissa. At congressi iterum certabimus usque, dabit fors Dum mortem alterutri, speratae aut praemia laudis. Sacra ruit jam nox: nocti parere necesse. 330 Tu Grajosque hilara cunctos, carosque sodales Praecipue, naves rediens hinc sospes ad altas: Urbem at ego ingressus patriam moerore, metuque Exsolvam longo Troasque, ac Troadas, ultro Laeta ferent pro me coetu qui sacra frequenti. Ampla, age, nunc inter nos demus dona vicissim; Ut Troum, Danaūmque aliquis miratus: acerbis Hi, dicat, pugnamque animis gessere, dirempta Et pugna, posuere odium sibi mutua juncti. Sic ait; argentoque ensem fulgente decorum 340 Vaginamque, aptisque dedit retinacula loris. Ajax purpureo contra dat murice balteum. Post, ubi digressi, Grajūm Telamonius Ajax Ad populum; Troum ad turbam Priameïus Hector; Se tulit. hi reducem laeti clamore secundo Excepere; virumque affusi ad moenia ducunt, Ajacis magni e manibus jam, vique receptum Sospitem ab indomita; quem fata extrema putarant Prostratum durae non posse evadere mortis. Nec minus Ajacem Graji comitantur euntem, 350 Et magni ducunt celsa ad tentoria Atridae Victorem, laetumque animi, vultuque fatentem Gaudia. Quo postquam densi venere, deorum Quinquennem regi taurum Pelopeïus heros Mactat sacra ferens. tergus cui Martia pubes Deripit; ingentemque secant in frusta. paratis Quae rite in verubus figunt, torrentque, trahuntque, Lancibus et sacris imponunt. inde frequentes Ordine considunt, dapibusque epulantur opimis. Ajaci Atrides tergum bovis obtulit ultro 360 Ipse manu, eximioque virum dignatus honore est. Postquam exempta fames, epulaeque, et vina quierunt, Incipit haec Nestor sapienti corde, datisque Dudum consiliis clarus, quae nempe fuisse Optima successus Grajis ostenderat ipse: Atride, atque alii proceres, non parvus Achivūm Stratus morte jacet numerus; quorum, vada propter Xanti, purpureo perfudit sanguine terram Mars ferus: atrum animae tristes abiere sub Orcum. Cras tu igitur, cum prima diem mortalibus almum 370 Lux referet, bello cupidos certare coërce, Grajugenas. plaustris congesta cadavera bubus Interea, mulisque vehentes, litore in ipso Uremus, curvis non longe a navibus; ossa Ut servata domum possint, dulcesque referri Ad gnatos, patrias cum divi solvere ad oras Annuerint. multo cunctis commune sepulchrum Praeterea extolli placet aggere, torrida propter Busta, super campo: turres placet inde locari Aërias juxta, ratibusque, virisque paratum 380 Tutamen dubios ad casus; aptaque in ipsis Limina portarum, possint qua erumpere currus, Et fossam, egesta circum tellure, per orbem Exterius magnam duci, currusque, virosque Arceat ut quondam, veniant si Marte superbi Trojugenae, clademque parent inferre carinis. Haec senior. proceres cuncti una dicta probarunt. Parte alia Teucri, coetu super arce coacto Iliaca, summis regni de rebus habebant Consilium ante fores Priami, trepidique tumultu 390 Ingenti circum regalia tecta fremebant. Quos inter sapiens Antenor talia fatur: Troës, Dardanii, sociique, haec, dicere quae nunc Est animus, faciles audite o mentibus aequis: Actutum Atridis Helenam, et quaecunque Mycenis Extulit huc veniens, reddi placet omnia. rupto Foedere, bella, viri, gerimus, dira, impia. rerum Utile nil fiet, dis contra obstantibus, unum Hoc nisi fit, quod fas omne, ac jura omnia poscunt. Haec coetu in medio Antenor; tacitusque resedit. 400 Tum surgit contra Paris, atque ita turbidus infit: Ista mihi, Antenor, quod nosti haud grata, profaris; Cum tibi non desit melior sententia, mente Quam premis in tacita. quod si, quae voce locutus, Mente probas, sanam abstulerunt tibi numina mentem. Nunc et ego, quae certa animo sententia sedit, Expediam paucis. Uxorem (ambage remota Edico) nunquam reddam: rerum omnia, ab Argis Quae tulimus, reddamque volens, atque insuper addam Largus opes alias de re patriaque, meaque. 410 Haec postquam est fatus, consedit. Protinus alta Dardanides Priamus divis par mente profatur, Has placido senior fundens de pectore voces. Troes, Dardanii, sociique, audite loquentem Me taciti, dum, quae menti est sententia, promo. Nunc coenam sibi quisque paret per castra, labantes Et victu revocet vires: tum deinde sub armis Excubet ante urbem, servans quae nocte tuenda. Cras primo ad curvas Idaeus mane carinas Hinc eat; Atridaeque, Paris quae sentit, utrique 420 Nuntiet; ac sapiens idem sermone diserto Hortetur, bello abstineant, pugnaeque tumultu Horrisono, campis donec prostrata virorum Corpora multa queant tollique, ignique cremari. Inde iterum duri gliscent certamina Martis, Dum fors ipsa acies commissas distrahat, et dum Armorum, bellique ferat victoria finem. Haec senior; dictis cuncti assensere, dapesque, Ut jussi, curant passim per castra, coacti In turmas. Mane Idaeus tentoria Grajūm 430 Celsa petit; nactusque viros Agamemnonis altam Ad puppim, stetit in mediis, ac talia fatur: Atridae, Grajūm et proceres, audire loquentem Ne pigeat, quae me Priamus, Trojanaque fari Gens jubet; ipse Paris, caput exitiale malorum, Quae vobis mandata suo vult nomine ferri. Quidquid opum Trojam Grajis advexit ab oris, (Atque utinam in mediis esset prius obrutus undis) Reddet; multa addet de re patriaque, suaque Praeterea. uxorem Menelao at reddere forti 440 Velle negat. Troës frustra hortanturque, rogantque. Illi etiam hoc dici mandarunt: strata virorum Corpora num placeat tollique, ignique cremari Inde iterum saevo decernere Marte licebit, Dum fors ipsa acies commissas distrahat, et dum Armorum, bellique ferat victoria finem. Sic ait. illi autem taciti conversa tenebant Ora inter sese. mens cura fluctuat intus Ancipiti. Haec tandem est Diomedes voce locutus. Nemo Helenam, quaecunque Paris vel munera spondet, 450 Accipiat. nam quis tam stultus non videt urbi Dardaniae extremam jam fato instare ruinam? Talia Tydides: cuncti assensere loquenti, Veram et concordi vocem clamore probarunt. Tum sic Idaeum alloquitur Pelopeïus heros: Idaee, heic quid opus verbis? tu scilicet ipse Audis quid placeat Grajis; sententia discors Nec mea communi pugnat. Sed corpora vita Functa uri haud equidem invideo: decet igne cremari, Nancisci et rapidas funesta cadavera flammas. 460 Fide: Jovem testor, qui foedera fulmine sancit. Sic ait; atque manu ad superos sceptrum extulit omnes. Nec mora, Trojanas Idaeus fertur ad arces. Qui simul ac venit, Troesque, ac Dardana pubes Densi ubi concilio in magno de more sedebant, Illius optantes reditum; responsaque Graji Rettulit in medio stans regis; turba soluto Se coetu accingit, pars tollere corpora plaustris, Pars rapta nemus antiquum populare bipenni. Nec minus et Danai, digressi puppibus altis, 470 Festinant socios alii asportare jacentes, Densam alii ferro certatim evertere silvam. Jamque adeo, Oceani linquens vada lene fluentis, Sol caelo intulerat sese, camposque profusis Figebat late radiis, et florea rura. At Grajūm inter se passim, Troumque catervae Occursant, campis et mixtae impune vagantur. Nec facile agnoscunt confusa in caede suorum Ora prius, quam tabo atros, et pulvere multo Membra super tectos, haustis de flumine lymphis, 480 Abluerunt. Tum quisque suos flens aggerat altis Impositos plaustris. luctu indulgere vetabat Trojugenas Priamus: taciti dant corpora flammis Mixta catervatim. quae cum vento incitus; ignis Cuncta hausit, lento rediere ad moenia gressu. Parte alia tristes usserunt corpora Graji, Perfunctique opere, ad naves et castra redibant, Postquam fera rubens accendit lumina vesper. Nondum etiam Oceanum supra formosa rubebat Surgens caeruleis Aurora e fluctibus: aurae 490 Sublustri incipiunt cum primum albescere nocte. Tum strato delecta manus consurgit Achivūm, Atque pyram circa ingentem struxere sepulcrum Ingens, effosso coacervatum aggere, cunctis Quod commune foret; murum et duxere; locarunt Aërias juxta et turres, ratibusque virisque Tutamen dubios ad casus, aptaque in ipsis Limina portarum, possent qua erumpere currus; Et fossam egesta circum tellure per orbem, Et densos duro fixerunt robore vallos. 500 Haec animis opera urgebat certantibus instans Confertim jusso pubes Argiva labori. Dī, Jovis in magni domibus de more sedentes, Adspectuque haerent defixi, et surgere tantas Mirantur subito moles, quos inter ab imo Qui terram quassat, Neptunus talia fatur: Jupiter, et quis erit posthac mortalis in orbe Toto usquam, exquirat qui mentem et fata deorum Ante, manum admorit quam coepto cuilibet? en ut Argivi murum ingentem struxere, carinas 510 Qui tegat, immani fossa et cinxere, nec ulli Sacra prius fecere tamen solemnia divūm. Scilicet hic murus fama ut praestante feratur Per gentes late varias, quascunque videt Sol; Amplius at nusquam memorentur moenia Trojae Alta, meo quondam, Phoebique exstructa labore. Talia Neptunus; fratrem sed vana querentem Jupiter increpuit: Tene istaec, magne tridenti Horrendo terram quatiens Neptune, timere; Quae multo inferior manibusque, animisque deorum 520 Vix aliquis metuat? stabit tibi gloria late Inconcussa omnes claro sub Sole per oras. Quin age, cum patrias Danaūm gens ibit ad urbes Pandens vela Noto, murum tu disjice, et altos Merge, undis haustum, sub fluctus, litus arena Totum sterne super, nusquam ut pars ulla supersit, Disjecti restent nusquam ut vestigia muri. Haec superi: occiduas Titan se mersit in undas, Septaque murorum jam structa in litore stabant. Tum Danai curantque dapes, mactantque juvencos, 530 Quisque sua ingressus tentoria. litora complent Advectae Lemno portantes vina carinae, Miserat Euneus quas cretus Iasone, regi Aemonio peperit quem Lemnias Hypsipylea. Mille cados misit, munus memorabile, Atridis. Quod superest, Grajūm proceres, vulgusque parabat, Quisque sibi, ferro splendente, aut pellibus, aere Aut fulvo, aut bobus, vel captis Marte virorum Corporibus: multoque hilarant convivia Baccho, Atque epulis feram in noctem vescuntur opimis. 540 Nec minus et Troes, sociique epulantur in urbe Queis diram tota rex cladem nocte parabat Jupiter, usque tonans horrendum. pulsa micabant Corda metu, pallorque viris infecerat ora. Vina solo e cyathis fundebant; atque liquorem Lenaeum est ausus nemo gustare prius, quam Magnanimo invergens libasset rite Tonanti. Inde ineunt thalamos, ac sternunt membra sopori.