CroALa & LatTy: nodus

Nodus 1798437 in documento kunic-r-ilias-libri.xml

HOMERI ILIADOS LIBER QUARTUS Di Jovis interea tecto in stellante sedebant, Auro ubi clara micant penetralia: nectar at Hebe Miscebat formosa. illi, dum pocula in orbem Traduntque, accipiuntque manu, Trojana tuentur Moenia, et instructas prato in florente phalanges. Talibus heic dictis Junonem incessere coepit Jupiter, atque joco Veneri conferre molesto: Vsque favent geminae flavo divae Menelao, Juno Argiva, potens et bello Pallas; at ambae Secretaeque sedent longe, gaudentque tuentes 10 Praelia nequidquam. contra festiva Diones Filia semper adest Paridi, praesensque repellit Fata viro, quem nunc medio e discrimine leti Eripuit, patriasque ferens avexit in aedes. Certa tamen forti victoria stat Menelao. Nunc, his quem deceat rebus jam ponere finem, Consulite in medium; rursusne incendere tristi Marte animos placeat, sancire an foedera pacis. Hoc si forte placet cunctis, Priamique manebit Urbs, Helenam et patrias ducet Menelaus ad oras. 20 Jupiter haec. tacitae mussant, saevumque furorem Alto corde premunt Juno, et Tritonia Pallas; Quae, mala Trojugenis irato in corde parantes, Contiguae divūm coetu in fulgente sedebant. Nata quidem, indomitus licet intus ferveat atro Felle dolor, nihil ausa tamen patrem hiscere contra: Juno iram haud tenuit, rupitque has pectore voces: Immitis quidnam dixti Saturnie? longus Ergo mihi fuerit labor irritus? ergo profusus Incassum sudor, quem fudi fessa viarum, 30 Ipsa, et equi; populos insto dum cogere in arma, Exitio Priamum tota cum gente daturos? Perge: deūm sed enim stabit sententia contra. Cui pater ingenti respondit concitus ira: Saeva, tibi quidnam Priamus, Priamique propago Tota malae tantum noxae infert, Ilion usque Eruere, et fundo cupias ut vertere ab imo? Quippe, urbem Troūm, atque domos ingressa, vorares Crudum si Priamum cum gnatis, effera credo Vis animi, atque istaec tum demum poneret ira. 40 Verum age, fac quidquid libitum, contendere tecum Nolo equidem, ne nostra nimis certamina gliscant. Tantum audi, ac penitus, quae dico, mente reconde. Ipse etiam si forte velim tibi gentis amicae Urbem aliquam iratus vastare, ac vertere; ferto Aequa mente, meis et parce obsistere coeptis: Sponte tibi hanc ut ego nunc urbem largior, etsi Corde angor, genus atque pium male perdere durum est. Quotquot enim sub sole urbes, caeloque coluntur Astrifero, has inter nulla est mihi gratior usquam, 50 Quamque magis foveam, praestanti et digner honore, Quam Troja, et Priamus, Priami et gens inclyta bello: Ara ubi non unquam dapibus mea, non caret unquam Aut pingui fumo, aut largo libamine; prole Terrigenum a parva ferimus quae munera divi. Iupiter haec: contra Juno cui talia fatur: Tres habeo, caras prae cunctis urbibus, urbes, Argosque, et ditem Spartam, latasque Mycenas. Harum invisa tibi siqua est, fueritve, licebit Evertas. equidem patiar, nec, magne, resistam, 60 Rex, tibi; nec, vellem si forte resistere, quidquam Proficerem: longe praestas nam viribus omnes. Attamen et meus in ventos ne sudor inanes Cassus eat, neve orsa cadant abrupta, videndum est. Ipsa etiam dea sum, quo tu de semine creta; Me quoque Saturnus genuit, praestoque deabus Longe aliis claroque ortu, claroque Hymenaeo. Una vocor tua nam, divūm es qui maximus, uxor. Verum haec nos inter cedemus mutua uterque, Ipsa tibi, mihi tu. divūm facilisque, volensque 70 Turba omnis, placeat quo ducere cunque, sequetur. Tu flavae interea potes hoc mandare Minervae: Trojugenum, Grajūmque acies petat, et male cautos Gnara modi exacuat Troas, quo laude superbos Jam parta, laedant, neglecto foedere, Achivos. Haec dea; cui facilis divūm pater, atque hominum rex Paruit; ac gnatae confestim talia mandat. Trojugenum, Grajūmque acies pete, nata, relata Et laetos, fac, laude armis incessere Troes Incipiant ultro, neglecto foedere, Achivos. 80 Sic ait: et cupidae stimulos pater addidit acres. Ergo cita e summo dea se demittit Olympo. Qualis stella, polo ardentem Saturnius alto Quam misit, nautis monstrum, pubive virorum Armigerae, ingentes caeli secat ignea tractus; Scintillae absistunt, longo via limite fulget: Talis ab aetherio stellantis vertice Olympi. Delapsa in medium Pallas. stupor altus Achivos, Er Troas pariter, monstrum ut videre, tenebat. Atque tuens aliquis, suspensa mente, sodalem: 90 Triste vel, ajebat, bellum, pugnasque novabit, Vel gentem placido componet foedere utramque Jupiter, et pacem qui temperat aequus, et arma. Haec monstrum admirans aliquis Danaūmque, Phrygumque. Illa viro similis medios se protinus infert Trojugenum in cuneos, fortem vultuque, habituque Laodocum et simulans, longaevo Antenore cretum, Hac illac ibat densa inter milia, si te Forte, Lycaonide, nancisci, Pandare, posset. Tandem est nacta virum. stabat bellator in armis: 100 Densi circum aderant comites, clypeata juventus, Aesepi a ripis regem quae in bella secuta. Hunc prope stans verbis affata est Pallas amicis. Visne mihi parere, Lycaonis inclyta proles? Satne tibi virtutis inest in pectore, fortem Haud dubites misso Menelaum ut figere telo? Eximiam certe laudem, atque ingentia ferres Praemia. nil Teucris, Paridi nil carius uno Te fuerit; donis qui te cumulabit opimis, Ille tuo Atriden Menelaum viderit arcu 110 Si domitum imponique rogo, flammaque cremari. Quare age, jamque virum letali fige sagitta. Ante tamen Phoebo, Lycia qui cretus in alta est Arcitenens, fac vota libens, cum celsa Zeliae Moenia contigeris victor, sedesque paternas Primigenis facturum agnis praepinguia sacra. Haec effata, animum dementi vafra Minerva Impulit. Ergo arcum depromit, grandia capri Cornua silvestris; quem, saxo prodit ab alto Dum citus, exceptum telo trans pectus adacto 120 Fixerat: in rupem moribundo corpore pronus Corruit. in palmos prodibant cornua fronte Celsa bis octonos: quae multa sedulus arte Levavitque faber, fulvoque inclusit in auro Hinc apices atque hinc geminos. hunc protulit heros, Contendensque manu solerti acclinat ad ipsam Tellurem. scutis regem texere sodales Condensi; Grajūm pubes consurgere in arma Ne prius inciperet, saevo quam missile ab arcu Effugiens certo Menelaum figeret ictu. 130 Inde manu pharetramque aperit, volucremque sagittam Deligit, haud unquam missam, durosque nitenti Sub ferro luctus, et vulnera saeva gerentem. Hanc ubi deprompsit, nervoque aptavit equino, Vota facit Phoebo, Lycia qui cretus in alta est, Primigenam agnorum sobolem praepinguia sacra, Spondens, cum patriam remearit victor ad urbem. Inde arcum laeva tenuit, dextraque sagittam Cum nervo adduxit pariter, dum tangeret ipsa Arcum acie ferri; dextra, nervoque papillam. 140 Protinus insonuere aurae, fugitque volucre Horrendum stridens medios telum inter Achivos. Nec te dī expertem auxilii, Menelaë, potentis Immemores liquere tamen; non filia magni Magna Jovis. telum pro te stans depulit ultro Illa manu letale, inhibens a corpore: muscam Mater ut instantem pueri cum pellit ab ore, Dum media placidum carpit de luce soporem. Diva manu telum flexit, qua fibula balteum Aurea mordebat, thorax qua se objicit ingens 150 Aere rigens duplici: sed magni textaque baltei, Thoraca et geminum pervasit ferrea cuspis, Et quae subter erat, firmum tela omnia contra Munimen, lamnam. qua vis infracta morante Languit immanis ferri, processit at ultra Hanc etiam, et summum perstrinxit denique corpus. Tum roseus fluxit non alto a vulnere sanguis. Puniceo veluti niveum si Maeonis ostro, Maeonis, aut Carum solers de gente puella , Tinxit ebur, celerum quod malas ornet equorum; 160 Et positum in thalamo servat. sibi plurimus illud Optat eques: regi positum servatur at intus, Et gestamen equo, decus et praesigne vehenti: Sic, Menelae, tibi pulchro madefacta rubebant Et femora, et surae molles, talique cruore. Purpureo at fratrem perfusum ut sanguine vidit, Horruit atque genas Agamemnon palluit: aeque Horruit adspectu Menelaus et ipse: volucris Sed postquam vidit nervumque, hamosque sagittae Exstantes, rediere animi, timor omnis abactus. 170 Interea fratrem dextra tenet, ac furit altos Pectore dans gemitus Agamemnon. plurima circum Turba gemit: questus ille hos fundebat ab ore. Ergo haec heu pepigi, frater, tibi foedera, mortem Quae ferrent? solum te sivi, frater, Achivūm Heu tota pro gente armis incessere Teucros? Confodere dolo qui te, qui foedera, et omnes Protrivere ultro leges, pessumque dedere. At non cassa deūm tamen ibunt foedera, fusus Agnorum et sanguis, sacra et libamina, quasque 180 Cepimus, ac fidei dedimus modo pignora, dextrae. Iratus differt; poenas tandem irrogat aequas Jupiter. actutum pendent crudele nefandae Ipsi supplicium fraudis; nec numina parcent Conjugibus, puerisque. dies (nec vanus inani Spe ludor) veniet, qua concidet Ilios alta, Et Priamus tota senior cum gente peribit. Ipse illis caelo regnans pater aegida saeva Horrendam quatiet dextra, male percitus ira Hanc propter fraudem, et perjuria foeda. futurum 190 Hoc scio: at infandus perdet dolor, o Menelaë, Me tamen, e vita fato si functus abibis. Quippe etenim patrium remeabo turpis ad Argos. Namque domus Grajos incesset cura paternae; Linquemusque Helenam, Priamo decus: at tua, frater, Ossa solo in Trojae putrescent morte perempti Ante, queas coepto quam finem imponere bello. Et pede Tros aliquis calcans tua busta superbo: Sic utinam saevas Agamemnon expleat iras, Semper, ut incassum puppes huc duxit Achaeas; 200 Et nunc in patriam longo post tempore sedem, Heic fratrem linquens, vacua est cum classe reversus. Haec aliquis dicet: tellus tunc me hauriat ima. Cui tristem demens aegro de pectore curam, Atque metus omnes Menelaus: Parce timori, Frater, ait; terrere alios et desine Achivos. Non, ut rere, alte subiit letalis arundo. Balteus infregit vim teli, zonaque, et aere De solido subter quae lamna, coërcuit ictum. At frater: Menelae, utinam sis vera locutus. 210 Paeonia vulnus nam vir tibi doctus in arte Tractabitque manu explorans, et pharmaca supra Imponet, saevos demant quae admota dolores. Sic ait, ac, celerem ad regalia jussa ministrum, Talthybium alloquitur: citus i, prolemque beati Egregiam Asclepī, medica par nullus in arte Cui fuat, huc arcesse Macaona. visere Grajūm Regem festinet Menelaum, vulnus adacta Cui tulit insonti vir Tros, Lyciusve sagitta; Atque sibi laudem, luctum quaesivit Achivis. 220 Sic ait: ille citus regis praecepta facessit; Percurritque aciem, diumque Macaona quaerens Fert oculos per cuncta; virum et videt agmine stantem In medio: circum pubes clypeata corusco Fulgens aere, Tricae proles altricis equorum. Quem prope stans, trepido dedit has de pectore voces: O Asclepiade, curre ocyus. ire Agamemnon, Te jubet, Atriden Menelaum et visere; adegit Cui vulnus missa vir Tros, Lyciusve sagitta; Atque sibi laudem, luctum quaesivit Achivis. 230 Sic ait: atque viri concussit pectora dictis, Incenditque animum. celeri pede gressus uterque Fert medios se per cuneos, turbamque virorum. Vt venere ambo trepidi flavum ad Menelaum; Stabat ubi forma par dis caelestibus heros Primorum in medio procerum; mora nulla, Macaon Haerentem ex ardo, multa bonus arte, sagittam Extrahere aggreditur balteo: verum utraque acuti, Dum retrahit, ferri pinna est infracta. relaxat Ergo manu armorum solers texta aerea, balteum, 240 Zonamque, lamnamque, oculis dum vulnus apertum Cerneret. hinc labrum admovit, crassumque cruorem Hausit, et inspersit medicamen lene, parenti Illius in magno dederat quod munere Chiron. Interea, circa Menelaum talia Graji Dum trepidant, ferro instructi procedere contra Incipiunt avidi pugna decernere Troes. Nec minus et Graji cingunturque aere corusco, Expediuntque manus laeti, pugnaeque parant se. Non heic Atriden videas Agamemnona segnem 250 Cessare, atque metu cunctari, horrere propinquam Et Martem: at ferro quam primum cernere acuto Velle alacrem, mediisque virūm clarescere in armis. Ille quidem currusque insignes aere, paratos Et regnator equos dimittit; fidus habebat Quos juxta Eurymedon, Ptolemaei clara propago Piraidae. hunc jussit, cuneos pedes ipse virorum Dum celeri gressu cunctos obit omnia visens, Pone sequi, si forte labor lassaret euntem. Sic turmas it per socias Pelopeïus heros. 260 Tum, quoscunque videt laetos procedere in hostem, His hortans acuitque animos, atque incitat iras: Este viri, et validas, Argivi, expromite vires. Non erit ut fraudi faveat rex ille deorum; Sed prior infregit qui foedera sancta, jacebit Praeda feris avibus: nos urbe, opibusque potiti, Uxores bello captas, et pignora parva Navibus in curvis patrias ducemus ad oras. Quos contra pavidos cunctari, et praelia cernit Detrectare, furens verbis incessit acerbis: 270 Heu nequam, heu segnes Argivi, nec pudet isto Stare modo hinnuleis similes, post arva volucri Qui transmissa fuga sternunt se robore fessi Exhausto? pugnamne placet differre, carinas Dum Teucri ad celsas veniant, ac litora? inertes Anne juvat tentare, manu vos Jupiter ipse An tegat, immunesque operum defendat ab hoste? Sic Danaūm sese per milia densa ferebat Imperitans. Primum Cretas devenit ad acres, Magnanimus pubem Idomeneus quam ducit in arma. 280 Primam aciem Idomeneus agit impiger, ille frementi Robur apro similis; postrema in parte coërcet Meriones claro fulgentes aere phalanges. Hos ubi conspexit secum est gavisus Atrides; Atque ducem blandis affatur vocibus ultro: Idomeneu, Danaūm te reges inter honore Praecipuo colui semper bellique, domique; Solemnesque super mensas, cum dona Lyaei Dulcia miscentur, posito cratere, per orbem. Iussa bibunt alii proceres ex ordine; plenus 290 Stat tibi at usque calix, aeque ac mihi; solus et, unum Me praeter, potas quantum fert corde voluntas. Ergo alacer, similisque tui nunc bella capesse. Idomeneus contra, Cretum rex: Optime regum, Me tibi promisi qualem fore, talis amicus Semper ero, praestans fidum quaecunque sodalem Est opus. at tu alios hortare in praelia Grajos, oсуus ut saevo certemus Marte, deorum Mendaces quando violarunt foedera Teucri. Quos dirae actutum clades, et fata sequentur 300 Tristia, quasque suo meruerunt crimine pœnas. Haec ille: Atrides abiit laetatus; et ambos Venit ad Ajaces, incedens plurima qua se Densat turba virūm. gemini, duo germina Martis, Armabant sese reges. quos pone secuta Densa ruit peditum nubes. Ut pastor ab alta Cum nubem specula venientem prospicit: ater Solis ab occasu Zephyro impellente per aequor, Ille pici assimilis, medium secat aëra nimbus, Obscuramque hiemem secum fert, atque procellas; 310 Horrescunt longe spectanti praescia corda, Compellensque cavo raptim pecus abdidit antro: Sic geminos post Ajaces denso agmine pubis Belligerae incedunt in praelia torva cohortes Aeratae; clypeisque, hastisque ingentibus horrent. Hos etiam gaudens Agamemnon vidit; et ultro Compellans ambos verbis affatur amicis. Ajax, Argivae dux inclyte pubis uterque, Vos nec opus, nec fas est nostra voce moneri, Acres ultro agmen qui saeva cietis in arma. 320 Dī magni! o utinam cunctis in pectore tanta Vis animi, patriae tantum et virtutis inesset. Regna brevi caderent Priameïa, et Ilios alta Grajorum manibus capta, atque eversa jaceret. Haec ait, inque alios pergit citus; et venit illuc, Nestor ubi socios hortatur, et instruit armis, Qui circum Pelagonta, Alastoraque, Chromiumque, Hemona et eximium bello, regemque Bianta. Primum equites, currusque locat, dehinc firma virorum Robora, densam aciem peditum, post terga; moramque, 330 Et vallum belli: in medium compellit inertem, Ille vel invitam cogens ad praelia, turbam. Haec equiti mandat senior, cohibere jugales Quemque suos, temere nec quoquam incurrere mixtis Ordinibus. ne quis mihi, fretus robore, neve Arte, ruat citior sociis, et solus in hostem Impellat bijugos. ne retro cedite: soli Vis minor est; junctis qui pugnat, fortior, armis. Jam, socii si quis currum conscenderit, hasta Ut pugnet, moneo; notas regat alter habenas: 340 Id melius multo nanque est. his scilicet olim Heroes prisci vastabant artibus urbes. Haec senior longo doctus monstrabat ab usu. Quem gaudetque tuens Agamemnon, atque ita fatur. o utinam, venerande senex, quam vivida mens est, Acer et iste animus, tam firmo robore subter Genua forent, viresque aevo florente vigerent. Sed te, quae cunctos, domat heu vis tarda senectae; Quae vellem capiti alterius, genibusque molesta Ingrueret, tibi vernaret primaeva juventa. 350 Haec prior Atrides, cui Nestor talia contra: Ipse quoque optarim fieri nunc talis, Atrida, Qualis eram, qua luce mea confossus ab hasta Dius Ereuthalion cecidit: verum omnia rerum Omnibus haud tribuunt pariter dī. tunc mihi firmum Robur erat juveni, nunc me premit aegra senectus. Qualiscunque tamen turmas hortabor equestres, Consilio, verbisque regens; praestare quod unum Haec valet, ac proprium sibi munus vindicat, aetas. Id senis est: hastam quatient, queis fervet ab aevo 360 Sanguis, et integrae solido stant robore vires. Haec senior: gaudens ultra procedit Atrides, Stabat ubi Peteo natus genitore Menestheus, Acer equis, circum densi, Mavortia pubes, Cecropidae. prudens non longe stabat Ulysses, Atque Cephallenum, bello haud spernenda, juventus. Horum acies nondum, cum prima in praelia Troes, Ac Danai ruerent, secreta in parte tumultum Bellantum audierant: dux cunctabatur uterque, Exspectans praegressa phalanx invadere donec 370 Hostem alia inciperet, belli et tentare periclum. Hos cernens verbis Agamemnon torvus acerbis Increpat; iratoque has rumpit pectore voces: O Petei proles regis, non digna parente; Tuque, o docte dolos fraudesque, vaferrime Ulysseu, Non pudet indecores trepidare, ac praelia inire Nolle prius, versos alius quam fuderit hostes? Vos primam ante aciem primos pugnare decebat. Ambo etenim, quoties epuli venit hora, soletis Grajorum primi ad convivia laeta vocari, 380 Et largis vesci dapibus, largoque bibaces Indulgere mero, saturique abscedere mensis. At nunc esse placet postremis; atque juvaret Dura decem si vos praeeant in bella phalanges. Dixerat: iratus regi haec Ithacesius heros: Quale nefas, Atrida, tui septo excidit oris? Nos male cunctamur segnes cum tempus in hostem Ducere, et adversis venienti occurrere turmis? Aspicies (si forte voles, si cura subibit Haec animum) primam ante aciem pugnare parentem Telemachi; et primis Troum se inferre furentem Ordinibus: sed vana volant tibi, falsaque dicta. Olli subridens Agamemnon; vidit ut ira Incensum, verso in melius sermone reponit: Clara deūm proles, solerti pectore Ulysseu, Non ego te frustra incusemve, horterve necesse est. Consilium tibi lene viget sub pectore, nostrae Et concors menti mens est. age bella capesse Nunc, ut opus. si quid maledicti fugit ab ore, Pensari officio poterit. nunc omnia, dixi 400 Quae modo, in aerios dī vertant irrita ventos. Haec effatus abit Diomedem visere, fortis Magnanimam Tydei sobolem; nactusque morantem est Inter equos, duro et compactos robore currus: Nec procul inde aberat Sthenelus, Capaneïa proles: Hunc quoque flammato compellans turbidus ore Increpat, et dictis ad pugnam haud mollibus urget: Tune etiam, magni natus de sanguine Tydei, Sic trepidas, bellique vias circumspicis? at non Sic Tydeus trepidare olim, Martisque pericla 410 Defugere ignavo tremefactus corde solebat; Sed longe ante alios ibat per tela sodales, Ut perhibent, qui bella virum videre gerentem. Ipse etenim haud unquam vidi: sed fama ferebat Eximium ante omnes animoque, et viribus esse. Hoc memini, quondam, cum magnanimo Polynice Undique cogentem populos in bella, Mycenas Venisse hospitio exceptum, et socia arma rogasse. Argivi sacram ad Theben nam castra movebant. Jamque Mycenaei annuerant, pubemque parabant 420 Belligeram auxilio: sed laevus Jupiter alto Prodigia ostendit caelo, atque absterruit orsis. Inde ubi digressi ripam tetigere virentem Asopi, mittunt legatum Tydea Graji. Ille abiit, celsasque Eteoclis venit in aedes. Nactus ibi est primos Cadmea e gente Lyaeo Indulgere viros, laetisque accumbere mensis. At Tydeus coetu in magno, quanquam hospes, et unus, Haud timuit. quin et quemcunque lacessere quaevis Est ausus procerum ad certamina; vicit et unus 430 Ille omnes omni melior certamine. talis Adfuit usque viro adjutrix Tritonia Pallas. Ergo victorem contra Cadmeïa pubes Exarsitque odiis, redeunti ad castra locavit Inque via insidias. juvenum delecta latebat Quinquaginta manus: duo quam duxere magistri; Maeon Haemonides formaque, et robore divis Par, atque Autophoni proles durus Lycophontes. Quos tamen ille omnes ingenti clade peremptos Fudit humi; solum dimisit Maeona sedes 440 Ad patrias, veritus monstrata ostenta deorum. Talis erat Tydeus; proles cui nata parente Deterior pugna, melior sermone diserto. Sic ait. armipotens Diomedes jurgia regis Erubuitque, ausus nec contra est hiscere quidquam. At Capaneïades haec dictis dicta reponit. Ne mentire, loqui liceat cum vera, Agamemnon. Nostro nos longe praestamus uterque parenti. Nos etiam Thebas, dīs freti hortantibus, alti Et Jovis auxilio, septenis inclyta portis 450 Moenia, castra forent numero cum nostra minore, Cepimus: illi autem, conati plurima frustra, Stultitia periere sua. jam desine nostros Ergo patres ulla nobis praeponere laude. Haec Sthenelus: contra Diomedes torvus; Amice , Parce malis, inquit, verbis, tacitusque sedeto. Nil opus irasci, rerum cui summa potestas, Martia quod populos Agamemnon urget in arma. Hunc decus eximium laudis, nomenque sequetur, Moenia si fortes capient Neptunia Graji: 460 Hunc contra luctus, si res male cedet Achivis. Verum age belligero demus jam fraena furori. Sic ait; et curru saltum dedit acer ab alto; Horrendumque humeros, tergumque et pectora circum Arma duci sonuere; metu perculsus et audax Ut posset vir corda quati, et pallescere vultum. Ac veluti Zephyro densi resonantia contra Litora cum se urgent fluctus; consurgit ab alto Unda salo, magno dehinc terrae allisa tumultu Infremit, ac scopulos, et procurrentia circum 470 Saxa tumet: canamque sinu spumam exspuit alto: Sic densae Danaūm se dura in praelia turmae Urgebant. dux quosque suus regit: agmine miles It tacito; ceu nulla cavo sub pectore cuiquam Vox foret; elinguem dicas audire jubentum Imperia, et regum vultusque, et dicta vereri. Sic hostem contra magno se Argiva juventus Fert gressu: horrescit strictis seges aerea telis, Et vario armorum campus fulgore coruscat. Dardanidae contra (quales, mulctralia circum 480 Divitis in domini septis, denso omnia complent Lanigerae pecudes balatu, cum procul altis Agnorum e stabulis moestam audivere querelam) Ad pugnam densi vasto clamore ruebant. Nec similis clamor, nec vox sonat omnibus una: Lingua sed ingenti varians confusa tumultu. Quippe alii venere alia e regione vocati. Trojugenas Mavors, Grajos Tritonia Pallas Incitat. hos circum Terrorque, Pavorque feruntur, Horrendumque furens torvi Discordia Martis 490 Et soror, et comes; attolit quae parva sub auras Paullatim sese primo, dehinc ardua campis Ingreditur, caelum et sublimi vertice pulsat. Haec et tum, cursans media inter milia, saevas Exacuitque iras, gemitusque incendit acerbos. Jamque adeo rapidis vadentes passibus ambae Concurrere acies, clypeique, hastaeque, virique Aere humeros tecti confligunt, scutaque scutis Pulsa tonant; magno circum sonat aura fragore. Caedentum laetus clamor, moestusque cadentum 500 Auditur passim gemitus; perfusa cruore Arma fluunt; largo madefacta est sanguine tellus. Ac velut hiberni celsis de montibus amnes Cum duo praecipiti sese per confraga cursu Devolvere cavum subjectae vallis in alveum, Adversisque fremunt undis; exterritus audit Horrificum pastor summa de rupe fragorem: Sic Danaūm? Troumque acies miscentur in unum Confusoque sonant luctusque, minaeque tumultu. Primus ibi primam ante aciem saevum ferit hasta 510 Antilochus vibrante Thalysiaden Echepolum, Et conum galeae diffuso crine comantis Diffidit, at cuspis frontem defigitur alte In mediam. olli oculos nigrae involvere tenebrae, Aëriaeque modo turris collapsus in arma Concidit: ingenti concussa est pondere tellus. Quem super accurrit magnorum ductor Abantum Chalcodontiades Elephenor, pulchra potiri Arma viri et cupiens, pedibus citus arripit, extra Tela trahens; miserum primo at spes lusit in orsu. 520 Nam raptat dum membra alacer frigentia terrae Acclinis, clypeo nudum latus ecce remoto Ostendit: ferro praefixum robur acuto Quo fortis defixit Agenor, membraque leto Solvit, humi exanimem sternens. tum saeva jacentem est Pugna super Danaūm, Troumque coorta. Luporum More acres laniant sese, alternisque cruentant Vulneribus. Primo vernantem flore juventae Anthemioniaden sternit Simoision Ajax. Hunc olim, redit irrigua dum mater ab Ida, 530 Quo, visura pecus, fuerat comitata parentes, Propter aquam in ripa Simoëntis lucis in oras Edidit: hinc puero nomen fecere vocantes. Infelix! non ille vicem patrive referre, Aut matri potuit, primo sublatus in aevo. Telum etenim in pectus venienti magnus adegit Fulmineum dextram ad mammam Telamonius Ajax, Perfoditque humerum ferrata cuspide; pronus Ille cadit, stratusque immundo in pulvere leto Occubat. Ad ripam stagni ut prognata liquentis 540 Populus enodi trunco, celsoque virentes Fronde nova ad caelum fundens in vertice ramos: Quam faber, apta parans ingenti orbilia curru, Fulgente aggressus ferro succidit: ad undam Illa jacet vitaque carens et frondis honore: Sic juvenem stravitque Ajax, atque exuit armis. Ast hunc Priamides telo petit Antiphus acto Eminus e turba; sed, dextra errante, sodalem Magnanimi Laërtiadae ferit hasta, sub imo, Leucum, ventre, manu exanimum male cautus utraque 550 Dum trahere instabat corpus. frigensque cadaver Excidit e manibus, moribundo corpore et ipse Corruit, atque eadem largo rigat arva cruore. Tum vero immanes Ithacae rex arsit in iras, Perque viros, perque arma ruit fulgente coruscus Aere, ipsis Troum dum se prope miscuit audax Ordinibus; quassatque hastam, multoque micantes Igne oculos circum fert turbidus: agmine Troes Turbato cessere, virum ut videre reductā Tela manu librare: nec effugit irrita, figit 560 Hasta nothum Priami sed Democoonta, paternas Qui miser ad sedes e parva missus Abydo Venerat, armentis illic praefectus equarum. Huic Laërtiades, iratus morte sodalis, Percussit medium ferrata cuspide tempus, Fixo aliud quae per tempus trajecta cerebro est. Nigra oculos juveni densa nox contegit umbra. Corruit; ingentem sonitum super arma dedere. Trojugenum turbata acies, conterritus ipse Hector: at Argivi laeto clamore trahuntque 570 Corpora, in adversos progressi et longius hostes Incurrunt magis atque magis: sed magnus Apollo, Pergamea pugnam procul ut spectabat ab arce, Iratus Danais Teucros hortarier infit. Ite alacres, ite o, Grajis nec cedite Troes. Non illis saxo, non duro corpora ferro Constant; tela ferant contra ut conjecta, secari Et nequeant, aeris timeant nec robur acuti Nec Thetidis pulchrae proles nunc pugnat Achilles Sed jacet ad naves, tristique exaestuat ira. 580 Sic deus e muris acer clamabat: Achivum Magna Jovis cuneos gradiens at nata per omnes Hortaturque aciem, stimulatque in bella morantem. Heic Amarynciden Diorea Parca cruento Implicuit fato, magno cui fragmine montis Pirus, qui Aenaeis Thracum dux venit ab oris, Imbrasides, dextrum crus perculit. asper et ossa, Et nervos penitus rupit lapis: ille supinus Concidit, atque manus sociis tendebat inermes Semianimis; Pirus super advolat, atque jacentis 590 Fraxineo saevus transverberat ilia telo: Exta solo fluxere; oculis nox ingruit atra. Huic medium ecce Thoas victori vulnerat hasta Pectus, et alte imo ferrum in pulmone recondit. Tum, rapido adveniens cursu, telumque receptat Haerens, et stricto. ventrem ferit ense: perempti Nec tamen et spoliis potitur. Mavortia pubes Nam Thracum steterat circum, crinita supremum Illa caput, longasque manu protenderat hastas. Ergo virum longe proturbant. fortis, et ingens 600 Non tamen est ausus contra consistere, mortem Sed vitans retulitque pedem, praedamque reliquit. Sic duo belligeri ductores, alter Epeus, Thrax alter, juxta camporum pulvere in atro, Strati membra solo frigentia morte, jacebant. Corpora multa virūm circum dejecta cruore Spargebant largo terram. pugna aspera gliscit. Fortia nec quisquam reprendat facta virorum, Dura queat ferro si non contactus obire Praelia, si longe avertens volitantia tela, 610 Duceret ipsa manu illaesum per bella Minerva. Multi luce illa Troes, Grajique cruento Nam Phrygiam late straverunt corpore terram.