CroALa & LatTy: nodus

Nodus 1783656 in documento marul-mar-dauid.xml

Lib. XIII Iam post bella quies, iam sęua et tristia finem Pax Accepere suum, iam nubila tetra serenę Cęsserunt luci. Nihil est, quod regna lacessat, Quod populum turbet, quod regis corda fatiget. Exin lętitię tactus dulcedine Dauid Sustulit exutam curis ad sydera mentem Arreptaque lyra cordas pulsare canoras Diuinasque referre pio modulamine laudes Coepit et has sacro depromere pectore uoces: Dauid deo laudes cecinit "O deus, ętherii uirtus et gloria regni, Principium sine principio, sine fine perennis Maiestas! Tibi lętus ago, pater optime, grates, Qui me iampridem sceptri dignatus honore, Casibus aduersis defenderis et mihi contra Multorum insidias fueris tutamen et idem Omnibus in bellis fauor, in certamine uirtus. Tu mihi spes uenię, tu legis gratia lęsę Offensęque grauis mihi tu placabile numen, Tu lux in tenebris, nostrorum cura laborum Et tranquilla quies. Meritis maiora dedisti Pręmia tu nostris nobis, tu crimina poena Expurgare pius uoluisti nostra minore Quam qua dignus eram. Tua me miseratio nunquam Deseruit. Nunc, oro, meę miserere senectę! Perpetua da pace fruar sedesque quietas Huic animę concede, deus, da, dona salutis Expectata diu capiam. Quum tempora sęcli Incipient melius promisso currere fato, Tunc Dauida tuum cum gente et plebe fideli Transfer ad ętherias ęterni luminis arces, Vt iam, quando tuos dabitur mihi cernere uultus, Tecum perpetuo uiuam feliciter ęuo Angelicosque inter cuneos noua gaudia carpens Sedibus in superis maneam sine fine beatus." His aliisque modis dum cantat, spiritus illum Diuinus penetrans uenturi pandere iussit Temporis euentum donique arcana superni. Inde magis dulci permulcens ęra cantu Prophetat spiritu sancto plenus "Ecce deus pręsens" inquit "mea pectora replet, Eloquio mouet ora nouo cantusque ministrat Ętherios. Magnus mundi dominator et autor Lucidior Sole est, quum cęlo mane sereno Oritur et radios per terram spargere late Incipiens toto cęcas fugat orbe tenebras. Fertilior terra est, pluuio quę rore madentes Explicuit glebas, fructus mortalibus almos Suppeditans uarii generis gratique saporis. Non Dauidis erat tanti domus, omnibus unam Vt pręferre pares, o rerum conditor, illam Ęternęque uelis matrem firmare salutis. Exulta iam, Iuda tribus, tibi virginis almę Christus Debetur partus! Gaude, Iesseia radix, Germen quippe tuum peccati morte peremptos Restituet uitę, lapsum simul eriget orbem! Flete, quibus male firma fides errore labascit, Quorum diuino mens est incredula uerbo! Auulsi patria de sede peribitis omnes Spinarum in morem, quę falce secantur acuta Suppositoque igni flamma crepitante cremantur Et cinis immundus fiunt, immane furentis Huc illuc subito spargendus turbine uenti." Hęc ait. Inde uidens opus altę robore mentis Esse quidem nobis, nequando blanda uoluptas Illecebris adoperta suis nos temnere cogens Vitalis uirtutis iter perque inuia ductos Calcata ratione trahat sub iura prophanę Mortis et incautos ad tristia Tartara mittat, Contexit seriem clarorum Marte uirorum, Vt uelut hi magnis connixi uiribus hostem Corporis oppressum superantes, pręmia laudis Indepti fuerint, sic nos certamina contra Demonis atque dolos pugnemus, corda tegendo Et fidei nunquam difracta casside sanctę Et thorace spei semperque calentis amori. Huc Dauid referens heroum facta suorum Commemorat cantu sacroque ita digerit ore: Cathalogus fortium "Insignes uirtute uiros cantemus et armis, Quorum pręcipue ductu uictoria gentis Constitit Hebreę et palmę decora alta cupitę. Dauid Me primum uoluit summi clementia regis In numero residere trium uirtute priorum. Corporis et mentis uires mihi pręstitit ille, Illius hoc donum est, illi sit gloria laudis Ista meę semper, cuius sunt omnia munus. Eius ope adiuti pugnantum corpora contra Octingenta uirum congressu uicimus uno. Iesbanus Iesbanus laudis dignus mercede secundę, Ahamo genitore satus uictorque phalangis Ter centum primo fusorum Marte uirorum. Eleazar Hunc Eleazarus sequitur, qui sanguine iunctus Illi et laude fuit. Nam magno natus Ahabo, Iesbani patruo, confertos irruit hostes Hos illos feriens, sternebat corpora ferro Obuia quęque uirum, donec tot cędibus actis Lassatus rediit uictor peperitque salutem Iam uictę plebi, quosque ante coegerat horror Vertere terga fuga, redierunt atque peremptę Exuuias turmę tuti lętique tulere. Semmas Post illum Semmas Ararites, filius Aggę, Laudetur, quoniam sociis fugientibus ille Castra Palestinę nisuque animoque feroci Irrumpens gentis, uallos deiecit et hostem Compulit ense furens decędere protinus aruo, In quo tunc paruę lentis sata lęta uirebant, Iamque suos uictos hic solus uincere fecit. Soli tres isti facinus memorabile semper Ędere sunt ausi: Quum uertice rupis Odolę Ipse cohorsque simul sederemus, ualle propinqua Castra Palestinę gentis firmata manebant. Me uexare sitis coepit, 'Quis deferet' inquam 'Bethlemo e puteo dulcis mihi pocula lymphę?' Clauserat hostis iter, nusquam uia tuta patebat. Audax ergo trium manus hęc mucrone corusco Dispescens medias acies transiuit et undam Attulit ex illo, quo dixi, fonte bibendam Porrexitque mihi. Memet reprendere coepi, Quod tam pręstantes in aperta pericula passus Ire uiros fuerim. 'Nunquid potabimus' inquam 'Sanguineum laticem, uitę discrimine partum? Abstinui potu delataque pocula libo Cęlicolum regi. Coepit minus esse molesta Ipsa sitis, gaudente animo uirtute uirorum, Quorum nulla quidem reticebunt sęcula laudem. Pręterea reliqui fortes certamine belli Cantandi occurrunt, tribus his sed laude minores: Ioab Saruiades nostri dux agminis ipse Ioabus Bellator robustus erat, qui sępius istam Hostibus euictis gaudens remeauit ad urbem. Sed quia fraude suos astuque peremit amicos, Corrupit laudis uitii foetore decorem. Abisas Illo igitur maior censendus frater Abisas, Qui quondam forti uibrans hastile lacerto Hostilem fudit cuneum strauitque trecentos. Banaias Et tu Ioiadę, Banaias, uiuida proles, Tu Moabitarum geminos, acerrima quorum Vis erat, audaci potuisti uincere pugna. Tu cum terribili solus certasse leone In foueam saliens, in quam delapsus et ille Forte fuit, uictorque fera rediisse perempta Diceris. O uires animis pręstantibus ęquas! Tu post hęc hominem procero corpore, Nili Ad ripas genitum, nodosę robore clauę Aggressus, gladio, quem tunc sua dextra gerebat, Extorto feriens, uitam illi atque arma tulisti. Reliqui XXX Restant pręterea post hos memoranda uirorum Nomina ter denum, quorum promptissima bello Semper dextra fuit: frater sociusque Ioabi Asahel atque illi cognato iure propinquus Eleanan magnus, magnus quoque nomine Semma, Finibus ex Araris. Quibus annumeremus Elicham, Arodia de gente satum, de Phaltibus Ellen, Hiramum Thecuę clarum natalibus urbis Atque Abiezerum cognominis Anathotitem. Isatheum post hos notum uirtute Mobonam, Ahoia Salmona simul regione creatum, Quos quoque Machareus comitetur Nethophatites Et cum fratre suo pariter censendus Elepho Ribaides Ithais cumque illo Pharatonites Banais ingenti uirtute et corpore paruo. Heldaus a torrente Gaa, simul Arbachites Albiadon dictus, Beronites Asamonetus, Heliab Albonius cumque his referendus et ipse Orodius Semmas. Chaias simul Arothites Et simul Elipheleth, proles generosa parentis Asbai. Post hos Gelonites acer Helias, Essatus pariter, Carmeli montis alumnus, Farrais Arbites, Igais, confinia Sobę Quo genito gaudent, et Gadda natus in urbe Bonnius et Selech, cultor regionis Amonę, Naraisque, ducem gestans post arma Ioabum, Hiras et Gareb, terrę Chiatritidis ambo, Ętheusque meis lachrymis deflendus Vrias." Talia commemorans clarorum gesta uirorum Clarorumque minus rex Dauid nomina tantum Fortes in fide Enumerans, signat Christi uexilla sequentum Esse duas acies. Primi mage fortibus armis Pugnantes superant uafri Cacodemonis artes Perfecti Affectusque malos, quos uitę blanda uoluptas Suggerit humanę. Nam paupertatis amore Omne facultatum studium curamque relinquunt, Corporis et casti uoto consortia uitant Diuersi sexus, ipsa et connubia temnunt. Victa cupido illis terreni languet honoris Sub pedibusque iacet, sancti quia subdere malunt Seruitii sua colla iugo quam sceptra tenere Terrarumque simul toti dominarier orbi. Nonne igitur mundum tibi iam uicisse uidentur, Quando cupidinibus, quarum quoque sub iuga reges Ire solent, uictis ducunt ex hoste triumphos Ascenduntque hilares non ad Capitolia curru Cęsareo, quę longa potest uastare uetustas, Erruere hostilis furor et consummere flamma, Sed gradibus uerę uirtutis ad alta beatum Regna, quibus uis nulla quidem nocitura timetur, Nec finem positura dies, quę plena bonorum Semper erunt penitusque malis obnoxia nullis? Illis sancte actę perstant rata pręmia uitę, Cęlestis domini nutu firmata perenni, Quę superant linguę fatus quorumque decorem Vis nulla humanę potis est comprendere mentis. Illuc fida cohors omnis compellitur. At non Est eadem cunctis merces. Vt lumina cęli Diuerso fulgore nitent, sic pręmia iustos Non ęquata manent, quoniam maiora merentur Quos mage commendat uitę superata cupido Mollius utendę. Tamen est et turba beatum Minus perfecti Et felix uulgus, quorum quia gesta tacentur Non ideo exclusos cęlesti credimus aula, Sed legis plene seruatę dona mereri, Coniugii dum iura colunt foedusque pudici, Dum formare suos diuino dogmate natos Soliciti curant, dum castigare suorum Nil errata timent, miseros solantur et idem Sancta dei toto dum iussa facessere nisu Contendunt et lege suos componere mores, Nulli odium serunt, offensas denique censent Velle referre nefas, uitiis seruire recusant Virtutique student, quanuis non illa capessant Exequata polo perfectę culmina uitę. nota Sed, puto, nulli hominum mortali in corpore mores Esse adeo exacti possunt, quin labe notentur Comparatio Interdum culpę. Leuato lucida ferro Arma squalent tactu, candentia uela uapore Pulueris aut fumi, rursum polita priorem Accipiunt uultum, sic iusti uita cadendo Non perimit iusti nomen meritumue bonorum Ante peractorum. Nam protinus ille relicta Surgit humo tollitque suum de puluere corpus Efficiturque magis post nota pericula cautus. Dauid Hinc etiam Dauid, quanuis uirtutibus ingens Et pietate foret, peccasse aliquando refertur, Sed semper fecisse satis pro crimine fusis Ante deum lachrymis culpamque leuasse dolore. Numerare iubet populum Nunc quoque subuersus tumidę tentigine mentis Atque supercilio laudis per uana cupitę, Partes regni omnes iussit peragrare Ioabum, Vt numeret populos a Dani fontibus usque Bersabę fines, perlustrans omnia late Oppida cum uicis hominum non indiga cultu, Scilicet ut pateat, quam multis milibus unus Imperet et quanti pariter sua iussa facessant. Ast animum dictis aduertens ipse Ioabus Deque animi fastu noscens ea uerba uenire, Hoc salubre et prudens responsum reddidit illi: Ioabus ad Dauidem "Augeat innumeris tua gentibus, optime princeps, Regna deus tribuatque tibi felicius ęuum Quam tua uota petunt! Quorsum tamen ista cupido Irrepsit menti? Quid enim numerare necesse est Tot coetus hominum sedatis undique bellis? Nonne istud fiet captatio laudis inanis, Ira digna dei?" Frustra decreta Ioabus Inconsulta sui nisus dissoluere regis, Mandatis paret comitatusque agmine magno Transit Iordanem, transit uallem quoque Gaddam, Vrbis Aroerę non longe a sede iacentem, Pazerosque adiit campos montisque Galadi Oppida lustrauit. Protentis passibus ultra Per loca Sydoniis Tyriisque propinqua uagatus, Venit ad Ętheos campos Chananeaque regna Australemque plagam et Bersabę circuit oras. Donec cunctarum tribuum loca singula lustrat Enumeratque uiros, nouies repleuerat orbem Luna suum, nouies argentea lampade terras Lustrarat, bis dena dies processerat ultra. Tum demum Solymas rebus rediere peractis. Nomina per multas porrexit scripta papyros Iesseidę regi ductor numeranda Ioabus. Israhelitarum bello matura iuuentus Robustique uiri, numerus quorum inde repertus Millia mille fuit cum centum milibus una Et quingenta, tribus post illos milia Iudę. Beniamina cohors turbę subducitur isti Gensque Leuitarum sacris arisque dicata. Pertransisse quidem numerum tunc fertur eorum Improba pertesus Dauidis iussa Ioabus Et posuisse minus quam quod numeratio plena Sufficeret plenusque daret tunc calculus illi. Nomina quum legeret reuolutis scripta libellis Tam grandis numeri, sensit se mente proterua Iussisse hoc Dauid. Delicti conscius ergo Protinus has moesto profudit pectore uoces: Dauid peccati conscius poscit ueniam "Peccaui, fateor, tibi, mundi maxime rector, Pręsenti hoc facto. Doleo peccasse rogoque, Stulticiis ignosce meis errataque flenti Da ueniam, dignare scelus dimittere fasso." Talibus orabat tendens ad sydera palmas, Ora lauans lachrymis, quum tandem uenit ad illum Gad propheta Gaddus, iussa dei portans crudelia, uates: "Ecce trium tibi, rex, diuino numine rerum Optio proposita est, crimen populique tuumque Vt purgetur,siue annos improba septem Duratura fames dabitur, seu durius hostes Vrgentes tua terga suis patiere sarissis Mensibus ipse tribus, seu morbus pestifer isti Incumbet regno et ternis mors sęua diebus Sanguineo cędet mortalia membra flagello. Ellige quod mauis uel quod minus esse uidetur Acre malum, summi sic stat sententia regis. Ellige, ne differ, qui me tibi misit, ut illi Iam responsa feram." Demisso flebilis ore Dauid Dauid ait: "Quo me nunc uertam, nescio, uel quid Optem, Gadde, prius, tam sunt heu tristia cuncta! Ne tamen infidę gentes gaudere fidelis Cęde queant populi, ne sese Ęgyptia tellus Iactare, huc fruges nobis si miserit ullas, Nos totum debere simul, quod uiuimus, illi, Meque meosque omnes malo submittere dextrę Cęlestis domini, cuius miseratio multa Et facilis pietas et iam placabilis ira. Hic nos percutiat, nobis medeatur hic idem!" Pestilentia Vix ea finierat, quum uis teterrima morbi Grassari in populos uacuareque ciuibus urbes, Stagna suis nautis coepit camposque colonis. Comparatio Sternuntur miseri, ueluti succisa securi Frondea silua cadit, flammis fomenta datura, Siue rates pelago, domibus seu tigna futuris. Atra lues nulli prorsus parcebat, in omnem Ętatem sexumque simul furibunda ruebat. Planctus ubique sonat tristisque ululatus ubique. Funere nulla suo caruit domus. Orba parentem Turba gemit, genitor priuatus prole reclamat Contra fata dei, quod non decessit alumnos Grandior ante suos. Natis orbata capillos Dilacerat mater, secat unguibus ora cruentis, Verberat et pugnis pectus similisque furenti Intento clamore tonat, dum nomine quenque Inuocat extinctum, dum pignora muta loquellis Affatur uanis uitamque in morte requirit. Ingemit infelix fratrem soror, ille sororem Effert cum lachrymis. Tumulo qui condere portant Corpora, mox eodem fracti langore peribant Perque uias passim ęgri defunctique iacebant. Defecere manus, tam multa cadauera terrę Reddere quę possent scrobibusque inferre cauatis. Hoc tanto exitio longe lateque uagato Per regni fines, per gentis tecta superbę, Millia dena hominum septem consumpta feruntur A Sole exorto, donec sua conderet ora Deuexo fugiens supter maris ęquora curru. Atque hęc tanta fuit tam paruo tempore clades Facta uirum casu morbi et numinis ira. Rexque patresque simul cilicino tegmine operti Deiectique solo lachrymis precibusque uacabant, Quando leuans oculos Dauid moerore grauatos Territus horrendo uisu est: demissus ab alto Dauidi appparuit angelus Angelus eductum uibrabat flammeus ensem, A terra pendens bis denis altior ulnis In Solymasque minax sęuos protenderat ictus. Tunc igitur Dauid gelido perculsa pauore Corda gerens, tales trepido dabat ore loquellas: Dauidis preces "Desinat ira, precor! Sęuum compesce furorem In populum, rex magne, tuum. Dic, cuspis acuta Angelicusque calibs aduersus meque meamque Sęuiat usque domum. Tua solus numina lęsi, Solus perpetiar mala talia. Cesset ab istis, Quorum simplicitas muti gregis instar habetur, Cesset ab his gladius, cesset!" Nec plura locutus Ore petit terram prono pauidusque tremiscit, Comparatio Non secus ac ualidis qui tempestatibus actus Dimittit regimen puppis tacitusque moratur Horrisonos inter fremitus extrema minantes, Expectans, donec tumido ratis obruta fluctu Subsidat penitus, pereat simul ipse sub undis. Iam desperabat tantos finire labores Ante diem Dauid precibusque instare pigebat, Propositi nisi quum uenisset temporis hora. Sed deus omnipotens miseratus funera plebis Israhelitanę, Solymas ne cęderet ultra, Ensifero iubet ipse suo, sęuire parato, Donec terna dies transiret. Nanque statutum Vindictę sic tempus erat, nisi mulcta dolore Compensanda foret sub lucis tempore primę Delictum lugente reo. Peccata merebant nota Supplicium tridui, sed poenam temperat omnem Pro male commissis dolor acer sponte receptus. Pręterea pietas Dauidis tanta mereri Quid iam non potuit, populum qui morte suorum Atque sua cupiit dira de labe redemptum? Ad Dauida die properans accessit in illo Gad ad regem Fatidicus Gaddus dixitque: "Altare dicandum Pone deo. Locus altari decernitur isti Hospitis Arreunę breuis area Iebusei." Exurgit Dauid placando numine lętus Arreuna Et loca nota petit. Cernens Arreuna uenire Tunc Dauida, nimis secum miratur et illi Pergit in aduersum. Propior iam factus adorat Submittitque caput "Salue, clarissime regum Quis te casus" ait "compellit uisere serui Tecta tui? Tali quis me dignatur honore, Vt merear paruo tam magni nominis archon Excipere hospitio? Non hoc sine numine summi Euenisse dei mihi donum credere par est." Dauid ad Arreunam Respondit Dauid: "Virtus me non mea magnum, Sed multa ęterni fecit clementia regis. Cui certe ut statuam candentis marmoris aram, Est mercanda tui modo nobis area campi. Atque ideo nunc ipse tuos, Arreuna, penates Accessi cupiens hęc illi reddere uota, Pestifer ut cesset placato numine morbus." Respondet Ille sub hoc: "O rex, nulla mercede petitum Accipe ponendis sacris altaribus agrum Et positis offer poscentia munera pacem. Ecce boues etiam gratis tibi soluo iugales, Do stiuam, burim, temonem: suscipe aratri Instrumenta mei, ne desit uictima neue Ligna focis, rebusque tui, rex, utere serui!" Dauid Rursum rex inquit: "Nequaquam talia gratis Accipiam! Proprio placandum munere numen, Et non sponte dato restat mihi." Dixit et illi Quinquaginta dari signata numismata siclos Pro mercede boum, sed plus pro iugere campi Iussit et extructa quadrati marmoris ara Sacra offerre deo coepit ueniamque precari, Fila mouere lyrę et modulatos dicere cantus. Placatum numen depulsa nube malorum Iam claro Hebreas spectabat lumine terras. Ille ętate grauis fractusque senilibus annis Sustentata leui gestabat membra bacillo. Frigidus atque tremens. Nulla ratione calere Quum posset, medicis placuit debere requiri Florentem tenera uiridique ętate puellam, Quę cum rege cubet. Quibus addita cura negoci Huius erat, primę gaudentem flore iuuentę Abisac Vultusque ante alias Abisacam orisque decore Pręstantem ueterisque satam intra moenia Sunę Adducunt regi. Frigentia membra tepebant Fomento tali lecto recubantis in uno. Et licet illius strictis amplexibus usus Tota nocte foret, Veneris tamen acta refugit Illicitosque animi motus; constantia tanta Iam senioris erat. Sic multum protulit ęui, Sic usque extremos uiuendo uenit ad annos.