CroALa & LatTy: nodus

Nodus 1727567 in documento zamagna-b-odyssea.xml

LIBER QUINTUS DECIMUS. Nata Jovis virgo vastis Lacedaemona campis Attigerat, magno patriae telluris amore Telemachi jam diva parans incendere pectus, Quem socio invenit cum gnato Nestoris una Magnanimi Atridae celsa intra tecta cubantem Vestibulo in primo. vinctum sopor altus habebat Nestoriden; illum dulces non carpere somnos Cura sinit; stat fixa animo genitoris imago, Sollicitoque dolor tristi sub nocte recursat. Cui dea tunc adstans propior sic voce loquuta est: 10 Sedibus a patriis nimium jam tempore longo Lentus abes, cui linquis opes ac tecta superbis Plena procis? jam jam fundo ruet omnis ab imo Vasta domus, multoque tibi via stabit egenti. Rumpe moras omnes, reditumque age fortis Atrides Apparet, ut caram penetrali in sede parentem Invenias, prius illa patris fratrumque sequuta Imperia Eurymacho quam nubat: largior omnes Muneribus superat, dotemque exaggerat auctu. Heu vereor, ne furta parent, vacuosque penates 20 Diripiant frustra invito. scis,femina quale Ingenium sub corde fovet: ditescere curat Illa domum, quam nupta subit, natosque priores Conjugis et rapti flammas oblita jugales. Tu vero, fuerit quae visa ex omnibus una Apta magis, properans famulae servanda repones Omnia, dum claro superum comitata hymenaeo Nympha tibi veniat. nunc o tamen accipe et ista Dicta prius, vigilique memor sub pectore serva. Faucibus, heu nescis! Ithacae consedit in ipsis 30 Pulvereaeque Sami juvenum manus impia letum Insidiis tibi triste parans per caerula vecto. Nil tamen efficiet: stratum quin ante nefanda, Spero equidem, de gente aliquem premet aggere tellus. Suspectis longe a scopulis averte carinam Nocte viam celerans: a tergo mollia mittet Flamina, te superum quisquis tutatur euntem. Hinc patrii attigeris primam quum litoris oram, Continuo navemque jube contendere ad urbem Advectamque simul pubem; tu frondea contra 40 Rura petens noti stabulum pastoris adito, Setigeros qui rite sues custodit in agro, Teque amat in primis: illic requiescere amica Nocte juvet, senior dum moenia missus ad alta Penelopi reducem Pyliis te nunciet oris, Incolumemque frui propius vitalibus auris. Haec dea, et immensum petiit sublimis olympum. At juvenis presso tetigit pede protinus artus Nestoridae exciti somno, et sic infit ab ore: Surge age, cornipedes, Pisistrate, jungere curru 50 Tempus equos, latosque viam celerare per agros. Sic ille; at contra Neleo Nestore cretus: Haud licet obscuram, quamvis iter urgeat, inquit, Maturare fugam per noctem. en alma propinquat Aurea lux: maneas, oro; Pelopeïus heros Expediat dum pulcra ferens tibi munera, et ambos Affatus placide verbis dimittat amicis. Semper apud memores infixa in pectore vivit Fama viri sese facilem qui praebuit hospes. Vix ea Nestorides, roseo quum lumine fulgens 60 Extulit oceano bijugos Aurora nitentes; Et jam se propius tectis Menelaus agebat Auricomae linquens Helenae penetrale superbum. Quem simul agnovit venientem natus Ulysse, Continuo tunicam niveos super induit artus, Purpureamque humeris pallam demisit ab altis Heros; tum gradiens contra, foribusque sub ipsis Obvius adsistens: genus alto o sanguine regum Inclite dux Menelaë, Jovis cura, inquit, ad oras Me patrias dimitte, precor; namque ardet abire 70 Ultro animus cupido notasque revisere sedes. Cui tunc Atrides: non te discedere aventem Longius invitum retinens, dilecte, morabor, Nec fas. quin etiam simul ipse irascerer olli, Carum qui foveat nimis importunus amicum, Negligat aut aeque durus: modus omnibus adsit In rebus. non ille minus, qui sponte manenti Invidet hospitium, peccat; quam forte redire Optantem, qui tecta intra gravis usque moratur. Gaudeat exceptus, donec velit, hospes; et idem 80 Discedat pariter, si fert ita corde voluptas. Tu tantum concede morae, fulgentia curru Munera dum properans tibi coram inspectareponam, Atque epulas jubeam celeres in sede puellas Instruere. hinc et honor dignus, majorque sequetur Utilitas, quam si longae telluris obires Tot spatia impransus dapibusque haud ante refectus. Vis etiam per Grajum urbes divertere, et Argos Per medium? sequar ipse comes molitus habenas Alipedum, lateque virūm subvectus in alta 90 Moenia te curru ducam: sua munera ubique Aut rutili tripodes, aut pulcri ex aere lebetes, Aut bijuges ad frena, aut auro pocula stabunt. Dixerat; ille autem: quin, o fortissime ductor, Praestat abire, inquit; neque enim custodia nostris Fida sat in tectis, cui rerum cura relicta; Et vereor, ne dum genitor mihi quaeritur absens, Ipse cadam, spoliisque alius laetetur opimis Diripiens mea regna. haec ille ut fatus, Atrides Reginam aggreditur celerans, famulasque parare 100 Praecipit extemplo laetis convivia mensis. Jamque Boëthoedes Eteoneus obvius illi Adstiterat strato surgens vicinaque linquens Atria; qui subito excitis imponere jussus Ignibus exta boum, non segnis dicta moratur. Ipse autem Atrides thalami penetralia in ima Tendit odorati: Megapenthes pone sequutus It comes, aligero et conjux generata Tonante. Qui simul advenere, ubi regia gaza jacebat, Ingentem extemplo pateram capit impiger heros, 110 Argentoque jubet solido Megapenthea ferre Perfectum cratera, alia dum candida parte Nympha legit vestes, variis quas ipsa figuris Neverat, ac tenui pingens discreverat auro. Quarum unam, ante alias quae se pulcherrima visu Obtulerat, pallam signis rutilantibus aptam Accipit: ardenti collucens lumine fulsit Sideris in morem, postremaque venit ad auras Ima in sede latens multoque insignis honore. Post hinc digressi, sua quisque et dona ferentes 120 Telemachum petiere una; cui maximus ultro Haec propior laeto fatur Menelaus ab ore: Tu reditum ceu mente cupis, sic Juppiter aequus Adnuat expediens facilem. jamque accipe munus Ex opibus, quaecumque meis in sedibus adsunt, Et pretio, et formae eximium praestantis honore, Hanc pateram signis caelatam: argentea tota Ardet, et in summo circum micat aurea labro, Vulcani sollertis opus: quam clarus habendam Sidoniūm rex ante mihi donaverat, urbem 130 Quum patriam peterem; tu nunc laetare potitus. Sic dicens juvenem prestanti munere donat Egregium simul ille, simul cratera coruscum Succedens coram Megapenthes ponit. at alma Tyndaris in manibus gestans velamina pulcra Restitit; ac subito: puer o, mea magna voluptas, Accipe et haec manuum, dixit, monumenta mearum, Dona, quibus niteat felici tempore quondam Nupta tibi: interea genitrix tua cara reponat In thalamo servanda. vale o mihi laetus, et oras 140 I patrias, rursumque tuos invise penates. Tantum effata dedit juveni: gavisus at ille Dona capit, quae cuncta cavo Pisistratus axe Condit, et insigni stupefactus imagine lustrat. Hinc alacres in tecta vocat Menelaus, et ultro Ducit, ubi soliis circum assedere paratis Instratisque toris ambo. dat protinus aureo E cyatho manibus lymphas, funditque lebetem In niveum argento e puro formosa puella, Atque eadem sternit mensam; fert altera tostam 150 In calathis cererem, patulis et lancibus escas Expediens mensis large sua munera stipat. Parte Boëthoedes alia fumantia didit Exta secans; miscetque merum generatus Atrida Ad cyathum stans ipse puer; mora nulla, paratis Accingunt epulis sese,pariterque fruuntur. Post ubi potandique amor et compressus edendi, Surgens Telemachus, generoso et Nestore natus Aeripedes jungunt bijugos, et corpora saltu Dant facili, volucrique una super axe locati 160 Vestibulo excedunt, resonantiaque atria linquunt. It simul Atrides, plenamque nigrantis Iacchi Fert dextra ex auro pateram, qua munera libent Sacra diis, bijugisque adstans ita farier orsus: Salvete, o juvenes, Nelidae et dicite cuncta Fausta, precor: genitor veluti me semper amavit, Donec apud durae certatum est moenia Trojae. Dixerat: huic contra referens prognatus Ulysse: Omnia, ne dubita, nos haec narrabimus, inquit, Mox reduces tua dicta seni. sic redditus oris 170 Ipse meis utimm genitori edicere salvo Haec eadem possem; quo me complexus amore Scilicet, et quantis voluisti excellere rebus. Talia dicenti dextra Jovis ales ab aura Adstitit alta volans ingenti e sedibus imis Ansere correpto: fugientem voce sequuntur Raucisona matresque virique. ast ille jugales Emicat ante ipsos dextro per inania cursu. Gaudent aspectu juvenes, et pectore motus Concipiunt varios laeti; quos impiger inter 180 Nestorides regi: dic o, nosne omina divum, An potius te certa petunt haec, maxime ductor? Tantum effatus; et ille anceps dum corde volutat Multa suo, quae rite ferat responsa petenti, Occupat extemplo dubium pulcherrima Ledae Progenies: adhibete aures; ego monstra docebo, Ceu superi mea corda monent, et fata recludam. Ut subito e tectis praedam tulit unguibus uncis Ales ab aërii descendens vertice montis, Olli ubi stat nidus pullique; ita fortis Ulysses 190 Multa diu passus, multisque erroribus actus In patriam veniet; fors et jam limine gressus Intulit insanae molitus funera pubi. Telemachus contra: sic o! sic Juppiter ille, Horrisona qui nube sedet, tua dicta secundet; Caelicolum meritas referam tibi vota per aras. Dixit, et insonuit concusso verbere equorum Terga super collumque: illi per strata viarum Corripiunt volucres cursum, campoque potiti Tota luce rotis agitant volventibus orbem 200 Pulveream rapido glomerantes impete nubem. Sol ruit, atque viae tenebris densantur opacis; Adveniunt Pheras, subeuntque in tecta Dioclis, Quem satus Alphaeo superas emisit ad auras Orsilochus. placidae per amica silentia noctis Hospitio in molli dulcem cepere soporem. Inde ubi purpureo conjux Tithonia ab ortu Extulit os roseum, juga sub resonantia ducunt Rursus equos, scanduntque leves post terga relictis Postibus, et curru praeter longa atria vecti. 210 Instat equis auriga: volat properantibus ultro Axis, et ad Pylias jam jam venit incitus arces. Atque ibi Telemachus tum gnato Nestoris infit: Pollicitusne dabis, quod te, Pisistrate, poscam, Quidquid erit? veteri patrum jam foedere juncti Dicimur, et viridi aequales pubescimus aevo, Ipsaque concordi magis haec via pectore vinxit; Ne precor averso ne tende a litore cursum, Heic potius me linque ratem prope. namque parentis Tecta tui vereor contingere, ne mihi blandus 220 Tardet iter: celerare fugam res ardua cogit. Vix ea: Nestorides huc atque huc fertur, et haeret Mentis inops, quae digna ferat responsa volutans; Tandem certus equos ad navim et litora flectit Proxima. ibi puppis curvata ni mole reponit Dona Mycenaeus dederat quae maxima ductor Aurumque argentumque et pictas murice vestes. Tum sic aggreditur cunctantem, ac talibus infit: Vade age continuo properans, nautasque jubeto Praecipitare moras, prius alti ad limina tecti 230 Quam veniens referam longaevo facta parenti. Novi etenim, senior quales in pectore sensus Impatiens volvat: non te dare vela per aequor Ille sinet, sed celsa trahens te in tecta vocabit; Nec fugies, idem subitas quin surgat in iras. Haec ait, alipedumque comantia colla reflectens Moenia nota petit, Pyliasque invectus in arces Stat patrias citus ante domos. at litore in udo Telemachus contra socios hortatur, et arma Ferte agite, o juvenes, inquit, conscendite puppim; 240 Quamprimum aequoreas pelagi juvat ire per undas. Dixerat: illi alacres parent, ac jussa facessunt, Ingressique ratem se transtra per ardua fundunt. At juveni haec eadem properanti, et vota ferenti Palladis ante aram sacris de more litatis, Adititit ex Argo fugiens vir caede peracta Vates, a claro deducta Melampode origo Cui fuerat. Pyliis hic quondam dives in oris Ante alios pulcro tenuit penetralia cultu: Cesserat at longe fugiens patria arva, ferumque 250 Nelea, qui multas olli fortissimus heros Eripuit praedatus opes, totumque per annum Vi tenuit; vinclis dum contra et carcere saevo Ipse domo in Phylaci clausus miseranda luebat Supplicia ob Nelei gnatam, clademque nefandam, Qua gravis heu miseri praecordia torsit Erinnys. Hinc tamen evasit, Pyliasque abduxit ad arces E Phylaca ingentes tauros, ultusque superbi Facta redux Nelei, germano ad limina nympham Pulcram duxit agens. subito mox inde profectus 260 Argos equis aptum venit; nam fata ferebant Ingenti Argivos illum ditione tenere. Conjugis heic auctus taedis immania struxit Tecta sibi, natosque habuit, duo fortia corda, Mantion Antiphatemque. hic vitae in lumina Oicleum Magnanimum fudit; qui te clarissime deinde Amphiaraë Jovi carum Phoeboque creavit Auxilium populis ingens; sed raptus acerba Morte cadis vano corruptae conjugis astu Miles Agenoream contendere jussus ad urbem, 270 Alcmaonque tibi Amphilochusque e stirpe relicti. Mantius at genuit Polyphideaque, Clitumque, Aurea quem rapuit correpta cupidine formae. In superas Aurora domos, loca laeta deorum. Egregium contra Polyphidea magnus Apollo Gentibus esse dedit vatem, postquam occidit actis Amphiaraus equis vasto telluris hiatu; Qui patri iratus se longe Hyperesia ad arva Contulerat, populosque illic ventura docebat. Ergo Theoclymenus tanto genitore creatus 280 Telemacho obtulerat sese, puppique sub ipsa Libantem aspiciens divosque in vota vocantem Sic prior aggressus verbis compellat amicis: Hoc quoniam sacris operantem in litore cerno, Te per ego divosque rogo, perque ipsa deorum Sacra, tuumque caput pariter, comitumque tuorum, Dic age quaerenti, nec vano pectore falle, Quis genus, unde hominum, quo patre es cretus, et urbe? Illi Telemachus: fabor vera omnia, dixit. Sum patria ex Ithaca; genitor mihi fortis Ulysses, 290 Dum fuit heu quondam, tristi nunc funere stratus Occubuit; celeri sulcans vada salsa carina Illius huc ergo veni, sociosque coëgi Nequidquam. vix fatus erat, quum talibus heros Excipit Argivus: sic et patria arva reliqui Exsul ego pro caede viri, cui plurima late Turba viget fratrumque simul comitumque per Argos Frugiferum; imperio magno dominantur Achivi Horum permetuens ultricem in funera dextram Nunc fugio, fatisque feror procul altus iniquis. 300 Tu tecum me tolle precor, caedemque nefandam Supplicis o prohibe: post me ruet excita pubes, Credo equidem, poenam repetens. miseratus at illum Solatur juvenis: nec te conscendere quisquam; Nec vetat optantem tutas inquirere terras. Quin sequere o; potiere, mihi quae copia cumque Scilicet est, eademque ambos fortuna manebit. Sic dicens ferro praefixum robur acuto Suscipit e manibus, curvaque in parte carinae Collocat insiliens alte, celsaque recumbit 310 Puppe super, laterique una comes additur hospes. Vincula tum socii laxant: simul ipse parare Arma jubet dictis acuens, simul ocius omnes In medio attollunt procera ex abjete malum. Hinc atque hinc validis utrinque rudentibus aptum, Laxaque suspendunt intortis carbasa loris. His virgo optato Tritonia flamine ventos Aёrа per liquidum resonantes misit, ut undas Aequoreas volucri pinus ruat incita cursu, Crunosque, et pulcrum praelabens Chalcidis amnem. 320 Sol cadit interea, et fuscis nox advolat alis Inducens late tenebras; Jovis alite flatu Acta ratis linquitque Pheras et praeterit almam Elida, ubi fortes late dominantur Epaei. Hinc angusta subit crebris freta consita saxis, Spemque metumque inter dubius regit aequore cursum Telemachus, mortemne parent, an fata salutem. Parte alia stabuli custos, et dius Ulysses Instabant epulis, circumque affusa sedebat Vernarum bona turba simul; queis cessit opimis 330 Postquam exempta fames dapibus, vafer incipit ore Sic Ithacus tentans animum senioris amici, Longius hospitione velit gaudere potitum, An jubeat celsam potius procedere ad urbem? Accipe nunc Eumaee, et vos o cara sodales Pectora, ait: roseo quum primum crastina surget Lux exorta polo, vicinae ad moenia tendam Urbis inops, curamque tibi sociisque levabo Jam nimium gravis heic. sed tu mihi providus adsis Consilio, comitemque pares, qui ductor in urbem 340 Monstret iter, quaeso: celsas ingressus in arces Poculaque hac illac errans frugesque requiram, Si miserum quis forte vocet. quin atria regis Ipsius haud dubitem vi dura victus adire Nuncia Penelopi portans; turbaque procorum In media tenuem famulando exquirere victum, Dum plenae recubant acta inter munera mensae. Quo me jussa volent, facilis sequar omnia: fabor Namque tibi; (nostris tu dictis pectora et aures Nunc adhibe;) haud alius vafri me numine fretum 350 Mercurii, cunctis addit qui rebus honorem, Vicerit, ingentem sive ignem attollere tempus, Robora seu forti diffindere dura bipenni, Aut etiam torrere dapes, aut fundere vina Expediat, quaecumque obeunt et munera servi Divite sub domino. quae postquam dixerat heros, Illum torva tuens senior, miseransque ruentem In sua damna, infit: quisnam praecordia tantus Error agit? saevone petas occumbere leto 360 Sic temere ad juvenes properans turbamque superbam, Cujus ad aeratum venit vis improba caelum Sideraque implevit scelerati injuria facti? Non illis famuli tales; at vivida pubes Vestibus in puris flavos ornata capillos, Formosisque genis adstat; mensaeque renident Et cerere et semper plenae fumantibus extis. Heic maneas, oro; non his te excedere tectis Invisumque gravemque cupit vel perdere quisquam; Non ego, non alius comitum. postquam alma redibit Progenies Ithaci juvenis, tum vestibus ultro 370 Ille novis auctum, properas quo tendere, mittet. Cui tum voce refert multum jactatus Ulysses: Sic utinam carus vigeas, Eumaee, Tonanti Ut mihi, quem tristes errando quaerere curas, Sponte vetas! gravior clades mortalia corda, Nulla domat, quam ferre pedes circum alta domorum Ostia reptantem. docuit tamen omnia ventris Aspera vis perferre, vagum quem durus adegit In varios casus error, variosque labores. At quoniam retines, tecumque in sede manere 380 Nil meritum me tale jubes, age pauca roganti Fare Ithaci de matre, atque ipso in limine duri Quem senii liquit cedens, patre de Laërta: Vivuntne aetherii claro sub lumine solis, An periere ambo, stygiasque ivere sub umbras? Talia quaerenti senior: certa omnia reddam, Hospes, ait. longaevus adhuc vitalibus auris Laërtes fruitur, sed magnum in vota precatur Usque Jovem invisam cupiens abrumpere vitam Artubus edomitis quamprimum. scilicet illum 390 Heu nimis amissae prolis jam torquet amaror, Conjugis et carae luctus, quae funere rapta Perdidit una magis miserum, tristemque senectam Esse dedit, saevis pro gnato exercita curis Horrendum subiens leti genus: o mihi tale Dī prohibete malum, casumque avertite amicis! Illa quidem dum viva fuit, mihi plurima dulce Quaerere, et alternis fuerat sermonibus horas Fallere: me pulcra namque ipsa eduxerat una Cum Crimena, extremam quam partu enixa crearat: 400 Huic ego nutribar socius, nec mater honore Ipsa suam prolem multo praeferre solebat. At postquam roseo simul ambo adolevimus aevo. Illa Samum petiit claro deducta hymenaeo, Congessitque ingens pro dote parentibus aurum. Me vero indutum pictae sub tegmine vestis Evinctumque pedes ocreis fulgentibus agros Incolere hos jussit missum, complexaque semper Sollicito carum fovit ceu mater amore. Queis nunc indigeo infelix: pia numina tantum 410 Respiciunt curasque meas, et vota secundant Omnia proventu magno; satis ipse, sat hospes Hinc habuit, nostras quicumque accedit ad aedes. Nulla mihi a domina spes est optanda salutis, Auxiliumque malis: postquam scelerata procorum Insedit pubes, dirum genus; omnibus omnes Rebus egent famuli, sed coram dicere mussant, Affarique timent reginam. ita poscere victum Nec sibi, nec sociis auden: submittere in arva, Soletur captiva gravem quo turba laborem. 420 Haec ille; atque heros; quo fato, Eumaee, tuaque A patria longe carisque parentibus aevo; In tenero has demum sedes jactatus adisti? Dic age vera mihi referens: hostilibus armis Urbsne fuit populata, ubi quondam tecta parentes Incoluere tui; an sola te in valle relictum, Servantemque greges pecudum niveosque juvencos Praedonum avexit pelago manus effera, et oris Vendidit his captum domino, pretiumque recepit? At senior contra lacrimis ingressus obortis: 430 Si te tantus, ait, casus cognoscere nostros Ardor habet, memori tacitus jam pectore dicta Accipe, et indulgens, laeta inter pocula, vino Heic placidus reside. tardae nunc tempora longa Noctis eunt, somnoque licet componere membra, Jucundisque animos narrantum pascere dictis. Cur properes in strata? gravis sopor ipse cubanti Esse solet nimius. vos o, si corde cupido Fert aliter, vos ite viri: dein candida primum Quum radiis lux orta diem feret, ante refecti 440 Hirsutos nemorosa greges educite in arva. Nos autem saturique epulis, dulcique lyaeo Gaudentes parvo structi sub cespite tecti Alter in alterius luctu haud ignara malorum Pectora solemur. quaedam meminisse voluptas Est homini, quam multa tulit rerum aspera quondam, Jactatusque diu est: et jam ad tua jussa revertor. Insula stat ponto, Syrien quam nomine dicunt, Ortygiam supra, versos ubi flammeus orbes Sol notat, et certis distinguit tempora signis, 450 Illa quidem non magna adeo, sed divite gleba Lanigeras pascit pecudes, armentaque laeta, Et Cereri, et Baccho facilis. non finibus illis Dura fames populos torquet, non ulla per aegras Serpit atrox gentes tristi vis excita morbo: Ast ubi felici senuerunt corpora in urbe Sedibus e superis delapsi Phoebus et una Casta soror jaculis figunt labentia membra. Stant geminae heic urbes, divisaque partibus aequis Omnia sunt: genitor meus olim rexit utramque 460 Imperio magno divis par, inclitus heros, Ctesius Ormenides. ergo illa ad litora navi Phoenices venere vafrum genus, aurea secum Munera ducentes variique insignia cultus. Juncta meo fuerat mulier Phoenissa parenti Pulcra genas habituque ingens, et culta per artes Egregias. illam pubes externa fefellit Muneribus captam; niveosque in fluctibus artus Dum lavat, aggressus juvenis cava robora propter Accubuit furtim, dulcique potitus amore est 470 Mollibus illecebris pervertens, queis proba si qua est Femina, victa solet tandem succumbere culpae. Haec inter petiitque genus patriamque; neque illa Talia quaerentem refugit, sed protinus orsa: Sidoniis, inquit, sum nata in finibus olim Progenies Arybantis ego, ditissimus agri Qui fuit in Tyriis: at me per caerula vecti Praedones Taphii venientem e rure tulerunt, Captivamque viro heic раctа mercede dedere. Tum juvenis furto gaudens: quin vecta per aequor 480 Nos sequere in patriam, dixit, veteresque penates Post longum visura, tuorumque ora parentum; Ambo etenim vivunt, gazaque fruuntur opima Incolumes. mox illa refert: in me mora nulla, Si modo certa fides vobis, jurataque testes Numina pollicitis adsint, sine crimine nautas Per freta ducturos patrias me rursus ad arces. Dixerat: illi omnes jurant, et foedera firmant Testati per vota deos. tunc ipsa peractis Rite sacris dextraque data sic callida subdit: Nunc taciti haec sinite, o nautae; nec strata per urbis 490 Ingrediens aliquis vestrum, nec fontis ad undas Audeat affari visam, ne fraude retecta Advolet, et famam referat senioris ad aures Nuncius. iratus vinclis et carcere duro Me petet in primis; vobis dein triste parabit Exitium pariter. tacito sub pectore dicta Condite, vosque viae quamprimum accingite rebus Omnibus instructi. fuerit quum plena carina, Ad me aliquis veniat missus: nam protinus aurum, Atque aliud potero quodcumque e sedibus altis 500 Surripiam, mecumque feram. quin majus habendum Haud invita paro pretium pro munere vobis. Namque domi puer est regali sanguine cretus; Ipsa viro nutrix quem servo: haud ille periclum Sentiet; hac illac ludens discurrere gaudet Semper, et ante fores temere progressus oberrat. Hunc simul adducam vobis; hic maxima reddet Praemia in ignotis hinc longe venditus oris. Haec effata domos petiit, nautaeque per annum Litus apud nostrum tuta statione morantes 510 Mercibus implebant multis cava robora pinus. Mox ubi pressa ratis fuerat jam pondere magno, Velaque poscebant ventos, sit conscia facti Femina. jamque mei veniens ad limina patris Nauta vafer flaventi electro auroque monile Contextum gestat, seseque interritus infert. Turba puellarum gaudet; famulaeque nitore, Et pariter mea capta parens, dum lumine spectant, Atque manus inter formosaque brachia versant Pollicitae pretium; subito dat perfidus olli 520 Signa oculis, navimque petit vestigia torquens. Illa manu capiens me secum e postibus effert, Poculaque in positis circum longa atria mensis Invenit, assueti fuerant queis ducere vina Convivae cum patre meo, sed forte relictis Tum dapibus, populo exierant dare jura vocati Concilio in magno: raptim tria pocula tollit, Absconditque sinu; sequor ipse heu stultus euntem. Interea prono densantur sole tenebrae, Perque vias nox atra horret: per opaca locorum 530 Tendimus in portum celeres, ubi conscia pubes Sidoniam tuto religarat litore puppim, Conscendunt nautae, secumque per humida regna Nos procul avectos tollunt: dat Juppiter auras Aëria caeli spirans regione secundus. Sex adeo luces, totidemque ex ordine noctes Effugimus pelago; sed postquam septima caelo Fulserat orta dies, jaculo confossa Dianae; Pro scelere infando persolvit femina poenas: Volvitur assimilis fulicae, lapsoque sub ima 540 Corpore dat strepitum puppi. dein gurgitis illam In medios jaciunt fluctus phocisque vorandam Piscibus atque feris escam: circumstetit horror Corda mihi, lacrimisque genae maduere volutis. Hinc autem vento pariterque ferentibus undis Venimus in portus Ithaces, ubi venditus aura Laërtae cessi imperiis. ita litora primum Haec tenui, fixique meos hac sede penates. Dixerat; huic heros divūm genus: heu mihi quantos O senior, tristi movisti in corde dolores, 550 Talia dum memoras fatis agitatus iniquis. Sed pater ille deūm cladem solatus acerbam Scilicet est, sedes qui te contingere tandem Has voluit, regemque dedit tibi multa parantem Commoda: nunc facilem vitam trahis; ipse per urbes Advenio multas, et multa per aequora vectus. Talibus alterni lenibant pectora dictis; Dein somnum petiere brevem: nam lumina terris In croceis invecta rotis Aurora ferebat. At cita Telemachi pubes propiora tenebat 560 Litora jam cursu, demisso et carbasa malo Laxa legens portum remis advecta subibat. Anchora de prora jacitur, tortique rudentes Impediunt pinum: juvenum manus exsilit arvis, Instituitque dapes, et vina ardentia miscet. Sed postquam compressa fames, pulsusque bibendi Ardor erat, sic deinde viros affatur ovantes Telemachus: navem vos hinc deducite ad urbem, O socii; servata meis pastoribus arva Ipse petam, visisque illis operumque labore 570 Vespere mox referam celeres ad moenia gressus. Mane autem reduces tecta intra regia mecum Excipiam dapibus largis, et debita solvam Munera, laetitiamque dei. cui talia subdit Voce Theoclymenus: quonam me tendere solum Care, jubes; cujus penetralia celsa subibo, Anne tuae sistam recto me tramite matri? At juvenis contra: te nostra ad limina primum Ultro ego jussissem vestigia ferre, neque ulla Hospitii tibi cura foret. sed tristior illic 580 Me sine solus eris, nec te mea cara videbit Fors genitrix: neque enim sese penetralibus effert Saepe procis visendam; in solo clausa recessu Usque sedet longum tela solata laborem. Propterea sedes potius contendere ad altas Eurymachi moneo, Polybo genitore creatus Late qui colitur divis aequatus honore. Quippe animis praestat longe, praeque omnibus unus Ipse meae sperat genitricis amore potiri, Atque Ithaci gaudere toro. sed rector olympi 590 Astra scit ille colens, an Parcae extrema minentur Sontibus, ante suos celebrent quam laeti himenaeos. Vix ea, quum dextra venit de parte superne Accipiter, citus ales Apollinis: ille columbam Ungue tenens vellebat atrox, vulsaque carinam Telemachumque inter fundebat ab aëre plumas. Nec mora: secretum a sociis, dextraque prehensum Subducit juvenem fatorum haud inscius heros, Et prior alloquitur. non haec sine numine divum Dextera venit avis volitans; nosco omina pennae 600 Praepetis. imperio sceptrisque potentius oris Haud genus his aliud vestro est; immota manebunt Regna tuae semper gentis. tum natus Ulysse Accipiens omen: di talia vota secundent, Hospes, ait; tantis a me donabere felix Muneribus, ditem miretur ut obvia turba. Dixit, Piraeumque vocat sic deinde loquutus: O Clytida Piraee, animo fidissime nostro Ante alios, quotquot Nelea ad regna sequuti Me pelago duxere, tuis penetralibus hospes 610 Gaudeat hic; meritosque habeat dilectus honores, Dum redeam campis. nec plura effatus; et ille Continuo reddit: quantum vis tempore longo Telemache, hinc abeas; pro te mihi cura sodalis Semper erit, dignisque hospes celebrabitur ultro Officiis. dixit; subitoque e litore nautas Imperat, ingressus navem, laxare rudentes. Certatim insiliunt jussi, validisque locati Considunt transtris; alia sed parte coruscas Telemachus plantis ocreas aptavit, et astam 620 Accepit dextra, quam fixam cuspide ahena Extulerat puppi. jamque illi vincula solvunt, Adnixique humeris spumantia caerula verrunt, Inque urbem properant jussi; jam tramite noto Ipse pedes celerat, sequiturque per avia cursum Ingrediens, ubi densa suum stant agmina septis Clausa olli, fidusque senex stabula alta tuetur.