CroALa & LatTy: nodus

Nodus 1498258 in documento krcelic-b-ann.xml

(Congregatio Varasdini et novus protonotarius.)

Pro eligendo protonotario novo Varasdinum indicta fuit pro die 21. Aprilis per comitem banum regni congregatio; episcoporum nullus ivit. Candidantur a bano dominus Antonius Bedekovich, tabulae banalis assessor, dominus Nicolaus Skerlecz defuncti protonotarii frater, regni cassae perceptor ac assessor tabulae judiciariae, dominus Antonius Jankovich, comitatus Posegani ordinarius vicecomes. Isto deprecante, quod nec possessionatus hic foret, Komaromio fiscali episcopi nomine principalis sui totiusque cleri, confirmantibus ista, capitulorum exmissis, Jesuitis ac Paulinis, pro Antonio Bedekovich perorante et suffragante, a Jankovichio exire nolente, dominum Skerlecz magis idoneum censeri edicente, banus caeterique magnates ac nobiles (demptis Kamaromi et Kanotay), vivat Skerlecz, clamantibus, idem et merito quidem in regni protonotarium est electus. Displicuit haec promotio episcopo caeteroque, paucis demptis, clero, quod Joanne Kukuljevich authore apertus hostis cleri scientiarumque arrogans diceretur. Audivi ipse narrantem Kukuljevich, dominum Skerlecz arrogare sibi scientiam juris, cum nihilominus illam a Krajachich vel Kanotay condiscendam haberet. Est Joannes Kukuljevich temerarius adeo, ut a se praeconceptis adversari, suaque dicta vocare in dubium, aut iis ut oraculis non assentiri, se offensum injuriatumque existimet, cum hoc sibi blandiatur, etiam eas, quas ignorat, scientias se perfectissime possidere. Accidit, ut superiore anno fatus Kukuljevich ad comitatus Varasdinensis sedriam per capitulum exmitteretur, ubi in revisione cujusdam violentialis processus, cum dominus Skerlecz, proloquente, nescio quae, Kukuljevichio, eundem de requisitis poenalibus malitiae videlicet reflexisset, ipse legum juriumque ignarus, praesumptionis ac arrogantiae accusavit dominium Skerlecz; una congregatis canonicis, tum passi ibi despectus, cum violati per eum clero debiti, et signanter abbatibus, ut ipse esset, respectus; tandem ignorantiae, quod nec illud sciret Skerleczius, violentiam in quantum peccatum est, malitiam includere, pertinereque ad forum poli nequaquam vero fori, in quantum actus est physicus, saecularium esse et se, ne hoc eum praesente sedria docendo prostitueret, vix cohibuisse. Cepit tunc una cum canonico Nicolao Thauszy aliam recensere circumstantiam in congregatione regni propositam, ubi his capituli ablegatis duo Skerlecz et Busan, quia non subscripsissent, pro apertis ecclesiae inimicis et Varasdino fuerunt descripti et hac occasione denuo accusati. Quia vero subjunxisset Kukuljevich, hunc esse effectum, dum rectores collegiorum faverent convictoribus ipsisque excolendis darent operam, me ab eo affici clarum erat. Hinc reposui, si laesum se sentiret, patere sibi actionem injuriarium, rectoribus autem collegii studendum esse, ut sibi crediti alumni et convictores pro sua | quivis vocatione excolantur; Kukuljevichio laesionem pro corporis detrimento accipiente, et abinde actionem injuriarum desumente, protestari incepit, nunquam se dixisse, quod a Skerlecz fuisset percussus vel caesus baculis. Malenich et ego risimus, Popovich autem eloquitur, se in sedriis observavisse, saepe provocationes fieri ad tabularia praejudicia, saepe ex his ferri sententias, consequenter cum ego tabularista sim, ex tabularibus me fuisse locutum praejudiciis; et dum dissoluti progrederemur ad aedes, idem Popovich me rogabat, et quid et quae illa sunt tabularia praejudicia, panderem. Reposui, esse judiciariam ambiguarum legem interpraetationem; replicuit ille, vos tabularistas vinculum quoddam habere debere, ne intelligi valeatis, donec quis tabularista non evadat; sibi a senioribus narrari canonicis singulari loquendi modo, canonicos illos, qui tabularistae essent, perpetuo fari faterique, praepositum Putz ideo renunciasse banalis tabulae officio, quod praejudicia illa capere nequiverit annis quinque. Haec referre voiui, ut videat posteritas, quae miseria est a praetendentibus scientias, his attamen carentibus judicari. Indignus visus est videturque Kukuljevichio protonotariali officio dominus Skerlecz, suisque suspicionibus implevit sibi parium opiniones, bene regno et domino Skerlecz, quod a similium hominum judicio sit exemptus. Jam redeamus.

(Auctio salariorum politicis.)

Hac eadem congregatione in effectu aucta sunt salaria politicis et constituta sequentia: bano auctum in 3000, supremis comitibus constitutum in fl. 1000, praesidi tabulae judiciariae constitutum 900, assessoribus banalis tabulae cuivis 650, tabulae judiciariae 600, vicecomiti ordinario cuivis 500, substituto cuivis uti etiam notario tabulae judiciariae 450, perceptori regni fl. 500, confiniorum fl. 500 vulgo dicitur commissarius, perceptori comitatus Zagrabiensis 400, Varasdinensis et Crisiensis cuivis 350, notariis comitatuum 300, judlium cuivis 200, vicejudlium singulo 100; vicebanus cum protonotario remanserunt in 300, aliique salaria regni habentes. Variae fuere epochae salariorum status politici, de quibus alibi. Auctionem hanc, uti ignorarunt ignorarentque hodiedum plurimi, qualiter prodiverit, ita huic clerus ac signanter episcopus cum capitulo, jam postquam stabilita est, hujusque a prima die Januarii anni hujus 1763 cursus atque effectus stabilitus fuisset, adversari ceperunt, spem hujus evertendae concipientes, et quia modum fundumque ignoravissent, varia somniabant. Passim habitum creditumque ex taxandis quaestoribus, artificibus atque opificibus hanc auctionem erectam esse ideo, ut everti valeat, quae sita in capitulo privilegia vetera, ne capituli praediales, coloni, subditi a praemissis taxari valeant, ac in toto capitulo laudata probataque canonici Petrovich subtilitas, capitulum in anno 1759. occasione regulationis confiniorum banalium pure ac duntaxat pro augendo servitio regio exsolvendaque militia suos contributioni subjecisse, nullatenus autem taxationi pro privatis politicorum salariis; unde neque regno fuisse cessos subditos, sed principi, qui eatenus evincere deberet capitulares, totque titulis opprimi non sinere subditos ecclesiae. Ad negotium hoc concertandum, sub praesidio custodis et vicarii domini Georgii Reess fuit canonicorum deputatio, quos inter et ego fueram; sed me praesente nil est constitutum aliud, quam ut civium instar liberarum regiarumque civitatum a taxatione eximerentur, atque hoc ideo, quod urgerem ego, ignotum nobis esse fundum illum, ex quo salaria politicis aucta sunt, adeoque a nobis talem baptizari non posse, ne talem status negando capitulum notae alicujus apud Majestatem periculum subeat, repraesentando id, quod non esset. Suspecta fuit haec mea locutio, quod assessor tabulae essem, quare domino canonico Petrovich assumente in se cum sibi astituto fiscali | capituli Benedicto Krajachich, repraesentationis formandae conceptu, dissoluta est deputatio; idemque conceptus, me absente, per aliquos relectus et cancelistae Alexandro Sechen ad describendum datus, cum per eum descriptus fuisset allatusque ad sacristiam, me de lamentis contra auctionem factis idem clam admonet, expostulo statim cum Ressio, qui a se lectum non fuisse conceptum illum Petrovichio Krajachichianum dicebat, describendumque a cancelista ibi vocato, is aliique dixerant, quid attamen factum sit, nescio. Porro in veritate capitularibus non erat, ut alleviarentur subditi, sed uti in consistoriis etiam minus cauti pandebant, accessione hac salariorum despiciendum iri clerum, neque eum, qui hactenus ex necessitate fuit, respectum clero ab iis dandum, pluraque similia invidiae plena et a sana ratione remota.