CroALa & LatTy: nodus

Nodus 1496459 in documento krcelic-b-ann.xml

(Finis processus Kercselichiani miser.)

Tandem adveniente Junio post tot tantasque preces revisio processus mei est assumpta. Primo celebratum consistorium, in quo dominus Malenich qua accusator rem cum assistente sibi advocato dixit, facta in fine deprecatione, quod debita careret facundia. Tum auditus ego; cunctisque mirantibus tantas injurias meas, dehonestationes item, clerique Zagrabiensis judaicos mores, cum, confrontatis partibus lectisque extractibus, dempto uno archiepiscopi cancellario, pro me justissima sensissent exemplaremque accusatori poenam dictandam conclusissent, urgente potissimum domino Rieger, res ab iis ac consistorio est abstracta. Consulti fuere episcopus Klimo et constitutus Vesprimiensis coadjutor, dominus videlicet Ignatius Koller, at uterque horum justitiae consonas dedere opiniones. Sane dominus episcopus Targensis Koller in mei praesentia Malenichio plurima dixit demonstrando, in dioecesi Zagrabiensi exulare justitiam, desiderari charitatem, et clerum Zagrabiensis dioecesis sic definiendum venire: monstrum ignorantiae fastu et passionibus conglutinatum. Quibus auditis, cursitabat ad Batthyanium continuo Malenich praemissaque referebat. Die quarta Junii vocor ab archiepiscopo, qui ad amicabilem me invitat compositionem negotii, punctave a Malenichio propositae petitae accommodationis et contractus legenda praebet. Erat in his: primo recessus ab archiepiscopi Colocensis sententia lata 1757., consequenter a convictione ter mille rh. fl.; secundo, ut per triennium pasiva voce in capitulo caream; tertio, ut episcopum deprecer. Ingemui ego interpellavique archiepiscopum, num haec salva justitia fieri possint. Tum ille: se in causa hac agere non posse ex justitia ac ad legum praescripta, verum ex motivis et considerationibus politicis. Proponebat: reminisci me oportere episcoporum, collatione regia episcopum esse, neque se posse permittere, ut palam constet, Majestatem suam indignos incapacesque | ad episcopatus elevet; fata similia tantos subivisse ex ignorantia Romanorum pontificum, esseque quam plurimos ob et per justitiam passos; causam meam in iis esse circumstantiis, quod praeter solum Deum habere in mundo nequeam sive judicem sive vindicem. Episcopalem tum dignitatem repraesentabat, quam sibi prostituere fas non esset, cum et Romana curia eos protegere debeat, neque esse exemplum condmnati episcopi ob privati cujuspiam justitiam. Denique Batthyanium in causa hac involutum dicebat, quem ille offendere non posset, dicens si haec causa foret inter ipsum et Malenich, certus sit, ad perenne mundi exemplum ferrem sententiam, sed, dum est inter ipsum et episcopum, cum injuria quidem sua de remedio est cogitandum. Tum pollicebatur, nec Romae me consecuturum quidpiam, et antea vitam termiuaturum, quam recepturum vivente episcopo sententiam. Spondebat favores patrociniumque suum consequendi alicujus benficii. tum conturbatum me animadvertens, ut triduo cogitarem perpenderemque singula, dimisit. Confiteri nequeo, quomodo fuerim consternatus consideratione priorum, ac tam diuturni temporis Viennae mora dolorque reflexiones congruas suppresserat. Die altero cogitabam quam plurima; Romae nullum sperabam remedium ob archiepiscopi etiam dignitatem aulaeque considerationem, quam Romana curia nunquam offendet; certare me cum episcopo pecuniis non posse, harumque jam mihi esse defectum, utpote qui et hactenus amicorum gratia et benevolentia vixissem, mutuoque aere litigavissem, quos fallere turpe foret. Sepultum me ergo inveniens, nec amplius sperare quidpiam valens, quid amplecti debeam, cogitabam. Demum tot tantorumque fata praemeditans, me in eorum natum esse numero, quibus perpetuo patiendum tolerandumque esset, adinveni, recogitans fatales circumstantias omnes: mortis nempe cancellarii Nadasd, nuper secutae Colocensis archiepiscopi, demum Batthyanianae ipsius, cujus legata potiora essent archiepiscopo prae justitia ipsa. Consultis eatenus amicis ac intelligentibus, divinae me subjeci voluntati dicens: "tu, domine, Deus dominusque es meus, injurius nemini, quod singuli eadem conditione esse nequeamus; cum videam, te a me exigere, ut factus omnium peripsema servire tibi per patientiam debeam, accipe per merita Jesu Christi nostri per injurias perpessas redemptoris, in obsequium tuum contestationemque supremii tui domini has omnesque secuturas injurias, confer donaque patientiam, ac ut Deus meus es, esto et dominus". Subitoque mihi occurrit, quod adolescenti olim accidit. Fluctuabam videlicet multum, quem statum sequi debeam; ignoransque, quod eligebam, ac judicio carens, dum ex suppeditatis ascetis eremiticam vitam detestarer ideo, quod sibi solis vivere viderentur, ac inter activam de sacerdotali statu vel jesuitico amplectendo haererem dubius, accidit, ut in somniis inhaerentibus speciebus somnii mihi videretur, ut depictum in templis vidi Xaverium, Xaverii species ac idea, ac intra eum sacerdotes, saeculares, presbytheri multi, qui me veste clericali indutum mire cruciabant, perforatis terrebelo auribus | sic, ut terrebelum aure una immissum per aliam prodiret; interrogansque, cur haec facerent, respondisse: quia te non sustinemus; tum, quod ego ad Xaverium conversus petiissem, quid haec et eccur facta, responderit: haec contingerint, si fias ecclesiasticus, quia et apostoli passi sunt et patientia coronat ecclesiasticum; amoreque martirii et passionis me ut alumnum remansisse in ecclestiastico statu. Hujus ergo somnii recordatus meaeque tum factae electionis determinationisque, postquam evoluto triduo a Migazzio iterum fuissem vocatus, reperto jam ibi Malenichio atque Migazzii cancellario formam ratihabendi contractus gestante ac praelegente, me videlicet restitui in integrum, neque ullis delictis fuisse innodatum, attamen episcopo, si unquam eum offendissem, in contestationem obedientiae deprecaturum ac anno uno voce passiva cariturum, cum postrema haec et Malenich disputasset, eum vehementius lavit exaggerans ipsissima ferme, quae nuper episcopus Koller. Sed et ego rem hanc cum prioribus non cohaerere ob absolutionem a processuatis criminibus cum edicerem, "patientia", inquit, "haec esse debent ex dictis ante triduum rationibus". Nec loqui admittebat ultra, quam prehensa manu me consentiri oportere. Verbis deinde quibusdam manu sua in conceptu illo mutatis, manu sua propria, sic esse oportere edixit, partibusque gratulatus, rem expediri a cancellario jussit. Cum abiremus, fateor, gestum quendam oculis ac facie ad Malenichium factis mihi displicuisse, sic enim videbatur Migazzius innuere, gestuque significabat, ac si me decepisset; nobisque dimissis, Migazzius e suo confestim abit curru palatio. Malenichius cursore conducto trementem solaturus episcopum atque capitulum, victoriam suam denunciat, quam ille capitularesque plurimi pro more suo figmentis mille adaugent, a me nempe exoratam fuisse accordam milleque alia, summo mihi junctorum sangvine atque amicorum dolore. Deus misericors indulgere ipsis dignetur.

Interea ac ipsis his diebus comes Petrus Sermage vicecolonellus e castris suisque eliberatus carceribus Viennam advenit. Et de cuprea cudenda recipiendaque pecunia edictum vulgatur, prouti et de schedis "capans" item vulgo dictis bancalibus, quibus in vicem pecuniae tam stabales, ut vocant, officiales, quam et politici salaria aulae habentes exsolverentur; de quibus schedis sequenti anno diffusius.

Redivimus itaque sub initium Julii Zagrabiam. Episcopus, nescio qua de causa, negat mihi conspectum suum ac ad se aditum, nuncians, sese denunciaturum tum, dum sibi commodum merit mecum loqui vel constitui. Stallum itaque chorumque ingressus sum. Post dies ferme 12 me accersit, ubi reperi praepositum majorem Stephanum Putcz et custodem ac vicarium Georgium Reess, ingressus salutato eo subjunxi, si et quando eundem offendissem qualitercumque, me deprecari orareque veniam, cum hoc boni hominis officium foret, quin me orare, ut ediceret suae offensionis causam. Sedere me jussit illico, neque subjecit aliud, quam tantis opus non fuisse, seque nil valere dicere, cum nullorum recordaretur, digressusque sermone ad obvia una nos abire permisit. Tum sese Viennam disponere causa praeparandorum pro nuptiis sibi necessariorum incepit, quo et conglomeratis undique pecuniis die quarta Augusti tam ob nuptiarum solemnia, quam et ratificandum supra memoratum contractum abiit. |