CroALa & LatTy: nodus

Nodus 1491898 in documento krcelic-b-ann.xml

(Commissio Stephani Patachich in Monte Claudio.)

Publicato Patachich Stephani pro sedandis Montis Claudii hominibus commissariatu officialibus Erdoedianis imperitare coepit. Jussit constitui omnes in Monte Claudio. Compagniam unam familiae banderialis equestrem, pedestrem alteram ex Savanis subditis ibi locari jussit. Mortaria majora, pulveres pyrios, tympana, vexilla adesse. Ad arcem Montis Claudii perveniens, (Joanne Paulo Plepelich, capituli cancelista, pro actuario eidem assignato) adducto secum filio suo, officialibus Erdoedianis tales dedit posuitque leges, quae in praesidio obsidione inimici cincto dari obsessis solent. Transire nullus vel ad inferiorem arcis ambitum sine insinuatione et Patachichii venia poterat, nullas vel dare vel recipere litteras, nisi eas prius commendanti huic praesentasset. Quisquis exire vel subintrare arcem voluisset, insinuare et insinuari talem oportuit. Defectus minimos aresto aliisque castigabat poenis, una potatione dempta, quam profitebantur dietim commendans cum officialibus tam dominii quam et banderiorum. Diebus autem singulis tabellae aliaque exhibebantur commissario. In militari exercitio compagniae tam pedestris quam et equestris instruebantur, lustrabantur, ut omnino in exercitio hoc compagniae profecisse apparerent, vestitu provisae, nam, si cujus mondurae quid defuit, jussu commissarii statim erat vel corrigendum vel comparandum.

Sacrificio missae circa horam 11mam absoluto tria dietim in arce explodebantur mortaria et tympanitriba circumivit cum tympano arcem, commissario interea subsedente, atque homines Montis Claudii ad comparendum citante.

Ipsi vero in monticulo capellae sancti Georgii quasi in castris ad ignes plures sedebant pacifici, nullam vel commissario vel alteri molestiam adferentes. Transeuntibus et viatoribus famulabantur, si forte aut animalium deficerent vires in educendo ad monticulum curru aut in lacuna quapiam sisteretur viatorum currus, assurgebant transeuntibus atque ad ignes suos assabant arietes caeteraque esui necessaria. Praeerat illis knezius ex Viderniak quidam cognomine Pintarich. Ad hos bis terve actuarium suum commissarius miserat, at illi, arcem se non subintraturos, respondebant, quoadusque militia illa non amoveatur, boatus tormentorum non cesset, neque enim hostes sive principis sive regni sive denique familiae Erdoedy essent sed subditi. Haec decorem commissarii commissionisque exigere et necessariam esse caeremomam ac erga commissarium regium respectum, ipsis gratis praedicabatur, equidem Patachichius in adventu corsum suo tres quatvorve subintrantes arcem compraehendi fecerat, quin vel eos in sui conspectum admisisset, audivisset, et post dies primum aliquot examinari permisit per actuarium et officiales Erdoedianos. Cum etiam recreationis causa a prandiis quandoque exire eum accidisset ac penes haec rusticorum castra | transire, rogantibus illis, ut sisteret eosque audiret, per alium, ut ipsis diceretur, voluit, quod indignum sit cum talibus commissarium regium loqui. Illorum est supplicare in arce et gratiam quaerere, suum, quod sibi visum fuerit, facere. Ob haec ergo non erat orator, qui persvadeat castrametantibus arcem petere. Aggredi eosdem nec tutum erat nec audebat commissarius. Hinc dies perdebantur et opera, dum certabatur, an rustici ad commissarium, vel iste ad eos, (uti a regia Majestate submissus fuisset), venire debeat. Erat in medio fonticulus quidam, ex quo et commissarius hausisset aquam et rustici. Ad hunc fontem binas ternasve deposuerant litteras rustici, ut, quemadmodum et factum est, ad manus commissarii cum aqua portarentur. His illi ruditer scriptis arguebant commissarium, quod ad eos missus ad eos non veniret.

Praemissa autem omnia vidi expertusque sum, quia a tabula exmissus fueram ad cujusdam sententiae exsecutionem pro parte Jesuitarum collegii Zagrabiensis ad bona Erdoediana intra familiam Kutinja. Qua oceasione cum collegii procuratore patre Josepho Perczaich intempesta nocte ad parochum Ludinensem Martinum Jaksich perveniendo ibidemque dormiendo, rem totam hominum Montis Cladii in exiguis punctis accomodandis versari et, si audirentur debite, exiguo tempore sopiri posse omnia (persuasus sum). Firmatam eorum esse pervicaciam dicto quodam domini colonelli Gabrielis Skerlecz, dum exurendis lateribus apud eundem fuissent, eorum videlicet privilegia bona esse. Insuper quorundam e regnicolaribus post attentatam illam a domino Raffay terrenorum dimensurationem eos tum animantium at modo deserentium dicta. Neque autem ego neque procurator Jesuita sive de dictis, sive de regnicolaribus illis sciscitabamur, at altero mane abeuntes ad commissarium Patachich pervenimus, ubi superius descripta vidimus omnia. Assidere quoque jussi, dum post tormentorum explosionem ad comparendum eos in arcis cubiculo evocabat, vidimus compagnias illas et eorum in exercitio militari profectum. Audivimus officialium lamenta, commissarii rigorem, verbo omnia supra recensita.

Patachich, uti mecum confidentior, mirari sufficienter non poterat, quod bani secuta jam non sit promulgatio ac sua in officium locumtenentis elevatio. Dicebat, quo in freno habiturus quosdam esset, suique rigoris exempla narrabat in officialibus. Tertio primum die nos dimisit, atque ad preces nostras nobiscum dominum Levachich, fiscalem comitissae viduae Ladislao Erdoedianae, et Samuelem Orlyk, praefectum judicis curiae regiae, tanquam in Kutinja exsequenda denominaturos. Satis illi hoc in itinere lamentari nequivere. Et quia Kutinjam appulsis pecunias obtulissent, nos altero statim die abivimus, obvium habentes commissarium, nos visitare Kutinjae volentem. Redire deprecantibus nobis, ille profectus est Kutinjam, rogans commendansque, ut, quid causae esse possit, significaremus, quod bani promulgatio non eveniat. Itaque datis pro referendis ad se Zagrabia litteris sub praetextu comitivae nostrae hominibus a commissario eliberati dolebamus confabulando, quod magistrum aliquem non acceperimus, qui commissionem hanc ludere in scena et theatro scivisset.

Quia vero supramemorati Erdoediani homines nos rogassent, ne oblatam pecuniam ibi acciperemus, at ad brevem certumque terminum Zagrabiae sub poena exsecutionis dominii Selin Zagrabiae deponendam convenissemus, hac ut ratione Zagrabiam officialium aliquis mitti possit veramque, quam et nos vidissemus, informationem commissionis hujus enarrare, quod factum est etiam, nam 29. Septembris ex pactis pecuniam numerare eos oportuit.