CroALa & LatTy: nodus

Nodus 13961 in documento zamagna-b-navis.xml

ELEGIA IX. Ad Virginem stantem juxta Jesu Crucem. Si quid mi vere miserum contingere, si quid Mi potuit, fixo vulnere quod penitus Ipsam sedem animae laniret; contigit eheu Id certe, quum te laeta prius genetrix, Laeta et cunctarum fortunatissima matrum Heic video, heic cari supplicium capitis, Spectantem et lethum, quo nec crudelius ullum, Nec mage probrosum jam queat accidere. Vae miserae! Quali dicam te fervere luctu, Curarum quantis millibus intus agi? Quamque alto absorbens aerumnae [a] vortice amaror Tristis in abruptam te pepulit barathrum! Nam mihi quod matrem [b] memorant Ismaelis? Illum Quid, nati postquam [c] sanguineas retulit Exuvias fraterna manus, patrem externatum Et gemitu et luctu perdito? Uterque dolor Magnus, at aequandus non isti: vincis ut omnes Prolis amore, ipsa et moestitia superas, O mater, quid jam mater? Tune illa beata, Aetheria et felix dicta parens sobole, Tune illum edideras, quo non formosior alter, Non erat in terris alter amabilior? Heu nimium brevis ille fuit decor, heu nimium flos Ille cito casu languit aridulus. O ubi caesaries flava est, ubi candor, et ille Purpureus niveo mixtus in ore color? Quale rosis lac puniceis si sparserit, aut si Ostro inflammarit candidulum quis ebur. Illa ubi delituit species, ubi lumina, sidus Ah geminum, et dulci dulcia melle magis Verba, leporque, quibus per frondiferas convalles Perque juga et saltus et nemora et scopulos Attonitum oblitumque lares ac tecta trahebat Post sese dio vescier adloquio Optantem vulgum. Vix ipsum agnoscere mater Nunc potes; effusus lurida membra cruor, Liventesque notae flagrorum unde undique foedant, Vulneraque inflictis addita vulneribus, Ulla nec in lacero pars integra corpore restat, Nullaque vulnifico pars caret exitio. Tempora proh! Spinis cohibet paliurus acutis Harum aliae infixa cuspide per cerebrum Perque genas fecere viam, miserabile visu, Horrendumque! Oculos per medios aliae Luctificam exertant aciem madidamque cruore: Qui partim guttatim imbre fluit tepido, Partim etiam undanti rivo per membra volutus Ubertim duros inrigat et lapides. Nate deo, ah nimium fluxit jam sanguinis; ah jam Parce precor, curnam te amplius excrucies? Tanti igitur mortale fuit genus? Huccine tandem Nostra salus, huc te nostri amor abripuit? Poenarum satis exhaustum, jam desine; et ipsi Ni tibi vis, matri lux mea parce tuae; Quae moesta attonitos nusquam declinat ocellos A te jucundo germine; nil loquitur, Sed [d] stat, et aegrescens pallet ceu saxea, fletus Et premit [e] aegrescens saxea uti effigies. Nempe et verba dolor, moesta et suspiria magnus Obruit, atque ipsis clausit iter lacrymis, Ne quod sollicitae lenimen forte veniret, Neu minor in penito cura animo fureret. Una duos dabit exitio, lux ipsa parentem Heu rapiet, gnatum quae rapit exanimem. An non suffixum sic foedo in stipite mater, Sic te discerpto corpore suspiciens, Pallentemque aegrumque et lethi limine in ipso Protinus ereptis sensibus ipsa cadet? Infelix: non certe illi praecordia circum Stat lapis, aut dura riget chalybe. At rigeat: tellus nonne ipsa excita dolore Bruta cavernosis ingemit e latebris? Velle minatur et horribili subsidere hiatu In Styga; flent montes, fluminaque, et nemora. Neu tantum aspiciat titan scelus, abdidit atro Axe jubar nigram conditus in nebulam, Ardentesque oris radios extinxit, et auream Detraxit flavo caesariem capiti Umbrarum per opaca horrens; cui sanguine sparsa Jam soror atratos obvia jungit equos, Inducitque polo stellas, quae triste micantes Funereas referunt nocte silente faces. Quid mater? Quae dira suus quot vulnera natus Corpore habet, totidem saucia sentit amans Cuncta suis impressa locis. Amor insidet illi, Et laevo in miserae sculpit atrox latere Exanimem nati effigiem, teloque cruento Ipsius usque instans pectora transadigit. Ferreus ah certe est, et ferro durior ille, Qui tantum potis est cernere saevitiem. Parce Amor o quovis crudelior hoste secare Multitudo innocuae Virginis ense sinum. Ecce suae in matris noscit se pectore gnatus, Illa refert gnati vulnera quaeque sui; Sauciat atque parens gnatum, gnatusque parentem; Alter et alterius pendet ab ore tamen. Numnam etiam audebit cari moestissima virgo Perferre extremum pignoris interitum? Ipsaque frigidulos manibus componere ocellos, Sparso et sanguineas tergere crine notas? Hinc ah cede procul: gnati latus impetit hasta Miles, et aerata cuspide cor terebrat. Ah procul hinc concede: a parva Virgine noram Magnanimam, sed quae maxima jam potuit Esse, fuit virtus; simul ipsa animam exhalabis Cum nato, ipsa cades victa dolore simul. Jamque labat: comites o fidae abducite divam; Nullus et extincti nuncius adveniat: Incolumem servate; illi dum caussa doloris Filius edomita morte erebique duce Victor ovans clara det sese in luce videndum, Spargat et optatae munera laetitiae, Ante alios matri ostensus, cujus mihi luctus Nunc ipsam et vocem surpuit atque animam.