CroALa, 2024-05-10+02:00. Nodus ritter-1682.xml in collectione vitezovic-epistolae.
Functio nominatur: /documentum/vitezovic-epistolae/ritter-1682.xml.
Otia metrica – 1682/843 <1.>[...] Atque ut in obsequiis, ceu cuĵ nil charius illis, Sustentem vitam, convaleamque, suis, Annua demissa suffragia mente petebam, Tanquam cuĵ nullae possideantur opes. Dum jam centenis triginta circiter annis 5 Hoc ex Teutonica nobilitate genus Dura vigil coleret nudis confinia telis Inqúe suo fortem servat agone fidem. Cujus, cum meritis, hìc fortia gesta silebo, Ne pariat longum taedia fortè metrum. 10 Nam neque materies tales hìc poscit honores, Nec proprias laudes sponte poëta cano. At miserum potiùs describere finibus illis Deberem, vitae pro ratione, statum. Nam praeter quàm quòd sterilis saxosaqúe tellus 15 Perferat hostiles undique cincta minas, Et genitor semel est et bis mihi captus uterque Nuper ab Otmanico patruus hoste fuit. Hoc Deus, et fortis licet hos industria solvit Carcere Threicio, Threicioqúe jugo: 20 Non tamen absque Domûs sunt desolamine capti Et natu minimus jam sua lytra tenet. Caesaris Augusti stipendia quisque meretur, Sed plures famulos Caesaris inde fovet, Quales nempe student genitorum more fideles 25 Vivere in obsequiis Caesaris atque mori. Sed, quod ego petii, si non satìs usque viderer Congruus officio sufficiensque fore, Cùm tamen Aoniae complures artis amantes Collaudent raro facta labore metra: 30 Ipsa mihi crescit virtus crescentibus annis, Corporis ut vires ingeniique mei. Ad quae Caesareum prestabam carmina munus, Praesto laturus laurea serta †tuus† .Quam mihi misisti, velut optatissima pridem, Grato animo fuerat littera lecta mihi. Non propter mea, quae commissa negotia, curae Ignotus cupij nuper inesse tuae Notitiam tecum, fateor, sed propter amicam, 5 Quâ satìs optabam posse aliquando frui. His quoque, cum nequeat pro nunc praesentia votis, Interponantur mutua scripta, precor. Littera me rebus verùm doluisse duabus: Quam mihi visa dedit, quod mihi lecta dedit 10 Visa: ut quod nigra claudatur littera cera, Et quod te aegrotum littera lecta docet. Sed pius hoc luctus in prospera gaudia vertet, Aegrotoqúe dabit convaluisse Deus. Haesisse in titulo tua me quoqúe littera fecit 15 [-------] Nescio quis vobis narrasset nuncius idem, Haec mihi cum novitas est nec adusqúe palam. Fors augur meus est Vernis ex floribus Aestas Quòd capiet fructus foca leone docens. 5' Hos quoque Romanus posset mihi reddere Caesar, 20 Tanquam post summos primus in Orbe Deos Idque patrocinio vel plus permotus eorum, Contiguos Virtus quos sibi adesse facit. Nunc ego, Caesareae quae Majestatis habetur, Prae vestris manibus gratia facta mihi. 25 Ut possit mitti Szalai curante Jacobo, Per quem danda tibi est Syngrapha nostra prece. Et rogo des veniam, sic me tibi fortè molesti Esse, et amicitiam sic onerare novam. Est, ut amor, fateor, res immoderata Necesse 30 Atque fide crescit consolidatus amor, Al je zakon stari .. u ovomu gradu Da prez pinez stvari .. najmanye nedadu. Vix novitas est ulla mihi quam scribere possem: Nil mihi de Patria, nil aliunde venit. 35 Nec tempus pro nunc indulget plura notandi, Sed vice post habita plura legenda dabo. Hoc tamen addo petens: ut confidenter agendo Viribus utaris per tua vota meis, Et reliquis socijs Dominoque Gilani salutem 40 Dilectisque meam, dic, precor, atque vale. Viennâ 12. Februarii 1682. His tibi, Posonium quae discedente remansit Te commendatur syngrapha clausa, notis. Accipe de manibus Camerae, quoque ocijùs isthuc Mittere Caesareum munus, Amice, velis. Esse salutatum Reverendus Te quoque Rector 5 Znika per has cupijt, quas citò scribo. Vale. Viennâ 12. Februarii 1682. Accipe de Paulo missam, Francisce, tabellam, Indefecturus quem tibi vovit amor. 16 Sic etenim tecum cogor discurrere, tecum Cum non possibilis sit modus ore loqui. Postquàm Sopronio sibj te Carpona retraxit, 5 Est ad te ex nostris unica missa notis. At quae, cùm tanto mihj fama nec ulla refertur Tempore, vix oculis est, puto, visa tuis. Namque per ignotum ferri commisimus illam: Saepè fit ignoti parvula cura viri. 10 Ast nec idem timui, quòd non repetisse studebam, Fors aliqua ex multis te sibi nacta foret. Impediit sed vota mihi, non parva fatigans Curarum moles hoc juvenile caput. Et sic infelix videor quòd nulla mearum 15 Effectum possit cura levare bonum. Nosti quid petij proprio non suasus amore Id, quia censebam promeruisse satìs. Per multos propter Patriae persuasus honorem Expetij et sponso nec tamen usque fruor. 20 Inde Viennensem iam pridem ascendimus urbem, Procedit lento res tamen usque gradu. Hic Regi cecini Regnorum nomine grates, Quod sit ijs finem nacta Dieta bonum, 16' Ex quibus exemplar trinum tibi mittimus: unum 25 Terpataky socio porrige, quaeso, tuo, Cui pariter de parte mea deferto salutem, Ut me inter charos connumerare velit. Nulla mihi nostris veniunt ex partibus isthuc Quae tibi censerem scribere digna nova, 30 Praeter quam noviter junior quod Sily Ioannes Mutavit vitam cum meliore suam. Rector Alumnorum Niclaus Znika salutat, Iunctus amicitiae qui cupit esse tuae. Te brevi cupiens ego Slavna in parte videre 35 Charus ut ante tibi, finio metra, vale. Viennae die 1. Februarii 1682. 5. Generoso Domino Jacobo Szalay de Szalapoch Paulus Ritter Salutem Plurimam DicitNon dubito, quin nomen adhuc in mente reserves, Scribentis licet est non tibi nota manus. Illius Adriaca qui delegatus ab urbe Sempronium Vates missus Equesque fuit. Cui penes Ivanovich, Generose Iacobe,dedisti 5 Invento dextram vota in amica manum. Idem te brevibus cupiebam visere scriptis 14 Deque statu proprio dicere scire tuo. His etenim novi quod delectentur amicis Et mage quo nova sunt talia fausta, novis. 10 Hic ego Caesareae semper moror urbe Viennae, A quo Sempronij clausa Diaeta fuit. Sum toto (laudes Christo sint) corpore sanus Nec medicam neruus postulat ullus opem. Sors desiderijs utinam tam fausta faveret 15 Fausta Viennensis quam favet aura mihi; Sed lento mea res procedit tramite, lento Justo, qui instandi nescio nempe modo. Nuper ad Augustum, Regnorum nomine grates, Quod transacta bono est fine Diaeta, dedi. 20 Ex quibus exemplar binum tibj mitto, precando: Parce quod obductum non sit, ut esset opus. Omnia Zagrabicis, productam nuper Alumnis, Bucholicam Dominis qui coluêre dedi. Gratiaque Augusti, Sibi qua fovet ille fideles 25 Est penes has grates sola petita mihi. Posonio centum florenos specto levandos Ex Camera, quos Rex cessit ab ante mihi 14' Pro quibus ut Cameram faciam restare quietam Spectatur manibus Singrapha scripta meis. 30 Inclusam praesente tibi commendo tabellâ Atque meo summam nomine, quaeso, leves, Quam mihi cum primum tutè transmittere posses. Huc ad Alumnorum mittito claustra, rogo; Quod spero, et facies, in quo mihi prima petenti 35 Vis nec amicitiae signa negare tuae. Atque vices, in quo tibi scis me posse referre, Dic genus; officijs et studiosus ero. Canonicus Te Znika cupit salvere, tuosque, Sed penes hoscè suas iungit et ille notas. 40 Nulla mihi nova sunt, nisì quae de Szilly Ioanne Vitales auras deseruisse ferunt. Haec ex Illyrico, sed quae hac versantur in Urbe, Digna notis equidem nescio, nulla noto. Sume de propria certum faciendo salute 45 Consilijsque tuis exhilarando, vale. Spero quòd expressam calamo properante tabellam Detulit ad vestras nupera posta manus. Per quam pro tanto grates tibi reddo favore, Utque velis talem continuare, precor. Quo me prosequeris priùs àc me nôris, Amice, 5 Prosequitor notum, quaeso, deinde magìs. Namque viri, fateor, simul ùt sapientis, honesti Nil mihi amicitia charius esse potest, Cujus ego scriptis laetor, laetatus ùt olim Charus Thysbeo Pyramus ore fuit. 10 Hinc cùm materiam scribendi praebet amicus, Est ad scribendum dextera prompta mihi. Centum inter curas varios interque labores Sit mihi vera licet vix aliquando quies. Semper amicitiis animus, qua indulgeat, horam 15 Invenit, hocce bono laetus in Orbe fruor. Hunc et ego verum puto cum sapiente thesaurum, Qui mihi in immensas connumeratur opes. Ut tamen exemplo demonstret gratus amicis Inque pio videar reddere amore vices, 20 17' Opto, ut sincerè mecum demandet amicus: Ad sua meque sibi vota jubendo probet. Quod, peto, tu facias, ut, quis sim, noscere possis: Candida repperies pectora, crede mihi. Facturum id posthac te spero, tuosque sodales 25 Parte salutabis, cum Szalajoque, mea. Ad quem, danda tibi, [-------------------] Est mea cum reliquis syngrapha missa notis. Quae si non placeat, sed quid spectetur in illa, Indica, eo mittam, quo cupis ipse modo. 30 [------] 25 7. Generoso Domino Iacobo Szalay de Szalapocs Paulus Ritter Salutem Plurimam DicitPercepi tarde nuper sub nocte tabellam, Cum summa in pleno, Vir Generose, tuam, Ob quod non poteram brevibus rescribere metris: Impediit Soli sacra deinde Dies. Iam quoque vix superest inter molimina centum 5 Hora, tuis possem qua satis esse notis. Quid sit id, et tantum quod tempore molior isto, Post aliquot poteris forte videre dies. Sed breviter magnas volui tibj reddere grates, Proque favore tuo proque labore pio, 10 Optans ut possim (pro quo conabor) eosdem Protinus officiis promeruisse meis. Sperabam sua quod mihi scripta Georgius Horvat Redderet ad missas sole priore notas. Attamen accepi nullas, timuique molestus 15 Illi ne tali carmine fortè forem. Si quid erit, pulchris excuses obsecro verbis, Dant mihi difficiles verba soluta modos. Humanèque illum nostra cum voce salutes, Cui pariter gratum munera gratus ago. 20 25' In qua parte vices sibi me quoque reddere posse Sciverit ad votum mandet ut ille suum Sitque salutando reliquos peramanter Amicos, Litterulae parcens in brevitate, vale. Viennâ 19. Martii 1682. 8. Generoso Domino Francisco Ivanovich De Schitaro, liberarum CompagniarumKerian[i] Croaticarum Primario et Praesidij Pokupsko Capitaneo Paulus Ritter Salutem Plurimam DicitPercepi, Generose, tuam, Francisce, tabellam, Qua mihi vix aliquid charius esse potest. Non tantum quod tersa stylo foret illa Latino, Verum scripta tua quod fuit illa manu. Sed quòd sic tardè responsum profero, parce: 5 Formo quod assuetis dissimilesque notas. Me gravis oppressit nuperno tempore morbus, A quo me eripuit gratia magna Dei. Octo dies iacui totidem perpessus agones, Cùm mea lethalis concutit ossa febris. 10 Febris in aethneos conversa deinde calores Non me praesentem passa manere mihi est, 26 Ex manibus pedibusque homines prodire videbam, Inque meo multos adiacuisse toro, Mutua continuo cum queis certamina gessi, 15 Nulla fuit noctu nulla diuque quies. Sed multi potus, unguenta, et quatuor apertae Venae pro vitae spem tribuêre gradu. Ut decima tandem, medico vigilante fatebar Incoepi praesens iam magis esse mihi, 20 Sic etiam melius coepi sentire deinde, Coepit ubj sensim linquere membra dolor. Accidit hoc ipso Ioachimi Sole Beati, Qui post Iosephi prius inire solet De factoque miser tristem custodio lectum 25 Dum nequeo infirmo stare nec ire pede. Hoc non ante dedit tibi rescripsisse, vacillat Inde etiam calamo debilitata manus. Sideris amitto pulcherrima tempora verni, Nec possum Musis invigilare meis. 30 Sed mihi nec Musae (fateor) nec pulcher Apollo Ut condam sano complacuêre placent, 26' Quarum in tam grandi morbo, Vitaeque periclo, Proh nullam lassus sensit alumnus opem, Attamen est animus reparatis viribus illas, 35 Visere Pierijs Pegaseisque jugis. Nec Velebichiades, Slaunae sacra numina gentis, Vati (credito) erunt ultima cura suo. Sed quoniam nimium nimium sum debilis aeger, Est primum â Superis sollicitanda salus. 40 Fient ista dein. Sed ut ad tua scripta revertar, Responsus brevibus dextra dat aegra notis. Arguis, imprimis, miratus in urbe moratum Oblitumque putans immemoremque Tui. Erras et peccas, istud si credis, Amice: 45 Nec sum, nec possum non memor esse tui. Saepè tibi quod non scripsi, quâ parte moraris Pars ignota mihi, Numine, triste fuit. Ad primas quoniam, quae te petiêre Capornae, Est tua nulla mihi littera missa notas. 50 In Februoque aliam scripsi clausique tabellam, Isthic occlusam quam modò mitto tibi, Haec prius ad postam quod non commissa fuisset, Venturum dixit Te Salay esse brevi, 27 Quod laeto spectavi animo scriptamque tabellam 55 Dispositos mitti detinuique libros. Oblitum, Francisce,tui sic credere noli, Verum nec dubia concipe mente, Tuum, Nam quia te versus nostras extinguere flammas Non possent Geticae Caucaseaeque nives, 60 Hoc quia sincerum iuro sine labeque pectus Osque tibi perfert, indubiamque fidem. Hic quid succedat poscis rescire notatu Si quae digna forent, iam tibi scripta forent. Praeterquam Belli quod terret fama futuri, 65 Quo Thrax Christiacas fertur adire plagas Namque et Caesareus Legatus nuper ad illum Huc per Dalmatiam fecerat ire notas, Quae quid contineant non possum scire minores, Attamen haud aliquid credimus esse boni. 70 Dicitur et Venetus dicto adhaesisse Tyranno, Qui prohibet nostris cuncta marina plagis. Nonâ in Loxenburg ivit cum conjuge Caesar Augusta Augustus, Veris amore suum Conventus Regni nonâ celebratus et isto 75 Scribitur in nostris mense fuisse plagis. 27' Credo quod audisti pridem de morte Berislau, Cuius in hac Sophiae Filius urbe studet. Praeterea Szandrich sacrae qui Canonicatu Ecclesiae functus Zagrabiensis erat, 80 In cujus Stridich successit Canonicatum, Archidiaconium Taska Paunus habet. Sole senex Vernich decessit Paschatis ipso, Quâ Christus surgit decidit ille die. Druskoczi noviter, juveni consorte relicta, 85 Migravit mundum destituendo senex; Jambrekovich parochus Vidoviczj mortuus, alter In Vocsha Parochus dicitur esse Zidich. Quos velutj plerumque senes non cerno dolendos, Illis sed requiem donet in aeva Deus. 90 Haec sunt Illyricis quae transcribuntur ab oris, Nec pro nunc dignè plura notanda scio. Rerum, composui quam terno hic mense moratus, Mittitur hìc Latiis pars tibi pressa typis. Plura darem luci, sed avaros cerno patronos 95 Aereque bursa mihi jam spoliata iacet. Illyrico textum versu desidero Librum Perspexisse tuum; non, nisì quod sit opus? 28 Et cupio ut mittas, sed Slavnas ibit ad oras Mecum: nam brevis est hic mihi habenda mora. 100 Quod meliùs fiet: nam res ea pressa Labaci Ex facili in Schitar vecta venire potest. Cura mihi fiet ligere et servare poëmma, Donec in Illyricas veneris ipse plagas. Adjunxit nostris, ut te veneretur amicè, 105 Cum multis proprias Znika salute notas. Raptissimè Vienna 12. Aprilis 1682. 9. Ad Amicum NatalizantemHanc felix celebres, et post hanc pluribus annis, Maxime, majori functus honore diem. Cujus festa colis Patroni, facta sequaris: Cùmque habeas nomen Maximi, et omen habe. 29 10. Ad eundemAd me bis nonâ, quam scribis, Amice, Tabellam Chara sat hesterno tradita Sole mihi est. Cùm qua percepi pulchrum te authore Libellum: Et modicum, lecta qui mihi fronte placet. Faustas ille mea cura prodibit in auras: 5 Ut tibj et ut populo complacuisse queat. Nec tua nec Regni deerunt insignia Trini, Omni perfectus namque erit ille modo. [...] cum primùm partes accessero Slaunas,ino Est mihi prima tuus cura futura liber. 10 Illam nupernè tibi quam transmissimus isthinc, Est propera infirma littera scripta manu. 29' Imo etiam (quoniam postae fuit hora movendae) Illa fuit manibus littera rapta meis. Ex hinc non scripsi quaevis, quae scire petebas, 15 Fine etiam nequij claudere scripta suo. Parces, non dubito, vitium excusabis et ipse: Aeger et in toto corpore lassus eram. Ad quam, nunc primum, breviter respondeo pri[mam] ,Temporis hoc brevitas poscit et aegra manu[s.] 20Scire cupis cur hocce moror faciamque Vienn[ae] :Ut fateor, frustra, perficiendo nihil, Nam neque promissis pridem minus insto petitis, Daphnea sic Laurus, sicque cathena late[t] .Illa quidem promissa mihi est tituloque tabellae 25 Praecincti lauro iam mihi saepè ferun[t] .Alterius nequii successum scire petitae, Impediit morbi perniciosa lues. Nec mihi erat per quem potuissem inquirere men[tem] Caesaris, illa licet fortè benigna fuit. 30 Sic ego iam credo nihil infelicius esse, Quam morbo ignotos inter, Amice, premi. 30 Quis melius uellet vel quidnam ardentius optet Dilectus fratri quam dare frater opem. Quis potius quam fida viro vult sponsa salutem, 35 Nulla licet nostrum noverit usque thorum. Maxima prae cunctis pariter censetur amicis Fratri (quod late constet) amica soror Vicinusque bonus morte est tibi saepè paratus: Dulcis ô in Patria Vitaque morsque levis! 40 Perdulcis Patria est, et adhuc est dulcior ipsa, Quae nos ventre tulit qua genuitque parens. Vexatum indolui, Francisce, fuisse catharri Uda paludoso quem parit aura loco. Exhilarat sed me pulso reditura dolore, 45 Quam tibi confirment astra benigna salus. Mirorque Hungaricis ita quid te oblectet in oris Patria non posset quod tibi dare tua. Ut sic ingenium Patriae praenobile fortem Et Patriae noles suppeditare manum: 50 Quid tibi Slauna negat, negat aut quid terra Croata Promeritus multum es satque in utraque potes. Quam tua clementi gaudet Scataria Coelo, Auraque frugiferum perstat amoena Rauen, 30' Csanyevoque et reliquae, tibi quos fortuna colonis 55 Sat dites voluit grata subesse domos, Nonne satis placido Coeli terraeque favore Vicinasque penes respicit aura plagas? Nonne Varasdino, Zagrabaeque salubrior urbe, Est et contiguis aura benigna locis? 60 Ast ea cur doceo te, quae notissima longè Sunt tibi, suntque magìs culta docente Tibi? Sic satìs ipse bonum tibi persuadere, malumque Disuadere: sapis quid iuvat, atque nocet. Vtere iudicio propriamque sequare voluntam, 65 Idem, quod quis amat, credit et esse bonum. Sic ego, qui cupio tecum convivere semper, Ut possem, vellem semper, amice, loqui. Sed ne te faciant juvenilia metra molestum, Dilectum proprius quem tibi fecit amor, 70 Ovum plumatone vel documenta parenti Dicas [---] velle modumque dare, Carmina praesenti levem, post pauca tabellae Ponam, hoc et tempus dextraque lassa petit. De novitate penes fieri quia certior optas, 75 Quae fit in hisce locis Illyricisque plagis. 31 Taederet minime, credas, describere quasvis Et sic infirmam difficilemque manum, Sed nihil Illyricis ad nos defertur ab oris, Scriptaque quae veniunt, nil novi talis habent. 80 Hoc verum, Zagraba scripserunt nuper ab urbe, Per tres quod fuerit sessio facta dies. Et pro legato Pucz elegêre Ioannem, Qui propria haud multum curat abesse domo. Hic quoque contingi njhil audio: non eo multùm, 85 Judicio et medio praecipiente foras. Sed Veneti quod (cum bis quina et nona nitente) Ignis legati motus in aede fuit. Ipsa, aliaeque decem propè quas vicinia ferit Ille, erat in tristem sacrificata rogum. 90 In quatuorque locis etiam tunc flamma suborta, Sed properè lymphis annihilata fuit, Altera non; nimirum rapido perterruit igne Ortus erat bina Mulciber aede †diae† ,Sed citò praeventum liquida fuit ignibus undâ 95 Quid velit hocce sibi, noverit ipse Deus. Martinus Kostis non hinc discessit, et inde Nulla aliquem possent exhilarare nova. 31' Sed plures paci contraria multa loquuntur, Non mihi sed, quidnam scribitur indè patet. 100 Hinc nec rumores prodar transcribere vanos, (Scis meliùs forsque haec omnia) scribo nihil. Cum multa inclusam mittit tibi Znika salutem, Pro quali secum saepè phalerna bibo. Res nequit esse magìs tua commendata Poëtae: 105 Propitio, accipiet quod petis omne, Deo. Qui salvum incolumenque meum te servet Amicum, Tuque tuo serves nos in amore. Vale. P. S.Parcito sic maculis vitiatae quaeso tabellae Est citò et infirma nam quia scripta ma[nu] . 110Viennâ 23. Aprilis 1682. 11. Magnifico Domino Ioanni Carlo Portner ab Höffleni, Sacrae Caesareae Regiaeque Maiestatis Supremo Vice-Capitaneo Segniae, Paulus Ritter Salutem Plurimam DicitDesine mirari tanto cur tempore nullis Inviset, Portner, te mea Musa notis. Causae id fecerunt multae, multique labores, Propositum toties id quoque fecit iter. Sed nec tam tacitus fueram: misisse recordor 5 Nam plus quam vicibus me tibi scripta tribus. 32 Saepè etiam volui cum tempore scribere nacto, Materies scriptis nulla reperta fuit. At postquam Hungaricas me Segnia misit ad oras, Non visa est oculis littera vestra meis. 10 Quod patiendo tuli, velut et nunc perfero: vellem Cùm praesentè (brevi tempore) posse loqui. Hoc etiam spero: sic qualia vidimus isthic, Atque per Hungariam, dissimulabo notis. Tunc totum meliùs patulo narrabitur ore, 15 Cum mea praesenti Te mihi Segna dabit. Mitto exercitij tibi pauca pöemata nostri, Quae, tibi cum venient otia, fortè leges. Scriboque nulla penes properantem novalia pennâ, Nam novus sic Abbas credo quod uber erit. 20 Me tua prima sibi commendet gratia, quaeso, Cuj ego commendo me prior ille. Vale. Viennâ 24. Aprilis 1682. 12. Generoso Domino Stephano Jellacsich de Buzin, Vice-Comiti Comitatûs Zagrabiensis, Comiti Abbatiali de Topusska, Sacrae Caesareae Regiaeque Maiestatis Praesidii Szredicski CapitaneoPer Galÿuf nuper post scriptas saepè soluto, Una data est ad te littera nostra stylo. 32' Et minimè dubito quòd non perceperis illam, Bani namque notis associata fuit. Hanc operum vates penes exemplare meorum 5 Hic quae composui versificando, dedi. Ast ego iam quinto (ne plus) desidero mense A te saltem aliquam posse videre notam. Non ita sed felix potui spectando fuisse: Scripta tua posset charta venire manu. 10 Quamlibet ad postam licet est spectato, nec illa Verum visa mihi est quae mihi scripta fuit. Post breve sed praesens cupio te cernere tempus, Sors ubi verba dabit plurima posse loqui. Nam nihil expecto, nisi queis hic debita solvam: 15 Nummos, et tantum quos sibi poscit iter. Rescivisse tamen cupiebam totus anhellans Quae mihi rara tui littera verba ferat. Et doleo; reliquis fuit infelicior illa, Huc quae ex Illyrico pertinuêre solo. 20 Sed cum non aliter fieri patientia possit, Saepè alit et fallit spes ita, sorsque vaga. Det Deus ut salvos cito teque Tuosque viderem, Transiret totus spe meliore dolor. 33 Quòd dabit Omnipotens: et me post pauca venire 25 Tempora, et Incolumem te reperire tuos. Interea cunctos benedicat ab axe benignus Nos Deus, his calamo deficiente. Vale. P. S.Haec penes exemplar bis trinum iungo metrorum, Quae noviter cecini tempore dante metra. 30 Ex quibus Illyrici veniat Proregis in aulam: Unum ad Proregis vel magis opto manus. Cujus in heroum me commendare favorem Eloquii cupio dexteritate tui. Viennâ 26. Aprilis 1682. P. S. aliudHanc mora detinuit portantis longa tabellam, 35 Unde et scripta diu jam tibi tarda venit. Communis sonat hìc Patriarchae fama recentis, Quem proprium statuit Gallica terra sibi. Haeresis ò utinam nova ne nascatur ab inde, Peste nova justos inficiatque greges! 40 Viennâ 7. Maij Quod mea tarda nimis tibi nuper epistola venit, Arguito Tompam, clam quia fecit iter. Illum spectabat qui se promiserat ultro Ante abitum certò nos reperire suum. Tutius has ipso portante venire putavi, 5 Nec volui postae commoditate frui. Sed tuus â tanto spectatus tempore Tompa, Nec mihi nec verbis sat facit usque suis Praeteritóque dje solis commitere tandem Illam Kostisio deinde coactus eram, 10 Ad quam responsum de te spectabo cupitum: Quo citiùs fuerit gratius illud erit. Numquam mansurum me isthic hucusque putabam, Contra animum juvenis, contra ubj vota mor[or] ,Delicijs locus iste suis licet attrahat omnes; 15 Ast oculis fecit jam satis ille meis. Vellem frugiferos iam nunc equitare per agr[os] ,Quos Dravo ad Savum Slavnia nostra colit. Vellem frondosis venando incedere sylvis, Quas sibj pro patria Nympha Croata tene[t]. 20 Et tandem Adriacum recreari nave per aequor, Dalmaticos vellem iam revidere sinus. 34 Specto tamen donec mittat mihi Segnia sumptus,Ad mare tam longum quos sibi poscit iter, Ex quibus hic tanto rata tempore debita solvam, 25 Quod potuit, pridem namque crumena dedit. Partibus ex nostris pro nunc nova nulla feruntur. Fors aliquid, cum Pucz venerit, ille feret. Tunc, quidcumque feret, tibi per mea scripta patebit. Interea felix incolumisque vale. 30 Viennâ 7. Maij 1682. 14. Admodum Reverendo Domino Stephano Selischevich, Archidiacono Beksin et Canonico Zagrabiensi Paulus Ritter Salutem Plurimam DicitTandèm non passus notulis quejscunque Patronum Te meus est animus praeteriisse suum. Sed pauco multas rupit pro tempore curas, Ut, Tibi cùm nequeat dicere, scribat: "Ave". Quod Tibi, candidulo depromptum pectore, luce 5 Qualibet addictus dicere vellet Eques, Dum tibi mille bonas, faustas, longasque salutes, Semper ab aetheriis opto precorque Diis. Nec Tibi deficient hunc indulgere favorem, Per Tua facta quibus votaque nostra places. 10 34' Atque hucusque meas legisses fortè salutes, Legissesque mea carmina scripta manu, Ni ferus ad tristem me deduxisset agonem Morbus, et oppressum cura labore caput.Ast quoties ad Te Rectoris epistola scripta est, 15 Parte mea, petii, qui tibi scribat: "Ave". Hoc quoque praesenti pono pro fine tabellae. [----------] Viennâ 8. Maij 1682. 15. Generoso Domino Francisco Spolarich, Tricesimae Nedelicensis Supremo Contrascribae, Paulus Ritter Salutem Plurimam DicitObvia Zagrabiae cupiens Tibi litera Vatis Post "Vale" missa recens dicere quaerit: "Ave". Ob quas hoc faciam, binas te reddere causas Extemplo (constat sic mihi) velle scio. Prima est: quas noviter (dices) contraximus amb[o] 5Gaudet amicitiis ille poëta meis. Altera: promissi vellet jam compos haberi, Impatiens properis visitat ergo notis. Nec secùs est, fateor: causis sunt cuncta duabus, Ex quibus unus Amor ritè duobus erit. 10 Sola potest primâ me reddere patria certum, Innatam praeter cum pietate fidem, Cùm fuerint semper " druƷina lyublyena " vocati,Segnensis juvenes quos generavit humus. Cumque alia Tibi me facies in saecla ligatum, 15 Et domui ad votum semper adesse tuae. Nempe tuo valeam tantum arridente favore Promissi vates certior esse tui. Facque rogo, ut nostros inter numerêre patronos, Dentque tuum nostri nomen in aeva libri. 20 Munere condigno tali, Francisce, favori Vir ego, teque ipso judice, gratus ero. Munere pro quali tuque ut securior esses Per mea Catholicam scripta ligabo fidem. Dummodo perscribas Rectori, quid cupis: illud 25 Omnino fiet me tibi dante. Vale. Viennâ 17. Maij 1682. 16. Generoso Domino Stephano Jellacsich […] Paulus Ritter Salutem Plurimam DicitNuntium mihi à Dominatione Vestra Generosa mediante Domino Vernich missum, 35' minimae verò opinioni meae expectatum, tristissimâ animi passione debui percepisse: cùm vix aliud ex illo, quàm
grav[em] Dominationis Vestrae Generosae indignationem, tam diuturnâ meâ in hiscepartib[us] commoratione factâ, vel potiùs taciturnitate servatâ,caus[a]tam , et conceptam elicere potuissem; unde et liberalem hactenus D. V. G. dexteram, parcam jam mihi brevibuseti[am] notis, sinistra fortuna quòd verterit, animadverto:Jer jos ni navadda .. Tvôj Millosti bila, Dab' tako ne-radda .. v pismu govorilla: Ineokripilla .. verna slugu svoga, Kogaje lyubilla .. kot sina jednoga Nit sam se ja toga .. nâdal zasluʒitti, 5 Koi iz sërca moga .. ʒelim ti dvoritti. Znaduch precinitti .. vsako dobriçinstvo; Ako j' prem suditti .. jos v' meni ditinstvo. Arguit insontem dominatio Vestra profectò, Hujc est sufficiens nam data causa morae. 10 Buzina jam pridem lustrassem rura profectò Quaeque suis lambit littora Savus aquis. Nuper at infandus non parvo tempore morbus In tristi fecit me jacuisse toro. Postea continuo nos isthic tempore sumptus 15 Spectati à patriis detinuêre plagis. 36 Saepè tamen scripsi sensu tibi (crede) soluto, Metrica sed, fateor, non nisì verba semel. Sunt infelices, ego quas transmitto, tabellae, Atque illa mitti quae mihi parte solent. 20 Quae non alterius pergit mihi clausa tabellis, Illa meas tangit litera nulla manus. Nescio cur, et quis spoliat mea carmina latro, Carnificis pereat (det Deus) ille manu. Ast ego quamprimum missos percepero sumptus, 25 Vitare hostiles tendo, voloque dolos. Intereaque tui primo commendo favori Me, qui sum, cupio semper et esse Tuus. In quo etiam minimè difidens, corditùs omnes Te sibi dilectos patre saluto. Vale. 30 Viennae 17. Maij 1682. 17. Dobro-plemenittomu, i Viteskomu Gospodinu Ferencu Ivannovichu od Schitara, Cesarove i Kralyeve svitlosti Slobodnih Seregov Hervatskih Cerievih përvomu i Grada Pokupskoga Glavaru. Paval Vitezovich S. i D. P.Prieh pismo tvoje .. iz Nitre poslano, Od duʒnosti moje .. lipo postovano Ko buduch prostano .. oni hip (morem rech) Sto je v' nyem' zdërʒano .. razumih, i jos vech. 36' Ia dara neglyedech .. kot priately pravi 5 Tvojoj chu se trudech .. posluʒit lyubavi. Içinit sto k' slavi .. bitti hoche tvojoj: Da reçes; je pravi .. priately ovo moj. Stosi skërbi mojoj .. pustil uçinitti, Opravlyeno (nedvoj) .. diçno hoche bitti. 10 Gdi nechu kratitti .. skërb ni trud takoje, Neg hochu lyubitti .. kako pravo moje Jer ono dello je .. k' Domovine pruddu, Co do hvale tvoje .. raddi çtali buddu. Zpoznaje da trudu .. neoprastyas nì tí 15 Ki trudti za ludu .. verruj, neche bitti. Pocelsi saditti .. kripost v' domovinni, Plod 'z cvita raditti.. sebi i druʒinni. Nakon sinov sini .. od Hërvatske vlasti Isusedi ini .. odkud primu slasti 20 Koje prez napasti .. cvallo budde simme, Iù viçnoj çasti .. raslo tvoje imme. Grad, i Orsag vrime .. najsrichnie çuje, Doklese s' mudrime .. lyudmi odiçuje. Nì kraly nekralyuje .. dobro prez Mudrost[i,] 25Nit' preʒ nye stanuje .. Orsag v' slobodnost[i.] Zamansu tvërdosti .. Gradóm i zidine, Ako né sloǯnosti .. i Mudrosti Ciné. V' Reziku nezgine .. koga Mudrost voddi: Mudrost do visine .. Nebeske prohoddi. 30 Jako Kralyu skodi .. Orsagu i Gradu, Da Mudrim Narodi .. precimbe nedadu. Ní çuddo, da padu .. vechekrat ù sluʒbu, Iplakati znadu .. na zle sriche druʒbu. Tere plaçnu tuǯbu .. na zle rokke mechu, 35 Zapustyenu druǯbu .. mudrih neodmechu. Srichu s' niçim vechu .. lyuctvo nedobavi, Neg dërʒech kot zrechu .. Mudrost ù lyubavi. Jer Mudrost naravi .. od zlih staz odlucsa, Mudrost k' viçnoj slavi .. voddi, i priuça. 40 Lyudem priporuça .. i Boga Çlovika; Cise nyoj izruça .. procvitta mu dika: Pak, Dobrota nikka .. nima vechu Cinu, Neg kad se çiní ka .. za pomoch veksinu. Lyubav Domovinnu .. nad vsake dragosti 45 Priporuça sinu .. ki jest ke Mudrosti; Da svoje kriposti .. Orsagu obrati, V' komga na svitlosti .. svita podda Matti. 37' Napridak iskatti .. svoje Domovine Tribaj' htit' i znatti .. neglyedech teʒine 50 Da prem neprecíne .. Lyudi sega svita Nit za dobre çine .. daju dobra mita. Ali stanovitta .. je placha Kriposti V' Nebbu, gdi procvitta .. v' neumërtelynosti, Tebi Bog Mudrosti .. dalje dobru merru: 55 Dalti je Jakosti .. i v' sablyi, i v' perru. Branis s' rukom verru .. i uçis takoje. Nevernim zlu smerru .. à vernim pokoje. Neg ti ove tvoje .. kripostne teʒine, Obrati za svoje .. kripost Domovine. 60 Znas da skoro ginne .. ona zemlya malla Ca je mnokrat sine .. lyutom' Marçu dala Odtud ní imalla .. pokoja zadosti, Dabiih pustyalla .. nastojat Mudrosti. Zato i vridnosti .. zadërʒanja svoga, 65 Cih uçìni dosti .. za Dom i za Boga, Pera zuçenoga .. ní mogla imatti, Za moch do ovoga .. naroda pisatti Itako nam zkrati .. sricha po toj silli, Dà ní moch kazatti .. s' çimbise diçilli. 70 38 Dab' druggi imilli .. Puki nasse Ratti, Zlatom bije htilli .. v' knyige pritiskatti. Sto je meni znatti .. dala Narav moja, Nechu prepustyatti .. truda nì pokoja; Il Mira, il Boja .. Hërvatsko dërʒanje, 75 Dattichu nisto ja .. svitu na poznanjé. Ali zadërzanje .. malla oblast çini. Ubogo je stanje .. v' tesnoj domovini. Ce pak sricha hini .. ù Blagu moguche, Oni jesu sini .. skuposti kipuche. 80 Zaman jest i vruche .. sërce dom pomochi Od nikud tekuche .. kada nie mochi. Pak Vila v' samochi .. najradya pribiva, A kad je v' tesnochi .. teskom volyom spiva. Imoju zadiva .. Vilu, deh skërb mnoga, 85 Redkokrat poçiva .. do naslada svoga. Al uffam ù Boga .. da jos pomoch hoche, Ipomanysat moga .. stana potriboche. Zaç moje dragoche .. ke prossim dami dá: Domovini voche .. nosse do napridda. 90 Dà prem k' ruki sidda .. Kraguly, kaga vabi, Isvogase gnyizda .. v' polaçah pozabi: 38' Pri meni nerabi .. vab, nì visnyi krovi, Ijaki, i slabi .. leté v' hum orlovi. Bog neg' blagoslovi .. nas Orsag ù miru, 95 (Za koga gotovi .. jesmo umrit Virru) Dàse neraztirru .. v' nyem zlih glasov vlasti, Idà ne zadirru .. v' nyem Turske napasti Dobitche glas çasti, . i vidyena dika Nechemu opasti .. od vika do vika. 100 Lipaje prilika .. tebi od naravi Za vçinit velika .. Domachoj Dërʒavi. Dabite lyubavi .. tudjih nederʒalle. S' tobom bi ù slavi .. nasse Zemlye cvalle. Ja sam glavé malle .. i malle jakosti, 105 Dabimise dale .. gannut tve mudrosti: Tvoj nauk je dosti.. i tva volya tebi, Nì ove lahkosti .. nebi pisat meni. Vsaki zna pri sebi .. Sto? i zaç sto çiní? Pamet dana 'z Nebbi .. razumne nehini. 110 Adda htij, i çini .. stote ʒelye nudde: Jeda Domovini .. vse na diku budde. Za moje pak trude .. i nemoj skërbitti: Med ke godar lyude .. dojdem, tvojchu bitti. 39 Illyricis jam Pucz venit legatus ab oris 115 Sanus et incolumis, sed nova pauca tulit.Cuzmince Makario, Golubocz quoque, Mulciber igne Absumpsit rapido, caetera cuncta silent. Idem te, et Rector, Szalai Vernichque salutant Teque salutat Eques quintus, Amice. Vale. 120 Viennâ 21. Maij 1682. 18. Ad Excellentissimum [------]Missus ab Adriacis nuper qui Nuntius oris Conventûs membrum Soproniensis erat, Nunc Tua supplicibus conscendit in atria votis, Devotèque humiles te jacit ante, preces. Quas cùm, magne Comes, placida perceperis aure, 5 Nec tuus his desit subveniendo favor. Postquam Sopronii, Leopoldi festa colenti Praebueram summo Pindea vincla Duci, Protinus, ùt Procerum me pars non parva movebat, Subditus Ejusdem laurea serta peto. 10 Post haec aeternas cecini sub nomine Regni Hungari grates, Illyricûmque trium. 39' Horum quòd celebrem fausto cum fine Diaetam Solvisset dicta Caesar in Urbe Sacer, Quas penès, aeternùm subjecto, Gratia Vati 15 Caesaris Ejusdem sola petita fuit. Et nutritivo Christi dum festa parenti Iosepho nuper luxit ab axe dies, Iosephi Archiducis Romano Caesare Nati Auspiciis sacrum duxi Helicone Chorum. 20 Quem Chorum (ùt exemplar te perspiciente docebit), Agnosces rarum sat cecinisse melos. Tunc à Caesarea mihi Majestate petebam Aurato pendens torque numisma dari, Cernens, quòd simili subjectos munere servos 25 Ornare, et fidos condecorare solet. Sed cùm saevities violenti maxima morbi Concuterit vires debilitando meas, Non poteram Regis sacram rescire voluntam, Nec poteram votis invigilare meis. 30 Quare, si interea talis commissa fuisset, O Comes, Augusti Gratia, magne, tibi, Oro demissè; dignere benignus eâdem Et me inter servos exhilarare tuos. 40 Ut magìs his audax meritis tua tecta frequentem, 35 Excelsaeque colam nomina clara domûs. Si necdum foret illa tuae sed tradita dextrae, Patrocinari, quaeso, deinde velis. Ut, cùm Caesareum supplex accessero Numen, Mollius auxiliis id mihi verte tuis. 40 Sicque Patronalis reddat me gratia vinctum, In cuncta ut fiam debitor aeva tuus. Utque meis fautor semper celebrere Camaenis Clarus in Ausoniis, Illyricisque plagis. At, ne paeniteat nostrum te egisse patronum, 45 Efficiam studii sedulitate mei. In quo spero tuum mihi, praestolorque favorem, Omnia subjectus gratiae in aeva tuae. Viennae 25. Maij 1682. 19. Ad Excellentissimum ac Illustrissimum Dominum [------]Non timeo mihi, Celse Baro, quòd sorte sinistrâ Exciderint animo nupera verba tuo. Per quae spem certam famulanti verba Poëtae Nempè Sopronensi nuper in Urbe dabas. 40' Scilicet ut clemens et primus ab axe Monar[cha] 5Praebuit assensus ad mea vota suos. A quo vatidicam Parnasseus incola laurum Quaerebam: rarum sed penès artis opus. Et quia florenos Camera percepimus Hunna Centum, qui summi Gratia Regis erant. 10 Inter at ipsius meritos hucusque Poëtas Specto mihi lauri nomina, specto locum. Quod cùm, demissè factis, succedere votis Ex facili possit te mediante meis: Admonitum cupii, motumquè favere patron[um] 15Ut divae facias hoc pietatis opus. Cùm sit nullus †ob† , pariter cùm plurima possitDos [l]inguae , ingenii dexteritasque tui.Et quoniam [-----] Regnorum nomine grates In latium expressas obtuleramque melos, 20 Archiducique chorum deduxi postea sacrum, Patroni coleret dum sacra festa sui. Auream ab augusto petii mihi Caesare torquem, Qua sibi subiectos promeritosque ligat. Pro qua etiam mihi te patronum quaero benignum, 25 Quatenus et famulus glorier esse tuus. 41 Supplico propterea deflexo poplite vates, Fiat ut auxilio laeta Camaena tuo, Utque tibi toto laudabile nomen in Orbe Excolat, atque illud suadeat illa coli. 30 Quod cùm devoto fieri mihi pectore spero, Ocius auxilijs praestolor idque tuis. Viennae 25. Maij 1682. Tam mihi Praeposito quàm, mi Francisce, Belensi Ex Srelis placuit litera missa tuis. Namque tui constans pietas nitet inde favoris, Emicat in tenero fortis amore fides. Pro quo, cùm meritas, tum summas reddere grates 5 Obligor: ad mortem vinctus et esse meam. Ac precor ut coepto me prosequiteris amore,Nec tuus absistas continuare favor. Ut nec ego tibi, nec Domui, Francisce, tuorum Deficiam, teste at continuabo Deo. 10 Imò, ubi non poterit mea sat contendere Virtus, 42' Flectam Patronos ad tua vota meos. Compellamque meos, tibi ut affectentur, amicos, Ad mea letha tuus denique totus ero. Aeternumque canent nostri tua nomina libri, 15 Famaque erit meritis non moritura tuis. Haec penès orabo: majorem si mihi rerum Reddere noticiam, quo citiùsque, potes, Nec calamo, nec adhuc modico tu parce labori: Omnia servitiis sunt reparanda meis. 20 Saepiùs ut jurans coram Rectore spopondi, Impius haud cuculus, grata Ciconia ero. Et velut ex servo factus tibi filius, omni Teque, domumque tuam cum pitetae colam.Quo patronalem cùm praestolor atque paternum 25 In passu affectum, [------] Cum Ciculino te Praesule Znika salutat, Et veniam ob nullas poscit uterque notas. Namque hodie Praesul medicinam sumpsit, et alter Totam habet in curis, atque labore diem. 30 Articulis Hunnae conjuncta hìc Acta Diaetae, Accipe grato animo: terque quaterque vale. Viennâ 9. Iunii 1682. Quae nunc exmitto, priùs exmittenda fuissent Carmina, ni morbus praepediisset iter. Haec ibi Collegisque tuis, nostrisque Patronis Mitto salutandis distribuenda. Vale. Viennâ 17. Iunii 1682. 21. Admodum Reverendo Domino Stephano Shelischevich etc- Paulus Ritter Salutem Plurimam DicitParce, precor, nostros inter, venerande, Patronos, Quòd tibi sic crebras mittere fido notas. Non aliis confido viis, nam littera certè, Quò mea mandatur vix aliquando venit, Unde sibi talem tua gratia, quaeso, favorem 5 Asummat, meritis gratificanda meis. Jellacsichiacas ambae mittantur ad aedes, Unde comes queat, et Frater habere suam. In reliquo, cùm nil habeam novitatis, amori Me commendo tuo, chare Patrone. Vale. 10 Viennâ 14. Iunij 1682. Tradita sunt tua scripta mihi, Francisce, salusque, Per condiscipulum Delisimona meum. Ad quae cum multa rescribo pauca salute, Curarum moles quod mihi magna facit. Cujus partem aliquam curae sermone soluto 5 In missis poteras nuper habere notis. Maxima Segnensi me cura molestat ab urbe, Prolongatque meam partibus hisce moram. Illam namque magìs Capitaneus opprimit urbem, Quàm premeret telis hostis uterque suis. 10 44 In quorum rigidis mea Segnia faucibus haeret, Infelix ducibus Segnia facta suis! Durior est Turco Capitaneus ille tyranno, Nam fera Romani corda Neronis habet. Illius, est vix, qui non à feritate doleret, 15 Est etiam vix qui non male dicat ei. Christorum nunquam veros injuriat hostes, Sed Christi et populo Caesaris ille nocet. Hej mihi quot lacrymas sitibundo devorat ore, Quas ea Dalmatiae pars miseranda movet! 20 Quem propero non hìc calamo depingo, sed illum Iustus et omnipotens judicet, ipse Deus.Commendata magìs tua res nequit esse profectò, Quàm per nupernas extitit illa notas. Omninò faciam quod saepiùs ante spopondi, 25 Primùm ubi in Illyrica parte quietus ero. Te Pucz et Rector per me resalutat uterque, Sic etiam Vernich, sic Berislava tuus. Tu quoque Ferpatacum scriptoris parte salutes, Cum quo, sinceris cum reliquisque vale. 30 Viennae 25. Iunii 1682. 23. Generoso Domino Martino Vernich Postae Zagrabiensiset Tellonij Berdocensis Magistro Paulus Ritter Salutem Plurimam DiciDeberem missas tibi scribere mille salutes, Si mora, si vati pristina vena foret. 44' Multa sed innumeros addit mihi cura labores, Ut modo scripturo sit mihi nulla quies, Ergò ego, quod multis deberem scribere metris, 5 Ad metra scribendum digero pauca. Te Praesul, Rector, te Pucz, Martine, salutant, Te Convictorum, te quoque Alumna cohors. Te coquus, et Pongracz, et uterque salutat ephebusCocsis, et à porta saepè patente senex. 10 Te muri, camerae, cellaria, tecta, culina, Quaeque fenestra domûs, janua quaeque domus, Teque gradus cuncti, stabulum te, fonsque salutat, Nec non stercoribus plena cloaca suis. Te cunctae matulae, te pocula cuncta salutant. 15 Cuppae, olae, calices, dolia, vasa, scyphi. Rectoris braccae, Vice-Rector teque salutat, Et Vice-Zuppani binum occulare senis. Teque barocka Equitis, sed nonBarouka salutantOsmani salvum teque tanekko cupit. 20Te Catus ipse levans ut Martia spicula caudam Teque salutaret si canis ulla foret. Ergò brevi multas versu, Martine, salutant Accipe congestas, atque jocando vale. Viennâ 19. Iunii 1682. Carmina quae celebri nuper modulabar Amico, Sunt mandata, cui cùm placuêre, typis. Illa tibi, sociisque tuis, nostrisque Patronis (Complaceant utinam!) distribuisse placet. Quorum materies tibi si, nec forma placeret, 5 Affectus placeat sed meus, opto. Vale. Viennâ 22. Iulij 1682. 26. Admodum Reverendo Domino Stephano Selischevich Canonico Zagrabiensi Paulus Ritter Salutem Plurimam DicitHìc, mandata typis noviter, mea carmina mitto, Ut Capitolinis distribuantur heris. Quorum quandoquidem pars es, nostrique Patroni Protinus officium semper amanter agis, Ausim missa tibi committere carmina, quęso, 5 Fratribus ut ueniant distribuenda Tuis. Fasciculumque, meo Fratri quem dirigo, junctum, Cum Iellacsichii fasciculoque, dabis. Qui si jam Zagraba non plùs reperitur in urbe, Ad Jellacsichium mittito utrumque, rogo. 10 Quatenus illo notis absentis fratris apertis, Quod frater faceret, perficere ipse velit. 45' Haec precor; atque meum nunquam desiste patronum Te dici semper posse, jubensque vale. Vienna, 3. Augusti 1682. 27. Generoso Domino Stephano Jellacsich de Buzin, Vice-Comiti Paulus Ritter Salutem Plurimam DicitScripsit herì parvam calamo properante tabellam, Attamen haud, dicis, versibus usus Eques. Sed neque iam possum, velut opto, pluribus [...] , Musa licet calamum carmen arare jubet. Nam mihi continuò plures mea Segna labores 5 Dans onerat curis hoc juvenile caput. Sed spero in Christum, qui nos à morte resolvit, Deponet Decium Segna soluta jugum. Aequus non ultrò dextram permittet iniquam, In justo populo posse ferire, Deus. 10 Sublimem currus montem jam tangit onustus, Vel rota rumpetur, vel via vertet onus. His ego Sclavoniam versùs intendo peractis, Vertere in optatam taedia longa viam. Et Buzinenses nisum gestando per agros 15 Pingue coturnicum dilaniare caput. Nec non exiguas, quas dant mihj Numina, dotes, Impendam patrijs utilitate plagis. Multa licet juveni misera pro morte minetur Pro nunc eximio praediti honore viri. 20 46 Sed quia justitiam tueor causatus est insons, Quam Deus omnipotens condidit atque fovet, Nil timeo sontes insons, justusque nefandos, Sum quoniam justo tutus ubique Deo. Quae nova mitto, meo vel des (rogo) carmina Fratri, 25 Vel mitte, ad quem sunt carmina scripta, viro Caetera fasciculo, quà vis, converte soluto, Cumque tuis felix, incolumisque, vale. Eâdem ibidem 28. Ad EundemLata mihi tua, Vir Generose, est litera: Mensis Buzini primo litera scripta die. Qua post plura mihi transmissa novalia: Banum Illyrii, clarum Marteque et Arte genus, Inter praesidium Legrad, urbemque Caproncam, 5 Cum valida, scribis, castra locasse manu, Ut fera Bosnensis fraenet molimina Bassae, Vertat et à nostris Turcica tela plagis. Qui nil ausus erit licet attentare Tyrannus, Banus erit Turcos aggrediturus agros. 10 Fortunent superi coeptum quo strenuus heros Praeclarum Thomae nomen adaequet avi! Ut queat hostili tantum de caede triumphum Ducere, Cuppia duxit ut ille vado. Utque etiam priscum renovet gens Illyra nomen 15 Sub tam magnanimo gens Vice-Rege potens. 46' Quae sitit hostilem plùs multò haurire cruorem, Quàm Tokajanum, quàm Caneense merum. Hostem cùm impetimus, confinia ab hoste tuemur, Est quia in hostili paucula pace salus. 20 Sat docet exemplo tellus hanc Pannona tristi Damnosam pacem semper ab hoste fore. Hisce bis undenos paci confisa per annos Pagis ter decies mille tributa luit. Quod vix per bellum sibi Thrax vicisset apertum, 25 Naturali hosti nulla tenenda fides. Cujus Roma fuit, donec bellaverat, orbis ,Pace triumphando desijt esse, caput .Armis vincuntur, quibus armis regna tuentur, Immortale solent arma parare decus. 30 Extera prudenter regit atque domestica Prorex, Ipso est libertas nostra tuenda Duce. Auxiliumque dabit populo Deus ipse fideli, Qui pro aris justè militat atque focis. Ille, precor, nostrum benedicat ab aethere Banum, 35 Et sua fortunet coelitùs arma. Vale. Viennâ 9. Augusti 1682. 29. Excellentissimo ac Illustrissimo Domino, Domino Comiti Nicolao Erdeödy de Monyorokerek, Montis Claudii et Comitatûs Varasdiensis perpetuo Comiti, Inclytorum Regnorum Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae Proregi, Confiniorum Colapianorum47 Supremo Capitaneo, ac Sacrae Caesareae Regiaeque Majestatis Consiliario Camerario etc.etc.Ad tua nunc facili descendit castra cothurno Cum venia vates, Bane supreme, tuus. Quem tuus excepit sub herilia tecta togatum In famulos uber cum pietati favor. Certa per Austriacam portatur fama Viennam, 5 Nominis eximia non sine laude tui. Martia pro Patria quòd suscipis arma salute, Utque pias aras, ut tueare focos. Niteris Illyrici spatium defendere regni, Fortis et hostiles Dux cohibere minas. 10 Extollens Patriae curas, virtutis honores, Antiquum ut renoves militiaeque decus. Vis imitatus eos heroes, strenuus heros, Virtutem meritis tollere ad astra tuis. Romano fuerat victoria digna triumpho, 15 Quam tuus in Colapis littore fecit avus. Tali te Superi fortunent, quaeso, trophaeo, Ut redeas spolijs plenus abinde domum. Ut te captivis victum super esseda Turcis Excipiat laeto nympha Croata sinu. 20 Hostibus incutias aeternum, Bane, timorem, Quoque labor major, gloria major erit. 47' Quae semper justo faverunt Numina bello Illa volunt coeptis prompta favere tuis. Cum quibus effectum celebris sortire Trophoei: 25 Quo exhilares Patrium, dux generose, solum. Eâdem ibidem 30. Ad Mappam Hungariae à Reverendissimo Domino Georgio Matthiae Fischer delineatam et Serenissimo Archiduci Austriae Leopoldo Caesaris filio dedicatam Auctoris nomine CarmenMensus Apostolici spatium praenobile Regni, Ad cunas, Princeps, dirigo, Magne, Tuas. Melle fluens et lacte solum, quod protulit olim Tot Bello magnos et Pietate Duces. Id Tibi cum sacra debetur jure Corona, 5 Ad quod nascendus, natus in illo es, eras. Nascitur hìc, ubi quis primum vitae accipit esse, Quod Tibi Sempronii Regia in urbe datum, Cum Pax Ungaricos inter tractata tumultus, O Utinam toti, te Duce, Pax sit humo! 10 Iureque succedis Patrio, succedis Avito, Ante coronatus, quàm sibi natus, eras. Accipe nunc cunis Regnum in Regalibus istud, Postea quod regnes, quod tueare manu. Ut quod, quamque fuit Stephano sub principe florens, 15 Reflorescat idem, te sibi Rege, solum. 48 Barbara Threiciae fugiat contagio sectae, [Pr]istinus et Christo restituatur honorTu quod Apostolici reddes spes inclyta Regni, Quod faxint Superi, quod videatque Pater. 20 31. Ad Effigiem Domini Georgii Matthiae Fischer GeographiHaec est effigies Fischeri externa Georgij Nuper ab artifice sedulò facta manu. Omnia sed pro apto miscere elementa colore. Posset, ubi internam pingere Apollo volet. 76 M.DC.LXXX.III Non mirere, suis, quòd te (jam tempore longo) Rariùs invisat Ritter, Amice, notis; Cuj priùs ex imo pandebat grandia corde Secreta, ùt verum devenerando patrem. In quo ne penitus quidquam diffidere tentes, 5 Neve alium, volo, quàm qui fuit ante, putes. Nam vestes licet atque comam mutavit, amorem Et priscam mutat non tamen ille fidem. Sed quia longinquis adeo reperitur in oris: Nec suus ex curis saepiùs esse potest. 10 Ex quibus haud solùm charis servire patronis, Sed nequit et summo saepiùs ille Deo.Dînde quòd hinc abitum quovis quasi sole parabat: Ut propè amicorum possit adesse latus. Cum quibus et totam cupiit consumere vitam 15 Semper: et hac pro illis deficiente mori. 77 Iamque in praesenti non plus tibi scribo tabella. Quàm propè cernendum dilige me, atque vale. Viennâ 11. Ianuarii 1683. 33. Generoso Domino Stephano Iellacsich Vice-Comiti, CapitaneoQuae missis toties feci promissa tabellis, Explebo in paucos, axe favente, dies. Scilicet Austriaci caput urbs insigne Ducatûs, Postremum accipiet vate abeunte vale. In qua sat degi, tredecim propè mensibus, urbe: 5 Fortunae et vitae maxima damna probans. Hoc sola Patriae pro libertate; sed illa Parvùm erit in tanto grata labore mihi. Sed spero in Regni (cujus pars Segnia) Patres: Quòd non sim quovis destituendus oro. 10 Ast ultrò illorum studeam servire favore, Et Patriae, et Regnis utilis esse tribus.Feci quae potui, satìs est: plus nemo tenetur: Nec calamo fueram, nec fueram ore piger. Ipsa ut pars possit contraria dicere; quantum 15 Tota priùs timuit Segnia, fecit Eques. Quòd tamen effectum non portem ad vota: potestas Non stetit in manibus tanta, profectò, meis. 77' Effectuque etiam non tanto fortè carerem: Si Vice-Span, id quod debuit esse, foret, 20 Non despero tamen, potiùs quin solor: amicos Expertura brevì est Segnia fortè deos. Interea in primos tibi me commendo favores: Regnorum trium te mediante Duci. Inque bona cupio jam teque tuosque salute 25 Ad Buzin, Fautor mi, reperire. Vale. Viennâ 11. Ianuarii 34. Generoso Domino Petro Prasinski de PrasnoCarmen ab ignoto legitur tibi fortè poëta: Stabilis Patriae, Petre, columna tuae. Fortè nec ignoto tantum, quin nomine saltèm Antè oculos possim quando venire tuos. Usque tamen cupii notus, vel notior, esse: 5 Ex aliqua officii sedulitate novi. Cùm mihi tu pridem, multum notissimus esses: Nempe per ingenii magna tallenta tui Saepe in judicijs, etenim Regnique diaetis Mirabar tanti verba modumque Viri 10 78 Totus ab ore Tuo, Prassinski, loquente pependi: Non secùs àc Vates Delphici ab ore dei. Cùmque suo pariter virtutum lumine claros Semper amore colam, semper honore, viros. Hactenus at nostro tempus non favit amori: 15 Segnius in Prasno quo legeretur Eques. Sed mea, spero boni tandem quòd, tristia semper, In melius Superi vertere fata velint. Ut mihi patronos, ut plures lucrer amicos: Quos per delicijs regna, ducesque tenent. 20 Tu sed materiam praebe, qua noscar alumnus Per ventura tuae saecula, Petre, Domus. Forsitan nigratum tibi me, ceu spero, labore Non reddat pietas officiosa, suo. Ter mihi jam quintus concepit currere mensis, 25 Hic quod in Austriaca scilicet urbe moror Post binos morbos, post binos dixero agones: Tantùm me Patria [...] morata fuit. [---] 35. die 2. Febr. Viennae Fingere te gracilem, te desine fingere pulchram, Et rapere ex oculis, bestia fęda, meis! Quaerito agazones, divos non tangito vates, Iste diis sacer est spiritus, atque caro. Namque etsi gracilis, formosa, et blandior esses, 5 Te mea non caperet, propter amare, manus. Qui Musas celebrant, puros decet esse poëtas, Hinc fontes Musis, hinc loca celsa, dicant. Nulla novenarum cùm sis Celiandra sororum, Appage, quaecunque es: non mihi, crede, places. 10 _______ 35. aProh quàm succedit rerum miserabilis ordo, Quàmque manet tristis tempora nostra status! Iam quia vera loquens mentitur: munera donans Perdit, et est vera dictio falsa prior.79' 36. Ad Benignam
die 12. Februarii 1683.Iure Benigna fores dando dicenda, Benigna: Nam nil, quiquid habes, pulchra Benigna, negas.Sed quia nil frustra das, dandum quaeris: amico es Semibenigna tuo, semimaligna tuo. 37. <Ad Tulipanam>Res ego non verbis emo, quas tibi dono, sed aere: Re fac te gratam: verba nec aera peto. Accipis ùtque à me, mea, rem, Tulipana, libenter: Des non dura mihi rem, Tulipana, velim. Aere tibi si rem constantem donet amicus, 5 Rem sibi da, quę te constat, amica, nihil. Namque dari sibi vult à te, tibi qui dabit ante: Munera muneribus restituenda puta. Quam legis, Adriaca missam tibi ab urbe, salutem Littera de famulo nuntia facta refert. Haec me jam reducem Dravanis Patria castris Vexatum adversa sorte, viaque tenet. Promissis ne fortè meis ferar immemor, isthinc 5 Scribo aliqua paucas pro novitate notas. Rectè, qua Comiti Lesle sociatus abîsti, Illa et ego pransus castra relinquo die, Plurima cum pluvio perpessus tempore damna, Pars sua quae famulus profugus inter erat. 10 Aegra tuli, patria curandaque membra quiete, Unde novum, at coeptum promoveatur iter. Hic mala tempestas, nupernis orta diebus, Saevit confuso valde nociva polo. Ut, qui ibant nuper mittentes semina flendo, 15 Seminaque et falces nunc periisse dolent.Nam quibus intenso Ver frigore fortè pepercit, Has aestas gelido grandine pressit opes. Saepè fames bellum sequitur. Deus auferat illam. Non cessant nostris Bella tonare plagis. 20 Nuper montanos vigiles amissimus isthìc Quos Perusitiacus jam sibi carcer habet. Irruerant etiam rura in Gazkensia Turcae, Propulsi indemnes sed rediêre tamen. Multa in vicinis Janko facit Illyrus oris, 25 Tecta prope exurens Udviniensis agri. 81' Dimicat is Veneto bene pro Duce strenuus: ante Pro Regni facere id Rege paratus erat. Nunc ad Tinninium(quod Knin dixêre Croati) Fortia in instructo praelia Marte movet. 30 Attamen expectant Parmensia Principis arma, Atque aliquos Belli, navigiique Duces. Ast ego credo magìs Venetum expectare Senatum: Qualis Budanae terminus Arcis erit? Quamvìs Christiadum nunc arma movere deceret, 35 Pluribus ut dextris allevietur opus, Hinc pars militiae cum Carlociensibus ivit Ut Turcorum aliquem depopuletur agrum. Ne mala (sed vereor) quae sunt nunc, tempora ijsdem Impediant caeptae prosperitatis iter. 40 Qualem cunque tamen vertent îjs numina sortem, Illa aderit per me notificata tibi. Interea fausta multos tibi sorte triumphos, Successusque bonos opto, precorque. Vale. Segniae 2. Octobris 1684. 43. Domino Iulio Henrico Libero Baroni abApfeltrem Hasce tuus, Iuli, Ritter divertit in oras, Nominis illius mentio si qua tibi. Ut Bogenspergam primùm pervenit in arcem, De te mox petiit dicier ille sibi. Maestaque ubi sensit praeclarae fata maritae, 5 Illustrem luctu deperiisse domum, Ex niveo traxit sincerum corde dolorem, 82 Flevitque ùt propriae fata parentis, amor. Sed quia sic voluit fati insuperabilis ordo, Dent illi aeterna Numina pace frui. 10 Et te, sive novo viduum solentur amore, Sive diu primas continuisse faces, Attamen incolumem, felici et sorte beatum Vivere cum natis fausta per aeva tuis. Te priùs, hinc quàm abeam, reverebor, amice Magister, 15 Interea maneo, qui tuus ante. Vale. Ex Bogensperg 13. Octobris 1684. Ante unum cum aliquot (reminiscor) mensibus annum, Carminibus, Praesul, te coluisse piis, Quamvìs ignotus fuerim tibi carminis author, Oblatorque ejus carminis alter erat, Plùs quia delector clarorum laude Virorum, 5 Quàm proprio laudem quaero labore mihi. Attamen optabam tibi charos inter haberi, Commoditas votis nec fuit ulla meis. Nunc, quia non finit, quisquis non incipit, ista Mitto breves ad te commoditate notas. 10 Illyricumque penès patria pro gente libellum, Sempronicas Grates, mitto, Sacrumque Chorum, Scilicet in quaedam devoti signa tributi, Quod Vates teneor pro pietate novus, Quandoquidem divo multum cum fratre tenentur 15 Pierides, suada et sacra Sophia tibi. Haec in me via sint jussorum plana tuorum, Haecque mea sint in te via prima spei. Quando tuos inter numerarier, opto, clientes Opto bene atque diu teque valere. Vale. 20 Segniae 23. Septembris 1684. 29. Xbris 1683. 39. Ad Comitem Zrinium AdamumAnnua jam primi rediêrunt festa Parentis, Natalique Tuo, Zrini, sacrata dies. Qua, preciosa mihi debebant munera quini, Per vincla manibusque ritè ferenda tuis. Sacra deinde dies totum est celebrata per orbem, 5 Qua peperit summum casta puella Deum Tuncque ego [...] gentis (veteri de more) tenebar Lenia patrono poma sacrare meo. Nulla tamen misi Natali vincula festo, Nulla salutifero do tibi poma die. 10 Iamque novis veniunt primordia mensibus anni, et xenium poscunt haec quoque festa novum[...] fateor, mea nec delicta suborno, Arguor et Vates criminis [...] mori. Sed si quibus veniam peccata fatendo meretur, 15 Hic venia est Equiti danda perfectò Tuo. 84' Inter nulla etenim pergrandibus otia curis Crede, meus nequij, Zrini, nec esse Tuus: Hoc tamen à xenio venturi haud liberat anni: Facta solent Parci, non facienda, mala. 20 Vellem quod teneor, sed sors mihj Parca et iniqua Illud quod vellem, quod teneorque, negat. At suppono meam te ipsum defendere causam, Cum facit ille satis qui sibi posse facit. Solvereque incepit qui se debere fatetur, 25 Effectum affectus supplet ubique bonus. Spesque aliunde tenet, quod magni more parentis Prae cunctis opibus nomen honoris ames. Ergo ego, quae possum, producere munera possim, Quae, ùt grata tibi, munera laudis erunt. 30 Paucula sunt: multoque Comes potiora mereris, Cum merito haud penses sed mea dona tuo. Nam miseris quid sors, nisi vota et verba, poetis, Et vacuum toto nomen in orbe dedit? Vota Tibj paucis dono contenta figuris, 35 Audiat illa deus tuque lubenter habe. [......] discedis laetus in urbe.lentus Prima tibi ut dulcis festa ministrat Amor. Vade, et iter faciant Tibi Caelica numina faustum, Fortunentque novum cum †mea† sorte torum. 40Cum qua †danda† brevi patrios accede Penates.Auge et in Illyricis nobile stemma plagis Littera parva meum per me visura Patronum Tecta verecundo sub tua fronte venit. Quid sit id (exquires), pudor isteque pervenit unde? Hae primae non sunt †ad mea† tecta vices.Torrentem tua, Paule, timet fors littera Dravum? 5 Quid cum sterilem patriae vivit illa meae. Vel fors candorem quocunque errore notavit? Errare est hominis. Fave quid istud habet. Non timet auricomum, Zrini, mea littera Dravum, Assueta Adriaci fluctibus illa meis. 10 Nulla etiam primum candorem culpa notavit, Perstat et in nigra candida veste fides.Nascitur ex alia, Comes, ista pudentia causa; Dicere quam (rogo) plùs, quàm tolerare juvet. Quartus adest LIncense solum quòd visero mensis, 15 Et proculà Patria, Militiaque moror. Postquam Equitum titulo sum partus reque Majorum, Justa Sigethani Perseliique ducis.Bisque iter assumpsi, toties reversus ab illo: Isthaec castra modò sunt mihi tertium iter. 20 [...] nuper †Bani sociatus adivi† :Gricium, non Budam dum fore credo meum. 85' Sed nec in hoc favit fallax fortuna meatu: Spem longè Buda sentio abesse meam. Sic moror hìc exspes quasi tam procul aede, meisque, 25 Longinqua ardentem cum tegit unda focum. Temporis experior casus; succurrere semper Rebus in humanis deteriora solent. Nam quidcunque domi non est [...] spe non est, Non cod[..] violethorr[..] ro[..] parit.: 30†In statu mihi† castra haec longinquaque sat sunt,In nova quod portat tecta quid, illud habet {(1)} Hactenus expendi multa et penè omnia: restetUt per nunc, quatuor nil mihi, praeter equos {(2)} Quod si veridicus famuli dominusque jubentur 35 (ò Equitis sortes) ire profecto pedes. {(3)} Sed, moror in Patria, nil castris miles in istis, Non tolerant longam munia nostra moram. {(4)} Forte brevi socias adibo videre cohortes, Atque ideò castra haec fortè relinquo brevi. 40 {(5)} Ad te curro meum, Comes ò generose, Patronum, Quô genius mihi spem, quô mihi Musa dedit. {(6)} Subvenias aliquo Vati, famuloque favore, Ut melius nostrum permoveatur iter. Aut his Virtutum vetuit dilectio Nostrum 45 Ad Te Patronum me recurisse pium. 86 Sed quoniam verè est res immo puta necesse: Illa nihil legis, nilque pudoris habet, Majori venio, sed supplex (semel ùt) ausu: Patronus magnus, spes quoque magna mihi est. 50 Sic narrare tui (fateor) benefacta Parentis Audivi nostrum plurima saepe patrem. Ille toga, ille sago praeclarum nomen adeptus, Nec minus adeptus dapsilitate fuit. Hinc charus Regi, et Patriae, dilectus amicis, 55 Perpetuum toto nomen in orbe tenet. Id quoque tu facies ultrò pro vate ligando, Parva tibi res est, quam peto, magna mihi. Ut te nulla meae sileant per otia Musae, Quod toties novi, [...] tibi. 60adesse Qui digno sua dat, Maecenas ----- Sat bene: nam recipit dona ita dando sua. Frangitur ex proprio laus quae venit ore; loquentur Post aliij , nec pro nunc ego plura loquar.Atque ita me qualem vis, qualem feste spopondi 65 Me tibi conabor reddere Paulus Eques. P. S.Parce tot insertis scriptam mississe tabellam:Sunt Vati in castris otia nula tuo.87 38. Ad Dominum Comitem Adamum à Zrinio 12. Xbris 1683.O patris spes magna hi[...] , inclyte Zrini,res Magni olim Bello paceque nate Patris, Ad lauta hesterno tecum [...] prandia sole Cum Consorte Juras glo[..]que Banus erat.Attente moresque tuos et verba notabas 5 Omnia quae magni signa fuêre Viri. Attamen ex reliquis, quibus es virtutibus uber: Es mihi Pierias visus amare Deas. Quod summe laetor, invitoque in Pectore dixi:Patronum inveniet nostra Camena suum. 10 Sed quòd heri nequii mensales promere versus: Tota nimis sumptus causa Lyaeus erat. Nam Musis tantum fontes et stagna sacrantur: Solus in hac prestat Ennius arte meus.87' Hinc precor ut parcas, nam quod tunc deficit ori, 15 Supplebant jussis corda dicata tuis. Et posthac non os tantum, sed dextera, Zrinj, Et Domui ut titulis serviet ista tuis. Patronum (ut dixi) nostrae te spero Camaenae, Commeruit Zrinam quò magìs illa domum, 20 Nempe sigethanas tristis dum plangit ad arces, Hectoris Illyrici funus et arma canens. Quae non me solo, nostrum quocunque legente Dicta est Slavonicos promeruisse typos. Illi Slavonicam studiò quia texui vestem, 25 Ut ducis ipsius patria et arcis erat. Nam magìs Illyricae, quae cantavere puellae Quàm Latiae juveni metrica in arte favent. Interea felix ter, Zrini, quaterque valeto. Meque tuum habeto, meos [------] 30 Et tua me servet [......] quaeso tuum. eX obreX festo DIVae LVCIae MartyrIs Cumanagramate diva Lucia Lucida via 35 DisticonAmissis oculis sequitur pia lucia sponsum, Est via nam coeli lucida, castus amor.