CroALa, 2024-05-10+02:00. Nodus VERINO.libr-11.xml in collectione pdill0.
Functio nominatur: /documentum/pdill0/VERINO.libr-11.xml.
At Latii Argivos diverso in littore Locros Interea appulerat gentis regnator Eoae, Africa cui paret tepido contermina Nilo, Cui Phenix variusque Cilix, cui paret Idume Palmosa et radiis solis flammata Siene, Rex Agolas natusque simul, fortissimus Almon, Innumeros pedites ductans equitumque catervas, Ut vix rostratae caperent hos mille carinae. Non tot Phrisseum latuit sub navibus aequor, Cum defecerunt potanti flumina Persae. Haec ubi percepit Pipini magnus alumnus, Accersit proceres media de nocte iubetque Orlandum Boviumque, duces, fortemque Caponem Carpere iter; lectosque equites peditesque volantes Deducant, celeri ut raptim compendia cursu Pervolitent Latiique Arabas Diomedis ab Harpis Expellant, vacuas Calabrum ne diruat urbes, Ne petat interius iunctis exercitus armis Barbarus Ausoniam. Tunc incurabile vulnus, Si se Scandavio Garamas cum milite iungat. "Dum nox atra polum nigranti involvit amictu, Maturetis iter famamque anteire paretis, Ut venisse prius, quam motos audiat hostes. Non tuba, non lituus, tribuat non buccina signum. Ac superimpositis radiantia vestibus arma Condite, ne vestris quisquam conatibus obstet." Nec plura effatus. Celerant et iussa facessunt. Viginti lectas ex omni robore turmas Adduxere duces. Rapidi mox turbinis instar Carpsit iter velox plantis pernicibus agmen. Non aliter volucres reserato e carcere currus Prorumpunt inter Pisas atque Elidis arces. Post ubi Dardanii coniux formosa mariti Alipedes frenavit equos currumque volantem Impulit ascendens Pigmeo a littore Phoebus, Francorum proceres circa praetoria Carli Armati stabant pugnamque subire parati. Nec mora, puniceam suspendit pertica vestem, Loetiferae signum pugnae, lituique sonori Horrendo clangore ciunt in bella phalanges. Primus init pugnam Medices comitante cohorte Syllani generis tumidumque internatat amnem. Gramineisque hostem ripis deturbat et ense Stipatum faciente viam diverberat agmen. Cessit prima cohors longe statione relicta, Insequitur Syllanus eques turmamque secundam Invadit, gladios clypeosque cruore rubentes Ostentat pavidisque instat retroque repellit. Mox alii proceres atque omnis Celtica pubes Trans fluvium vexilla ferunt et Marte secundo Scandavias caedunt acies. Princepsque Rinaldus Immemor haud palmae hesterne prorupit, ubi ingens Concursus regum et maior desevit Erynnis, Bucephali invectus dorso mediosque per hostes Irruit ac densas scindit laceratque catervas. Ceu foeta Hircano prodit cum tigris ab antro, Armenias populatur oves, sic Martius Aiax Sanguineo gladio clipeata per agmina fertur. At contra Bostar Libycis advectus arenis, Squamosae cuius pellis detracta draconi Instar thoracis villosum pectus obibat, Francorum insanus vocat in certamina regem. Obvia quaeque metit bellatricemque cohortem Tuscorum aggreditur reprimitque furentia tela. Et primum obtruncat Bardum, qui signa ferebat, Marcelloque caput, Tyrrhenae stirpis alumno, Abstulit, et truncus cecidit foedatus harenae, Germanum iuxta Garamantis cuspide fixus Occubuit. Retroque gradum conterrita turma Vertit, nam densis illuc Desiderius armis Irruit et pilis Theias metuendus aenis. At Florentine ductor fortissimus alae Nunc prece, nunc dictis virtutem accendit amaris: "Non haec, o socii, Carlo promissa dedistis! Siccine terga datis? Quis vos timor urget inertes? Hi sunt, Ausoniam qui destruxere tyranni! Sustineas paulum, miles, dum transeat omnis Francorum legio! Laus et victoria vestra est!" Nec plura effatus, Carbonem signa ferentem Regia confodit. Firmatur Tusca iuventus Exemplo ducis. Ante alios Corsinus, et acer Albitus obtruncat genitum de stirpe Cleonem Vandalia, cuius maiores moenia quondam Arreti atque ipsam prostrarunt funditus urbem. Conveniunt proceres; ferme omnis Martius ardor Illuc versus erat. Furiali pertonat ore Scandavius rector: "Tuscam, Lombarde, cohortem Ante oculos prosterne meos; dominoque rebellis Det meritas paenas! Viles interfice servos!" Evomit haec ardens Tuscumque erumpit in agmen Albertique caput geminato perforat ictu Et Medici telo galee decussit honorem Perstrinxitque levi Corsini vulnere pectus. At non Panzanus nudo Bindaccius ense Terga dedit. Regemque petit primumque Trevellum Signiferum sternit. Mox ipsum cominus armis Rectorem aggreditur. Scindit mucrone trilicem Loricam, gaudet Lombardi sanguine viso. "Non impune feres!" exclamat barbarus hostis Egregiique femur iuvenis transverberat hasta. Occidit et prima bellator Circulus ala. Quin et Compagnus germani morte Perini Fervidus in regem nequicquam fulminat ense. Et gemini fratres, tua, Canisiane, propago, Sarmatica cecidere manu. Discrimine summo Iam stabat Syllanus eques septusque corona Scandavia, ut nullus patrias remeasset ad oras, Ni propere audita concisae clade cohortis Sexcentos equites ex omni robore lectos Misisset subitoque una Pipinius heros Ceu fulmen densas aperit mucrone catervas. Turpe putans belli Tuscos virtute calentes Deserere haud meritos volucri volat alite vectus. Sed furit ante omnes rubicundo Amonius ense: Spumeus Heridanus veluti ruit aggere fracto Avulsasque trahit segetes, armenta casasque, Belgicus haud aliter Lombarda per agmina fertur Aiax. Et primum Mauri ferit inguina regis, Asdrubalis qui frater erat, cui mille carinae Atque omnis ponti fuerat mandata potestas. Prostrata ut vidit Tyrrheni signa leonis, Condoluit miserans tollique iacentia iussit Vexilla et simul exclamat: "Syllane, timorem Depone et poenas scelerato ex hoste repende! Francorum huc omnes volitant cum rege phalanges!" His dictis crevere animi, et spes suscitat iram. Instant ardentes, et cogit vertere terga Florentina cohors hostesque in castra repellit. Et possunt, quia posse putant. Presentia regis Urget, et ante oculos ductoris bella geruntur. At Vercellensis turmae praefectus Alastor In densos fert arma globos multosque trucidat. Connubioque ferox et spe inflammatus inani Iam sibi Gallorum dites devoverat urbes. Ingenti clamore ruens disiecerat alas Romuleas. Caesis ducibus converterat agmen. Parthenopes cecidit moribundus Coxia rector, Terga Faventinus ductor formidine vertit, Sed frustra: renes fodit fugientis Alastor. Vidit ut Ausonios Lombardis cedere turmis Adimar Ulveriusque, duces, exclamat uterque: "Sistite, magnanimi socii, gladiisque salutem Quaerite! Fulmineis paritur victoria dextris!" Nec plura, in medios alacer Burgundius hostes Dux ruit et iacta confodit Alastora quercu. Igneus in Luscum iecit validam Adimar hastam, Quae clipeum et thoraca et pectus perforat ingens. Vicentina phalanx fugit rectore perempto, Barbaraque Ausonius rursus premit agmina miles. Non ita nimbosis tempestas acta procellis Insonat, adversis siquando flatibus Eurus, Hinc Zephirus Corusque fremunt, salit horrida grando In segetes, sternit miseri sata laeta coloni. Nervius irruerat magno stridore maniplus, Bellovagusque ferox densos penetravit in hostes. Nec iam missilibus, sed stricto cominus ense Pugnatur, magnis reboat clamoribus ether. Per medios furibunda viros discurrit Erynnis Verbera vipereis torquens horrenda chelidris Tartareaque canit feralia murmura concha. Condunt tela diem, tellusque aspersa cruore Visceribusque natat. Non unica mortis imago: Thermodontiaco ritu gerit ille securim, Ille venenatas Parthorum more sagictas Torquet, non una contentus spicula morte. At pilis gladiisque ferox Romannus alumnus Bella gerit spernitque mori pro laude perenni. Quin etiam Balion, fraterni vulneris ultor, Buldrinusque acer laetali perfurit orno, Braccius atque una Gratianus originis auctor Egregiae densos fertur moriturus in hostes. Roggeriusque Canis, Venetas qui rexerat alas, Hactenus atque alii Perusina ex urbe profecti Innumeros stravere viros. Dacisque fugatis Inter concisos Ligurum cecidere maniplos. Mole gigantea Gessatum a sanguine pubes Inter Lombardos horrentia bella ciebat Terribilesque iubas variarum mille ferarum Aere super nitido levaque ancile gerebat Lunate in formam peltae, sed cetera nuda. Non erat huic gladius, sed grandia robora quercus Nodose, quis sueta fuit prosternere turmas. Prodiga gens animae placidaeque inimica quietis Francorum turbabat opes. Iam terga dedisset Auxiliaris eques, magna ni concitus ira Signiferum primo Carlus stravisset Othonem Adventu. Gemuit collisa cadavere tellus. Cuius sanguineo foecundis idra colubris Picta fuit signo, subter Lerneius humor, Villosaque feri munitus pelle leonis Vipereo Alcides foedabat sanguine clavam. Mox ruit in densos equites Sipedisque cohortem Prosternit latamque viam facit agmine caeso. Ast ubi Gessatae Carlum videre furentem Perculsosque metu Halanos trepidare nec ultra Instantem suffere ducem, dare terga maniplos, Eminus horrendis urgent clamoribus hostem Magnanimum. Et validis iaculantur saxa lacertis Totaque contorquent decisis robora ramis Congestisque tegunt trabibus, ceu turba biformis Obruit Aemathiis pugnantem Caenea campis. Fatifero at Carlus furibundos ense gigantes Dissipat, Antheo caput a cervice revulsum Deicit et flava moribundum fundit harena. Dividit inque duas immania corpora partes Pugnacis Pholoi. Cecidit quoque sevus Ataldus, Balthea progenies, Lombarda ex matre creatus, Cui falsus longos vite promiserat annos Victori et vana miserum spe luserat augur Spes hominum fallax, venturi haud prescia secli. Talia dum victor per campos funera Carlus Misceret, turpi verterunt terga pavore Lombardi. At sevus furiali turbine Theias, "State, viri!" exclamat, "faciem convertite in hostem!" Comprehensisque Herulum fugientem sistit habenis. "Non pedibus quaerenda salus, timidissime, rerum! Dat gladius laudem, tutam dat dextera pacem! Pulchrius est fortes patriis occumbere campis, Quam semper miseram servare in carcere vitam!" Dixit et adverso gladium sub pectore condit. Inde alios trucibus fugientes increpat iris Instabatque ferox nec vertere terga sinebat. At leva immitis pugnabat parte Gilulphus Quadriugo vectus curru, quem fluminis Istri Accola Pannonius Rosimunda ex matre crearat Arthemius. Longis illum Desiderius oris Excierat multoque virum donaverat auro Pluraque pollicitus Francorum ditia regna, Si caesum aut captum dederit victoria Carlum. His alacer donis et spe inflammatus inani Syllanum obtruncat Paulum Gallumque Diurcem Vortigenumque ducem Pictonum. Concidit Octar, Regia progenies Hunnorum, Thermodoontis Non procul a gelidis genuit quem Durithus undis. Turbatis laceratus equis curruque sonanti Perfractus, supraque caput rota fervida tracta est. Ter centum a leva stridentia plaustra Biordus, Scandavii regis gener, a radicibus Hemi Ducebat, latis ubi purior area campis Monstrat iter, senos pugnantes singula portant. Et dociles, quocunque libet, per gramina gyro Flectit equos torto dominumque auriga monentem Audit et imperio pugnantis vertit habenas. Hi magnam ediderunt stragem Tuscamque phalangem Alphei populi delerant sospite tantum Lanfranco, primus tribuit qui nomina genti. Iam Perusina cohors falcatis obruta plaustris Conciderat, trunco periit Cerbonius ore. Arreti occisis ducibus miserabile vulgus Errabat, pecudes veluti pastore perempto. Fulminat egregiis Carlo notissimus armis, Saxone qui caeso iuvenis cognomen adeptus Clara dedit Tuscae Saxettus nomina proli. Per medios cuneos hostili sanguine rorans Massiliae regem transverberat ense Siphacem Conobique femur terebrat mucrone Britanni, Perfidieque luit scelerato sanguine penas. At princeps Medices audita clade suorum Flectit equum aeratis fodiens calcaribus armos Sanguineoque aciem gladio scindit. Via ferro Fit; reserat densas stricto mucrone catervas. Advolat Ulverius, simul huc Uggerius heros. Et primum immitem Ripheo a vertice Bledam, Hunnorum sobolem nulli feritate secundum, Obtruncant, cui forma brevis tum pectore lato, Nare fuit simo tetri tum rara coloris Barba, caputque oculis fuerat pregrande minutis; Sic illum perhibent Atilae de semine cretum. Extremoque ruens nequicquam Alemannus ab Albi Confossus vitam Latiis efflavit in agris. Adimar ante omnes nudo volat igneus ense, Quo maior belli moles maiusque periclum Urget, et egregiam quaerit per vulnera mortem, Ut leo terribilis medios prorumpit in hostes. Sarmaticamque alam Ganus Quadosque feroces Aggreditur natusque simul, Ponteriaque omnis Turba ducem sequitur, quo non prestantior alter Francorum fuerat iuvenis pietate vel armis Dissimilisque patri, reditum cui fata negarant. Caesorum tamen ingentes Albertus acervos Liquit in Italia aeterni monumenta trophei. Barbarus at Theias, catulis ut tigris abactis Venatoris iter rictu truculenta minaci Insequitur, Tuscum haud aliter defertur in agmen. Nec non Gessate magno clamore ruentes Depulsis Italis Gallorum signa petebant. Forsitan hac esset clades in parte recepta, Robora ni sacrae propere huc cum rege phalangis Irruerent Magnique comes Mavortius Aiax, Terribiles qua parte videt fervere gigantes. Ceu duo falcones rapido stridore per auras Hinc atque inde premunt pavidas sub nube columbas, Sic densas ambo rumpunt mucronibus alas Dilacerantque globos Gessatarumque catervas. Victores victique cadunt. Iam plena cruore Terra natat, nec sistit eques per lubrica prata. Collisi intereunt pedites, -miserabile visu! - Ferrati calcant spirantia pectora currus, Impediuntque fugam numerosa cadavera. Nec, quo Mentis inops vertat, cernit vestigia miles. Mortis ubique pavor, strepitus gemitusque cadentum. Hinc litui incurvi resonant clangorque tubarum, Hinc sevum accendunt horrentia timpana Martem. Caucaseaeque ferae dorso Mors pallida vecta Falce metit populos ducitque in Tartara caesos. Vidit ut alterno pugnam nutare periclo Francorum rector mirandaque fulmina Theiae Gessatasque feros tanto pugnare furore Rursus et infestis Dacos concurrere telis, Albanum accersit bellatricemque cohortem. Mox inquit: " Virtute opus est, generose Rinalde! Festinemus opem fessis adducere rebus! Duc tecum electos equites! Mihi regia turma Serviet, et solum speculabor in agmine Theiam." Dixerat et densos alacer rex fertur in hostes. Nec non Albanus magna vi concitus Aiax Viginti turmis equitum per mille cohortes Irruit, ut fulmen per tela furentia labens Dat laeto sternens, quodcunque occurrit et obstat. At non audaces retro cessere gigantes: Ultro animos tollunt. Primumque ingentia saxa Coniiciunt magnisque hostem clamoribus urgent. Terrigene ut quondam iaculati pondera montis Cum Iove conseruere manus (silvisque revulsis Nudus adhuc monstrat Phlegraeus funera vertex), Sic Gessatarum circum fera turba Rinaldum Perfurit. Ille tamen tectus fatalibus armis Sarmaticas acies caedit. Nec Gallio, quamvis Herculeum aequarit procero corpore robur, Laetiferae potuit vitare pericula dextrae. Occidit Ardurius longe fortissimus unus Albicolae turmae tardi sub sidere plaustri, Quique humeris latis spirantem ferre iuvencum Cumque fero solitus fuerat pugnare leone. Occidit Euridimes vates, Neptunnia proles, Pressaque congemuit spatioso corpore tellus. Sternitur et Theras et diis invisus Acastus. Non maiore ruunt pinus e montibus altis In vallem strepitu, quam immania membra gigantum. Parte alia victor maiori mole premebat Theias, horrendumque truci manabat ab ore Murmur. Et egregiae secum bis quinque puellae Thermodontiaco ritu duraque bipenne Armate Ausonidum foedabant sanguine campos. Foemineos sed enim celarant casside vultus Levaque condiderant lunatis ubera peltis. Hae tunc aggressae venientem in proelia Carlum Spicula laetiferis torserunt tincta chelidris. Agmine mox facto stricta cinxere corona, Quarum ingens Tamiris summo de vertice conum Excussit regi vibrans immane securim. Tunc vero exarsit, virtusque immissa furori est. Obvia cuncta neci dat Carlus, sevit in hostes Stridentique omnes prosternit Amazones ense. Octorium Teudamque, duces, confodit Horestem, Tessala cui mater, genitor cui Dacus Amongus. Iam cecidit Clephes poenasque e crimine sumpsit, Nam scelere ante alios fuerat crudelior omnes, Diruta cuius avus Corneli moenia versi Condidit et nomen genti mutavit et urbi. Barchionis rector Zato dirique sacerdos Maumetti densam Francorum fertur in alam. Nequicquam in regem ferratam coniicit ornum Vaginaque ferox gladium denudat eburna Ac verbis demens in Carlum exultat amaris: "En Maumette, tibi mactatur victima Carlus! Nunc cadet ille tui sceleratus nominis hostis!" Dixit et ingenti thoracem percutit ictu. Ceu rigidas cautes solidumque adamanta feriret, Insonuit thorax, et fractus corruit ensis! Cui rex letali subridens intonat ira: "I nunc Tartareos manes visure, sacerdos, Hostia viperei Ditis, non hostia Christi, Ut cum sacrilego semper cruciere tyranno!" Nec plura, immisso rupit praecordia ferro. Transfossusque uno cecidit Mauritius ictu, Siderei qui templa Dei spoliaverat auro. Corruit ingenti laceratus Isatius hasta, Umbraque discessit Stigias subitura lacunas. Ast ubi Maumetti Hispanum simulachra per agmen Vidit et ante oculos signis effulxit imago, Ingemuit lachrymans Francorum maximus heros Et Tarcessiacas stricto mucrone catervas Dissipat atque hostes Christi violentius urget. Ceu stimulante fame Massila per arva iuvencas Mane leo insequitur fugientes, instat anhelis Erectisque iubis saltu micat otior Euro. Dum medias acies percurrit, barbarus Halis Exclamat: "Pugnate, viri! Dedit omina laeta Delerique hodie Francos promisit aruspex! Haec nos Tarpeiam victoria ducet in arcem!" Talia nequicquam dum iactat in agmine demens, Vocis iter guttur laetalis clausit harundo Preripuitque udo verba imperfecta palato. Dux Ligurum et nunquam Francis Grimoaldus amicus Nestorei cecidit confossus cuspide Nami. Infidus patriae et nunquam sine fraude Fregosus Bavaria occubuit dextra. Hac quoque caesus Adornus, Qui legionis erat Ligurum prefectus equestris. Quis numerare ducum caedes et funera posset Caesorum? Tellus atro iam plena cruore, Plena cadaveribus cursum impediebat, et alta Congeries equitum peditumque admixta iacentum Victores victosque simul tardabat. Ubique Horror erat, stratusque omnis Gessata iacebat. Quam Ligurum stragem, quam regia turma procellam Lombardae gentis dederat! Prostrataque signa Aut capta abstulerat Carli Mavortia pubes. Sarmata pugnabat, genus insuperabile bello. Huic Sipedum coniunctus eques Quandique feroces, Quos Longobardus multo conduxerat auro Iam pridem in Latium gelidis Aquilonis ab oris. His contra Gallos nequicquam fortiter usus, Nanque equitum septus viginti millibus heros Celtarum irrumpit, densas ubi conspicit alas. Iam cessere loco Sipedes Butheone perempto, Sarmaticae qui ductor erat Sipedumque catervae. Potatorque Vadi glacialisque accola ponti, Dux Herulae gentis, transfixus corruit Occus Ulverii telo. Non hoc immanior alter Barbarus extiterat: natis et coniuge caesa, Quae soror et coniux fuerat, bacchatus in omnes Agnatos dira foedarat caede penates. Vidit ut afflictis nullam superesse salutem Fulmineus Theias stragemque fugamque suorum Francorumque ducem conspexit Marte secundo Defurere in victos hibernae grandinis instar, Accensus subito furialibus aestuat iris. Ceu pardus densa venantum indagine septus Mandit hanelanti frendens venabula rictu, Nec fugere ira sinit, virtusque repingit in hostem, Barbarus haud aliter densis circumdatur armis, Nequicquam stricto scindit mucrone coronam. Quem contra infesta subiit Pipinius hasta Collatisque armis et stricto cominus ense Aggreditur. Stat contra hostis telumque coruscat Et prior ingenti laetali turbine cornum Coniicit. Hanc longe propulsat ferreus umbo. Laetifero at Carlus Theie fodit inguina ferro, Mox caput et galeam geminato discidit ictu, Caesorumque inter cecidit moribundus acervos. Iam nox obscuro terram involvebat amictu, Perstabat tamen in sevo certamine Martis Carlus et ereptos tenebris nigrantibus hostes Dequestus tutamque fugam prebere latebras Nocturnas, quin nullus erat sine sanguine miles Strenuus. In seram venit victoria noctem. At Longobardus nota regione viarum Effugiens glomerabat opes lacerosque maniplos Dispersasque legens telis ac voce cohortes Exornat pulsosque metu confirmat et arces Stipat frumentis et fido milite replet. Nec non interea Pipini magnus alumnus Castra vigil lustrat. Quamvis sudarit in armis, Quam lux longa fuit Maii, tamen omnia per se Exquirit positoque iubet custode sileri. Vix gelidas noctis tenebras Aurora fugarat, Cum subito egressus princeps tentoria Carlus Aethereo fert sacra Deo, votisque peractis Iussit humi egregias animas et corpora caesa Abscondi et merito donari mortis honore, Quae tantum peperere decus. Primusque sacerdos Turpinus sacra redimitus tempora mitra Et niveam vestem et celestem indutus amictum Divinum cecinit carmen sacroque liquore Ter lustrans caesis requiem sine fine precatur. Mox rex Francorum solio sublimis in alto, Unde omnes spectet proceres turbamque minorem, Lumina ter circum flexit vultuque sereno Pauca refert: "Socii, in manibus victoria vestris Pendet. Pugnatum satis. Immortale tropheum Preda ingens vobis nullo discrimine restat." Dixit et insignes prestanti munere donat Rectores meritoque omnes decoravit honore.