CroALa: documentum

Documentum TABARINO.bell-01.xml in db pdill0

---

ad serenissimum atque illustrissimum dominum | d. Sigismundum Dei gratia inuictissimum Austriae Archiducem | de bello strage et obitu bellipotentis Caroli | Burgundiae ducis Liber feliciter incipit argumentum Bellorum causas et Petri funera primus Explicat: egregium perlege, lector, opus. Rumpite Pierides mihi longa silentia diuae Tuque meis, Thymbraee, fauens allabere coeptis, Qui das eloquio sanctos fulgere poetas: Gesta Sigismundi ducis et bella inclyta dicam Burgundique acies et principis atra superbi Funera, qui tandem Tirolensibus occidit armis, Indomitasque urbes hostis de fauce receptas. Tuque mihi, dux alme, refer, si dicere gratum est Et si scire licet, quae causa indigna coegit Burgundum audacem tua regna lacessere bello Coniunctosque tibi populos: iam uiscera sancto Fonte calent, iam totus agit mea pectora Phoebus. Gens antiqua sedet fluuio uicina Lemano, Heluetia a priscis, quae nunc Alsatia fertur: Iste Sigismundi locus est et plurima circum Oppida finitimaeque urbes, pulcherrima regna. Verum hic nonnulli proceres Suitensibus armis Accincti populos in seditione tenebant, Indignos ausi domino conuertere calces. Hos cum non posset dux ardentissimus aequi, Dux clemens pacisque pater frenare rebelles, Ad Carolum properat Burgundum et foedera iungit, Qui bene gestarum rerum, splendore superbus Nomen Alexandri factis aequare parabat, Cuique erat antiqua consanguinitate propinquus, Et quocunque modo ualeat domitare Sueuos Explorat secum: contra quem fraude reperta, Quo sibi praeclaras Rheni submitteret urbes, Dux Burgundus ait: "si rite audita Philippi Dicta patris mens nostra tenet, fortissime princeps, Reddere multa mihi numorum milia debes: Sint oblita tamen! nunc rursum protinus auri Milia certa dabo, dederis si pignore nobis Hos contumaces populos gentemque superbam." Ad quem magnanimus princeps Tirolensium inquit: "Dux, genus inuictum, Burgundae gloria gentis, Cedo libens quaecunque uelis neque dicta recuso, Dummodo consuetis foueas sub legibus urbes Nec praeter solitum grauiora tributa requiras, Cumque uelim liceat mihi regna redimere semper. His rebus sit firma fides, dolus omnis abesto Talia concordes inter se foedera iungunt: At Carolus diro regnandi incensus amore Praefectum populis Petrum designat Hagenbach, Sanguinis humani cupidum, pietate carentem, Et multo populos Burgundo milite complet Perpetuaque sibi componit pace ducissam, Quae regit extincto Sabaudia regna marito, Ut premat hinc fortes dextra laeuaque Sueuos. Qui si omnes contra Burgundos arma tulissent; Victor erat, Rhennm domuisset et Austria regna; Vel si iustitia iuncta pietate tyrannus Has gentes populosque sibi fecisset amicos, Votis forte suis fortuna secunda fuisset. Hic tunc Petrus atrox dominoque simillimus ipsi, Improbus, impatiens et inexorabilis, asper Exigit insuetos census et prisca locorum Decreta et leges, legum contemptor, obaudit Et nec iustitia nec religione mouetur. Ad quem nonnulli patres ex urbibus illis Accedunt auresque suas clamoribus implent, Ne libertatem populorum et foedera soluat Contra iustitiam: contraque inscripta uicissim Pacta ducum; uideat, populos ne reddat egentes. Quos hic ut accepit, sub carcere condidit atro Exactisque statim nonnullis inde diebus Abstulit his uitam gladio et caput ense recidit: Impastus ueluti lupus inter ouilia rumpens Mandit molle pecus nec fletu a funere cessat. Hoc crudele scelus grauiter regionibus illis Displicuit, coeunt populi dirumque recusant Imperium maluntque mori, quam ferre tyrannos. Inter quos primi Suitenses, inclyta bello Corpora, consilium patriae de rebus agentes Agnoscunt magno Burgundi principis astu In caput ista suum fieri gentisque ruinam. Delectos ergo legatos ordine ab omni Constituunt toto patriae iubilante senatu, Qui secum succensa ducis placidissima reddant Corda Sigismundi, pacem auxiliumque reportent. Haud mora, discedunt iussi rapidisque feruntur Passibus et tandem sibi designata capessunt Tecta Sigismundi, sublimia et atria lustrant Hisque ducem ingressi dictis uenerantur amicis: "O dux, Teutonicae decus et spes inclyta linguae, A te nos primum ueniam pacemque rogamus Et petimus de more pio per uiscera Christi, Parce tuum regnum populari et perdere ciues! En quot Burgundus princeps immanis et asper Abstractis etiam rebus demittit ad umbras! Quatuor et nuper uita spoliauit et auro Ausos effari pro libertate tuorum. Eripe nos, dux magne, trucis de fauce tyranni: Tu caput es nobis et nos tua membra uocamur, Nos tua membra sumus; quae ne sint serua tyranni, Reddere concessum uolumus (si deficit) aurum. In te bella geret, nos decertare parati Adsumus et nullos armorum horrescimus usus." Ollis sedato respondit pectore princeps: "Est mihi mos semper, proceres, concedere seruis Et premere indignos, opibusque augere fideles: Nobis este pii et quaecunque optatis habete! Hinc audite modum, quo uos e fauce tyranni Actutum eripiam: primum deponite numos Et uiolata sibi grauiter mea pacta referte, Quodque meas laedit uox hausti sanguinis aures. Interea. dirum praefectum includite uinclis Et duo delecti patres e qualibet urbe Explorent hominem iuxtaque delicta rependant. Pellite mente metum, ciues: ego uester in armis Dux ero et hac forti redimam mea pignora dextra. Dixit et oblati libauit pocula Bacchi More suae gentis dextramque tetendit amicam. Heluetii hoc tanto et Suitenses munere laeti! Audaces in equis redeunt pacemque reportant. Exultant urbes, quibus est experta tyranni Impietas, laetis deponunt mentibus aurum Et libertatem magno clamore salutant. Et iam delecti patres e qualibet urbe Conuenere simul, populi quos ante coibant Gesta recensentes crudelia praesidis: ut quod Innocuos ciues uita priuarit et auro. Astant et flentes uiduae caesosque maritos Contra iura sibi lacrimis testantur abortis. Iudicium proceres Petri de morte tulerunt In medioque urbis praecincto lumina uitta Illi indignanti caput a ceruice reuulsum est. Certior effectus per publica scripta repente Burgundus princeps sese legit esse repulsum, Arma parat bellumque uiris mortemque minatur.