CroALa, 2024-05-10+02:00. Nodus ST_VIME.gest-02.xml in collectione pdill0.
Functio nominatur: /documentum/pdill0/ST_VIME.gest-02.xml.
Pululat ira latens sub pectore, proditur ulcus Exterius mentis; iterato prisca tumore Turget enim labes intra; mentita salutem Non extersa prius sanie conducta cicatrix, Sub cute sordenti recidiva panditur unda. Agmine Lugdunum sacro properante penatum Dum foret Antistes summus comitansque caterva Urbe placentina, sententia promitur atrox. Metropolis statuunt cives ut premia dentur Plurima, letali si vulnere decidat exul Archipater propriam presumens visere sedem. Dedecus hoc aule est grandisque iniuria deni Gregorii, tantum facinus qui sidere clauso Dissimulat, legi metuens obsistere seve. Deserit Ytaliam festinus, transmeat Alpes, Axe sub hesperio Rodani pervenit ad undas Urbs quibus incumbit Lugdunum nomine, nuper Acta ubi divorum patrum celebrata fuerunt. In reditu celeri sequitur quem presul at ille Ipsius renuit comitatum; stare Bugelle Elegit profugus. Seprii se fudit in arva Hinc comes arma petens Gufredus nomine, clara Ortus progenie, cuneo vallatus et ense Exule. Dux equitis natali limine pulsi Robore magnanimo castro consedit Orone Herenti rivo pariter quod lucis ab urbe Distat, et est humili locus hic suspensus in arcem Aggere, ceu sedes illis qui preminet oris Regia. Vasta latus communit utrumque vorago; Clivus at a tergo preceps descendit in amnem. A valvis aditus non arduus, atque vetusto Frons eius muro est olim munita, ruinam Cuius congeries reficit nova Protinus omnis Plebs montana favet. Parent et menia lati Englerie vicina laci, munitur et arcis Presidium. Ligures hec quam tenuere coloni Urbs antiqua fuit, antiquis diruta bellis Ipsa redacta solo, pauco contenta colono Nobilitatis habens prisce vestigia servat Delubra que reficit prope menia sparsa per agros. Cingitur occiduis nec non australibus undis, A borea erigitur collis qui culmina prefert Invia, murali condam precincta corona. Hostibus est ullis vix expugnabile castrum. Planicies illi spectabilis heret ab euro, Inde tamen locus est valli munimine tutus. Hec loca bina tenet tutissima miles ab urbe Pulsus et his patrias edes se visere sperat. Hec spacii nimii non dividit opida iactus, Auxilium sibi met propereque inpendere possunt. Urbs excita novis rumoribus exilit, ira Infremuit, catulis ut seva leena furore Evehitur raptis. Micuerunt signa potentis Metropolis, properat sonipes faleratus et armis Contectus miles, pariter vexilla quiritis Germani precio conducti ad bella feruntur. Engleriam invadunt seu fraudis sive pavoris Auxilio, splendens gladius vibratur in hostes. Pars Comitis non dura ferens molimina Martis, Innumero cedens equiti, seccessit in arcem. Fama leves tendens das se tollit in auras Non contenta solo, Comitis pervenit ad aures: Engleriam captam esse et amicos arce reclusos. Tunc armis animoque potens dux impiger agmen Congerit, armatos Seprioque reliquit ephebos Castro, festinans obsessis Marte potenti Subsidium prestare citum. Fit proximus undis Stagni. Metropolis conspexit preses ut hostes Accessisse, parat promptas ad bella cohortes, Obvius egreditur, prope fit concursus utrinque. Amnis erat medius, parvis qui labitur undis, Sed nec ab Engleria spacium diffunditur ingens Ad fluvium Guassam. Dextras ortatur in hostes Preses belligeras, cui est fiducia maior Teutonicus miles, series distincta phalangas Ordinat, umbones flavent, galeeque relucent, Expasse fulgent aquile, sonipesque furorem Efflat, belligeroque tube spiramine clangunt. Inde Comes patria proceres ad prelia voce Proscriptos acuit, genus his proponit et edes Virtutesque patrum, felices Urbis honores. Audaces equites animo congessit in unum Ac pedites. Non sic acies hec splenduit armis Impar et hec numero, sed spe quam robore maior. Ipsa pericla cavens potuit nam cedere bellis, Sed superare solet magni fiducia cordis Consilium. Clamor subito miscetur utrinque, Pene leves agitat nubes, conflictus initur. At latus adverse Germanus tiro cohortis Transiliens undas peciit, iam mixta geruntur Prelia, desevit mucro, demittitur asta, Excipiunt ictus galee, configitur umbo, Ceditur hinc miles, cadit alter et inde supinus. Conseruere manus, letalia spicula miscent, Nunc hunc nunc illum gladius consumit atroci Vulnere, bacantur mavortia tela vicissim, Armorumque fragor semotis funditur oris. At Comes adversos cuneos ferit, atque laboris Belligeri paciens, sustentat pondera belli Sevi, non hosti parcit, stragemque minatur. Virtus tuta viri, laxis audacter habenis, Obliquaque asta, medios prorupit in hostes. Ictu stratus eques postremo fata sopori Iunxit, sed Comitis sonipes demersus in unda Limosa cecidit. Coram producitur hoste Detentusque comes, nomen qui nobile fassus Confoditur subito diri mucrone furoris. Tunc dampnata cohors cessit, tam tristia cernens Fata ducis, latebras querit, campumque reliquit. Est fuga divulse fiducia sola phalange. Pars defensa manu secessit in abdita diva, Postmodo Novaria que se collegit in urbe; Pars iacet in frutices, pars tristi fune ligatur, Quos subduxit atrox capitis sententia luci. Funera terna iacent decies et quatuor icta Guture. Cladigeri maduerunt flumine campi Sanguineo, Galerate, tui, sed in orrea meste Luxuriant frugis replentes aera fletu Ac gemitu. Lacrimas tante spectamine cedis Qui tenuere suas? redeunt ad menia cives, Victores gaudent, letum referuntque triumphum. Magnanimus Presul mox linquens arva Bugelle Vercellas peciit dubiam suspensus in artem Fortune, sperans post tristia fata beatos Successus, nec enim novit sors fixa morari. Advenit proscriptus eques, suffragia poscit Pontificemque rogat dampnate signa cohortis Sumere. Divum opus est, inquit, quod convenit almis Hoc manibus: macula purgare tirannidis urbem. Iusticium patriam oppressit, vidueque vagantur, Exulat incerto pupillus et orfanus orbe, Sacrate spoliantur opes, latique cruore Rivi civili maduerunt fluminis instar. Trina quidem cedes quasi bis centena peregit Funera nobilium: pars bello concidit atro, Iudicii pars falce ruit concisa scelesti. Proh dolor! Englerie, Vercellis, gesta Carate Prelia tam dire cladis fecere ruinam. Mors infausta animum Gufredi tangat amici, Infandi libeat iuguli meminisse nepotis Cari. Nobilitas suspensis te manet armis; Ipsa quidem patrie te propter menia nutant, Plebs cupit adventum Patris devota. Quid heres? Eya rumpe moras, te celi oracula poscunt, Ad vetitam te fata vocant felicia sedem. Tunc Antistes ait: Fusi non sanguinis ultor Esse volo, sacri non hoc paciuntur honores, Fasces quippe iubent scelus omne remittere divi. Hec vindicta mea est, cunctis ignoscere culpis, Ista sacerdotis plena est victoria. Pacem Exopto patrie, cives viduasque reduci Ad natale solum, primique ad iura redire Urbem prisca status, et plene libera reddi Sacra. Paratus ero nostrum prestare ducatum Sic vobis. Numen pariter celeste petamus, Quod solet oppressis invictum ferre iuvamen. Non animos odium corrumpat, quisque virilis Miles erit, quemquam armigerum succendant ad arma Fas, propriique lares. Tunc iussit cuncta parari Bellica, Novariam venit, mox opida cepit Plurima, qui Seprii, parva comitante cohorte, Menibus Antistes vicinia sedit Orone. Eat enim tutus locus hic et nobile castrum. At ubi fama citis Urbi denunciat alis Presulis adventum, boreales insuper oras Archipatri parere suo, reliquasque paratas Ad patria amplexus celeres, formidine pressi Arma movent et amica vocant suffragia cives. Hinc Cremona venit, succurrit Lauda repente, Parmaque tirones mittit, vagulosque per arva Ad predam doctos equites dat Crema, quiritis Assistit mucro Germani civibus audax Conductus precio, Papia miles ab urbe Pulsus in auxilium celeratque expertus in armis. Metropolis falerata acies non defuit illis. Planicies ubi lata iacet tentoria figunt Non longo spacii iactu prope menia Fultus Presul magnanimus non multo milite, forti Spe tamen accincto, pedites congessit agrestes Munitos animo, pro libertate paratos In gladios et bella suas conmittere dextras. Plebeios lorica viros non plurima texit Ferrea, diploidis contentos tegmine solo. Circuit Antistes solerti menia cura, Et iubet excubias, vigili custodeque servat Castra. Trabes clausere vias ne callidus hostis Irruat ut requie solvuntur menbra soporis, Et subito madeant nocturno sanguine fessi. Intrepidus celeri circonspicit omnia nutu Presul, moxque dato promptos ad prelia signo Convocat armatos, quos hortans voce paterna Hec ait: O socii, magnorum mole laborum Pressi, vos patrie libertas, vos decus urbis, Vos natalis honos, Ligurum vos nobile germen, Iusticie titulus moveat iam pectus ad arma. Non habeat servos sine vulnere sedulus hostis. Non vos servabit civilis mucro retentos, Cervices celeri tingentur sanguine tristes. Pro natis pugnare licet, pro coniuge cara, Pro laribus patrieque statu, pro rure paterno. Gesta patrum moveant animos antiqua, timebat Roboris ytalici quos lata potentia, quorum Grande fuit longo diffusum nomen ab evo. Vos non degeneres talami non esseque prolem Furtivi, non vos peregrino semine natos Audax dextra probet. Patrie probitatis ymago Testetur vos esse genus laudabile. Miles Quem michi stravit apex veniat, mea signa sequetur Feudali si iure cupit gaudere, relinquat Impia castra, meis vexillis pareat, omnem Fascibus antiquis privant mea iussa rebellem. Metropolis cuneos non multus transfuga miles Se Patris expositis fato belloque maniplis Iungens deseruit, anceps fortuna timetur. In civile pavet civis se opponere robur. Nititur interea montes invadere sacri Milicie pars magna ducis, quo pene relicto; In seriem iungunt cives ad bella cohortes, Insultum faciunt. Ingens et ad ethera clamor Tollitur, et temptant vacuatum irrumpere castrum. Exteriora cadunt munimina strata furoris Raptu. Tunc miles dubia sub sorte duellum Singulus agreditur, cadit hinc adversus, et inde Alter confoditur, strages contrivit utrosque. Qui steterat populus tandem confugit in arcem, Custodire locum nitens, defendere vallum, Impigra quod pugilum circondat leta corona. Spicula miscentur, saxum hinc volat, inde sagitta Turbine rapta truci baliste, morte relicta. Lancea belligeris illinc excussa lacertis, Hinc ruit armatus, vallique crepidine strati Ima petunt, pugnax miles cadit inde soluto Arcu, sanguineus mucro desevit utrinque. Dum multo geritur bellum discrimine, cursu Milicie cuneus celeri redit, atque repente Currit in auxilium, resonat tuba; signa coruscant, Inclusi gaudent, hostilia corda pavescunt, Archipaterque suos hortatur, currit ad arma Quilibet, et vallum flaventia tela coronant, Pontificisque acies, mox ut pervenit equestris Miles, in arma fremit; preceps dimisit abenas, In densos agitur cuneos, queritque per hostes Tutus iter, pavidi subito qui terga dederunt, Inconbit gladius fugientibus, asta perurget Et sonipes, sessore carens, hinc inde vagatur. Stratus eques rapidis pedibus calcatur equorum, Alter inire fugam temptat sudore pedestri, Eiectis latebras armis desiderat alter. Et pars cesa cadit, rediitque ad castra superstes. Cessit eques campis, convertit frena, furoris Heu pubes oblita sui, gladiumque veretur Milicie urgentis, nam ferrum sanguine fumat Cedibus impressum. Pietas conmota paterna Obviat, et iugulos fraterni vulneris horret, Civiles metuens clades, intecta furenti Milicie occurrens opponit pectora, tante Bacantes prohibet gladios insistere cedi Ac odiis ad castra vocat civilibus actos, Precipites ne fraude ruant, in septa recludit. Restaurare iubet festino cuncta labore Diruta, supponit sacratos ipse lacertos Quin operi, largos aer licet esset in imbres Densatus, tonitrus crebros et fulgura nubes Funderet. Hos animat, custodes instruit, omne Officium lustrat, fit sedulus omnia presul. Felix illa dies ingenti leta triumpho, Sed timor invasit victores luce sequenti, Plebs etiam montana trucis discrimina pugne Preterite timuit, querit, concussa pavore, Devia, pars latebras, pars se convertit ad alpes. Nobilitas prohibere fugam conatur, et enses Exerit. Antistes revocat sed transfuga claudit Aures, precipiti cursu queritque salutem. Plus valet ense timor, vox sacri Patris inanis Nil agit. Inde cohors omnis cum plebe fugatur, Atque petit Cumas. Valve clauduntur in urbis Introitu, renuunt profugos admittere cives. Dum rogat ingressum sibi supplex Otto patere, Hunc sequitur, foribus reseratis, tota caterva. In quam civilis subito furor arsit, et urbe Cogunt Cumani lassos exire quirites: Quin alios spoliant, alii ceduntur, in edes Pars latet, Antistes semotas cessit in Alpes. Quem quoque nobilitas stimulo concussa doloris Flebilibus comitata oculis. Consedit in ipso Zurnigi castro, valles sibi subdere nitens Ac montes. Populum legit non pluribus armis Tectum, pars arcum leva, pars missile dextra Vulgus inerme gerit, caput arta casside pressum. Cingitur ense femur, vix plure pondere ferri Quis tegitur, cordis tamen omnes robore freti Diplois at reliquos artus tegit umbo sinistram Post modo Canobii presul se contulit ori Terricolis exire novus conpellitur hospes. Est fuga sola salus, aiunt; tecumque neccesse est Edes deleri patrias, quas incola reddis Infaustas. Frustra quid niteris omina legem Non explere suam? fatorum cede furori. Persequitur fortuna nocens tua numina, fatum Te crudele premit; superis tibi bella moventur. Presul ait: languent ingenti membra labore, Sed nec abire queunt requie nisi fota leventur. Sumere vel biduo liceat confracta vigorem. Concessere moram, lassi reverentia Patris Est admissa loco, comitans exclusa caterva est. Interea precibus temptat placare colonos. Pars ad amiciciam trahitur clandestina blandis Promissis, occulta petit munimina statim, Arma virosque vocat, clam nobile congregat agmen Sedulus Antistes fusum per plana, per Alpes. Nobilitas conmenta sacri Pastoris obaudit, Que cito belligero sociata est robore Patri Canobio, ingentis quod stagni fluctibus heret Ac montis radice sito, de fonte Ticini Quod scaturit, qui fit tandem genitoris origo. Antistes iam transtra parat, violata bipenne Robora ceduntur, classi remos et silva ministrat. Rostra ligant clavi, sternuntur stagna carinis. Protinus armorum ferrum laxatur ad usus. Ad bellum navale rates armavit ephebis Grandevisque simul. Residebat pervigil hostis Englerie. Locus hic extremo lictore stagni Est situs, impulsus declivi tramite gurges Ad quem declinat. Collecta classe propinqui Littoris, armatis maiori robore naves Munit, plure quidem constravit remige stagnum. Ammovit statione rates, sulcatque profundum Gurgitis. Appropians vicinas contigit oras Pontificis classi, statuitque adducere predam. Se pelago mergens orbi cum Phebus ybero Induxit tenebras, et nox iam fessa sopori Menbra daret, molles lectos armata caterva Querit, desertis ratibus, diffusa per edes. Noxia mollicies nimis est ac dissona bellis. Prelia pectus amant durum, paciensque laboris, Eventus dubios vigili quod precavet astu. Zerminaga viris luxum laqueosque paravit. Fama sed expassis errorem detulit alis Pontifici, celeres qui naves invehit undis. Currit ad arma pedes subito milesque, carinas Implent, non illos patrii secernit honoris Gracia, comunes fasces, comuneque bellum, Comunis labor est, et opus comune, nec ullus Iussa manet. Remis pulse tremuere carine; Per medias verruntur aquas, at celsior omni Puppe preit reliquis, armorum navis amictu Resplendens conmissa duci. Non verbere grandi Remorum fluxere rates, ne forte sepultos Sompno sollicitet sonus: omni voce remissa Ora silent. Dulces non reddit fistula cantus, Conticuere tube, vasto nec in ethere voces Ulle miscentur, condicta silentia nullum Admittunt strepitum. Mediis instructa gregatim Fluctibus invehitur Neptuni lassa per agros Classis, et apropians hostilia robora querit. Humentes nec dum tenebras eiecerat orbe Occeano prolata dies, nec lampada Phebus Protulerat, stigiis nec dum secesserat umbris Ut classis vicina fuit. Fragor undique motus Tollitur, et classem, preciso fune, repertam Littore seiungunt, custodum pectora remis Pulsant, emissis texerunt aera telis. Era sonant, aucto clamoreque bella geruntur. Hinc hostes in transtra cadunt, hinc cuspide fixi Puppibus exanimes herent, hinc gurgite mersos Accipit unda rubens, hostilis fitque sepulcrum Funeris, ac reliqui victrici fune ligantur. Dum bello fluctus miscentur et ethera voces Turbant, armorum concussio littora replet. Experecta gravi sompno dispersa iuventus Per talamos surgit discussa nube soporis, Arma petit, sed tempus abest, nam sedulus hostis Pugnam, dimisso ratibus custode, pedestrem Intemptat, latebras et lectos ense cruento Perquirit, nudos invadit, sanguine rivi Labuntur, sine rege cohors dispersa vagatur. Est fuga comunis cunctis fiducia vite. Victores redeunt, et rapte grandia classis Lucra Patri referunt et ovant vicisseque stagni Opida tocius fidunt. Mox esse paratos Omnes Otto iubet, clipeos galeasque ratesque Instaurant, tersa lorica rubigine splendet. Copia conseritur navalis, Symone classi Prefecto, statuit cui cuncta negocia belli Antistes, cui fidus erat, certaminis usu Expertus siquidem longo, iugisque laboris. Aronam celeri iubet hunc invadere bello Navali, iussis qui conserit agmina parens Classica signifera sublimi puppe resedit Pretor, diducunt remos, dant carbasa ventis Naute. Sternuntur late sic navibus unde, Fluctibus in mediis labuntur robora classis, Cunctas precedit naves pretoria puppis; Planicies et operta lacus navalibus alis, Remigis intumuit concussis verbere limphis. Aronam propero venit conamine Simon Navigio fultus grandi, virtute potenti Armigeris acies stetit undis classica iussu Pretoris, modico distans prope menia iactu. Spes omnis periit clauso navalis ab hoste. Milite belligero stipatus Marchio prompte Ferrato de monte venit, milesque pedesque Urbis Novarie, iuncta his proscriptaque virtus Metropolis, nec non Papie nobile robur, Qui cingunt lunare latus, quod collibus heret, Aggeris erecto tellus defossa coronat Quod tumulo, crates densos innexa sudesque, Pro muro paries stat ligneus. Arma corusci Militis in giro rutilant muniminis alti. Una quidem castris, clausa est pars altera classe, Nec patet egressus illis et pabula desunt. Munitus vallo locus est in littore stagni Hic situs, huic alte septum supereminet arcis Miles ibi germanus adest, montanaque turba, Metropolique equitum cuneus transmissus ab ipsa. Pugna ferox agitur, nunc hinc nunc inde feruntur Exanimes, sed dira fames infestius angit Obsessos, quos fata iuvant dum iuge redundat Imbris diluvium, totusque resolvitur aer. Effudit Neptunus opum sine lege suarum Thesauros, Euro laxas dimisit abenas Eolus ac Austro, Cephyro Borreaque reclusis Carcere. Castra natant, ceno iacuere iumenta. Vixque boves alimenta trahunt, vix explicat alto Seque luto sonipes. Clausis civile propinquat Robur in auxilium, metuuntur militis arma Metropolis, grandis venientis copia plebis. Marchio concutitur, turbantur castra pavore, Celatusque timor densi velamine nimbi Querit ab obsessis cedens vitare periclum. Nobilis obstat eques sperans, munimine victo, Mox patriam propriosque lares sine marte subactos. Nititur at frusta. Subito nam castra leguntur. Novariamque petunt macula suffusa pudoris. Quo nam signa ferunt imbelli victa timore? Leta cohors inclusa diu petit arma, forasque Egreditur, stimulis sonipes post terga cohortes Inpressis sequitur, que non revocantur ab hoste. Indeque regrediens acies diffusa per agros Spargitur, et rediit spoliis intenta relictis. Subsidium fit preda famis, dimissa reducunt Plaustraque, leticie voces tolluntur in altum. Classis abit tristis, fit libera navibus unda. Obsesse plebis, preciso fune, carina Per medios fertur, iam tuto remige, fluctus. Nec mora: cuncta lacus Urbi mox litora parent Et naves. Frustrata Ducis fiducia stagno Cessit, canpestri vult se conmittere fato. Iam remum mutare vacat tironis in astam, Ac Cumanorum pulsat prece vota latenti. Pressidioque novo sperat virtutis amice Antistes, nullo belli discrimine motus. Fortunam sufferre potens solatur amicos, Quos dolor oppressit, spes quorum languit; inquit: Nostis an, o socii, dubia ludibria fati? Humani est cursus semper mutabilis ordo, Non idem fatis tenor est; post dira sequuntur Omnia successus, emortua spesque virescet. Corda cadunt duris? pressi graviora timetis? Esse viros Ultor scelerum pacietur inultos Hostes qui patrie civili cede foventur? Non animos frangat res ista, resumite vires, Iam vos ad proprias edes remeare necesse est. Hinc quoque nobilitas patriis congesta sub alis Cum Patre Novariam petiit, temptatque redire Ad natale solum, cuius dulcedinis umquam Inmemor esse nequit. Mentem inclinare laborat Presulis Antistes Cumani federe. Pandit Ingressum Cumis lis orta et amica precantum Sedulitas, et opus constantis Symonis expers Fraudis. Mox geritur bellum civile per urbem. Archipatri pars una favet, pars altera civi Heret Metropolis; Cumanus marte potenti Presul bella iuvat Patris exulis. Arma fragores Excuciunt, ictus crebrescunt, omneque ferrum Vulnere civili crassatur, sanguine flavet. Missile letiferum, grave saxum, dira sagitta Aere concurrunt et nubis more nitentes Pene tegunt radios, in cedes versa feruntur Descensu sociata suo, sonus inde relictus Vulnera vix superat. Turres armata coronat Plebs altas, humilesque domos, ac robore vici Sternuntur denso, pilis intexitur aer. Ictibus arma sonant crebris percussa, caduntque Plures, alternis impletur vocibus ether. Vim belli non passa trucis, pars denique cessit Oppressis adversa viris, Patrique rebellis, Omneque comuni congessit robur in aula. Munimen celeres tunc hostes denique cingunt, Densus at ex alto lapidum dimittitur ymber, Omne nocens iacitur et spicula fulguris instar. Cassis et umbo grues ac crates excipit ictus. Sed labor imma petens, structure solvere muri Temptat conpagem solidi, fossoria mergens Desuper excepte contempnit spicula cedis. Fundamenta quatit aries suspensus in altum, Impulsuque suo forti muralia frangit. Denique fumiferis explentur prelia flammis, Et bellatores captos munitio reddit. Protinus adversa bello virtute subacta Archipater Cumas conserto venit equestri Robore, congessit peditumque equitumque catervas. Exul nobilitas aquilis collecta sub almis Exulis est Patris, properat milesque Ticino, Novariensis eques, Cumani roboris ingens Virtus, letiferas et turba accincta pharetras. Ricardusque comes venit, qui signa, ducatu Sumpto, suscepit profuge dampnata cohortis. Nobilis huic ortus, genitus de stirpe Lomelli, Qui se montane fudit regionis in oras. Quam cicius Clavate subest, ac menia Leuci, Vicinique lacus sita litore castra patenti; Opida multa duci parent et plurima spondent Archipatris se signa sequi, comitique favere. Rumor it et statim magnus fit in Urbe tumultus, Ingens civilis pugne succenditur ardor, Fraterneque acies ad bellum utrinque parantur. Ad Patrem rediit Comitis vexilla secuta Nobilitas Cumas, se ut pugnatura maniplis Iungat Cumanis, uno mox agmine pergat Ut Presul. Falerata cohors at prodiit Urbe Ambrosii, Desioque stetit. Civilis utrinque Sevit in arma furor. Procerum vexilla propinquant, Archipatris crux alma preit. Speculator ab alto Prospicit, atque duci festinos nunciat hostes Metropolis non esse procul, spirare furorem. Cives concussi tunc contremuere pavore, At tamen arma petunt, pugnax audatia texit Incussumque metum. Clipei cervicibus herent, Resplendens galea obsolvit caput, asta vibratur, Ensiferique pedes equitis flectuntur in orbe. Impaciens sonipes faleratus naribus iram Efflat, et hortantur pavidi se ad bella vicissim. Sanguinis oblitus, nature federa nescit Quilibet, in fratrem convertit vulnera frater. Previus accedens Desii prope menia Presul Pectus inherme gerit, munitus mente virili. Magnanimus tanti Pater est discrimine belli Tutus, nuda fuit cui crux protectio fortis. Humane non tam virtutis robore fidit Quam dive, Patria cui spes innititur almi. Insonnuere tube, voces tolluntur in altum, It fragor armorum diffusus in aera late; Pene soni nubes agitantur verbere dense. Curritur ad bellum, solvuntur turbine magno Baliste, lapides iaciuntur grandinis instar. Ad valli manibus correpunt culmina, molis Fragmine letifere galeis clipeisque recepto. Hostili cedente viam mucrone pararunt Obice, terribili dant hostes terga furori. Aggeris expulso munimine, menia fortes Intrant armati, pugne concursus utrinque Fit trucis, at cedunt adversi Presulis almi. Agmine sed redeunt converso, pila vibrantes Incumbunt victi dorsis fugientibus. Acris Vi pugne fugiunt victores, fitque ruina Aggeris a summo per preceps usque deorsum. Hostis ab impulsu, versis cervicibus, agmen In se conpressum declini labitur orbe. Pugna sub ancipiti fato conmittitur atrox. Ensibus in faciem exactis revocatur ad arcem Valli turba fugax, viceversa mittit in hostes Spicula propulsos, Desii diffunditur oris Ulterius, fumo civilis sanguinis exul Mucro madet. Foditur primo certamine Rector Metropolis, clarusque cadit victoribus obstans Civis magnanima dudum virtute rebellis, Milicie generisque fuit decoratus honore Hic quoque, litigera princeps et in urbe secundus. Milite cinguntur proscripto menia, valvas Fregit Cumane plebis violenta securis, Que Desii vicis dispergitur ense cruento. Hic cadit, ille pedes tremulos ad vincula tendit, Hicque fugam querit frustra, conclusus in arto, Nam vetuere fores obstruse robore firmo. Consilio periere suo dum menia claudunt Cives, dum vallum nullo violabile firmant Ingenio, fit opus proprium sic carcer eorum. Sepe sagax in cede sua prudentia fiet Infelix hominis, quociens delusa perire Actores facit ipsa suos, traditque ruine. Scrutatur latebras quisquis, solaque salute Contentus, iacit arma pavens, fortuna ruina Involvit varia cives. Pretorius inde Plebis apex capitur, dominus qui primus in Urbe Extitit, ingenue quem stirpis gloria fecit Conspicuum. Ceno sedet hic. Antistes amice Quem petit, ingrediens diri discrimina belli; Quem patria pietate videns, oblitus amare Cedis, dilecti quam colla tulere nepotis, Infremuit, lacrimisque gene maduere solutis. O falax, inquit, quociens fortuna revolvis Imis summa gradu, nam sidera splendida tangens Volvitur ecce luto! flos est tua gloria vanus. Inde supervenit fraterni sanguinis ultor Mucro nitens Comitis, peciit qui membra secari Hostis humi lutee residentis; versus in iram Quod prohibet Presul, sed eum sine vulnere servat. O bonitas inmensa Patris, que sanguinis expers Eximium victis putat indulgere triumphum. Heu totum de Turre genus vel carcere squalet Aut periit gladio, patulum vel oberrat in orbem, Cuius fautores simili periere ruina. Stirpis at infauste maiores vincula stringunt Ferrea sex numero, spoliis ditantur amici Archipatris. Veniunt legati strage peracta Metropolis Desium, vexilla reducere patris. Tunc Antistes ovans ingentis lucra triumphi Numine lata ferens supero, festinat in Urbem. Accedens natale solum mucrone cruento Leta acies, multis olim conata periclis Ad proprios remeare lares, comitatur erile Vexillum. Iussit prope menia stare cohortes Presul, amor patrie cuius precordia care Commovit. Qui sic inquit: Iam vulnera cessent, Sanguineo sudore madens iam mucro quiescat, In fraterna rubet bacans heu vulnera cedes. Hinc trucis a gladii iugulis desistite. Finis Queratur bello civili: patria lucro Sit satis hec vestro, longo sperata labore Hactenus. Hanc vetuit semper fortuna rebellis Quam modo corridens offert victricibus armis. Iam furor atque mine, iam dira licentia ferri Cedat, et ad letos successus, hoste subacto, Omine pax dudum adverso quesita reducat Victores. Felix, socii, victoria non est Roboris hec vestri, non armis parta nec ense. E celo micuit, vobis hanc fata dederunt Legibus archanis supero manantia nutu. Ipsa manus opus est supere. Censura rebelles Celestis stravit. Insonti parcite plebi; Non edes spolietur inops, non orrea ditis, Nullus ledatur, nullique iniuria fiat E populo, quem nos ulnis gestamus amoris, Quem colimus, titulis dignis efferre volentes, Cui fuit antiquo venerabile nomen ab evo. Conducat fraternus amor, que prisca tulistis Vulnera, preterite nullum meminisse iubemus Offense, cuius felix oblivio vindex Optimus est; genus hoc vincendi nobile clari Nonne viri? fiet vester sic hostis amicus. Irarum fluctus humili sub pectore fervent Omnibus infesto, cui non est longa potestas Nec fortuna favens; subiti discriminis expers Non erit in cives asper, proprieque ruine. Iam satis est, venie iam tempus. Desinat omnis Impetus, et pietas expellat amica furorem. Hinc odii civilis atrox discedat acredo. Num scelerum rabies care dominabitur Urbi? Discurrent vicis num rivi cede rubentes? Sanguinea num laeta dies maculabitur unda? Quid si tecta gemant? madeant si delubra fletu? Sive lares ululent? et sparso crine marito Exanimi coniunx incumbat? siue parentes Oscula pignoribus fundant merentia cesis? Num sceleri tanto Superum miscebitur ingens Gracia? num tantis lacrimis seu funere tristi Gaudia ledentur dono concessa superno? Non erit hoc, proceres, non hoc felicibus aptum Fatis, vobiscum non hac comitabitur hora Meror in ingressu, non hec sunt consona divis Herrohibus, nam vos vetus et generosa propago Edidit, et venia est semper coniuncta triumpho. Sic sceleris gladium deponat leta iuventus, Gratas iam tollat palmas ad sidera miles, Letetur tristem rugas posuisse vetustas Fortunam, facies cuius placabilis ad vos Arridet renovata novis successibus, ora Nubila mutavit, veterem posuitque rigorem. O pietas inmensa Dei, que ferrea tetri Vincula celesti virtute resolvit Averni, Tempore quo longo proceres gemuere sepulti Metropolis, sed iam reserantur claustra doloris. Extulit ad celum iam vos sublime, nec ultra Deseret auxilium Superum, servata per evum Gracia si fuerit, memor aut si muneris huius Sit dampnatus eques, quem gloria tanta reducit. Pacifice resonent fauces, donaria reddat Quisque Deo, solvat laudes ac oscula civi Offerat, et dudum respublica pressa levetur. Iam tenor antiqua patrumque modestia vestre Urbi reddatur, succedant iura profano Iusticio, propriis comunia conmoda lucris. Exul in ambiguum redeat maturius orbem Ad sedes Astrea suas, orbataque dudum Gaudeat aula potens ex nunc ornata decore Iusticie. Presul sic fatus. Nemo resistit Ortanti, monitis reverendi quilibet oris Annuit et votis patriis parere spopondit. Summissos clamore cohors testatur alacri Esse animos Patri dominoque, ducique per omne Evum. Antistes ait: Victricia signa movete, Victaque mox celeri pecierunt menia gressu Presulis ad iussum victores, ense recluso, Mutatis animis, iam non furor esse nec ira Cernitur in lesis, acclamant omnia pacem Agmina. Felici pergunt sic omine, iam non Bello, sic Urbem properant invadere gratam. Ante Patrem delata micant insignia Regis Eterni: Crux alma nitens veneratur ab omni Occurrente sibi populo, comitatur at ipsum Nobilitas olim peregrinas exul in oras Ad patrium revocata solum. Proh quanta cohortis Leticia est reducis! Resonant hinc timpana, totus Indeque concutitur ether clangore tubarum. Et non ora silent letas resoluta per odas. Urbs Patris adventu, festino mota tumultu Occurrit gaudens, miscetur sexus et etas: Confluxere senex, iuvenis, mulierque, sed agmen Laudibus insistit devotum voce canora. Religiosa cohors series distincta per almas Obvia, concentu modulaminis ethera leti Pulsat, et adveniens dilecta Presul in urbe Suscipitur, visitque prius pia limina sancti Ambrosii, fuditque preces demersus ad aram. Grata tulit, genibus flexis, donaria miles. Mox Antistes adit speratam tempore longo Sedem, sicque domos reliqui peciere paternas. Presul at, ut veteri statuatur in ordine iuris Publica res satagit, priscum revocetur ad usum. Gaudia, libertas ac simbola, ludus in unum Conveniunt, posuere diem celebremque beate Agnetis cives redeuntes lege peremni Qua micuit sperata diu victoria celo. Lex antiqua redit, pressuraque cessit ab Urbe. Eger ut effeto languet, mortemque minatur Corpore, cum labium palet, cum vena gravescit, Orrescit facies, occuli sternuntur, annelum Urgetur pectus, requie repente soporis Erigitur, morbi matura labe, vetustum Motu rapta suo repetit natura tenorem, Sic Urbs, prolixi langoris pressa dolore, Crimine purgato, dive relevata vigore Virtutis, fortique sui medicamine Patris, Tendit ad antiqui cursum sanata tenoris. Quam dubio, fortuna, gradu mortalia ludis! Heu quam precipites humana rotatur in orbes Conditio! Nunc summa petit, nunc mergitur imis. Vana quidem pereunt, transitque volatilis etas, Rebus et innitens robur ruit omne caducis. Sola manet virtus, puro rutilantior auro, Ethereos superat radios phebeaque vincit Lumina, tota nitet divis splendoribus orta. Huic que progenies, quod opus, quo pignore gaudet Aut que divitie, seu quo dotatur honore? Est eius sublimis honos, quo cetera dempto Virtutis titulo clari privantur et ipsi Dii quoque, sola decus probitas sibi vendicat istud. He que augentur opes exauste pectore manant, He sole comitantur herum, mors cetera perdit. Huic celeste genus, quam mens enixa superna est, Fonteque prosiliens supero, delabitur imis. Mortales differre facit, quia clarior alter Cui comes est reliquo, sine qua nam quisque ferarum Condictionis erit: fiet distante decore Nonne pecus virtutis homo? qui celsior astris Hac famulante choris conpar celestibus, altas Aggreditur deitatis opes, consorsque superni Hec animi, sublime suis lucratur alumnis Nomen, ut almorum numerentur in agmina divum. Quam felix huius proles, quam plena decoris! Temperies siquidem que blandimenta cohercet Carnis, metitur rerum Prudentia fines Altera, Iusticia est harum non infima consors. Quid melius natura dedit, quid gratius? ortum Siderea de sede trahit, velud hespera fulget In terris, etenim divine legis ymago est. Federis humani vinclum morumque magistra Expediens rectumque docet, nichil utile querit Ipsa sibi, solers comunem respicit usum. Nam cunctis prodesse cupit, nullique nocere. Ipsa parens legem, vigil est cohibere nocentes. Illius ad nutum pigrescit nulla sororum. At postrema, malis nullis concussa, flagellis Diris arridet, duro certamine gaudet. O genus electum, proles divina, superstes Germen, quod numquam consumere tempora possunt.