CroALa, 2024-05-17+02:00. Nodus ST_VIME.cont-01.xml in collectione pdill0.
Functio nominatur: /documentum/pdill0/ST_VIME.cont-01.xml.
Sumite thesauro de paupere dona, Camene: In sacra nam carmen affero vestra meum. Experrecta gravi dudum sopita flagello Evigilat segnis Musa stilumque capit; Iurgia que cupiens hominis sortisque referre Mesta quidem mestos temptat inire modos. Principiis assiste meis, altissime doctor, Vatum lux vati diva faveto rudi. Concitat infesta fortunam cede furentem Verbere pressus homo iudiciumque petit. Cedentem referit, dum ceditur, iste querelis; Illa set opposita lite resistit ei. Convenere duces, rimantes abdita, docti Pallade, mortales corpore, mente dei. Cordibus herentes inhiant audire profundum Litis: suspendunt lumina, voxque silet. Discutitur medio conquestio mota gementis, Utraque pars munit ius racione suum. Audit at excelsa causam de sede Sophia, Audit que cogit reddere iura reos. Eminet hec reliquis: vatumque astante caterva Orandi spacium partibus inde datur. Consurgit prius ipse querens, versatque querele Faturus tacito pectore verba sue. Hic merore trahens suspiria pressus anhela Ingemit et lacrimans corde stupente stetit: Nam tumor interni diffunditur ore doloris, Largo merentes imbre rigante genas. Defixis oculis, contracta veste per ora, Lumina mox tristi comprimit uda manu. Confugium miseris heu quam miserabile luctus! Spes etenim, gemitus ultima semper eis. Tunc humili querulus sic orsus voce profatur: "Quam subito trivit dira ruina caput! Cernite iacturam miserumque attendite vulnus, Tam gravis excidii damna notate, patres! Vosque vices deflete meas mecumque dolete: Iudicii non est equa statera mei! Fata reum graviora premunt quam noxa meretur Et superat facinus pondere pena suum. Quod sentitur onus grande est iugesque doloris Accipit eventus spes superata malis. Doctus ab expertis penis has pandere sermo Nescit, ad has pauper pieriusque labor. Nam dolor oppressit, non parcens virga protervit Lassaque sub nimio pondere colla tremunt. Ossibus e celis acerrimus ignis inhesit Transegitque meum missa sagitta latus, Flatibus intumuit subitis commota procella Et periit medio mersa carina salo. Proscribuntur opes, heu, rus damnatur avitum Et patrii magna strage ruere lares! Progenies odio multo concussa potentum est, Invidie leto culmine vulsa gelu. Natali depulsa solo peregrina vagatur, Exulat et cari nuda senecta patris. Torrida, non scelerum merito, germana iuventus Aret, leticie flore cadente sue: Huicque negant lumen, donum commune, tyramni; Prodigus est aer factus avarus ei. Dum lyra dulce canens modulamina consona reddit, Lugubre dat carmen rupta repente fidis. Heu, radios nubes contexit tetra coruscos, Velatus tenebris delituitque nitor! Heu, mea quam iusta trutinata est culpa statera! Heu, quanto penas icta rigore luit! Quot, velut insontes, gaudent impune scelesti Et pravi libita prosperitate fluunt! Quo furor est fatis? Non sola luce dolores Ingeminant; noctu visa pavenda premunt. Improba surripiunt grate concessa quieti Tempora: sevicie non satis ipsa dies. Vana dies revocant crebro phantasmata letos Ut renovent vulnus falsa reperta vetus. Nunc transacta redit strages somnique quieti Illudit: redit hec ne mala mente cadant. Tendat ut erumnas cladis presaga future, Nunc etiam sensum visio dira subit. Internos agitat quis sensus seque sopori Ingerit? Eterni numinis est an opus? Spiritus irradiat numquid simulacra supernus? Aut saltem proprio lumine mentis apex? Afflatus medie virtutis an organa tangit? Sideris eventus hec dare signa solent? An variant Manum lusus phantasmata, fictus Acrius ut cruciet vulnera vera timor? Suggerit an varios terrores passio, pravus An dominans humor tristia visa parit? Somnia bella gerunt, strages contrivit: utrimque Est labor et misero nulla relicta quies! Triste canant elegi fatum pangantque querelam: Materiam grandem flebile carmen habet. Nescio qua gemitu languores arte fatiscunt, Pungit et emissus lenius ore dolor. Nescio quid querule voci virtutis inheret, Pressure melius qua grave fertur onus. Cur mea me peperit genitrix, cur ubera suxi, Ventre vel haud matris vita sepulta fuit? Aut artus valida correpti febre tenelli, Ocius in cineres non rediere suos? Lux nimis infelix que me produxit ad ortum, Assidue grandi flenda dolore dies. Quam funesta dies funesto condita fato! Quam vel ab infausto sidere pressa dies! Hec quam contexit tantorum turba malorum Dicta novo melius nomine noctis erit. Nox infausta nimis que tanta infesta paravit: Infecunda boni tristia semper habet. Ista dies lucis digne privatur honore Que mala tot peperit, que mala tanta tulit. Ista dies false tribuit primordia vite, Ista dies vere mortis origo fuit. Ista dies, mortis mortales cede perurgens, Pertrahit in mortis denique cuncta sinum. Tolle moras ortus nostri, mors; terminus exstans Cedere siste truci membra cruenta manu. Tu siquidem properans vitam succidis amaram, Grataque fis miseris, que gravis esse soles. Impia mors misero quociens optata recedens, Impigra felici tempora leta rapit. Sit procul a letis, parcat miserata beatis; Parcat et afflictis, secula longa negans. Te iusto fortuna peto sub iudice fallax, Que placido vultu damna latenter agis. Mortales ludens varium traducis in orbem, Gaudia pretendens clamque dolenda parans. Est tibi fraudis opus, fraudis tunc uteris arte, Cum te ridentem quis sine fraude putat. Prodere docta nimis, dum porrigis oscula pacis, Transigis occulta viscera cede furens. In gladium semper tua pax coniurat iniquum, Mucro tue pacis sevior ense Ioab: Ille semel lesit sub amica fraude salutans; Tu semper cedis quos truculenta linis. Post mera fel quociens subito letale propinas, Quam celeri mutas pocula falsa manu! More quidem medico sapidis substernis amara; Artis at infelix hec medicina tue. Languida corda facis, multo servata vigore, Infundens tristi blanda venena dolo. Moribus iniusta partiris premia lance, Gaudia perversis, tristia dando bonis. Divicie reprobos ad grandia culmina tollunt, Omnino nocuis gloria blanda favet. Ius quoque fit solum summis quodcumque placebit Iussaque vix legis suscipit aula potens. Subdita iusticie concidis terga piorum; Virtuti semper parva relicta quies. Commoda si cervix seiunx lasciva reportat, Excuciet tenera vincula dura coma. Quilibet et leges violabit iura recidens, Dulcia leticie sumere liba volens. Si fluitant dubie, nullo custode, vagantes Res, mens effrenis curret ad omne scelus. Condita si solo casus discrimine pendent, Mortali siquidem fas erit omne nefas. Heu quam dilabi misera facis alta ruina! Ardua quam subito precipitata ruunt! Quid furis invidia, seu cur aliena gemiscis Gaudia? Pro dulci nectare virus habes. Esca tibi fraterna fames propriumque malagma Vulneris est miseri proxima plaga tui. In morem (res mira!) rubus tibi mella ministrat; Dat tibi fellitam mellea cella dapem. Livorem pascunt alieni semper edacem Casus; infelix hos sua lucra facit. Uritur externis livor successibus usque Cui vicina solet gratia pena fore. Emulus usque fugit ceu noctua munera lucis Ut colubrum gratus quem quoque ledit odor: Res horrenda satis livor simulata colubro, Instar lucifuge nycticoracis habens, O utinam livens oculus transiret ad omnes Successus, sceleris damna luendo sui!" Hec ait atque sui meroris murmura claudens Sedit, mox levius vulnera dira ferens. Tunc Fortuna stetit multis commota querelis Atque sui fulvo funditur ore furor; Vesteque contexta vario succinta colore Se variis pandit moribus esse levem. Terque caput quaciens, tandem sic orsa perorat, Assistens pendet cuius ab ore chorus: "Iusticie pugiles, famuli, damnate, Sophie, Docti pro veris falsa relata viri. Edita non animos moveat conquestio fusis Fletibus aut fallant ora rigata probos. Nobile feminea nescit mitescere pectus Arte, nec abduci se levitate sinit. Quot dolus eiecit muliebris luctus ab arce Iusti! Delusit picta loquela viros. Vox, blandum virus, ficto velata colore, Pectora clam repens provida sepe subit; Acrius et lacrimis oratio iuncta suadet: Nam solet ex gemitu maior inesse fides. Visceribus descripta sacris sit semper imago Recti, labe carens, inviolata manens. Inclita vis veri vigeat, figmenta repellat: Prudentes meritum corde notate latens. Res librare solet non sic prudentia voces, Iudicium quociens Rethoris arte perit. Ergo mei causam meroris noscite, vates: Mens tumet et partum prodere lingua nequit. Iugiter en crucior multo confecta dolore: Multa michi misere causa doloris adest. Eloquor et cedam ferventi pectore flamme: Non bene mentis edax clauditur ira sinu. Ipsos namque deos iniusta calumnia ledit; Difficile est lingue vulnera dira pati. Me lacerant omnes, rodunt mea viscera cuncti; Nullus et absque meo munere prorsus eget. Criminor infelix que munera larga refudi, Criminor obsequio damnificata meo. Difficilis dolor hic, meritum cum damna sequuntur; Difficilis propria plaga parata manu. Falsa vocor, macula sceleris titulata nefandi; Falsa vocor, falso dente terenda premor. Nempe michi soli quasi debita dona petuntur: Sola vetor donum reddere sponte meum. Muneribus connexa solet fore gratia semper; Ac ubi defuerit gratia, munus abest. Suntque tributa, magis quam munera, dona coacta; Nec dici, gratis ni data, dona queunt. Quid si forte manum libeat michi claudere gratam? Usque nequit solitus cogere membra tenor. Debuit hec saltem munuscula parva referre Que fuit ingratis prodiga dona ferens. Quid, si forte fui nunc nubila nuncque serena? Exigit alternas vita caduca vices. Sidera nunc nebulis obducunt aera densis; Nunc et eas Borea pellere flante solent. Nunc mare miscetur, placida nunc pace quiescit; Fetaque nunc tellus, nunc sine prole riget. Nunc quasi mesta silet suspendens organa laudis, Letaque nunc placidos dat philomela modos. Sic iniusta vocor, quoniam pervertitur ordo Equior, ut iusti tristia sepe ferant. Quid michi si virtus teritur pede clara nocenti? Passa quidem virtus viribus usa nitet. Cum molita est gratum radix exaltat odorem; Aurea scintillat lamina tunsa magis. Clarior efficitur flabris glacialibus aer; Illisi scopulis purior amnis aqua. Palme etiam titulus non robur segne coronat: Palma petit fortes, ocia palma fugit. Denique si superus iudex hoc iudicat equum, In superum legem non mea iura valent. Vir bonus equo animo patitur quodcumque flagellum: Scit se, lege quidem cuncta regente, pati. Invida quando etiam dicor quia summa reduco Infra nec pacior grandia stare diu. Stare nequit roseus celorum vertice Phebus, Set citus occasum mersus ad ima petit. Plenaque non servat dudum sua cornua Phebe, Splendoris sentit que cito damna sui. Sorte igitur stabili num labilis umbra manebit? Num mea perpetuo iure tenebit homo? Quid cadit ut folium, stabit cenosa putredo? Huic est vita brevis, sors sua vermis erit. Non erit excelsi constans hic culminis heres, E vulva cui mors ipsa gemella fuit. Ipsi vulva dedit vitam mortemque sorores; Compare set numquam vita relicta sua est. Mors etenim celeri gressu comitatur eamdem Germanam cui est usque propinqua comes. Sedula viventi non longe distat ab omni, Iugiter illudens omnibus arte truci. Insidet hec iuvenis scapulis facieque senili Heret et accipiunt eius utrique minas. Utque domos humiles, pede turres concutit altas Equo, comminans omnia strage pari. Cedit ut indoctos communi quosque rigore Doctos: ipsius vulnera nemo fugit. Qualis progenies sit vite cernat et actor Quam cupidus tanta sedulitate petit. Diverso parit hec tres cunctis tempore natas, Quas Plato fatales retulit esse deas. Cuius pressure vox est presaga future Flebilis, ingreditur secula Clotho prior; Infelixque sequens Lachesis, que calle doloris Progreditur, mundi perpete mersa salo; Ultima pauperie festinans Athropos alget Seque neci iungens tempora finit inops. Ipsa rotam celeri nostram vertigine volvo, Atque sibi iunctos ipsa rotata rotat. Si placeat, ludum conscendat quisque rotarum; Ipse tamen nostra lege rotandus erit. Usque mea proceres violenta lege feruntur: Culmine nemo suo, me prohibente, stetit. Magnus erat toto Fredericus in orbe monarcha, Magnus erat generis nobilitate sui. Urbibus, hic opibus stipatus, prole, cliente, Gyravit multo tempore summa rote. Orbita set crebro dedit ipsum nostra regyrans Precipitem ac recidit turpius urbe nova. Infelix tanto Victoria victa triumpho, Innumeris opibus que spoliata fuit. Regalis periit tandem quasi tota propago; Tabuit et misero putrida fine caro. Gallica concuciens Arabes terrore iuventus Innumerum populum stravit in arma furens. Hanc metuunt urbes audito nomine celse: Hac nimis elata, fortia queque tremunt. Ethereum solum felici vertice pulsat Atque mei sedem sistit in auge globi. Augis ad oppositum set spera volubulis alta Orbe quidem celeri gyrat ad ima trahens. Nobilitas invicta cadit mucrone cruento: Ceditur et victis saucia terga dedit. Vis mea tam subito potuit mutare triumphum; Tam subito novi sola rotare pilam. Omine felici est sublimi culmine latus Moree princeps menia Graia tenens; Moris et ignarus nostri, confusus ab hoste, Persensit ludi prompta pericla mei. Quid moror? Innumera est veterum quoque copia regum Arte mea summo precipitata gradu. Tu me quid laceras graviter, quasi lapsus ab alto? Non mea te multum vexit ad alta rota. Nam sibi blanditur correptus verbere leni Qui simulat gemitu vulnera magna gravi. Non dolet immerito solio felice repulsus: Est humilem casum fingere turpe gravem." Hec Fortuna loquens; ubi sic est fata resedit, Iraque convaluit pectoris aucta sui Ira nam premitur, modicum qui presserit iram; Quamque minus cedit, tam magis illa furit. Gloria semper adest palme sperata furore; Hunc spes vincendi cunctaque sepe fovet. Certat ad hec vatum summisso murmure turba; Anceps interea fertur utrimque fides. Nempe minus doctis oratio prima suasit; Doctior at gnaris visa secunda fuit. Ad se corda trahens sublimi sede Sophia Stat, pendens humeros cui coma flava tegit. Lumina clara micant, pretendit munera vultus Textaque subtili stamine vestis erat. Nulla suam faciem maculat vel ruga decoram Et species vultus plena pudore sui. Regia sidereis proles natalibus orta; Sola decus clare nobilitatis habet. Non erit ingenuus sua quem cognatio nescit; Nisi sit ei Priamus iunctus, Achivus erit. Celica progenies, gemmato moribus ortu, In terris mulier non habet ista parem, Perplexe litis tandem solventia nodum Mente satis vigili verba Sophia parat. Fletibus at primum convertens ora gementis, Ipsum sic medici faminis arte linit. "Vulnera vulneribus iunctis mordacius urgent; Membra novus gravius sauciat usta dolor. Nam tua mens mundi iam lesa cupidine vana, Nunc plus tristicie tela secunda timet. Vulnere letali cedit dolor atque cupido; Tollere iudicium mentis utrumque solet. Fons nequit effigiem cenosus carpere vultus, Turbida nec bene mens cernere vera potest. Quod dolet, iniustum, libitum qui dicat et equum, Inflectit leges ad sua lucra ratas. Suspice, missa tibi descendunt spicula celo: Hec tibi providit seria fata Deus. Omnia damna tue non adduxere ruine, Terricolis vano suspiciosa metu. Cepta sub infausto tua nec te lesit origo Sidere: vis etenim non datur ista polo. Iudicii consulta tui sententia lege Prodiit eterna, non ratione vacans. Iudicis omnipotens te iusti dextra cecidit: Non furor hostilis, sed pia virga patris. Non bene correctum est vicium cui pena pepercit. Quod mundus blanda prosperitate fovet. Migmata comminuunt tribule ceu verbera; mentis Sic nocue maculas ultio diva terit. Augmentum facilis parit indulgentia culpe Et magis improbitas semper inulta tumet. Reprimit invisi facinus censura rigoris Et minus in preceps cesa libido ruit. Non experta iacet virtus si prelia desint: Nemo potest vires pace videre suas. Mollescunt quociens fortes torpore lacerti, Quorum nutritur sepe labore vigor! Et stimulata feri succenditur ira leonis; Acrius et cesus certat agone pugil. Ad bravii missus cicius festinat honorem Verberibus celeris sollicitatus equus. Quot per amena trahens ad se funesta vorago Pascua mortales insaciata vorat. Gaudia presentis vite presencia certum Perpetis indicium perdicionis habent. Pascua servantur mactandis bobus opima: Sic scelerum risus ultio dira manet, Aspera cuncta prout ne tramite mella reperta Forsan ament, celi despiciantque dapes. Proxima fit domite menti sapientia; nidum Ut phenix olidum, lubrica corda fugit. Noxia terreni tribula ceduntur amoris Vincula sicque animus liber ad alta volat. Evigiles igitur, tua mens consurgat in altum: Dirigat ad superam lumina semper opem. Transvolet alta poli, mundi compulsa ruinis; Infima conculcet, transfuga summa petat. Ordinis obtutu penetrans occulta superni, Rimetur iusta condita lege regi. Ima nociva sibi forti conamine linquat Atque oculus summa figat in arce pios. Qui cupit eternas raciones cernere, mundum Transcendat cicius, se super ima levet. Turbine concutitur vario terrena pererrans; Semper idem sapiens etheris instar habet: Etheris huic facies vere sine nube serena, Usque quieta manens flamina nulla timet. Ergo merentis sileat sopita querela: Non gemat et paciens verbera lata ferat. Utque refundatur cedenti gracia semper, Quoque terit moles cum mera vina fluant, Surrigat aspectum mentis conversio plena Iugiter et laudis carmina lingua canat. Cerne quot immerito perverso more fatigat Ictibus hostilis malleus usque pios! Quid meruere patres, patrie celestis alumni, Inclita progenies celica iura colens? Nam decus hi mundi, supreme lucis imago, Ac aditus superi semita recta, duces. Nos genuere fide; set honeste lacte ducantes Vite torpentes spe super alta vocant. In iustos ac mucro tamen desevit iniquus, Innocua iniusto vulnere membra secans. Iob quoque, succinctus tante virtutis amictu, Innumerum damnum cladis ab hoste tulit: Dilacerantur opes, orbatur pignore tandem, Non capiunt vulnus saucia membra novum. Hunc sprevit servus, carus contempsit amicus, Horruit et coniunx comparis ipsa luem. Non gravior dolor est, quam vilis fabula vulgi Esse vel ut notos cedere forte videt. Insons fraterni sceleris patriarcha reatum Pertulit exsilii venditus ere Ioseph. Invadunt iuvenis meretricia stupra pudorem, In pectus vibrant ignea tela pium; Palladio iaculum munimine tuta retundunt Pectora: non modicum leditur inde pudor. Truditur horrendo sine crimine carcere iustus Strinxeruntque pias impia vincla manus. Victrix obsequitur, contempta libido novercat; Ut catulis raptis seva leena furit, Milite vallatus pauco fugitivus oberrat Rex, humilis nati tela superba timens; Suscepit tumidi clemens convicia servi Verbaque pacifico perpera corde tulit. Obprobrium surda probitas avertitur aure, Probra nec imparibus reddere lesa solet. Heliam voluit iustum rex perdere dirus: Agnum sacrilego dente vorare lupus. Iusticie cultor peregrinus exsulat oris, Nota nec agricolis devia lustrat inops. Circuit abruptos montes habitatque latebris: Retia vix tandem fugit iniqua ducis. Proh pudor! En probitas toto propellitur orbe; Improbitas tuto sistitur alta loco. An ocius rapti digno privantur honore Fasces? Degenerem non bene serta decent. Quid Iudea tulit, quo solo docta, magistro, A summo cuius dogmate nulla latent? Ceditur innocuus, nocuis nec causa nocendi, Tensa,que sanctificant viscera sancta crucem. Angelicis metuenda choris, heu, regia proles Impetitur populo dilanianda cruci! O mundi regale decus, vesana nitorem Nititur immerito plebs maculare tuum! Virtutem nigrare cupit convicia fundens Usque, scelus! Pravis lux odiosa nimis. Iugiter irrumpit virtutis castra pudendo Insultu facinus, bella profana movens: Nititur infandis tenebris obvolvere mundum Ut pereat sancte sic probitatis honos; Dum tamen expugnat, virtuti militat hostis: Fit, licet ignorans, obsequiosus eques. Inde parat fructum, fore clades unde putavit; Lucraque celicolis multiplicata refert. Gaudia vana secat, dum cedit; at aucta relinquit Vera nec hec dirus iam violare potest. Germina sola valet sua falx resecare nociva; Queve sathan sevit semina sola metit. Gaudia non ledit celesti sparsa Satore: Sacrilego numquam tangere sacra licet. Quid tandem quereris? Tristi quid voce gemiscis? Meroris non est iusta querela tui. Nil natura dedit pauperpera nilque reservat: Nuda caro venit nudaque morte redit. Quod fecit natura tuum, non perpete tutum: Mutuat et repetit, quod dedit illa rapit. Ipsa suis dudum set te nutrivit egentem Diviciis; grates nullaque dona refers. Grates munifico nam saltem debet egenus: Quilibet hocque solet reddere munus inops. Gratos precludit sibi mens ingrata meatus Neve sui pietas sic miserata facit. Ingratis merito tolluntur dedita gratis, Duricie referunt damnaque rite sue. Qui data non novit digne, nec danda meretur: Indevota datis gratia corda fugit. Non modica grates hortantur voce repense Munificum donum multiplicare suum. Multa tibi, multis raptis, fortuna reliquit: Hanc blandam ad libitum nullus habere potest. Quem tam felici requie fovet undique fatum Qui secum ex nulla prelia parte gerat? Sepius excipiunt invisos carbasa ventos: Sepius in vetitum nauta laborat iter. Clavigeri prorsus laudanda pericia tuto Remigio timidum docta meare vadum. Equora cum fervent, laudanda pericia, puppim Que tunc infesso robore servat aquis, Non animi tanti placidum sulcare profundum Ut freta belligera seva domare manu. Sic etenim duro virtus agitata flagello Inclita maiori laude probata nitet. Tradita fortune lex est ne fixa moretur; Iure dato fungi ius negat esse nefas: Non erit et certe sors vero nomine dicta, Si steterit, propria sic racione carens. Huius enim ingenio sublimia mersa premuntur; Nec sinit instabilis gaudia stare diu. Vicinam metuat conscendens alta ruinam: Alta petens casu nam graviore ruit. Leticie tante non est excelsa tenere, Quantus ab excelsis est cecidisse dolor. Denique iusticia non tanta predita mens est Que non sit digne mole terenda rote. Murmurat iniuste quem perculit equa sagitta: Non solet insontem diva ferire manus. Exigit hoc meritum ne sint impune nocentes: Nam minus hos miseros pena secuta facit. Hic magis infelix sua quem non vulnera mordent Quique venena bibens illita melle perit. Liberius fluit hic quem nulla flagella cohercent; Set mala libertas vincula mortis habet. Sic equus in preceps, tardent nisi frena furentem, Labitur et liber noxius ipse sibi est. Fida tibi fortuna parens ac semper amica: Aspera seu lenis commoda multa parat. Non gemit alterius vel emula grandius uber; Set vicina favens diraque lucra cupit. Non nisi iusta volet: iusto transmissa superno Iudice, mortali non nisi iusta venit. Hec hilaris facie seu sit rugosa biformi, Iusticie tamen est usque decore nitens: Utilis est cunctis, variis qui moribus eius Constantes norunt subiuga colla dare. Nunc a terrigenis hec divas elicit odas Prospera, nec magis his munera grata deo; Divicias cumulat mentis nec dives egenis: Fortune meriti copia crescit ope. Hec adversa facit sceleris damnare ruinam: Vulnera nam cesum luxuriare vetant. Supplicii solet hec permultum demere: duplex Non a clementi iudice pena datur. Pressuris eadem mentem corroborat ictam; Angitur in proprium mens quoque pressa locum, Pressa Deum querit quociens, quem leta reliquit: Qui non sponte venit verbera sepe trahunt. Sepe favore ruit virtus non trita flagellis: Languet enim requie, fota labore, fide". Hec ait et serie racionis missa parumper Precisa sedat murmura diva manus. Fortunam pariter sic tandem adfatur; et ipsa Doctrinam cupida suscipit aure sacram. "Causa quidem non es rerum temeraria: solo Est hec fortune nomine iuncta tibi. Ordinis absolvens te nexu, nec bene, turba Ceca tibi vatum numina ceca dedit. Quam male defectum divino nectit honori Visus, cum cecam te tulit esse deam! Et virtus animi, racionis iussa repente Preveniens, falso diceris esse latens. Set nec origo tua est celesti sidere ducta: Stirpe tuum ducis nobiliore genus. Sacris namque tuus prodit natalibus ortus Nobilis est etenim mens tibi diva parens. Indeque progrediens, proles diffusa per orbem, Regia nota, diu que latuere, facis: Artificis summi est per te digesta voluntas, Propositi series notificata sui. Forma noys simplex in se est stabilisque thearce, Tempore disponens queque gerenda suo. Hec quoque corporibus primo diffusa supernis Ducitur in numerum multiplicata polis; Natura stabili, cui est immissa, manente, Ut celum, instabiles respuit ipsa vices. Indeque per motus superos traducta caducis, Mutato fatum est nomine dicta magis: Imis mersa quidem iam fit mutabile fatum Mixtaque diversis simplicitate cadit. Ad formas propriosque situs seu tempora certa Atque suos motus singula fata trahunt. Ordine tam pulcro lex qua disponitur orbis Totus perpetue est non racionis inops. Causarum miranda nimis connexio pendens A summo diva cardine ducta manu! Hec commensurans rectissima regula causis Federe concordi principiata suis. Hanc veluti interpres verax traducis ad ima Legem, que supero codice scripta latet. Consilium supere mentis tu fida ministras, Humanum varia sorte locando genus. Omnia fixa manent animo congesta superno, In se que summe congerit artis apex; Formis que propriis diffusus digerit ordo, Suscipiunt varia condita sorte vices. Hoc illis famulans regina pecunia servit; Hoc hos pauperies vivere seva negat. Succedunt pravis hec prospera, diraque iustis; Et tamen eterno fit sine iure nichil. Nunc illos eadem series attollit in altum, Nunc hos erumne mergit ad ima datos. At tamen invitos nescit compellere; cogi Mens etenim nulla libera lege potest. Hec igitur series rerum, pulcherrimus ordo; Tu, ratio, certis legibus ima regis. Mobilis es siquidem, set non incerta vagaris; Mobilis ex rebus, ex duce certa deo. Ordine vincta, sacro rationis compta decore, Iusticie fructus non nisi iusta paris. At tamen occulti nexus mortalibus usque Perplexi iuris non patuere tui. Lumine consulto divo sic cuncta recenses; Impetit et pocius lata querela Deum. Reddere damna solet nam dedita quisque nocivus, Cuius consilium proxima damna dedit. Auctor enim Deus ipse iubens est tuque iuberis, Qui pocius quam tu, velle ferendus erit: Indeque si quicquam contingat sorte fideli, Non tibi, set domino complacuisse feret. Turba tuum vulnus seu donum mentis egena Hoc ait hincque tibi numen inesse putat; Hinc infame tuum michi nomen, at ipsa probata es: Triste sub hoc virus nomine sepe latet. Te tamen ex metrica sic lege coacta vocavi: Dissona vox fidei est, consona nempe metro. Cur igitur, gladium si celica dextera vibret, Putrida que medico vulnere membra secet, Innocuam discerpit homo te dente protervo, Iniusto laceram te pede turba premit? In sacra nam fierent convicia numina lingue, Excipis infande ni quia tela prior. Te lex summa regit, mea te sentencia solvit, Iniusto cum te murmure cernat agi. Iudico te nullo maculatam crimine, cause Cum ratio partem faciat equa tue. Compescat gemitum, cessent et murmura, nec iam Iusticie comitem se fore credat homo, Qui velut insonti si sors blanditur, adaucti Criminis aucta feret rite flagella sui. Non sic angentis meroris pila retundit; Vulnera non hoc sunt ista medenda modo. Non sua sic pocior fit coram iudice causa, Sic nequeunt molem ponere terga gravem. Abiecta de te virtute queruntur inermes Qui victas hosti sponte dedere manus. Pectora iusticie contecta micantibus armis, Integra non gladio confodienda manent. Improbitas, animum supero munimine tectum Dum petit, infandum leditur ausa, scelus: Victa retunduntur scelerati tela furoris Et tolerant ictus damna priora sui." Virtutem alloquitur tunc atque silentia plebem Continuare gravi voce manuque iubet: "O virtus delapsa polo mortalibus alto, Regia despiceris fida labore comes! Auxilium, veneranda, tuum cui sera tulisti? Quisve tua cecidit verbere fultus ope? Nulla tuos unquam famulos oppressit egestas Improba; nemo, tuo munere dives, eget. Thesaurum fortuna tuum contingere numquam Audet; predo rapax hunc violare nequit. Omnia fert secum sapiens sua nilque relinquit Ab se, nec proprias ni sibi credit opes. Corpora dilacerant, invadunt rura tyramni: At numquam probitas hostica preda fuit. Libera que nulli rapitur possessio virtus Nullaque cum mundi federa rebus habens. Has subitus turbo varias dispergit in oras, Flamina set stabilis despicit illa manens. Fortuitis probitas e celis eminet orta, Humanos casus imperiosa terens. Hec nudo contenta viro suspirat in altum Externasque suis dives abhorret opes. Non qui plura simul coniungit rura locuples: Divicias veras, qui minus optat, habet. Efficit erumnis lassos hec sola beatos; Falsaque succidens gaudia, vera parit. Mens bona meroris numquam letalia sentit Vulnera, nec grandi pondere pressa ruit: Gaudia vera fluunt proprio de pectore, vane Ubera leticie non aliena capit. Non querit siciens externi gurgitis undam Cui fons interior pocula vera parat, Fercula non falso iustis respersa sapore, Non nisi ieiunis moribus apta paras. Non hec sordenti vana dulcedine dantur, Deliciis saturi guttura cuius olent. Usque tuas gustans, peregrinas respuit escas, Quas siquidem veluti blanda venena putat. Dux hominum, virtus invicta, aurigaque prudens, Crimina lima secans, normaque iusta piis! Fluctibus in mediis semper tutissima transis: Tu constans nullo turbine pulsa cadis. Iugiter aggrederis grandes infessa labores, Nec crebros ictus inviolata times. Inspicis assidua fines indagine rerum Ut mala submoveas, utiliora petens. Tu, duce consilio, claros procedis ad actus; Ad mala tu numquam precipitata ruis. Blandimenta tuo freno severa coherces; Non animos vanis luxuriare sinis. Quos non tormentis diris fregere tyramni, Mollicies quociens flexit ad ima viros? Sunt igitur peramanda tui pia vincla rigoris Que quoque perpetue dona salutis habent. Nata aliis, oblita tui magis altera curas Commoda tuque minus propria damna times. Premia pro meritis tu digni reddis honoris, Das nomen famulis perpetuumque tuis. Cetera mors perdens hominis delere probati, Claudere vel tumulis nomina clara nequit. Et tua fraude carent commercia: namque laboris Pro precio largas ipsa refundis opes. Cor petis atque petit te cor: translatio felix Iuris in alterutrum, fructus utrimque bonus. Cui comes efficeris, felix, cui munera confers, Quem tua, quam mundi, tutius arma tegunt. Nam tunc bella silent, cessat pugneque tumultus; Omnis et infamis passio victa iacet. Iam non ira furit nec solvitur egra cupido, Quas tibi subiectas lex racionis habet. Infelice michi siquidem racionis aberrat Tramite, cum motus dirigat ordo suos. Sensibilem lustrat racio lustrata nitore Mentis et hec luce irradiata poli. Magna tuis donas sudanti premia iussis, Qui bona felicis contigit alta petens. Ocia, parta piis longi certaminis usu Ingeniis, finis sunt preciosa tui. Est tibi sufficiens quem mentis ducis in arcem, Visit ut occulti mira fluenta boni. Grata deo, speculans acies altissima rerum, In se supremi luminis instar habens, Spirituum consors, radio perfunditur alto, Summi contingens intima sacra boni; Infima despiciens, perquirit mistica, cuius Lux, iucunda nimis, continuata micat: Eius enim fulgor numquam velatur amictu Tetro, que radiis funditur usque novis. Hec haustu fructus infesso carpit amenos, Rore quidem subiens culmina plena sacro; Factaque nobilior iam tunc cognata thearce est, Ad quam precipue cura superna viget. Perficiens hominis mentem, quam vita beata! Felix fons veri lucidus inde fluens. Felix tantorum congestio pulcra bonorum! Felix multimodi meta quieta mali! Felix hec hominum perfectio cuique cupita, Ad quam nullus habet ni studiosus iter! Felix eterne confinis mansio vite, Que supra legem temporis alta manet! Plenior hec siquidem mercedis imago future, Que fidei est meritis danda corona piis. Hec quoque sanctorum sorti vicinior umbra, Que, carnis posita non nisi mole, datur. Non hec terrestris vanarum copia rerum, Que faciunt dominum semper egere suum. Non est ista quidem Epicuri feda voluptas, Que non felicem, set pecus esse facit. Non est Herilli vel sola scientia rerum, Que nullum proprio fine locare potest. Hieronymi non est aut hec absentia pene, Quam finem vite credidit esse bone. Non honor hec Stoyci, non Zenonis honestas, Ipsum qui finem retulit esse viam. Sensilibus semota nec ista Platonis idea, Quam commune tulit omnibus esse bonum. Supreme virtutis opus perfectius est hec, Lumen sublimis cognitionis habens: Philosophi siquidem decus hec et clarior actus, Eximie studii nobilis hec et opes. Tocius hec operis moralis terminus extat Et fructus, nullis percipienda malis: Non valet ad culmen quisquam conscendere tanti, Virtutum turba ni preeunte, boni, Noxia graminibus purgent que corda nocivis, Fructibus ut fiant seminis apta novi. Hec de felici nostra est sententia fine; Hanc et Aristotelem nos docuisse liquet. Ulterius tamen est cultoribus agnita solis Nobilior fidei vita beata sacre: Ethereo latet hec abscondita principe rerum; Non nisi divinus continet hancque sinus. Hancque tue magne nequeunt attingere vires, Tollit ad hanc mentes gracia sola pias; Tollit ad hanc munus descendens celitus, ad quam Dirigit alma fides, spes levat, unit amor: Celestera vitam celestia munera donant, Carpere quam proprio nemo labore potest. Mens, sensu divina tenens invisa suoque Herens splendori, credita sacra rapit; Ardua que sperans celo suspensa, caducis Spretis, ad superas sedula tendit opes. In divos rapitur divo succensa calore Ipsa sinus, cuius est super astra locus. Alta situ, fecunda bonis, habitatio felix, Ierusalem, cuius menia pulchra nimis! Inter et ipsius cives convictus amenus, In quibus eterni fulget imago boni. Inclita celicolas possessio dives in omnes, Que minui multis participata nequit, Est ibi divini diffusio mira saporis, Inde quidem lactis, mellis et unda fluit. Invia tartareis o mansio tuta ministris Ac eterna quies nulla pericla timens! Alme tuos Genitor digno dotabis honore Tunc iamulos, iustis regia serta dabis. Nate Dei, speculum nitidum, tum cuncta docebis: Nunc liber implicitus, tunc reseratus eris. Tunc sacer electis radius Deitatis alumnis, Tunc quoque iucunda pectora luce replens. Spiritus alme Deus, tunc tu pietatis abundans Rivus perficiens munere corda tuo. Tu divinus amor tunc transformabis amantes; In te tunc aliquis nesciet esse sui. O Deus omnipotens, tu solus in omnibus extans, Civibus electis omnia solus eris. Inde Minerva suam seriem protendit, alumnos Edoctura rudes dextra silere iubet; Principiumque sue sumens rationis ab alto Ac tradens cure dogma peremnis, ait: "O quis iudicii capiet secreta superni? Non est terrigenis hoc bene nosse datum. Non viciis, luteo, fidei nec luce carenti: Nescit ad hoc vulgus scandere mentis hebes. Inspicit hec, cuius mentis caligo dehiscit, Mistica, qui supera luce repletus adest. Causa quidem presens dudum est discussa peritis, Questio nota satis, non dubitata parum: Tam varios rerum cursus vis si qua cohercet, Impigra philosophis querere cura fuit. Hanc nichil antiqui sapientes esse putarunt Omnia fortuito qui docuere regi. At curare Deum summam, non singula rerum, Que magis instructa est altera secta docet: Usque, ferunt, supero est solercia cardine solum Celestis, sine qua vilia queque cadunt. Omnibus his homines adiunxit tercia tantum, Edocuit diva quos ratione regi; Bruta set excludens ac inferiora caduca, Iudicat hec studio non fore digna Dei. Quarta sub equali bona seu mala cuncta locavit Cura, principium fingere pulsa duplex, Ut bona principium bonitatis sola gubernet Primaque ficta mali perpera causa regat. Quinta, videns cure celestis fune ligata Omnia, non aliter posse venire putat: Nil quoque contingens nec libertate potiri Asserit arbitrium, non ad utrumque potens. Sexta sub eterna ratione rigentia cura Brutaque constringit condicione pari: Supplicium brutis ac premia, sive reatum Provisum credens hecque necare nefas, Mentis inops hominum pecus hoc obtusaque sensu Et pecudum cedes par scelus esse tulit. Infecere lares hi nostros dogmate falso Errorisque notas imposuere michi: Hos ego doctrine sincere lacte ducavi Edoctisque meis fel vomuere scholis. Ast alios uber nostrum lactavit alumnos Qui numquam talamos deseruere meos: Imbibiti sanam meliori lacte refundunt Doctrinam: falsi est inviolata lue. Cuncta ferunt subici supreme condita cure Cunctaque celesti sub dicione locant. Diversoque modo sacri partita ducatus Dona putant, rerum nobilitate tenus: Actibus humanis siquidem provisa corona est, Pascua ruricolis bobus amena data. Ad bona conspiciens ea diligit auctor et optat Usque sibi, supero ductaque fonte placent; Ordine set solum prescita nefanda recludit, Non intenta quidem fructificantque Deo. Nam decor effulsit, punito criminis ausu, Iusticie mendam proxima culpa capit. Fine suo numquam pars deficit altior orbis Quo pars inferior sepe carere solet; Dissimilem varia naturam lege gubernat: Illa manet stabilis, suscipit ista vices. Movit at instructos etiam confusio quedam; Hinc malus erigitur qua cadit inde pius: Succedunt etenim felicia vota nefandis Nudaque vix crebro est vita relicta bonis. Successusque caput leti sublime dederunt Illis, hi tristi pulvere sepe iacent. Sepius et probitas rabie calcatur iniqua, Immerite cladis vulnera passa gemit. Hoc secli vates, hoc obstupuere prophete; Eximio plebes hoc cecidere gradu; Ordinis hec recti perversio magna putata, Quondam fortune numina vana dedit. Exlegem pariter casum deduxit in orbem, Causam qui propriam rebus inesse neget. Hinc quoque nonnullis astrorum lege peritis Sidereis visum est motibus ima trahi. Lumine celesti mens raro fungitur egra Et confusa putat, si qua videre nequit. Preventus causa rerum est quarumlibet ortus, Sicut docta mei musa Platonis ait. Nil igitur casu toto contingit in orbe, Causa si casu forsitan acta carent. Multa tamen casu vulgaris opinio credit Facta, mei famuli quod ratione probant. Quod sine contactu finis contingit in esse, Huius revera casus origo fuit: Fenora sic ad opus gradiens repetita reportat, Aurum sic reddunt fossa sepulcra latens. Attamen in causam per se quodcumque recurrit Fortuitum, alterius munere sedis egens; Set magis ad causam primam se colligit unde Venit, qua casus nomine rite caret. Nam ratione carent ad Primum cuncta relata Casus, qui fixo fine carere nequit. Nature ingenium privatur sive voluntas Interdum effectu propositoque suo; Conditor ipse tamen natura celsior omni est, Affectus numquam cuius inanis erit: Non valet obtutus divus velamine falli, Provisum impediens nilque resistit ei. Mens humana tamen nulla virtute coacta Flectitur, ad libitum libera currit opus: Non hanc astra trahunt nec diva scientia cogit, Ipsa sui domina est, imperat ipsa sibi. Conveniunt animi libertas atque superna Fixa acies, miro federe iuncta simul. Sermonis series pelagus cur tendit in altum? Hec veneranda forent, discucienda parum Denique nil fluitat, divina lege ligantur Omnia, quam casus non violare potest. Est nec ab hoc animi libertas libera nexu, Non invita tamen queque cupita petit. Huic nec consilium nec virtus ulla resistit: Presidet hec cunctis, huic quoque cuncta favent. Provida de summa contemplans arce potestas, Intuitu penetrat queque caduca suo: Celesti vigilat cunctorum pectora cura, Cuius subsistunt singula fulta manu. Iugiter ad proprios hec provehit omnia fines Hacve quieta suo singula fine manent. Hec seriem rerum recto moderamine ducit: Numquam diva sinunt res fore lora vagas. Nexibus occultis causarum cuncta cohercent; Lex stabilis firmo fune caduca ligat. Nil et in anfractus ruptis secedit habenis, Ordine set sua vis provida queque ligat: Omnibus hec tribuit proprium diffusa vigorem, Ad se que reduci condita mole trahit. Accipit inde gradum varium distantia rerum, Una sit ut reliqua nobilitate prior. Debita partitur meritis hec dona modestis Discretoque iugo discola colla premit: Alternatque vices, nunc iustis damna ferendo, Munera nunc etiam vilia dando malis. Cum Deus exstiterit nature conditor omnis Et pater, haud genitum negligit auctor opus: Gignitur in partu dilectio prolis amica, Anxia qua sobolis fit memor ipsa parens. Artis opus fabre prodit dulcedine quadam Mente faber, iugi qua fabrefacta fovet: Carmen amore suum vates amplectitur, evo Ne pereat, proprium tradere dogma studens. Sic orbem retinens divina potencia totum, Non prius hunc fecit moxque retraxit opem: Non sinit exhibita specie producta carere Quinve suum foveat plasma vacare nequit. Non loca decurrit, nec sola locata relinquit: Nam base semota fabrica tota ruit. Omnibus hec presens, hec omnibus intima rebus, Cuncta potens stabilit, que stabilita regit; Arte quidem mira produxit Conditor orbem, Arte quidem mira dirigit orbis opus. Nil sine consilii productum lumine summi Perpetuaque Sator facta gubernat ope: Arbitrio recte racionis prodiit ordo Rerum seu sacra machina mente latens". Hec ubi disseruit, paulisper substitit alma, Desiit hicque suum texere dogma silens; Pabula succiso que dum sermone retraxit, Est nova doctrine sollicitata fames. Lumina mox placidi subvexit in ethera vultus Sicque Deo tandem facta Minerva tulit. "Iam libet, Altitonans, orbis describere molem Paucaque virtutis mira referre tue. Hec etenim norunt speculata fovere gementes; His intenta minus saucia corda dolent. Doctior hec etiam fit mens ingressa profunda Doctrineque vacans munera bina refert; Hec inspecta docent fore cure queque superna Subdita, precipiti nullaque sorte geri. Mortales igitur mirentur, Conditor alme, Artis opus, mira quod ratione nitet. Ethera sublimem celatum sidere tendis, Ambiat ut superas exsul habere domos; Institor ut dives, tua sic commercia pandis, Suspiciens veras ut petat emptor opes. Sidera tu rapido cursu deducis in orbem, Hec eadem certo singula calle regens; Consonat armonici concors discordia motus, Altius in solium dum rapis astra tuum. Non dubia superos numeras racione recursus. Nam subicis certis motibus astra suis. Tempore ter deno gressu Saturnus inerti Lustrat bis seno seiuga clara Iovis; Sic tua bimatu diu rutilantia Martis Iugiter, Astripotens, innovat ora manus. Te duce, perficiunt annali grande labore Ethon, Pyroys, Lampus, Eous iter; Hocque Venus spacio longos festina meatus Percurrit, cursor Mercuriusque celer, Mense quidem renovas lunaria cornua, motus Principiumque sui biga rotata petit. Terque duodenis circumfers millibus annis Sublimis spacio sidera fixa poli; At tamen ipsa tua latum virtute diurno Tempore circumdat spera rotunda solum. Diffundis secreta tue virtutis in astra, Sicque tibi melius quam sibi fata damus: Ex te signa queunt seu motus sive figure Sive situs stellas fortificare vagas; At non iura tamen stellarum magna potestas Nature cogit, non animisque iubet. Unde Senis virtus alvo que clausa parentum Contactu ledit membra tenella suo: Pallet enim facies multi presaga doloris, Partibus est cuius pestis amara gelu; Hunc soboli compassa sue natura veretur, Omnis cui gelida est tradita zona Seni. Unde Iovis placidi facies perfusa colore Claro terrigenis omnia leta parit; Obvius est ire Martis reprimitque parentis Seviciam lustrans absidis alta sue: Gaudia fert pacis, compescit prelia, fetus Ipsius humor alit vivificusque calor. Undeque flammigeri vel tanta potentia Martis, Qui solet afflatu bella movere ducum, Exagitat ventos, emittit fulmina terre; Igneus ipse color signa furoris habet: Principibus tristes solet hic efflare cometes, Humida ni lacrimis Cinthia placet eum. Undeque tantarum fecundat semina rerum, Gradivum moderans, Solis amica Venus: Dives luce micat, prebet fomentaque rebus Ipsius ammixtus humiditate calor; Previa festinum Phebi prenunciat ortum, Undis submersum prosequiturque comes. Proximus unde Canis radiis Cillenius undas Nili Titanis solvit in arva comes; Littora non repetunt, nocti nisi iuncta diei Pars fuerit, Libre sole petente sinum: Ipse genus miscet, voces formatque disertas, Deserit anfractus rectius eius iter. Unde decor noctis Phebe rorisque ministra Imperat equoreis emula Solis aquis: Fluxibus alternis eius spiramina miscent Equora; vim corpus percipit omne suam. Auget aquas ortu, quas et deflexa reducit; Dat reliquis proprias mobilis ipsa vices: Humoris fecunda parens rigat ossa medullis, In se plena quidem cetera plena facit. Exesamque sue sic lucis munere Phebem Cuncta dolent, cuius damna repente luunt; Unde novo rutilans predicit Cinthia ventos Ortu, quod species indicat ipsa rubens: Corniculo summo pallens prenunciat imbres, Mensis nimbosum principiumque docet; Hec eadem medio cornu si forte nigrescat, Tunc quoque Pansilenos tempora clara dabit. Lucis privatur soli vicina decore, Cuius in opposito lumine plena micat; Fonte magis quanto resilit splendoris ab ipso, Lucis damna sue tam minus ipsa timet; Etatisque sue circa primordia temptat Claudere Titanis lumina lata sinu. Lumine dotat eam Phebus; parat ipsa rapinam In coitu medio Cinthia calle means; Nudat at hanc tellus Phebeo munere, rectum Solis in opposito si sita pergat iter. Unde pater rerum Titan et fulgor Olimpi, Natureque vigor sidereusque decor, Infima vivificat, lucem communicat astris; Hic oculus mundi, regula certa poli: Ipse planetarum dominus nunc stare meantes, Nunc etiam tardos accelerare iubet. Tramite signiferi medioque preambulat orbis; Deserit ambages circuitusque vagos. Quadriiugos medio ducit ne frigora ledant Aut quoque Phetontis concremet error humum. Hic ubi ab equoreo conscendit littore, nubes Pestiferas radiis pellit ab orbe suis; Tunc etiam vires Titan animalibus auget Cuius descensu debilitata manent. Hic ortu sub nube rubens pronunciat imbres, Cui si pallor inest, turbinis actor erit; Si fulgens medio radios emittat ad austrum, Humida tempestas flamine mixta cadet; Si pallens Titan in nubes occidat atras, Signat quod ventus tum borealis erit. Vique tua gelidas Aries transmittit in oras Arcturi nitidos lumine solis equos; Ascendens roseo curru qui culmina Cancri, Florigeros aperit, flante calore, sinus; Imaque mox repetens messes coquit ignibus ustas Et sucos acidos dulcia vina facit. Mittit ad australes susceptam Libra quadrigam, Immenso recipis quam, Capricorne, gelu. Imbreque fecundo conscendens inde regyrat Ad Pecus et propera sedulitate redit. Tempora temporibus succedunt, tedia vite Ut minuant vicibus sic variata suis; Optime cumque iubes, Opifex, consurgit ab imis Aurore facies plena decore rubens. Tempora seiungens tenebras hec pellit ab orbe, Nunciat et Phebi munera grata prior. Hac qua parte poli vicina minutaque Phebus Candentem gyrum respicit astra paras; Est et stelliferi pars orbis densior illa, Hoc adeo melius lumina sparsa tenet. Vana fides que falsa docet, pars sole quod usta Talia non paciens candeat illa poli: Sive quod astrorum medio concurrat et ignis Lumen cum lucis spera sit ignis inops; Aut quod circumstans sit lumen semita candens, Partem quam celi lumina solis icunt. Hoc quoque si verum, Phebi labente quadriga, Lacteus instabilis circulis orbis erit; Cui tamen est unus tenor, a Chirone regyrat In geminos tendens versus utrumque polum. Sic et ab aereo non hic humore reflexum Lumen continue mobile trames erit. Axe polos figit set cedit inanibus alter, Vertice stans nautis preparat alter iter. Unde procellosus turbo, cum scanderit Arctus, Proximus hanc prohibet longius ire polus. Iussus et Arctophilax numquam glaciale relinquit Plaustrum, circuitus explet et ipse breves. Iste quidem plaustri custos dictusque Bootes: Hec etenim bobus proxima stella micat. Ipse duodenis signum est spectabile stellis; Huius et Arcturum ventre micare ferunt. Iussaque Phenices nautas Cynosura reducit, Visere non alias ambitiosa plagas; Nam vicina polo parvi contenta laboris Non iter a stabili distrahit axe suum. Ensifer unde docet nautas hibernus Orion; Post se venator pertrahit ipse canem: Qualiter exagitat ventis mare, densat in nubes Aera, consurgens grandine ledit humum; Emicat ante Bovis radio vestigia claro, At tempestatem lux tenebrata notat: Lucidiorque suis rutilans cum splendet in armis, Tempora tunc letus leta futura refert. Cum placet, et Pleias consurgit tempore verno Hibernoque cadit, tempus utrumque docens: Ante Bovis genua hec radios Atlantis adustos Roribus ac grato mitigat imbre madens: Ut roseus Phebum maius suscepit, equorum Strata sub igniferis raptibus atque iacet. Fronte Bovis profers Hyades, que lumina pandunt, Cum capit a tetra tempora nocte dies: Orte namque madent et fruges imbribus augent, Impulsuque Senis flamina dira ferunt. Quisve iubet, fervens ut Syrius exserat ignes Estivis medio mensibus orbe rubens? Sique suo fuerit Solis collega meatu, Duplo tunc tellus usta calore gemit". Ut sublime polum descripsit dogma Sophie, Orbis ad inferius postmodo tendit opus. Principium rerum carpit sermonis adorsi Principium verax sicque magistra docet: "Ingenito non illa suo primeva decore Materies caruit, nomine dicta Chaos. Prodiit illa vetus variis concretio formis; Molem discerpunt nullaque bella rudem. Non elementa globo pugnant congesta vetusto; Munera pacifice set pociora manent. Nescia misceri pariter pacata morantur: Non est his ortu vis genitiva novo; Congeries informis adhuc confusaque moles, Postremis formis dum sua membra carent. Hec primis induta suis speciebus anhela Imperfecta manent nec generare queunt. Vana fides perfecta ferens elementa fuisse Mixtaque continue murmure litis agi, Ingenitos ortuque suo sensisse tumultus Ipsa prius, iussu moxque dirempta Dei. Hanc prius e divo produxit pectore molem Divus primeva condicione Sator; Postmodo frigoribus pariter subiecta calori, Humida per partes siccaque facta suas: In varios divulsa situs manet illa deorsum; Hec pars summa petit pars mediumque tenet. Protinus ad partus eius contendit origo Seminibusque novis viscera plena tument: Inde globus mundi, rerum difformis imago, Omne creature profluit inde genus. Ipse tribus digitis appendis pondera terre, Alternis numeris hec elementa ligans: Aer aquis flammas, hec terre nectit at unda; Sicque manent pariter dissona iuncta simul. Stans obtusa gravis tellus contraria flamme est, Distat ab hac solum mobilitate liquor; Estque magis flammis aer conformis, ab ipso Dissidet ulterius qui levitate solo. His nosti mediis, his ultima nexibus orbis, Optime tu solus iungere membra faber. At fuit ethereos ignes subnectere celo Cura tibi, fieret ne rogus ignis homo; Hec regio caros producere nescia fetus, Nulla refert orbi munera prolis inops. Aera sub flammis atris suspendis ut obex Ferventi restet humida zona plage; Diversosque tuo nutu sursum ima vapores Emittunt nubes, aera sicque replent. Nunc strepit ethereus fulgor, nunc cauda cometis Emicat et reges tristia fata pavent: Equora concuciunt nunc venti grandoque messes, Nuncque levis roris funditur imber humo. Aereo siccos fumos quis congerit estu, Fervida ut igniferas fundat ab arce comas? Namque faces latas nunc hastas mittis ab alto Tristeque nunc omen sideris instar habes. Nuncque columna cadit, nunc candidus emicat Assub, Lumine qui geminus nunc quoque stella manet. Iugiter humores gelidam quis tollit ad oram Aeris ut nubes fabricet inde leves? Mitigat igniferos radios fecundaque nimbi Ipsa parens pariter grandinis atque nivis. Quem si forte iubes media consistere zona, Humor nix borea flante fit alba gelu; Qui si Phebeo mixtus fervore calescat, Frigore compresso frigida grando cadet. Grandinis ex fumo genitos in nubibus altis, Ex gelida lapides tunc regione iacis, Cum loca perlustrat rutilus borealia Titan, Constringit sparsus frigora nube calor; Qui quoque si tantum medie conscendant ad oram Zone, versus humum funditur imber agris: Auster enim fervens si tunc spiramina mittat, Nimbus erit, nullo preripiente gelu. Mitigat hic Phebum, sicce telluris hiatus Federat et cogit luxuriare solum. Humor si modicus zone persistat in imo, Vere vel autumno lata pruina riget; At si forte celer modicus transcenderit infra Estum, consistens rore madescit humus. Tempore das rorem nocturno, cuncta virere Qui radiis nitidi solis adusta facit; Quos quoque deseruit fetus infausta volucris, Nutrit: ros, Austro non nisi flante, venit. Arcet serpentis descendens nocte venenum Quamque die faciet nocte nocere minus. Igneus unde vapor, quem densus comprimit humor; Collisis scissa nube coruscat aquis. Arboreos fetus lux hec corrumpit et orbi Ipsa timor toti tonitruique nota. Inde premit frigus nubem, nubesque calorem, Ut sonitu nubes icta calore crepet: Sic etenim venti gravida de nube procellam Extrahis, unde sonus terribilisque fragor; Fructibus hic confert tonitrus pluvialis, at expers Fulguris aut subite lucis et imbris obest. Materies ignita, magis si forte vaporis Terrestris veluti glutine mixta, madet: Exsilit igniti tamquam carbonis ad ima Resplendens gelida nubis ab arce calor; Concremat hicque cadens lucos, succendit et urbes Imbreque descendens cedere nescit aque. Cogitur in lapidem, celi si forte vapori Udi viscosi copia maior inest: Terribilis iaculi, quod nubes excutit, ictus, Et ventus, pariter frigora multa loci. Igne lapis genitus subito descendit ab alto, Impulsus scindit, concremat atque ferit; Vaseque confracto servat (res mira!) liquorem Et cedes eius stigmate sepe caret; Tela quidem iaculi viscosa linquitur ictu, Stat, ne labatur qua prohibente, liquor. Certum nescit iter: nam spiritus obvius ipsi Et nubes motum divariare solent. Nuncia Iunonis vestita coloribus Iris, Arcus unde sui cornua tensa gerit? A nobis adversa tenens convexa, supernum Terrigenis fedus pacis amica refert. Colligit imbriferas sparsasque per aera nubes; Compressis nebulis, ne cadat unda vetat. Ex humore rubor flammanti nunciat, ignem Exundans, quod non vincere possit aqua; Sic viror, ex aqueo procedens nempe vapore, Quod non omnino subiuget ignis aquam; Declivasque poli semper contraria Phebo Lustranti partes e regione micat: Orbis enim medium numquam splendere quadriga Iris solari circumeunte solet. Australes exosa plagas noctisque tenebras, Ni fuerit Phebe lumine plena, fugit. Quis nubes rorare facit pingitque colores Roribus ut triplex fugiat inde color? Nam suprema rubent arcus mediumque colore Est mixtum duplici concavitasque viret; Altior emittit roratio sicca ruborem, Humida proximior fusa virore nitet; Aere set gelido pallens albedo resultat Humentique simul mixtus utroque color. Aera concuciens pelagus terramque, Creator, Quis iubet ut surgat siccus ad alta vapor? Aereo tactus solet hic educere ventos Frigore sicque suas Eolus auget opes. Nunc pestem perflans Septentrio pellit ab Austro Ortam, qui gelido iussus ab axe venit. Circius a dextris comes huic spiramina mittit, Frigoris et cuius grando nivesque genus. A leva gelidis Aquilonem mittit ab oris, Cuspide qui nubes pellit ab orbe suo: Zonam directo pertransit calle nivalem Hic et ab ingenita frigiditate riget. Ver premit ex glacie, solventi sole, vapores, Quos radius gelidi pellit ad antra poli; Turbat et autumnum, cum Phebus deserit Arcton, Virgineas oras egrediente rota. De torrente vocas Austrum regione madentem, Afflatu cuius sicca madescit humus: Sub medio siquidem fervorem contrahit arcu Ut tellus imbres hoc resoluta paret; Involvens nebulas in se motumque reflectit Ut pressas nubes solvat ab imbre graves. Spiritus huic dexter, pelagi qui concitat undas, A leva residet temperiesque Noti. Tu subsolanum Phebi producis ab ortu, Cuius temperies tempora grata facit; Ipsius altitonans dextris Vulturnus adheret, Altera pars Eurum nubiferumque tenet: Quin etiam Zephirum, steriles qui floribus agros Ornat, ab occiduo littore flare iubes. Africus huic dexter, tonitrus et fulmina gignens, A leva Corus cui comes alter adest, Aera clarificans, partes cum perflat Eoas, Occiduo nubes cum flat in orbe facit. Tercia sors ponti, quem firmo littore claudis, Est ne terricolas subruat unda tumens: Ad faciem terre non audet fundere fluctus Thetis, at in proprio gurgite stringit aquas; Undeque telluri non se commiscuit humor, Continuo generi prestet ut ipsa locum. Amphitritis aquas borealis mittis ad Austrum, Pauper ut Arcturi sentiat Auster opes: Littus nempe suum Septentrio plenius auget Qui densum in liquidas aera vertit aquas. Humoris matrix et aque genitiva sub Arcto Pars orbis, locus est proprius illa maris; Littore pressa suo glacialibus exit ab oris Tramite declivo nabilis unda fluens. Non tamen, excipiens fluxus, australe redundat Equor: nam radius fervidus haurit aquas; Hicque per occultos mandat sua dona meatus Oceanus terre, munere ne sit inops. Ipse favens Phebe calcat sua littora, terre Viscera perfundit, flumina sicque fovet: Aera fecundat nebulis ac inde resudant Fontes: nam sparsis imbribus antra madent. Imbres antra petunt, extra quos antra refundunt, Ut sic planicies sicca rigetur aquis. Humoremque gravem conscendere cogit ab imis Inclusus solida concavitate calor, Ebullire facit quem fervor sparsus in orbem Sidereus penetrans infima claustra soli. Algentes etiam dant alta cacumina fontes, Subdita quos ipsis vasta vorago parat: Undas namque suo rupes montana calore Subiectas veluti spongia spissa trahit. Cumque specu magnus latitet thesaurus aquarum, Rupibus ex altis flumina magna fluunt, Principio que tracta suo natura reducit Et pelagus celeri gurgite versa petunt. Nunquam claustra tamen, que semper dona refundunt, Fluxibus assiduis equoris ampla tument: Sugit enim celum, tellus exhaurit et ipsa, In proprio numquam fluctuat unda loco. Omnia qui misces humoris glutine, salsos Ipse Sator nostri condere solus agros; Qui quoque si desint, non reddent antra metalla Nec campi flores et perit omne genus. Arte tua potus effundunt flumina dulces Iugiter et salsos equoris unda vomit: Nam vapor Oceani trahitur terrestris, ab imo Sidereus fundo quem calor urit, aquis; Qui vapor exustus Phebo dispersus in undis Virtutis supere munere salsat aquas. Qui superest humor subtilis in aera fumum A facie reliquum, sole levante, maris Purior exaltat: residet set spissior undis Ut ratibus prestet tutius equor iter. Alter at equoreus semper salsedinis expers Humor, ni rivum salsa spelunca vomat: Sol etenim subtile levans humoris ab alto Aereum miscet, decoquiturque liquor: Indeque digestus mox solvitur imber ab Austro Guttaque iam dulcis faucibus apta cadit. Et vapor imbibitus poris colatur in antris Terreus ut gratas vena refundat aquas; Ac tantum subtile calor sub fonte reclusus, Ventre soli quod adest, dulce refundit aque. Brachia porrexit pelagus ter dena per orbem Divicias terre participatque suas: Hec rate lucrifera crebro sulcantur avari Externasque sibi reddere cogit opes; Hec piscator, edax predator, retia pandens, Assidue repetit grandeque fenus habet; Hec ventis concussa tument regnique minatur Neptunus metas amplificare sui. Pro sceleris mercede datas non commovet undas Solas Asphalti flabilis aura maris: Littoribus demersa suis hec viva remittit Vivaque non gignit, retia nescit inops, Ignoratque rates, valet hec fullonibus unda Mundificare cito, cuius acumen habet. Equoris a fundo purgat vapor inde levatus Sordes, quem propria Cinthia luce trahit: Hic extendit aquas, calcant que littora; pontus Feces emittens estuat atque fetet. Tu liquidis siccam stravisti, summe Creator, Et iacet ima petens pondere mersa suo: Hec postrema loco medio fundata quiescit Et stabilis, motus nescia, sola manet. Ipsa tamen virtute tua concussa potenti Nutat et impulsu flaminis acta tremit. Viscera telluris terrestri nonne vapore Reples ut venter mugiat inde soli? Grandis ab ingenitis <ventis> prodire tumultus Nempe solet, quotiens hic iuga celsa movet: Egrediens vapor ille specus animalia ledit, Lumina dispersus solis et astra facit; Erumpens sonitu celsas subvertit et urbes, Flatu nuncque suo pulvis ad alta volat; Nunc cineres atros lapidesque educit ab Etna Ustos, inflammans interiora soli; Sulphuris ignitis nunc antris exsilit, undas Mortiferas secum tartareasque trahit; Sulphureis aqueisque simul nunc exit ab antris, Sulphureas calidas tuncque refundit aquas; Fundamenta quatit nunc pontica clausus in imo Compos atque fumus diluviumque vomit; Oceani tumidum nunc fundum tollit in altum, Suscipiat montes equor ut inde novos; Quin etiam translata suum nunc insula mutat, Aut perit ingenito vecta vapore, situm; Hic nimium virtute potens qui concutit orbem Fumus et evellens perpete saxa loco. Mollis humus vicina mari perfossa cavernis Aptius incluso flamine pulsa tremit: Terrea non agitat descendens ignis ab alto Viscera nec mundi ficta senecta riget; Intima telluri non lata capedo tremores Adducit iuges igne soluta ruens; Unda nec incluso bullit permixta calori Ut nutent infra terga repulsa soli; Inferior non unda suis arctata tumescens Littoribus terre pondera magna movet. Alget in extremis quinque hec partita per oras; Ente due medie fervidiore tepent. Conveniunt elementa simul quo iussa repente; Hec locus, hanc varia mixtaque prole replent: Ingenio tu nempe tuo sic mixta coequas, Proprius ut dirimat queque creata gradus. Hanc decor arboreus comit, flos gratus odore, Hec pecudumque parens omnia dona refert; Hec quoque thesauri dives concepta refundit Iugiter ex pleno ventre metalla suo. Et gemmas, variis quas tu virtutibus ornas, Quarum celesti munere nulla caret. Ignes unde semel succensus nutrit abestus, Absinthus dudum compar et ipse calet; Parvus et unde lapis, galli susceptus ab alvo Decrepiti, tollit tentus in ore sitim; Solis et abstracto berillo lucida flamma Luci nonne tui muneris exit ope? Hoc accepit idem crystallus, gignere flammas Que pariter novit, reprimit hecque sitim: Uberibus lapis hic attritus melleque mixtus Confert gustatus, pectora lacte replens. Ferraque quis tribuit diamanti nulla timere? Sola set hunc hirci sanguinis unda domat: Sub magnete situs virtutem vincit inertem Ipsius et ferrum ne trahat ipse vetat. Fulget et in flavo tua gracia iaspide: stringit Sanguinis hic fluxum, menstrua vique pari; Provocat et somnum, membris servatque vigorem, Toxica depellit leticiamque parit. In lapidem virtute sua quis congelat unquam Auctor, Ligurium nomine, lincis aquam? Ictericis confert, obstat stomachique dolori, Fluxibus et ventris hic paleasque trahit. Crysoliti species, aliis que discolor horis, Aurea diluculo pulchrior unde micat? Huic tribuis lapidi scabiem curare minuto; Ulceribus medicam ferreque fertur opem; Gestatusque manu febris (res mira!) calorem Mitigat ac flamma leditur hancque timet. Sive quis in stomacho geminos fervente lapillos Congessit celeris nobile munus avis? At Celidonius gratos hominesque disertos, Gemma rubens, Evax ut tulit, esse facit; Et niger humores pravos castigat et iras, Fert Ioseph, et sanat lumina lotus aqua, Quis dedit et viridi coitus horrere Smaragdo Qui se gestantem castificare solet? Lumina conservat, morbos curare caducos Fertur et in causa verba diserta dare. Sapphiro virtus anthraces unde fugare? Et purgat gelida lumina mersus aqua; Utque ferunt, castos reddit frontisque dolorem Et lingue curat, membra vigere facit. Unde vel, Omnipotens, humanas altera carnes Magnetis species, altera ferra trahat? Vim tamen ingentis magnetis pondere parvus Suppositus diamas? Alia tacta ligant. Ferventes immissus aquas, quem Topasis affert, Alterat ingelidas unde repente lapis? Ac epatis vicium vernix splenisque recidit Ex Te quartane fitque medela zemet. Anthraci lapidum vires quis contulit omnes, Qui quoque precipue dira venena fugat? Ipse rudi tandem de limo plasma tulisti, Civibus empireis par ratione vigens: Mente Dei speciem gerit, umbram corpore mortis; Unaque sic superest, altera parsque cadit. Huic fuit excelsis medio contenta sub arcu Aurore regio prima parata iugis; Irriguus locus hic, quo Nili prosilit unda: Est ibi temperies nullaque pestis obest. Grataque culture, spinarum nescia, tellus Plasmatis arboribus consitus hortus erat. Vitiferasque dapes homini dulcesque parasti, Sanctior at sicut est hostia sacra cibus. Iussa salutis ei fudisti lumina vite; Set nec adhuc radios subtrahis, Alme, tuos. Non labor incubuit, divo prefulsit honore, Qui quoque nativa cetera lege regat. Promere quid tantum conor cui cognita menti Mundane ratio condicionis adest? Mirari set adhuc liceat: magnalia laudis Pro modulo reddat debita lingua suo! Tu pie, causa potens, species, perfectio rerum, Tuque suo cogens regula queque gradu, Celicolas proceres perstringens ordine certo, Non sine lege sinis agmina sacra fore. Consilio perfecta tuo mortalibus alto, Debile non modica plasma tuentur ope; Clade pia tetros semper bacchantur in hostes Et, raptis spoliis, horrida castra fugant. Ultima perficiunt summo vicina Hierarche Muneribus, dono que inferiore micant Lumina postremis primi suscepta refundunt Cetus per medios participata choros, Lege sub alterna sibi tradunt dona vicissim Celestes cives: nullus avarus ibi. Ad te mox alacri pernices laude recurrunt Felici reduces Te anxietate petunt. Quam veneranda acies turmas distincta per almas, Perpete mortales sedulitate tuens! Mutua quam mira est effusio luminis almi, Ad centrum felix orbita lata sacrum! Regulat et pecudes tua lex sine lege vagantes Hasque regit ratio que ratione carent; Equore nec vagulus dubio tibi piscis oberrat, Tramite set recto, te duce, carpit iter. Tu cito prescripto cursu spiramina mittis; Devia, quaque voles, aere perget avis. Non cadit aut folium sine te seu pulvere vermis Seu minimi roris gramina gutta fovens; Funditur aut temere indigno tua gratia vasi, Muneris in parvos sorte cadente tui. O fons vive sacre lucis, bonitatis origo, Principium vite, gloria, vita, quies! Tu speculum mentis caste splendore suavi Lustras, irradians omnia labe cares. Gurgite largifluo semper tua vena resudat; Que stabili retines ordine, cuncta foves. Tu sator et custos, tu fructus terminus idem, Ad finem certa qui sata lege vehis. Semen et ingenium, votum, dispersa creatis Ad te suspiciunt et tua dona manent. Non generis series, nil artis nilque beatum, Celica ni virtus infima nostra iuvet: Semen et arescet sparsum sine germine rebus, Celestis roris ni foveatur ope; Ars, utcumque sagax, omnino redditur omnis Infima, ni fuerit lumine docta tuo. Nullaque propositum felici fine voluntas Pervenit ad bravium, te retrahente manum". Hec ait et cessit, pariat ne tedia sermo Cordaque ne ratio continuata gravet. Dixerat: hecque avida suscepit mente recondens Virtutis magne dogmata vera gemens. Non modicum morbi dempsit doctrina salubris, Iuxta nature non operata modum. Tarda quidem vocis docte molimina nescit Vis; avidis subito magna referre solet. Non ars languori tam plene saga medetur; Non eger medicam tam cito sentit opem. Surrectis oculis mox pendet ab ore Sophie Nec iam sic lacrimis ora rigata madent; Evigilant tristi dudum suppressa sopore Lumina, mens vires letificata capit. Torrida doctrine sacre rigat ossa medulla; Infusus reficit saucia membra vigor. Letior interea gratas prorumpit in odas; Carmina devotus (nec mora) digna refert. "Optima doctorum dotrix, preclara Sophia, Omnibus es vatum sola magistra scholis. Te super evectam superis felice volatu Condita divino non latuere sinu. Sensibus humanis nimio semota nitore Ingrederis: nam sunt abdita clara tibi. Pura acie rerum rationes inspicis altas, Materie immixtas, simplicitate tua. Mystica nature subtili indagine rimans Vera doces animos ingeniosa rudes. Est occulta tibi complexio cognita rerum: Omnis noticiam proprietatis habes. Non lapides celant virtutem aut ligna latentem, Non pecudes: pandunt vim tibi cuncta suam. Vultum perficiunt informis mentis utrumque Iusticie ac lucis munera bina tue. Ingenuis animos tu grandis moribus ornas, Luminis hos radio letificasque tui. Visu sidereos cursus scrutaris acuto, Quos tua perstringit regula certa vagos. Fune tibi certo latum metiris et orbem, Alta poli pariter sive profunda maris. Est tibi perplexi numeri proporcio nota, Artis es harmonice iungere docta sonos. Plurima diva tuos dulcedo nutrit alumnos: Pauca vacans laribus novit amara tuis. Eximia est superans alias sincera voluptas Quam tribuis largo gurgite fusa piis. Nil secum adversi patitur seiuncta dolori: Purior admixtum non habet unde gemat. At terrenus amor nimia sub mole laborat: Sordida criminibus pena cupido sibi est. Infeste removes fortune tedia: non hec Sensit presidio mens comitata tuo. Mens nequit everti, doctrine infusa sapore: Turbine stat solio fixa ruente suo. Non equidem sapiens alienis exulat herens Quem nequeunt propria pellere damna domo. Intrepidus casus contemnens tutus ubique est: Huic patria est magni fabrica tota globi. Vox tua quam dulcis, prudens, quam lingua diserta! Sermonis ratio quam speciosa tui! Est tua quam multo facundia picta colore; Attamen est veri compta decore magis. Ponderis o quantum minuit, quam dulce suadet! Grandia quamque movens commoda iusta iubet. Humanos cohibent prolapsus iussa tuarum Legum ne preceps seva libido ferat. Sceptra tuis parent regalia legibus almis; Rex tua contemnens iura tyramnus erit. Qui non iure cupit dominari, iura tyramnum Hunc statuunt, regimen qui sine iure petit. Quam recte censura tui diiudicat omnes Iudicii, iusta iurgia falce secans. Nunc mea succumbens digne querimonia cadit Causaque non aliquo robore fulta perit. Fortunam siquidem frustra nec rite citatam Nullius fateor criminis esse ream. Quis tanto fulgore micat virtutis amicus Ut meritis non sit debita pena suis? Ante aciem maculis velantur sidera tetris Iudicis et mundus sorde volutus homo est. Quam bene culpa suo premitur patrata reatu! Ex merito veniens pena dolenda minus. Sunt homini lacrimis veris peccata gemenda; Mentis non rerum flenda ruina foret. Quam felix cedes que feda piacula purgat! Quam patiente medens corde ferenda manus! Calce petens iaculum stimulatus leditur: ausus Ultio stulta refert plurima damna sui. Flamine profluxit tumido nimiumque procaci; Faucibus insonuit stulta querela meis. Cura viget certe supremo pectore rerum; Immemor et parvi plasmatis esse nequit. Sedulitas supere pietatis nota fideli est: Firmiter huic heret intemerata fides. Credita devotos affectus nutrit et auget, Nubila perfundit lumine corda sacro. Virtutum fecunda parens bonitatis amica est; Fluctibus in mediis ancora firma satis. Undique cum sevit turbo, nil restat agendum Quam divina oculos figere mentis ope. Naufragus acceleret portum, fervente procella: Celestis cure corque fidele sinum. Turbinis a facie divas reclusas sub alas Mens felix, quarum tegmine tuta manet. Si placet ergo, patris summi clementia cedat: En ego, dimoto murmure, dorsa parans. Cumque libet, fervor divinus rore madescat Ut torrem flamma iam leviore cremet". Ultima sermonem claudens oratio prompsit Has querulo celum suspiciente, preces. "Obsecro, summe Deus, peccatis parce gementis! Expiet errores tanta ruina meos! Aruit excisi subito nunc gloria floris; Nunc simul intereat: prosperitate scelus! Alme pater, solum nec me sub mole relinquas: Munere membra tuo lassa labore fove! Auxilio deserta tuo robusta gigantum Cervix sub modico pondere curva tremit. Insuper a leso vesanum pelle furorem, Exurant ire ne mea corda faces! Muniat effetos artus patientia, scuto Forti contusum protegat ipsa latus. Iam tua suspendat, mitissime, dextra flagellum; Perfundas oleo vulnera facta pio! Iam, bone, tolle moras, faciem converte benignam; Pressuris pietas provida, pone modum! Alme parens, citius solio dimitte superno Munera terricolis pacis amena tue! O pie, seviciam rapidam compesce potentum Oraque iam freno tunde proterva tuo! Nam male venantes civilia bella tyramni Proventus faciunt publica damna suos. Iam tua divino plebs fonte ditata quiescat; Persolvat cultus sedula vota tui! Turbine sedato, famulatum reddat honoris; Devote vigeat latria pacis ope! Felix pax hominum studiis intenta supernis! Felix obsequiis dedita cura sacris!" Siste gradum iam, Musa, novo sudata labore Lintreque suscepta, littore vela legas. Parcito sermoni, dolor hac non tollitur arte; Sola nec auxilium verba parare queunt. Non opus est gemitu cum prelia dura geruntur: Concupiunt fortem fortia bella manum. Uberibus sacris sugas innixa vigorem: Sufficiens miseris inde medela datur. Nam natura boni doctrix docet insita, divam Sollicita paciens ut prece querat opem. Urbs illi lombarda dedit metropolis ortum: Ipsum doctorum fovit et ordo sacer, Qui presens exegit opus; sit gloria summe Luci que radios exhibet usque suos! Si rude quid pandit liber hic, hoc vatis; at alti Numinis est, doctum pagina si quid habet. Auctoris lateat nomen, mercede favoris Concepta: fastum non petit iste liber.