CroALa, 2024-05-22+02:00. Nodus POLIZIAN.ilia-04.xml in collectione pdill0.
Functio nominatur: /documentum/pdill0/POLIZIAN.ilia-04.xml.
ad Laurentium Medicem
Atque hic Tydidae vires animumque Minerva Sufficit, in cunctis celebrem quo redderet illum Argolicis, clarumque viro accumularet honorem. Ardet inexpletum galea clypeoque coruscat Ignis agens flammas, aestivi sideris instar, Cum redit oceano lotum rutiloque novatum Fulgurat ore iubar; sic igneus emicat ardor In capite inque humeris iuvenis, quem bellica Pallas Conciet in medios hostes, qua plurima densos Arctat turba globos. Erat intra Pergama quidam Iliaca de gente Dares, ditissimus agri, Vulcani purus vates, cui pignora bina Phegeus Idaeusque aderant fera bella tenentes. Hi iuveni infestas torserunt aequore habenas Subvecti biiugo curru; pedes obviat illis Tydides: sed cum vicina in proelia ventum est, Continuo Phegeus abducta missile dextra Contorquet, supraque humerum fugit irrita laevum Cuspis et illaesum praetervolat; ille repente Arduus assurgit contra, nec inane lacerto Effugit iaculum, geminas interque mamillas Traiicit, atque rotis moribundum exturbat ab altis. Illicet Idaeus pulchro vestigia curru Demittit, neque enim caeso persistere fratre Est ausus; non ille quidem exitialia saevae Vulnera vitasset dextrae, sed Mulciber ipsum, Longaevi sortem miserans genitoris acerbam, Nocte operit danaisque ereptum vendicat armis. Protinus abductos fratrum tydeia proles Pellit equos, sociisque ad celsas ducere puppes Imperat. At postquam natos videre Daretis Magnanimi Troes, saeva hunc excedere pugna, Illum autem vacuos iuxta procumbere currus, Extemplo turbati animi. Tum lumine glauco Insignis Pallas Gradivum in bella furentem Apprenditque manu, verbisque e pectore fusis Alloquitur: Mavors, Mavors homicida, cruentae Iniector cladis, subvertens moenia bello, Num conferre manum Teucros Danaosque sinemus, Dum pater alterutris det Iupiter altus honorem, Cedemusque acie, Iovis et vitabimus iram? Talibus increpitat Pallas medioque furentem Gradivum educit bello, ripisque Scamandri Constituit. Mox terga Phryges vertere, suumque Quique virum danai straverunt aequore reges. Primus Alizonum ductorem magnus Atrides Assurgens Odion curru deturbat inerti; Intra humeros scapulas tereti transverberat hasta, Atque altum tota metitur cuspide pectus: Procumbit lata porrectus in arva ruina, Et percussa gemit tellus ingentibus armis. Idomeneus Phaestum, Bori de sanguine cretum Maeonis, excepit, quem Tarnes arva feracis Nutrierant: dumque is currum conscendit equosque, Idomeneus humerum transmisit cuspide laevum; Corruit ille rotis stygia circumdatus umbra, Exuviasque viri cretes rapuere ministri. At minor Atrides volitante Scamandrion hasta Occupat innixus, Strophio genitore creatum, Venatu celebrem, quem quondam laeta sagittis Edocuit Diana feras, quas montibus altis Nutrit silva virens, ferro stravisse volucri: Tum vero haud favit misero pharetrata Diana, Nec studium abducto pellendi spicula nervo, Unde ingens tulit ante decus; sed fortis Atrides In medias scapulas fugientis condidit hastam; Ille ruit pronus, sonitum super arma dedere. Meriones Phereclum mactat de sanguine natum Tectonis harmonidae, manibus varia omnia norat Qui fabricare suis, unum quem maxima Pallas Praecipuo dignata virum dilexit amore. Ille et Alexandro puppes aequarat in undis, Principium infaustum, quae cunctis illico Teucris Quaeque sibi ingentem cumulum invexere malorum; Namque animo ignarus non divum oracla tenebat. Ergo hunc Meriones fugientem protinus hasta Induit, ac dextrum clunem perrumpit, et osse Sub duro insertat telum, mediamque penetrat Vessicam, et fixam transmittit cuspide pubem: Succiduo ruit ille genu, terraeque volutus Dat gemitum, effusos tenebris mors implicat artus. Pedaeum ferit inde Meges Antenore cretum, Qui nothus est partu fusus, sed dia Theano Gratificata viro cari sibi pignoris instar Ingenue eduxit: dumque is se proripit hosti, Cominus accurrens pressa ferit occiput hasta Phylides, rapidoque adversos turbine dentes Sub linguam extemplo transverberat aerea cuspis; Corruit ille solo moriens, gelidumque momordit Mucronem teli. Post haec Hypsenora divum Impetit Eurypylus, sobolem Dolopione cretam, Quem populus miro semper celebrarat honore, Ceu supera de sede deum; namque ille Scamandri Sacricola extiterat: fugientem Eumone natus Consequitur strictumque viro rotat impiger ensem, Et ferit insurgens humero qua brachia lenti Adnectunt nervi, validamque obnixus aheno Abradit mucrone manum; cadit aequore aperto Sanguinolenta manus, turbataque lumina letum Purpureum invadit durique potentia fati. Talia victores edebant funera campis. At non Tydiden utro se ex agmine ferret Dignosses, Teucrosne inter Danaosne cieret Proelia: desaevit campo. Ceu spumeus amnis Obicibus ruptis violento gurgite fertur, Quem neque praeductae moles neque septa furentem Frondea quae dumis obeunt vineta coercent; Improvisus adest, cum pleno Iuppiter alveo Torsit aquosam hiemem; tum late viribus aucta Dat stragem insurgens operumque agit unda ruinam: Sic diomedeo phrygiae terrore phalanges Palantes fugiunt; multisque e millibus, acri Aspirare viro propioremque addere martem, Haud ausum cuiquam. Quem postquam strage furentem Pandarus inque fugam vidit densa agmina dantem, Lunavit manibus sinuosum fortiter arcum: Tum micuit certas cuspis librata per auras, Perrupitque humeri qua surgunt concava dextri Tegmina, traiectoque rubens apparuit armo; Protinus irriguo foedatur sanguine thorax. Atque hic successu exultans ita Pandarus infit Vociferans: Nunc, nunc, Teucri, consurgite in hostem; Saucius est Danaum primus, nec cuspidis ictum Iam tolerare diu poterit lucemque relinquet, Ni frustra a Lycia venientem hortatus Apollo est. Talia iactabat. Sed tristia vulnera teli Haud domuere virum; gradibusque ex hoste receptis, Substitit ante leves currus rapidosque iugales. Hic Sthenelum affatus: Curru demittere ab alto, O Capaneiade, dixit, teretemque sagittam Erue mi ex humero. Nihil is cunctatus, et alto Demissus curru saltum dedit ocius arvis; Et prope consistens intortum vulnere telum Extulit, ac tunicis cruor insultavit ahenis. Tum iuvenis, supera aspectans convexa, precatur: Indomita aegiferi proles suprema Tonantis, Exaudi, siquando mihi siquando parenti Praesidio mitis per martia bella fuisti. Nunc ades, o Palla, nunc hostem insternere campo Annue et aggesta porrectum extendere arena, Qui fixit me praeventum et data vulnera iactat, Quique negat dudum visurum lumina solis. Audiit orantem Pallas; tum pondera membris Abstulit, atque auxit manibus pedibusque vigorem Cominus assistens, fuditque volantia verba: Nunc aude, atque hosti victricem consere dextram: Pectore namque tuo vires roburque parentis Impavidum ingessi, quo quondam efferbuit ingens Tydeus; atque omnem quae dudum obducta tuenti Mortales visus hebetabat turbida nubes Eripui ex oculis, quo sit tibi lumine promptum Purgata iam in luce hominem spectare deumque. Hic si forte deum quisquam in certamine tecum Tentet inire manum, tu ne fer proelia contra Caelicolas alios; at si Venus aurea certet Conserere arma tibi, tum cuspide fortis ahena Fige deam. Dixit; tenuesque evasit in auras. Nec mora; ab integro iuvenis calidonius hostes Arietat in primos, saevaque infensior ira Mavortem instaurat; quamquam ille ardebat et ante Irruere in Teucros, tum vero inmania membra Ter tantus gliscens subiit vigor. Utque leonem Saltantem in caulas, stragem exitiumque ferentem Lanigeris ovibus, summa tenus attigit hasta Cum leviter pastor laesoque in pectore vires Succendit, nec deinde ardenti ire obvius hosti Sustinet; ille furens acri ruit impete, et altis Grassatur stabulis victor; trepidantque fugato Deserti pastore greges, coeuntque vicissim Attonitae pecudes et commiscentur in unum, Donec pulsa fames, saltuque obstrusa relinquit Septa leo: similis vestigia concita ductor Infert qua medius pugnae rotat agmina vertex. Et primum Astynoon, primum se se obtulit ille, Decutit, ac populi pastorem Hypenora, campo: Illius adversam super irruit hasta mamillam; Huic humeri clavem destrictus cominus ensis Discrevit, colloque humerum tergoque diremit. Hos ubi destituit, Polydon Abantaque fundit, Quos luci Eurydamas genuit vaga somnia doctus Coniectare senex, at saeva in proelia missis Somnia non cecinit natis; sed martius ambos Tydides pariter vita spoliavit et armis. Iamque petit Xanthumque Theonaque Phaenope cretos, Quos pater effoetae domitus torpore senectae Edidit: hi tantum fuerant quos ille peculi Linqueret heredes, sed et his calydonius heros Ense animum eripuit, gemitum moestasque parenti Destituens lacrimas; neque enim discrimine pugnae Excepit reduces, possessaque iugera late Praefecti orborum fisco viduata dicarunt. Tum duo priamidas dat Echaemonaque Chromiumque Germanos leto, quos idem sustulit axis: Utque armenta leo sylvis errantia nactus Aut vitulae aut vaccae perfringit guttura morsu, Sic miseros fratres biga detrusit ab alta Tydides, vitaque ambos spoliavit et armis; At socii ad naves captos pepulere iugales. Quem postquam Aeneas videt alta in strage tremendum, Perque virum bellantum acies perque horrida tela Rumpit iter; campoque ferens vaga lumina circum, Perlustratque duces, sobolemque Lycaonis acrem Pandaron offendit, dictisque irritat in hostem: Pandare, ubi est arcus tibi nunc? Ubi spicula? Ubi illa Gloria bellandi, qua te iam nemo lacessat Dardanidum, nemo in Lyciis se praeferat arvis? Eia age, tende Iovi palmas, cornuque reducta In iuvenis corpus celeres molire sagittas Qui nos infestat violentus, et agmina Troum Demetit, ac iuvenes tot fortia pectora leto Devolvit. Phrygibusne aliquis succensuit olim Propter sacra Deus? Namque est gravis ira Deorum. Talibus Aeneas. Contra sic Pandarus orsus: Aenea, armigerum vir consultissime Troum, Hunc ego Tydidae assimilo, clypeumque iubasque Et galeam agnosco, rapidos quoque cerno iugales. Quem vero appello Diomedem, hominemne deumne Esse putem dubito. Neque enim sine numine divum Tantus in arma furit; sed quidam proximus haeret Coelicolum, nebulaeque humeris obduxit amictum. Ille extrusa meo detorsit spicula nervo Frustratusque ictum est: humero iam vulnera dextro Ingessi, praeterque cavum thoracis adegi, Censebamque aura functum demittier Orco; Nec tamen edomui. Certe est haec ira deorum. Quos vero ascendam currus rapidique iugales Haud mihi sunt praesto. Laribus sunt nempe paternis Compactae undenae bigae novitate decorae, Quas varii picto sternunt velamine pepli, Cornipedesque trahunt biiuges, qui candida mandunt Hordea nunc stabulis alvumque siligine complent. Saepe pater suasit praesignis marte Lycaon, Proelia cum peterem, currus conscendere equosque; Nunc repeto infelix monitus quos ante refelli: Namque ego dum metuo, ne clausis aggere Teucris Pabula deficerent nostros consumpta iugales Assuetos tolerare famem praesepibus altis, Indulsisse illis statui, tectisque reliqui; Et pedes huc arcu fretus pharetraque tetendi, Haudquaquam auxilio nobis usuve futuris. Iamque ego primores Danaum Menelaon et ipsum Vulnere Tydiden petii, excudique cruorem, Ac mage succendi. Nimirum adversa fuerunt Fata mihi nimium, quo primum tempore fixo Pendentes clavo detraxi concitus arcus, Iliacasque arces adii, Teucrumque secutus Militiam hectoreae suggessi gaudia menti. Si vero reditu potiar, si lumine cernam Uxorem patriamque domum testudine tutam, Demetat hostilis caput hoc mihi protinus ensis Ni frangam hosce arcus manibus flammisque cremabo Succensis, qui me nequicquam in bella sequuntur. Finierat. Phrygius contra sic excipit heros: Parce queri, cedent eventu cuncta sinistro, Ni simul infestos impacti turbine pugnae Flectimus alipedes, iuvenemque lacessimus armis. Quare age, et in nostrum vestigia subiice currum, Ut videas quanta biiuges per aperta procella Huc illuc rapidi fugiant rapidique sequantur. Hi nos intra urbem referent, si Iupiter acrem Tydiden iterum pugnae cumulabit honore. Nunc age, flagra manu contractaque corripe lora, Ast ego cornipedes scandam martemque capessam; Aut tu certa armis, ego fraena sonantia flectam. Tantum effatus. Ad haec lycius ita Pandarus infit: Ipse quidem, Aenea, fraenos molire tuorum Quadrupedum; pandi versabunt pondera currus Sub solito rectore magis: ne si dare rursus Cogamur terga effugio, eluctantia quassent Colla feri, trepidique fuga retinacula vincant, Neve tuum optantes sonitum denso agmine nolint Exportare equites; tum vero aetolius heros Deturbet leto implicitos, abigatque fugaces In castra alipedes. Sed iam biiugesque rotasque Impinge adversus; ego saevum fortiter hostem Excipiam infesti venientem cuspide teli. Ut fatus, picto subvectant corpora curru, In iuvenemque avidi volucres pepulere iugales. Quos ubi prospexit Sthenelus capaneia proles, Tydiden pavido compellat protinus ore: Tydide Diomede, animo gratissime nostro, En geminos tueor qui te in certamina poscunt Belligeros iuvenes, arcu confligere suetum Pandaron egregia genuit quem stirpe Lycaon, Aeneamque simul quem dardanio Anchisae Alma Venus peperit. Sed versis, eia age, fraenis Cedamus, neque te in densas ita coniice turmas, Eripiat ne dulcem animam tibi dardanus ensis. Illum torva tuens Diomedes talibus orsus: Ne frustra ardentem pugna praevertere dictis Sollicita mentem; fuga nulla e turbine martis Degenerem arguerit; sunt et nunc fortia nobis Pectora visque animi. Quin hos haud scandere tendo Cornipedes, contraque ambos pedes invehar hostes; Ipsa metum longe, manifesto in lumine, Pallas Reppulit. At si fors pedibus diffugerit alter, Haud ambo evadent. Memori tu nunc animo hauri: Si consulta mihi iuvenum tritonia Pallas Amborum illato dederit de funere laudem, Continuo ardentes properans cohibeto iugales, Et versato manu fraenos, stimulisque citato Aeneae alipedes inque agmina pellito Graium, Illorum de gente satos quos Iupiter alta Voce potens pretium tribuit Ganymedis adempti Iliaco Troi; cunctos virtute praeibant Quos aurora rubens solisque alta orbita lustrat. His vero Anchises clam Laomedonte fugaces Supposuit mox pastor equas, sexque inde recepit Semine ab aethereo stirpem furatus equinam: Quatuor ipse quidem plena ad praesepia nutrit; At geminos dedit Aeneae vestigia campo Incita ferre bonos. Quos si rapuisse licebit, Conserti egregium belli referemus honorem. Talia colato memorant sermone vicissim. Iamque hostis biiugis subvecti cominus adsunt, Tydidenque prior compellans Pandarus infit: Magnanime ac prudens clari sate sanguine Tydei, Haud dudum intorta domui tua membra sagitta, Iamque gravi experiar praefixum cuspide telum. Sic ait, atque manu vibrans teretem iacit hastam Arduus; illa viam clypei molita per oras, Squamigeram pulsu destringit tegmen aheno. Tum simul haec patulo proclamat Pandarus ore: Traieci penitus ventrem; mihi gloria tanti Per gentes ierit leti laudesque ferentur. Ille ait: Errasti, nullo discrimine cuspis Incubuit; sed non ego vos absistere pugna Perpetiar, validis dum caesus viribus alter Exsatiet gladium mananti sanguine nostrum. Haec ait; et iaculum intorquet, quod bellica Pallas Direxit, propterque oculum sub naribus egit Transque albos pepulit dentes, memor inde tenoris Hasta sui linguam secuit radicitus imam, Sanguineasque gravi perrupit turbine fauces. Corruit ille rotis praeceps, gemituque resultat Discolor aere rigens tunica, ingentique fragore Expavere feri; tum vero animusque vigorque Solvitur exanimi. Clypeo dehinc saevus et hasta Desilit Aeneas, veritus ne exsangue cadaver Eripiant Danai, caesoque assistit amico, Ceu leo magnanimus, parmaque hastaque iacentem Protegit, atque ardens venientes sternere campo Infremit horrendum. Tum saxum sustulit ingens Tydides, molem immanem, quam nec duo ferrent Qualia nunc hominum producit corpora tellus: Ipse quatit facile, et toto mox sanguine nixus Vicinam femori labefactat caute cruenta Vertebram implexi qua nexus vertitur ossis, Hanc cotylam appellant; cotylam confringit et ambos Disrumpit nervos ac pellem dissicit ictu Saxum immane gravi. Tum vero cernuus heros Poplite succiduo ruit arvo, et robore dextrae Nixus humo pendet, noxque obvia lumina claudit. Tum vero et tenues vitam exhalasset in auras Rex hominum Aeneas, ni tanta pericula nosset Alma Venus magno Iove nata; hunc ipsa bubulco Anchisae ediderat; niveis quae offusa lacertis Implicuit caram sobolem, duplicataque pepli Tegmina fulgentis super intulit ut foret actis Valli instar iaculis, nec quisquam ex agmine Graium Pectora traiiceret vitamque hauriret ab hoste. Illa quidem natum bello ex ardente ferebat. At non magnanimi Diomedis iussa fideli Exciderant Sthenelo. Tortisque obversus habenis Inde suos biiuges belli de fluctibus actos Constituit; paribusque iubis colla alta comantes Aeneae conscendit equos, pepulitque flagello Intra acies Danaum: tum grato iussit amico Deipylo (hunc cunctis iuvenem ex aequalibus unum, Quod sibi fidus erat, magno afficiebat honore), In castra avertisse feros; iterumque iugales Ipse suos scandit., facilesque retorquet habenas, Tydidenque petens celeri rapit aequora curru. Ille autem infesto fugientem Cyprida saevus Aere sequebatur; puro nam lumine norat Degenerem esse deam, numerum nec inire dearum Quae fera bella regunt campis aciesque virorum Praecipitant pugnae, non qualis bellica Pallas, Impia non urbes qualis populatur Enyo. Hanc ubi per medium turbae per tela per hostes Sectatus dudum iam tandem urgebat, acutae Cuspidis intendit violentam turbidus hastam Tydeos egregii natus, saltuque levatus Extremam petit aere manum fulgente sinistram; Ambrosiamque deae pallam, quam molliter ipsae Texuerant Charites, tenerumque interritus hasta Infodit corpus extremae in limite palmae. Ambrosius micat inde cruor, quem nomine certo Ichora appellant, qualis solet esse deorum Coelicolum: neque enim crustis cerealibus illi Vescuntur coelo, nec fervida vina propinant; Sunt itaque exsangues, immortalesque vocantur. Eiulat alma Venus, foedoque e vulnere tardum Sistit humi natum: simul illum Phoebus Apollo Nube cava obtexit, ne quisquam ex agmine Graium Transigeret pectus vitamque hauriret ab hoste. Protinus infensa Diomedes voce dolenti Inclamat divae: Belli, Iove nata, tumultus Effuge. Non teneras satis est fraudare puellas? At si te rursus miscentem proelia campo Offendam, faxo metues ubicumque vel ipsum Ad pavidas belli nomen tibi venerit aures. Sic ait. Illa obiter luget; torquebat acerbe Plaga cruenta deam; quam densa extra agmina praepes Comprensam educit par vento cursibus Iris, Peste gravem saeva; formosos decolor artus Infecit livor. Tum laeva in parte sedentem Gradivum offendunt, porrectae cuspidis hastam Cornipedesque cava celeres caligine septum. Tum dea procumbit duplicato poplite, et acres Poscit equos supplex mandentes dentibus aurum. Care, inquit, frater, si te mea cura remordet, Da, rogo, cornipedes, ut celsi culmen Olympi Sidereasque domos repetam; nam vulnere acerbo Torqueor infandum, quo me mortalis iniqua Tydides laesit dextra, qui ferre parenti Audebit iam bella Iovi et concurrere in armis. Dixerat. Auratis fulgentes tradit habenis Continuo Gradivus equos; tum diva volucres Subnixa in currus animum moerore fatigat: Una Iris vehitur, fraenisque operata regendis Instigat biiuges flagris; avidique volarunt Aera per liquidum, celsique ad culmen Olympi Coelicolumque domos pennis fugere citatis. Hic tum pressit equos par vento cursibus Iris, Disiunxitque rotis, et dulcis gramine pavit Ambrosiae. Sed enim matris Venus alma Diones Labitur in genua; at gnatam dea mollibus ulnis Implicat, atque manu permulcens nomine blande Compellat, placidaque affatur voce dolentem: Cui tantum de te licuit, mea nata, deorum, Ceu tibi sit studium violenta capessere bella? Tum Venus haec contra: Diomedis dextra superbi Tydidae incussit vulnus, quod turbine belli Eriperem Aeneam dulcissima pignora nostrum, Quae mihi cunctorum est longe carissima proles. Nec iam adeo in Grais bellum Phrygibusve geretur, Iam Superos ipsos Danai in fera bella lacessunt. Sic Venus; et Veneri contra sic orsa Dione: Perfer et immitem tolera, mea nata, dolorem, Multi etenim superum coeli quos sustinet axis Mortali infandos opera excepere labores. Ipse quidem Mavors Oti validique Ephialtis Passus aloeidum manicas atque aspera quondam est Vincula; dumque micans radiis recidiva resumptis Ter deciesque polo repararet cornua Phoebe, Aerata inclusus stetit et devinctus in olla: Atque avidum stragis numen periisset ibidem; Sed nivea effulgens forma Eeriboea noverca Mercurium admonuit, qui furtim carcere tetro Iam domitum angusta subtraxit compede Martem. Quin etiam Iuno regina tricuspide telo Amphitryoniadae dextram violata mamillam est, Corripuitque deam dolor inmedicabilis ictu. Mox Erebi in portis et manes inter opacos Pennigera aeternum cruciarunt spicula Ditem, Herculis aegifero geniti Iove concita nervo: Ille autem in magni se sustulit atria coeli Multa dolens telo graviter transfixus acerbo, Nam forti detrusa humero letalis arundo Vexabat misere; tandemque salubribus illum Paeeon succis fovit mitique veneno: Sic fati immunis nec sorti obnoxius atrae, Evasit sospes conducto vulnere Pluton. Ille quidem infelix, qui, turpi ingentia probro Gesta notans, superos violento perculit arcu! Sic in te glauco praesignis lumine Pallas Perpulit hunc: nescitque amens tydeius heros, Qui superis certet, viridi procumbere in aevo; Non illum insani reducem discrimine Martis Stare rudes circum natos, genibusque supinis Lascivire patris laeti, blandoque parentem Compellare sono. Caveat mox viribus audax Tydides, nequis secum praestantior armis Dimicet; ac dulci tandem viduata marito Sopitos miseri sonitu plangoris amicos Aegialaea suos strato excitet Adrastine, Atque virum populi summum deploret achivi. Sic ait, et manibus fluidum de vulnere natae Ichora abstersit; tactu medicata coibat Laesa manus, mites tactu evasere dolores. Haec dum Iuno simul laete Pallasque tuentur, Ante Iovem exultant, Venerique illudere certant. Ac prior orsa loqui coram sic caesia Pallas: Iupiter o genitor, numquid mea protinus aegre Dicta feres? Dum fors danaas Cytherea puellas Pellicit ut Teucros patrio procul orbe sequantur, Harum unam pulchra defensam pectora palla Attigit, atque manum fibula perstrinxit acuta. Subrisit dictis hominum pater atque deorum; Tum Venerem accersit, placidaque ita voce profatur: Non tibi debentur pugnae, mea nata, labores, Te decet unanimes thalamis coniungere amantes; Bella furens agitet Mavors atque innuba Pallas. Dumque haec alterno memorant sermone vicissim, In phrygium furit Aeneam calydonius heros; Et licet obductum phoebea agnosceret umbra, Stat conferre deo pugnam, stat mittere ad umbras Aeneam, spoliisque artus incingere opimis. Ter conatus ibi mucrone abscindere nubem Persultans pedibus campum, ter magnus Apollo Reppulit adversi clypeum, iuvenemque retorsit; Iamque iterum par ille deo se sustulit arvis, Cum sic horrendum intonuit pharetratus Apollo: Cedito, Tydide, et superis certare caveto Consiliis; neque enim par divum morte carentum Est genus, atque hominum terrae qui summa peragrant. Haec Deus. Ille gradu paulum cedente regressus, Ocius arcigeri devitat Apollinis iram. Tum iuvenem ereptum tenui discrimine leti Prgameis infert laribus sublimis, ubi illi Templum erat; hic Phoebe gravida succinta pharetra, Hic Latona ducem consolanturque foventque Invectum longis penetralibus. Ipse repente Arcitenens tenuem effingit sine viribus umbram In faciem Aeneae, simulatisque instruit armis: Quam circum obnixi Troes Danaumque phalanges Certatim alterni confligunt turbine martis; Aeratosque orbes taurino tergore amictos, Pectoribus tectis, et scuta volantia tundunt. Mox Deus arcitenens Gradivum in bella furentem Increpitat: Mavors, Mavors homicida, cruentae Iniector cladis, subvertens moenia bello, Nonne hunc Tydiden pugna prohibebis iniqua, Qui ferus in magnum iam stringeret arma Tonantem? Iam Veneri extremam temeravit cuspide palmam, Et mihimet tandem congressus daemonis instar. Dixit, pergameaque levis super astitit arce. Continuo resides Teucros stimulabat in arma Feralis Mavors, Thracasque in bella trahentem Mentitus versa pernicem Acamanta figura, A Iove nutritam priameia pignora turbam Sic voce instigans: O quos Iovis, inquit, alumnus Eduxit Priamus, phrygium quonam usque sinetis Concidi populum segnes? An donec ob ipsas Confligant portas? En nobis Hectoris instar Observatus, in hoc miserabilis occubat arvo Aeneas anchisiades pars maxima belli. Eia agite, unanimes hostili ex agmine fortem Extorquete, viri, socium. Sic excitat acres Bellipotens Teucros renovatque ad vulnera dictis. Interea ingentem Sarpedon Hectora in hostes Talibus extimulat: Quo nunc evanida fluxit Vis antiqua animi? Quid enim iactare solebas Te te unum, generis comitatum et fratribus, urbem Defensurum armis, populo auxiliisque carentem? Nunc cum tela manus poscunt, nullum aequore toto Intueor: pavitant, ceu saevo offusa leoni Turba canum; soli gerimus nos proelia campo Auxilio acciti. Nempe ipse in castra tetendi Huc procul a Lyciae populis Xanthique fluentis, Consortemque tori dulcem gnatumque reliqui Infantem, laetas segetes multumque peculi Quae voto expeteret pauper: nec segnius hortor In martem Lycios, iuvenemque invadere pugna Est amor. Atque mihi nil hic quod agatve feratve Argolicus praedator adest. Tu languidus Hector Cunctaris, nec degeneres hortatibus imples Dardanidas, patriamque iubes thalamosque capessant; Ne ceu venatu sinuosa in retia pulsi Ludibrio sitis Danais praedaeque superbis, Neu vestram expugnent armis victricibus urbem. Cuncta tuam exposcunt curam: noctesque diesque Te reges ambire licet, qui fida ministrant Auxilia, ut tantos durent in marte labores, Ut maneant; nec fas invisis carpere dictis. Talibus hectoream mentemque animumque momordit. Ille autem e curru saltu demissus in arvum Infert se mediis, geminasque reciprocat hastas, Continuoque animos vulgi et trepidantia bello Corda virum insano martis succendit amore. Iamque fugam sistunt, infestaque pectora Teucri Hostibus obiectant; denso contra agmine Grai Conferti, intrepidisque obnixi viribus instant. Ac veluti aestivas ubi surrigit area fruges Cum tepidi glumas venti populantur inanes, Et sua ruricolae nudi frumenta citato Ventilabro eiectant, flabrisque agitata secundis Diducit sensim frugem glumasque volantes Flava Ceres, canent extremo in margine acervi; Agmina sic Danaum putrido concreta superne Pulvere canescunt, quem sollicitatus equorum Pulsibus attollit glomeratque sub aethera campus, Dum mixti obertunt aurigae undantia lora. Incursant glomerati hostes; circumque nigrantem Iliaci praeses belli Mars aggerat umbram, Undique collustrans acies, mandataque Phoebi Exigit aurato gladii fulgore micantis, Qui resides illi Teucrorum in proelia suasit Instaurare animos, cum primum Pallada vidit Securam Danaum campo abscessisse cruento. Ipse autem pingui ex adyto in certamina misit Aeneam, et valido distendit robore pectus. Isque ubi se sociis immiscuit, omne repente Laetatur Troum ductore superstite vulgus, Vidit ut incolumem venientem et viribus auctum: Nil tamen inquirunt; neque enim labor improbus urgens Compellare sinit, dederat quem magnus Apollo, Qui nitido argento radiantem sustinet arcum, Demittensque neci mortalia corpora Mavors, Et numquam fesso gradiens Contentio motu. Tum Danaos gemini Aiaces et clarus Ulysses Tydidesque ferox stimulant in martia bella. Ipsi non vires, phrygiae non gentis ovatus Horrere; at similes nebulis perstare coactis; Quales supremis per sudum Iupiter olim Montibus agglomerat, boreae cum flabra quierunt, Cum venti posuere boni qui dulcibus auris Concreta obscuro detergunt nubila coelo: Sic Danai in saevos conniti firmiter hostes. At bonus Atrides digesta per agmina fertur Multa monens, comitumque animos sic voce fatigat: Este viri, fortemque animum praestate, verentes Quisque suum alterni socium; timor omnis abesto: Quos pudor et virtus animant in martia bella, Incolumes superant; vertentes turpia terga Gloria nulla manet, vis nulla in pectore surgit. Dixit; et excusso torquens hastile lacerto Pergasiden prima pugnas a fronte cientem Democoonta ferit, comitem certamine saevo Magnanimi Aeneae, grato quem semper honore Affecere Phryges priameii pignoris instar. Saepe ille in primis inimicum invadere martem Censuerat, cursu pernix atque alite planta. Utque illi Atrides clypei coniecit in orbem Telum ingens dextra, nulla vi tegminis haesit Lancea, sed penetrans obducti cingula baltei Implicuit mucrone virum, mediumque peregit, Et tandem extrema cunctata clanguit alvo; Corruit ille sonans, sonitum super arma dedere. Ecce diocleos, fortissima pectora, natos Crethona Orsilochumque haurit mucrone corusco Aeneas. Horum genitor phaerea colebat Moenia, dives opum, genus alta e stirpe liquentis Alphei pylios qui gurgite perluit agros. Is clarum regno Orsilochum suscepit; at inde Magnanimus celebri est factus virtute Diocles; Hic geminam luci sobolem fera bella tenentem Crethona Orsilochumque tulit: qui graia secuti Agmina, primaeva picti lanugine malas, Iliacos domito petierunt marmore campos, Atridum auspiciis, hic blandae lumina vitae Deseruere simul. Qualesque in vertice montis Ubere materno gemini crevere leones; Mox stabula invadunt, populant armenta gregesque, Dum tandem infesta sub pectus cuspide adacta Ipsi hominum periere manu; sic turbine teli Oppetiunt miseri concreto in pulvere fratres, Abietibus similes. Quos dura in fata cadentes Ut vidit miserans, primos Menelaus in hostes Proripuit gressum fulvo circumdatus aere Evibransque hastam, magnam cui mentem animumque Inspirat Mavors, saevis ut concitus ausis Aeneae dextra patulo procumberet arvo. Quem simul Antilochus prospexit Nestore cretus, Principibus Troum mediis se se intulit ultro, Sollicitus ne quid populorum pastor acerbus Discrimen subeat, rumpatque ingentia coepta. Iamque manus illi, iam tela adversa tenere, Molirique impar bellum; cum protinus ardens Exoritur iuvenis. Tum quamquam maximus armis, Haud tamen ambobus pugna concurrere iniqua Sustinet Aeneas, refugosque agit aequore gressus. Olli ut conferto iam dudum ex hoste recepta Mandarunt sociis miserorum funera fratrum, Conversi in prima bellantes fronte lacessunt. Iamque Pylaemeneum, certantem robore Marti, Paphlagonum regem clypeis sua membra tegentum, Dat leto Atrides, et clavem transforat hasta. Nec mora; atymniaden collato marte Mydona Antilochus ferit aurigam fortemque ministrum: Is volucres flectebat equos, teretique molarem Contortum excepit cubito, manibusque remissis Splendida candenti ceciderunt fraena elephanto Pulvereum in campum: tum nudo effulgurat ense Antilochus, mediumque infodit vulnere tempus, Eque rotis iuvenem terrae detrusit anhelum: Perstitit ille diu defixo vertice praeceps, Sinciput obstipum subversosque arduus armos, Nam putris aggestis absorpsit campus arenis; Mox tamen effusum patulis proculcat in arvis Ungula quadrupedum, dominumque in pulvere mersat: Quos porro Antilochus subigit, tortoque flagellat Verbere, et argolicum properans compellit in agmen. Haec procul ut vidit, contra se se ingerit Hector Vociferans; sequiturque ducem troiana iuventus, Quam Bellona furens saevusque agit aequore Mavors: Funestum infelix pugnae gerit illa tumultum, Terrificamque manu quassat Mars impius hastam; Et nunc magnanimum praevertitur Hectora gressu, Nunc pone insequitur. Tum vero aetolius heros Ut Martem agnovit, pavidus vestigia pressit. Ceu quondam imbellis gradiens per plana viator Substitit ad fluvium, quum rauco murmure vidit Cogentem spumas, trepidusque repente refugit; Haud secus ille gradum recipit, populumque coercet, Atque ait: O socii, quid enim miramur in armis Hectora belligerum, celebremque ingentibus ausis? Unus adest iuveni semper deus, horridaque arcet Fata potens. En nunc Mavors, en ille figuram Mortalem indutus. Quocirca, pectore ad hostem Converso, refugos paulatim abducite gressus; Cedamus, neque bella deis inimica feramus. Talibus admonuit socios; iamque agmina Troum Contulerant gressum. Tum princeps impiger Hector Belligerum Anchialon saevumque in marte Menesthem, Subnixos uno in curru, deturbat in arvum. Quos procul exanimes miserans telamonius Aiax Irruit actutum, stridentemque exigit hastam, Amphiumque petit Selago genitore creatum, Qui segetum ac pecoris dives paesaea colebat Moenia, sed Priami natorumque arma secuto Iniecit fera Parca manus; nam turbidus Aiax Infossa extremam per cingula complicat alvum. Ille ruens contundit humum; simul involat heros Induviis inhians: Teucri creberrima contra Spargere tela manu, iaculorum protinus imber Ingruere, innumeris horrere hastilibus umbo Obrutus. At quando stant obnixa omnia contra Nec pote ferre manum turbae, rapit ille cruentam Et super exanimum posito pede subtrahit hastam, Seque suis reddit; votique ex hostibus impos Protelatus abit, denso namque agmine adorti Certatim ingestis subigunt decedere contis. Sic iuvenem intrepidum et spectatum fortibus ausis Conturbant statu, profligatumque retrudunt. Talia dum campis eduntur proelia passim, Tlepolemum ingentem latumque potentia fati, Herculeam sobolem, dium in Sarpedona movit. Ergo ubi contulerant vestigia rapta vicissim Filius atque nepos magni Iovis, illicet audax Tlepolemus prior his effari vocibus infit: Sarpedon Lycium ductor, quae causa subegit Te belli immunem segni hic languere pavore? Atque vana ferunt, qui magno ducere nomen De Iove te memorant, quando sic stirpe priorum Degeneras hominum quos Iupiter edidit olim; Qualem fama canit quemdam mihi rite parentem Immanem Alciden animosum more leonis, Qui quondam huc senis advectus puppibus, atque Exiguo comitatu emensus coerula propter Laomedontis equos, subvertit Pergama bello Dardaniasque virum viduavit gente maritas. Tu vero imbellis passim socia agmina cernis Expirare animas. Sed enim auxiliaria Teucris Haud ultra arma feres, lyciis qui adveneris arvis, Non tibi si vires superent; nam vulnere nostro Occumbes, tristesque Erebi penetrabis ad umbras. Tum contra impavida Sarpedon mente profatur: Ille quidem augustae subvertit moenia Troiae Laomedonteo sumens de crimine poenas, Qui iuvenem, officio devictus, tristibus asper Increpuit dictis, biiuges nec reddidit acres, Pro quibus ille procul submotis venerat oris. At tibi fata feret funestaque vulnera leti Nostra manus, magnumque dabis mihi martis honorem, Exactamque animam volucrum moderator equorum Excipiet Dites. Sic ore effatur; et ambo Alter in alterius torquent hastilia corpus: Fraxineum toto iaculatur sanguine robur Tlepolemus, manibusque virum tela incita utrimque Certa secant auras. Telum Sarpedonis hostem Per medium fixit guttur, totumque peregit; At femur irrumpit violento fraxinus ictu Tlepolemi contorta manu, rubefactaque summas Scrutatur latebras, duroque infigitur ossi. Illum aegre Lycii torpentia membra trahentem Exportant, torquetque virum cruciatibus hasta Pendula dum femori trahitur defixa cruento; Vulnere namque alto detrusum exculpere lignum Haud ausum cuiquam, quo se discrimine posset Sponte referre sua pedibusque insistere certis: Is labor urgebat trepidos, ea cura ministros. At parte ex alia referunt argiva iuventus Tlepolemum exanimem. Tum postquam agnovit Ulisses Infelicem obitum socii, seseque animumque Increpat ipse suum tam dira et acerba ferentem: Aestuat ancipitemque alternat pectore curam, Invadatne Iovis prolem, lyciasne corusco Exagitet mucrone acies rapiatque sub umbras. Sed miserum lycii fatum ductoris Ulyssi Invida sors renuit; mox illi flava virago Alternantem animum lycium compellit in agmen. Caeranon hic umbris et Alastora dat, Chromiumque, Alcandrumque, Haliumque, Noemonaque, Prytanimque. Atque alios Lycium fudisset dius Ulysses, Ni porro agnosset cristatae cassidis Hector; In primasque acies vibranti splendidus aere Se tulit, ingenti Danaos formidine terrens. Protinus adventu Sarpedon laetus amici, Talibus implorans iuvenem lugubre profatur: Priamide, ne me laniandum desere saevis Argolicis; tolle o miserum, refer ocius urbis Moenibus; hic blandam liceat mihi rumpere vitam, Quando fata negant reditus, et coniugis ora Laeta meae renuunt parvumque revisere natum. Ille nihil; campumque legit; namque acrior intus Cura premit, multos Danaum demittere ad Orcum. Semianimem interea socii Sarpedona sistunt Sub Iovis aegiferi ramosae tegmine phagi. Nec mora; fraxineum, reserato vunere, truncum Extundit Pelagon, comitum longo ordine primus: Linquitur ille animo, atque oculis nox incubat atra, Respiratque iterum, boreae nam spiritus aegram Inspirans animam recidiva suscitat aura. Interea Argolici non Martis et Hectoris armis Palantes fugere, imparibusve occurrere telis; Sed regredi sensim, rabidum ut novere Gradivum. Quem vero hic primum quem postremum impiger Hector Deiecit, natus Priami, et Mars aeneus arvis? Divinum Teuthranta, equitemque in pulvere Orestem, Et Trechum aetolum consternunt, Oenomaumque Qui studio succensus opum cephisia propter Stagna habitarat Hylen, alii qua pinguibus arvis Boeoti posuere lares. Sed candida Iuno Hos ubi sanguineo late defervere campo Prospexit, volucri compellans voce Minervam: Pro Superi, o magni proles invicta Tonantis, Siccine, ait, nostris cecidit sententia fallax Pollicitis, simul ac bello expugnarit atrides Iliacas Menelaus opes et verterit urbem. Undisonum ut relegat pontum patriamque revisat? Quid? Martemne ultra lymphato pectore campis Sanguineum furere et pugnas agitare sinemus? Immo, age, nos itidem contra expediamur ad arma. Sic ait. Illa deae monita imperiumque capessit. Protinus auratis alacres accingit habenis Alipedes Iuno magni matrona Tonantis. At festina rotas Hebe subnectit ahenas Curribus, atque octo radios quos ferreus axis Circumagit, radiatque ardenti aeterna rotarum Curvatura auro, quam circum innexuit orbem Aeneus extremum visu mirabile canthus: Hinc atque hinc axem rapida vertigine circum Argento modii fulgent: argentea lora Aureaque intendunt subnixam splendida sedem: Desuper assurgunt camuro duo tympana dorso: Fulgurat argento temo editus. Illicet Hebe Porrectumque iugo temonem subligat aureo, Aureaque annectit latis subitura ferorum Vincula pectoribus. Tum colla comantia Iuno Subiuga prosubigit, flagratque cupidine pugnae. At vero aegiferi soboles Iovis innuba Pallas Exuit ardentem peplum, quem docta laborum Ipsa suis manibus mira variaverat arte, Deponitque Iovis strato; tunicamque repente Induit, et patriis in bellum accingitur armis. Nec mora, centenis radiantem ad pectora transfert Aegida fimbriolis: clypeique extrema coronant Hinc Pavor, hinc Robur violentum, inde Impetus ardens, Seditioque minax; medium porro asperat orbem, Terrificum horrendum vultu specieque tremendum, Gorgonei cervix monstri, gestamina dextrae Aegiferi patris. Tum lectos aurea cassis Obnubit crines, gemini cui tempora circum Orbiculi effulgent, duplex hinc nexus et illinc Mordaci galeae iuncturas fibulat auro; Quae capita integeret peditum quot moenia centum Maxima conciperent. Volucri mox ignea planta Flammato infertur curru; duramque gravemque Ingentemque manu valida vi corripit hastam Qua densas Iove nata acies heroaque fundit Pectora, quos odio contra dea flagrat acerbo. Protinus urget equos Iuno, et crepitante flagello Praecipitare moras subigit; coelique repente Sponte sua patuere fores, servantibus Horis. Coelum ingens ollis et magni culmen Olympi Custodisse datum est: aliaeque nigrantibus umbris Obductum et crassa purgant caligine mundum; Nube premunt auras aliae. Stimulisque citati Emicuere feri reseratae e limine portae. Nec mora, multiiugi supremo in vertice Olympi Convenere Iovem secreta in sede quietum. Hic rapidos ubi pressit equos saturnia Iuno, Sceptrigerum tali compellat voce Tonantem: Iupiter o genitor, non tu pro talibus ausis Succenses Marti? Fers ne hunc tam saeva furentem? Nam quantum qualemque, nefas!, abolevit Achivum Efferus insontem populum! Nempe ipsa lacessor; Ocia Cypris agit cornuque insignis Apollo, Quorum hic hortatu furit ecce nefarius illex. Obstiterisne tua, genitor, mihi protinus ira, Si male mulctatum proturbo ex aequore Martem? Iupiter huic contra, nebulas qui cogit et imbres: Immo, age, belligeram, suevit quando illa Gradivum Edomuisse armis, contra hunc impelle Minervam. Dicta probat Iuno, rapidosque accensa iugales Aera per liquidum repetito verbere adurget. Olli autem sese per inania nubila librant Praepetibus pennis, pariter tellure iacenti Stelligerique procul suspensi e culmine mundi: Quantum namque acie quondam transmittat acuta Qui mare purpureum scopulo despectet ab alto Aera pugnaci luctatus rumpere visu; Tantum alacres spatii sublimia colla ferentes Persultant divum alipedes. Troiamque repente Appellunt, qua se collatis viribus uno Gurgite confundunt Simoentis et unda Scamandri. Huc ubi perventum, fraenos saturnia Iuno Supprimit, atque feros curru subducit aperto, Et caliganti circum contexit amictu; His vero ambrosium caelestia pabula gramen Submittit Simois. Nulla est mora, protinus illac Assimiles pavidis cursum rapuere columbis, Suppetias Danais. At postquam intra agmina ventum est Magnanimosque duces, qui, denso examine mixti Tydiden circum truculentum, bella leonum Fulmineosque imitantur apros quorum aspera vis est, Compressis propere gradibus dea candida Iuno Stentora magnanimum simulat; qui gutture ahenam Fundebat vocem, et patulo clamabat hiatu Quinquaginta sonent quantum simul ora virorum; Hisque animos tollit dictis et conciet armis: Quis pudor, indecores pulcherrima corpora Grai! Proelia dum campis dius miscebat Achilles, Numquam ausi iliacae limen transcendere portae Troiugenae, numquam Danais componere dextras; Tantum thessalicae trepidabant cuspidis ictus! At nunc, urbe procul, media in navalia pugnant. Talibus evibrat mentes atque efferat iras. Ipsa Diomedem glauco dea lumine Pallas Curriculo aggreditur; medio quem convenit arvo Inter equos interque rotas, dum tabida mulcet Vulneris ora manu, volucris quod turbine teli Pandarus inflixit. Namque armum nexile vasti Umbonis lorum riguo sudore madescens Torserat attritu, defectaque robore dextra Languebat iuveni; qui postquam inserta levarat Vincla humeris, fluido tergebat sanguine vulnus. Utque iugum tetigit Pallas, sic farier orsa est: Quam sibi dissimilem Tydeus in luminis oras Progenuit sobolem! Nempe illi ad bella calenti Maior in exiguo regnabat corpore virtus. Saepe ego gliscentem pugnas animisque furentem Sedabam et dulci subigebam abscedere bello. Cum petiit solus thebanas nuntius arces: Saepe illum dapibus iussi indulgere quietum Aulai in medio, sed enim acri robore mentem Suffectus, iuvenes saeva in tentamina pugnae Sollicitare ferox, omnes anteire repente Cadmeidas. Sic ipsa aderam, iuvenemque fovebam Intrepidum. Sed te, dum fervent proelia campo, Nequicquam observo iubeoque inferre cruentum Dardanidis bellum. Quod seu tibi membra citatus Exanclata labor domuit, seu frigida mentem Formido implicuit, numquam te exinde superbi Tydeos Oenidae genitum de sanguine iactes. Sic Dea. Sic contra fortissimus excipit heros: Nosco te, aegiferi proles invicta Tonantis; Atque ideo palam effabor, nec pectore condam. Nulla premit formido animum, nulla aggravat artus Segnities; tua me, o Palla, tua iussa retardant. Ipsa vetas aliis collata occurrere pugna Caelitibus, Veneremque iubes contundere telo Attrectantem acies: en nunc vestigia sensim, Numinis ergo tui, refero, cunctosque gregari Hic Danaos socia pariter regione subegi; Martem etenim toto video defervere campo. Suscipit hunc contra bellis accincta virago: Tydide Diomede, animo gratissime nostro. Iam neque Mavortem metuas nec quemque deorum, Dat tibi sum praesto dum te foveoque tegoque; Atque adeo adversos, age nunc, impinge iugales Gradivo intrepidus, Gradivum cominus hasta Impete: nusquam istum iam tu vereare furentem, Saevum immane malum, varium et mutabile semper; Namque mihi coram Iunonique ante recepit Cernere ex adverso in Teucros belloque fovere Rem danaam, qui nunc contra auxiliaribus armis Iliacas sustentat opes, Graium agmina late Proterit; en penitus promissa oblita fidesque. Dixit; et e curru Sthenelum detrudit in aequor, Seque rotis sublimem infert, heroaque propter Accumbit: gemuit sub pondere faginus axis, Terribilem invectaus divam iuvenemque potentem. Corripit hinc flagrum Pallas facilesque lupatos. Impingitque levem currum biiugesque Gradivo. Ille autem immanem Periphanta in pulvere tetro Stravit ochesiaden, aetolae gentis alumnum. Mox Dea tartaream, ne se Mars cernere possit, Induitur capiti galeam. Tum letifer, acrem Tydeos ut vidit natum, Periphanta repente Deserit exsanguem bibula Gradivus arena, Infensusque viro violento turbine fertur. At postquam alterno ventum in certamina cursu est, Fulmineam princeps contendit protinus hastam Lora iugumque super saevo conamine Mavors, Quam propere exceptam dextra in diversa repellit Innocuamque rotis obliquat caesia Pallas. Continuo aeratum Diomedes missile contra Exigit: ast imum directa cuspide virgo Impellit ventrem, praeductaque texta penetrat, Et lacerat pulchrum teli violentia corpus; Hinc hastam evellit. Tum vero saucius altum Eiulat armipotens, quanto clamore novena Millia bellantum clament aut dena virorum. Hic qualis coeli facies, quum nubibus atris Conditur in tenebras, sicco quas flamine ventus Contrahit humentes, talis sublimis in auras Tydidae apparet saevi Mavortis imago Dum sese caecis in coelum e nubibus aufert. At postquam in magni se sustulit atria caeli, Assedit patri; atque animum moerore fatigans Extulit ambrosio turpatum sanguine vulnus, Et simul has aegro gemitu dedit ore querelas: Iupiter omnipotens, ecquid scelera ista quietus Usque feres? Quotiens alternis numina divum Conflixere odiis, humani germinis ergo! Tecum bella omnes gerimus: tu namque puellam Pestiferam insanam, cui semper crimina cordi, Fudisti in lucem. Nempe omnis turba deorum Imperiis parere tuis, tibi cedere sueti; Hanc unam non re non dictis corripis ullis, Uni cuncta licent, quia te genitore creata est. Quae modo Tydiden, Teucrorum strage superbum, Cum superis certare armis animosa subegit: Nam Venerem extremae collisam margine palmae Perculit; inde mihi, violenti daemonis instar, Congressus telo est. Sed enim discrimina cursu Evasi. Quod ni mea sors impervia leto Lege foret superum, diris cruciatibus ictus Inter defunctos penetrassem in Tartara manes. Talia dicentem, iam dudum lumine torvo Defigit genitor, tum contra ita farier infit: Parce meas lacrimis fletuque obtundere sedes, Versicolor Mavors. Unum te ex omnibus odi Caelitibus, rutili quot sustinet axis olympi: Semper enim strages rixas et proelia et arma Mente agitas, matrisque tibi intolerabilis haeret Iunonis furor et rabidae vis effera mentis; Quam saepe indomitam consulto inflectere verbis Cogor; et illius, ni me sententia fallit, Consilio, infestae pateris discrimina pugnae Sed et ferre diu tantos, Gradive, dolores Haud libitum, nostro quando te e germine mater Edidit, et nostra deducis origine nomen. Sin alius superum dias in luminis oras Usque adeo immanem summo genuisset olympo, Iam pridem ingemeres Erebo detrusus opaco. Vix ea; cum magni Paeeon iussa Tonantis Suscipit, et sparso conducit vulnera succo, Nil mortale etenim medicas hebetaverat artes. Ac veluti humenti glomerata coagula lacte Concrescunt tactu, solidumque gelantur in orbem, Sic tum plaga coit coelesti fota veneno. Sanguine sordentem iunonia diluit Hebe, Obtentuque artus operosae vestis obumbrat. Occupat extemplo solio vicina paterno Strata ferus Mavors, nimioque superbit honore. Iamque domos superas coelo petiere remenso Iuno colens Argos et alalcomeneia Pallas, Fatiferum postquam pepulere ex aequore Martem.
Finis quinti libri Homericae Iliados | ab Angelo Politiano in latinum conversi, | Laurentio Medice Petri filio | duce et auctore ingenui laboris