CroALa: documentum

Documentum PETRARCA.bucc-01.xml in db pdill0

---

Parthenias Silvius Monice, tranquillo solus tibi conditus antro, Et gregis et ruris potuisti spernere curas; Ast ego dumosos colles silvasque pererro. Infelix! Quis fata neget diversa gemellis? Una fuit genitrix; at spes non una sepulcri! Monicus Silvi, quid quereris? Cunctorum vera laborum Ipse tibi causa es. Quis te per devia cogit? Quis vel inaccessum tanto sudore cacumen Montis adire iubet, vel per deserta vagari Muscososque situ scopulos fontesque sonantes? Silvius Hei michi! Solus Amor. Sic me venerata benigne Aspiciat, spes nostra, Pales. Dulcissimus olim Parthenias michi, iam puero, cantare solebat Hic, ubi Benacus, vitrea pulcherrimus alvo, Persimilem natum fundit sibi. Venerat etas Fortior; audebam, nullo duce, iam per opacum Ire nemus, nec lustra feris habitata timebam; Mutatamque novo frangebam carmine vocem, Emulus, et fame dulcedine tactus inani: Ecce peregrinis generosus pastor ab oris, Nescio qua de valle, canens nec murmure nostro, Percussit flexitque animum; mox omnia cepi Temnere, mox solis numeris et carmine pasci. Paulatim crescebat amor; quid multa? canendo Quod prius audieram, didici, musisque coactis, Quo michi Parthenias biberet de fonte notavi. Nec minus est ideo cultus michi; magnus uterque, Dignus uterque coli, pulcra quoque dignus amica. Hos ego cantantes sequor et divellere memet Nec scio, nec valeo; mirorque quod horrida nondum Silva, nec aerii ceperunt currere montes. Verum ubi iam videor, collectis viribus, olim Posse aliquid, soleo de vertice montis ad imas Ferre gradum valles; ibi fons michi sepe canenti Plaudit, et arentes respondent undique cautes. Vox mea non ideo grata est michi, carmina quanquam Laudibus interdum tollant ad sidera Nimphe. Dum memini quid noster agat, quidve advena pastor, Uror et in montes flammata mente revertor. Sic eo, sic redeo. Nitar, si forte Camene Dulce aliquid dictare velint, quod collibus altis Et michi complaceat, quod lucidus approbet ether; Non rauce leve murmur aque, nec cura, nec ardor Defuerint. Si fata viam et mens tarda negarit, Stat, germane, mori. Nostrorum hec summa laborum. Monicus O! si forte queas durum hoc transcendere limen. Quid refugis? turpesque casas et tuta pavescis Otia? quid frontem obducis? Nemo antra coactus Nostra petit; plures redeunt a limine frustra. Silvius Non pavor hic animi fuerat; si forsitan aures, Dulcibus assuetas, inamena silentia tangunt, Miraris? Natura quidem fit longior usus. Monicus O! iterum breve si mecum traducere tempus Contingat, sileatque fragor rerumque tumultus, Dulcius hic quanto media sub nocte videbis Psallere pastorem! Reliquorum oblivia sensim Ingeret ille tibi; non carmen inane negabis, Quod modo sollicitat, quod te suspendit hiantem. Silvius Quis, queso, aut quonam genitus sub sidere pastor Hoc queat? Audivi pastorum carmina mille, Mille modos; quenquam, nostris equare caveto. Monicus Audisti quo monte duo fons unicus edit Flumina? sive ubinam geminis ex fontibus unum Flumen aquas, sacrumque caput cum nomine sumit? Silvius Audivi, ut quondam puer hispidus ille nitentis Lavit Apollineos ad ripam gurgitis artus. Felices limphe que corpus tangere tanti Promeruere dei! Fluvius, si vera loquuntur, Per cinerum campos ultricibus incidit undis. Monicus Hunc igitur, dulci mulcentem sidera cantu, Illa tulit tellus; licet experiare, iuvabit. Silvius O! ego novi hominem. Cives et menia parve Sepe Ierosolime memorat, nec vertitur inde; Semper habet lacrimas et pectore raucus anelat. Hi Romam Troiamque canunt et prelia regum, Quid dolor et quid amor possit, quidve impetus ire, Qui fluctus ventosque regat, qui spiritus astra; Necnon et triplicis sortitos numina regni Expingunt totidem, varia sed imagine, fratres; Sceptriferum summumque Iovem facieque serena, Inde tridentiferum moderatoremque profundi Ceruleumque comas medium, fuscumque minorem; Torva latus servat coniunx, aterque paludis Navita tartaree piceas redit itque per undas, Tergeminusque canis latrat; tum dura severis Pensa trahunt manibus, fixa sub lege, sorores; Quin etiam Stigias eterna nocte tenebras Anguicomasque simul furias templumque torumque, Tum silvas et rura canunt atque arma virosque Et totum altisonis illustrant versibus orbem. Monicus Hic unum canit ore deum, quem turba deorum Victa tremit, celum nutu qui temperat almum, Ethera qui librat liquidum, qui roris acervos, Quique nives spargit gelidas et nube salubri Elicit optatos herbis sitientibus imbres; Qui tonat et trepidus rapidis quatit aera flammis, Tempora sideribus, qui dat sua semina terris; Qui pelagus fluitare iubet, consistere montes; Qui corpus mentemque dedit, quibus addidit artes Innumeras, geminum cumulans ab origine munus; Qui vite mortisque vices, queque optima fessos Fert super astra, viam docuit repetitque monendo. Hunc meus ille canit; neu raucum dixeris, oro: Vox solida est penetransque animos dulcore latenti. Iure igitur, patriis primum celebratus in arvis, Attigit et vetros saltus, lateque sonorum Nomen habet: que rura Padus, que Tybris et Arnus, Que Rhenus Rodanusque secant, queque abluit equor Omnia iam resonant pastoris carmina nostri. Silvius Experiar, si fata volent; nunc ire necesse est. Monicus Quo precor? aut quis te stimulus, que cura perurget? Silvius Urget amor Muse; quoniam modo litore in Afro Sidereum iuvenem genitumque a stirpe deorum Fama refert magnis implentem pascua factis; Te, Polipheme, tuis iam vi stravisse sub antris Dicitur et Lybicos silvis pepulisse leones, Lustraque submissis audax incedere flammis. Hunc simul Italidesque nurus, puerique, senesque Attoniti adverso certatim a litore laudant. Carmine fama sacro caret hactenus, et sua virtus Premia deposcit; pavitans ego carmina cepi Texere: tentabo ingenium, vox forte sequetur Orphea, promeritum modulabor harundine parva. Monicus I sospes, variosque vie circumspice casus.