CroALa, 2024-05-10+02:00. Nodus GALASSIO.thes-02.xml in collectione pdill0.
Functio nominatur: /documentum/pdill0/GALASSIO.thes-02.xml.
Compositis rebus, socios classemque parari Imperat Aegides: latis navalibus extant Deductae puppes, pelagus quoque, littora complent. Stat ratibus cunctis structum latus, abiete caesa. Interea notum dant signum cornua nautis: Excepere omnes monitus iussique moventur. Nec mora, festini properant conscendere in aequor Atque cados onerant vino cereremque reponunt. Consedere viri transtris et vela resolvunt, Adnixi tonsis certant secedere portu. Iamque polo rutilans stellas aurora fugarat Sternebatque viam Phoebo fraenatque iugales. Olli spirantes calidum de naribus ignem Praecipitant cursus, caeli super ardua spectant Subiectasque vident terras atque aequora ponti: Oppositas rumpunt nubes et sidera tranant. At medium interea classis deducta tenebat Scindebatque fretum tellusque absconditur undis Nil, nisi iam pontum et caeli convexa polumque, Cernere erat; vasti glomerantur et undique fluctus. Procedunt agili pelagus sulcante carina. Ortigiae, Delosque simul, variaeque per undas Ciclades parent; placet huc contendere remis. Latonam hic fama est caelo peperisse gemellos, Fessa pererratum postquam compleverat orbem; Pithonisque vias Delos abrupit et illam Accepit gremio laetam fovitque dolentem. His Titan meritis Giaro <et> Micone ligavit, Securam ventis, tumidos et spernere fluctus Fecit et instabilem vetuit discurrere circum. Templa patent, saxo quae nunc sunt structa vetusto. Hinc vitae monitus observantissima patrum Religio et rebus dubiis documenta petebat. Theseus huc, postquam terra est portuque potitus, Ingreditur passimque oculis circum omnia lustrat Et miratur opus simul et fulgentia templi Moenia, porphyreas usque ardua sidera turres Aeratasque fores, solidas auroque columnas: Aeratus limes, sed eburnea tecta nitebant. Aureus at paries pictus miro ordine rerum Divinum testatur opus, mortalibus ista Non concessa quidem: neque enim per saecula longa Improba cura hominum meditari talia posset. At quicumque Deum fuerint, abolesse vetustas Creditur et longum iam suppressisse per aevum. Principio molem magnam sine luce sub umbris Implicitam; nusquam pontus, non terra polusque; Nusquam ignis, nusquam fulgentia sidera caeli: Omnia pugnabant sine corpore habentia corpus. At Deus omnipotens litem discrevit iniquam Discrevitque ab aquis caelum terramque polumque Inque locum certum cessit nitidissimus aer. Continuo prodit Phoebus rutilante capillo: Purpureus primum venit et iuvenilibus annis Intonsusque caput, flavos pressante capillos Flamma: stat pronus torto cum verbere in armos Alipedum et flagris vexat cogitque frementes. Praecedunt celeres horae cursumque secuntur. Inspirat foetus mentesque animasque solumque; Et lucem caelo, et terris alimenta ferebat Temperiemque dabat mundo lumenque sorori. Pronus in occasum tandem inclinat anhelos Cornipedes, longe crescentes duplicat umbras. Mutatur fulvus tegimen roseumque colorem Induitur, fessos solvitque ad prata iugales, Quae molli frondent cytiso ambrosiaque virenti. Magna Thetis gremio recipit lassoque nepoti Blanditur, calidos ignes distemperat undis. Tum vacuus curis gracili modulatur avena Ilicis ad ramos. Properantem et fluminis undam Addidit et latas terras fontesque fretumque; Inque salo nantes pisces camposque ferarum Transmitti cursu, populos atque oppida iungit; Infernasque domos, Ditis non mitia regna, Informesque plagas et non placabile numen Vectoris stygii. Videas saevire flagellis Eumenides miserumque animas expendere poenas Tergeminumque canem cernas inhiare trifauci Gutture et extremas vocem resonare per umbras. Dum miratur opus, laudat dum singula Theseus Obtuituque stupet longo gaudetque videndo, Ecce venit Phoebi interpres custosque sacrorum Compellat stantes et amica voce locutus Cognoscit causasque viae cursusque virorum. Admonet, extemplo cunctos in vota precesque Procumbant terrae iuvenes Phoebumque precentur. Necdum finierat blandus praecepta sacerdos, Fit crepitus; ruere omnia circum et visa moveri Et sedes augusta loci et sacraria templi, Qualiter ex supero pluvius cum Iuppiter orbe Fulminat ac caelum geminata tonitrua rumpunt; Auditurque imis aditis vox certa subinde Phoebea indubiam rerum perquirere sortem: "Desine, magnanime o, tandem iam desine, Theseu; Fata tibi clarum statuunt ex hoste triumphum. Nec vicisse voles; funus stragemque tuorum Conspicies, diris confusam et planctibus urbem". Territus auditis, quae Phoebi oracla monebant, Cecropius iuvenis mentem in diversa revolvens Haec tandem: "O rector mundi, suprema potestas, Iuppiter, o divumque parens hominumque creator, Aspice res dubias, magnis nos solve periclis. Celsa tibi statuam peregrino e marmore templa Victor, et ardentes thuris spectabis acervos". Haec fatus, properans classem sociosque parabat Sulcabatque fretum Zephirosque ad vela vocabat. Fit cursus pelago in magno, spumantibus undis; Disparent suspensa iugis Naxosque Parosque Et Donisa procul, vario et freta concita fluctu. Ventum erat ad Cretes littus: descendere vela Incipiunt; supplent remis terramque capessunt. Collis erat geminus longe sublatus ad auras, Accinctus scopulis, quem circum ingentia saxa Et geminae moles usque ardua sidera adibant: Hic sinus, et fessis statio tutissima nautis. Huc numquam Boreas madidis furit improbus alis, Incassum Zephirus movet aspera bella Nothosque Excitat et lassas produnt conamina vires: Saxa obstant, tumidi franguntur in obice fluctus. Hunc subeunt celsamque petunt a navibus urbem, Moeniaque insignis regis, minoia tecta. Nuntius interea magni petit alta tyranni Atria regalesque domos et singula pandit: Cecropios venisse viros et Thesea magnum. At rex sublimis solio atque tapetibus aureis Suffultus, gemmis, ostro cultuque decorus, Iura dabat populis centum et censebat iniquos Ac sontes miserae caedis scelerisque nocentes. Tunc introduci cunctos iubet, omnia fari Quae placeant, simul et pergrandia limina pandi. Admissi iuvenes regem de more salutant. Theseus at postquam sese collegit, ab ore Incipit et coram docto sic pectore fatur: "Maxime Graiugenum princeps, dux inclite bello, Qui populos centumque urbes in pace gubernas, Qui premis Ionium ratibus gentesque superbas Frangis et invitis leges praefigis habendas, Cuius fama volat totum vulgata per orbem, Sis felix, regnumque tibi sit vita perennis. Cecropidae veniam miseri vitamque precamur; Novimus et culpam patrumque errata fatemur. Sit vicisse satis; victos miserare precamur; Poenarum satis est, satis est tibi sanguinis haustum. Cur gnati insontes patrum commissa piabunt? Quos durae vexant sortes, quos urna recenset, Quo miseri pacto tantum potuere mereri? Poena suos debet facti tam turpis habere Consortes, qui grande nefas crudeliter ausi. O miserae matres foecundaque pectora frustra, Si dulces natos crudelia fata manebunt! Quid iuvat instructam bello exercere iuventam, Quid mores patriae legesque habuisse suorum, Si caput infami monstro exhibuisse necesse est, Si mortem expertem laudis, sine nomine vitam Gessimus, imbelli tandem si marte cadendum est? Utere nos, armis, pubem rebusque gerendis In quascumque voles gentes quocumque sub axe: Non piget hanc fortes per vulnera fundere vitam, Dum tibi ducatur partus post bella triumphus. Quod tibi si placeat tali damnare periclo Cecropidas, gentem claram populumque deorum, Elige vel potius quassatam vertere ab imis Sedibus egregiamque urbem murosque superbos, Aut propera incensas flammis consumere Athenas". Dixerat, ac lachrymis faciem madefecit obortis, Quas patriae pietas dicentis traxit ab ore; Et cuncti pariter vitam veniamque precantur Proclives terrae iuvenes cum supplice fletu. Motus erat lachrymis, motus sermone loquentis Aegidae docti, durum mollescere pectus Coeperat in melius, mens consiliumque tyranni Vertuntur, placidus spectat relevatque paventes; Sed postquam subiit mentem crudele perempti Praedulcis nati casus dehinc funus acerbum, Incaluit subita, sibi quam dolor attulit, ira. Haec super exclamans iungit non mitia dicta: "Sperastis, iuvenes, blandis me fallere verbis, Immemores dulcem natum, mea gaudia, morte Tam tristi absumptum, medias qui missus in auras Aeria e turri terram ferit ore cruento; Discussae fauces, tellus madefacta cerebro est. Heu, gens crudelis, superans feritate leones, Et saevas tigres et equos Diomedis iniqui, Quid puer infelix, mea quid dulcissima proles Admisit? Meruit talem quo crimine mortem? Nunc agite, et iustas inimico sanguine poenas Solvite, nec sontes patrum commissa piate: Hoc poscit gnatus, magnorum hoc numina divum. At vos, o socii, regis ne temnite iussa; Septima cum primum se lux ostenderit orbi, Post dulcis nati inferias pompamque sepulchri, Hos servate reos mediisque includite septis Ambigui tecti et numquam remeabilis aulai. Nulla Iovi melior poterit, nec victima nato Mactari, nec quae manes animamque sepulti Leniat: infundam tepidum per busta cruorem". Haec loquitur; gnato maestos indicit honores. Extemplo acciri populos, quos maxima Cretes Urbibus includit centum placidissima tellus, Imperat, exequias nato, maestissima dona, Qui celebrent, placent manes animamque sepulti. Conveniunt iussi, pompas simul ordine ducunt. Iamque dies aderat, qua sol compleverat orbem, Annuaque extructo celebrabant sacra sepulchro. At Venus interea linquens Cythereia tecta, Atque Paphum et Ciprum atque aras de thure calentes, Aegyptus quod dives alit, mitissima terra, Inde Dione aderat, sacris de more peractis, Sublimis curru, geminae quem forte trahebant Argento similes terso niveaeque columbae. Aurea nectebant pariter religamina collum Atque iugo suberant auro gemmisque nitenti. At geminae volucres terram nunc pone secabant, Nunc superum tranant caelum nubesque deosque, Nunc medio insistunt tractu, nunc aera scindunt, Sed vento assimiles agili Boreaeque nivali, Tam celeres pennis quam nervo emissa sagitta Quamque oculi possint cursum servare sequentes. Aspicit ex alto divum placidissima longe Dimissam portu classem residesque iacentes In transtris nautas, curis, pelago quoque fractos, Maestitia plenos, quoniam succedere Theseo Res nequeant poscatque omnes in fata necemque Praedurus Minos, precibus non mobilis ullis. At tumulo montis longo minoia iuxta Tecta videt populosque simul placare sepulchrum, Innumera pariter terram tabescere caede Caesarum pecudum, praepinguium et armentorum. Stant lacerae crines et tunsae pectora palmis Cretenses matres; colles et littora circum Femineos mittunt questus ululataque verba. Parte alia iuvenum morti devota propinquae Cecropidum turba est, ex qua maestissimus extat Theseus, cretenses mores hominesque solumque Execrat, et lucem quod iam tueatur amicam Ingemit, ac caelo palmas expandit utrasque. Haec super: "O laeti fortunatique meorum Manes, quos muros iuxta patriosque penates Contigit extremam fatorum expendere legem! Nos miseri imbelles ferro, sine Marte, sine armis, Ignobiles cuncti mortem patiemur iniquam. Nos utinam summo veniat petiturus Olimpo Iuppiter, et diro nos fulmine trudat ad umbras, Quandoquidem infami casu letoque cadendum est!". Haec memorans lachrymis faciem madefecit obortis; Atque oculis postquam lustravit cuncta Dione Sidereis, nimium iusto commota furore, Haec ait: "O multum Phoebi imperiosa propago, Non satis est bello victas supponere gentes Imperiis (vincat tandem si vincere fas est), Cur etiam egregios iuvenes, et corpora bello Fortia tam tristi leto crudelibus umbris Impulit oppetere, et vitam sine laude per auras Fundere quis divum patitur? Cur cessat in arma Iuppiter et longo tonitru discindere caelum, Dum petat infamemque domum gentemque malignam Fulmine, iam tota flammas succendat in urbe? Ast ego non patiar, regni decus atque parentum, Egregiam pubem tam turpi occumbere fato, Neptuni prolem. Sunt et mea regna sub undis, Unde genus trahimus". Post nato talibus infit: "Nate, tuae matris vires, dulcissima proles, Iura tibi in superos, timet et tua spicula teter Orchus, taenareae fauces regesque silentum Quaeque habitant terras animalia, quaeque sub undis. Nunc votis succurre meis: potes ipse tuumque Exerce officium; totas nunc concipe vires. Fac genus invisum Phoebi, minoia proles, Ardeat; insano semper sit capta furore, Decipiatque patrem falso, fugiatque per undas. Hoc poteris pacto tantis revocare periclis Thesea, devotum pesti mortique propinquae. Sic nostram causam nostrumque accingere luctum Ulcisci. Ha! Phoebum magnam laesisse Dionem Poeniteat. Nostro posthac iam, Phoebe, marito Exprime: cur miseris per te sunt retia nobis Distenta et cuncti potuerunt noscere culpam Caelicolae? Si culpa tamen crimenque vocari Debuit et culpam miseri mereantur amantes". Nec lachrymas tenuit, subitoque incensa furore est Candentesque genas acris rabiesque dolorque Succendit, subitaque animus commotus ab ira est. Tunc decuit rubuisse Deam mixtusque pererrans Pectora Acidaliae Veneris candorque ruborque. Audierat natus matris mandata levisque Attollens sese medias tranavit in auras, Unde omnem campum, mixtos populumque patresque Nosse erat. Insignes forma niveique decoris Minois natas, sobolis spes sola futurae Quae fuerant, curvo stantes in littore cernit, Neglectas habitum lugubrem lachrymisque madentes. Stant lacerae crines et tunsae pectora palmis Incusant duros divos casusque perempti Germani deflent, nimium miserique parentis. Ipse procul montis sublimis in arce Cupido Tela parat, figit geminas, et contrahit arcus. Illa volant: miseris ambabus pectora figunt Saucia, sed totas carpit furor ipse medullas. Obstupuere simul, simul et correpta videri Pectora flammiferoque simul succensa furore. Utraque nescit amans quid amet; tamen ardet amatque Utraque, crescentis stimulos cognoscit amoris. Labitur ex animo fratris gemitusque dolorque Et lamentati cedunt cognomina fratris. Acrior increscit gemitus maiorque cupido Flagrat, nec requiem praestat spatiumque quietis. Nec quid ament usquam est: tanta est insania mentis! Odere et maestos habitus pompamque sepulchri, Exoptant comptasque comas habitusque decoros: Cui tamen ornentur, cui vel placuisse laborent, Mussant, et tanto perplexae errore tenentur. Finis erat, pompa ingenti sacrisque peractis, Et iam dimissae redeunt ad castra cohortes, Officio functae maesto lachrymisque madentes. Ecce autem et maestum ducunt post agmina Theseum, Stipatum sociis maestis tristique caterva; Nec tamen egregiumque decus lumenque iuventae Perdiderat; roseo rutilabant vertice flammae Purpureae et gratis oculis circumspicit omnes; Et secum memorans patriae dispendia carae, Quamquam animus nutet, mens est non mobilis illi. Hunc post maerentes iuvenes, quos poena propinquae Mortis et irati regis mandata fatigant. Conspicit hos populusque frequens iunctaeque phalanges. Sunt qui iusta probent saevi mandata tyranni; Est et qui lacrimet, regis mandata remordens, Pulchra videns tauro tradi turpique machiae Corpora magnanimum, tali non danda periclo. Ventum erat ad circi fines, ubi regia proles Stabant innumeraeque simul iuvenesque senesque, Debita solventes busto sollemnia matres, Quarum quae maior natu pulcherrima, cunctis Carior et patriae dilecta Ariadna senectae. Obstupuit mentem sensus, calor ossa reliquit, Thesea cum primum visu lustravit amatum, Cui frons assimilis divis geminique nitebant Sideribus similes oculi, cui candida cervix, Cui gestus divis Phoebo similesque Lyaeo. Lassa solo sedit; genibus iam fessa nequibat Stare, nec acceptam caeli cognoscere lucem. Frigescit torpentque pedes pectusque manusque: Accurrunt celeres matres nutrixque sororque, Seminecemque fovent causasque inquirere curant, Quid doleat, quae causa mali subitique doloris. Illa nihil; tantum suspiria traxit ab imo Pectore; suspirans iterumque iterumque gemebat. Tandem ad se rediit clamans: "Discedite cunctae: Me miseram! Genitor crudelis, et ipsa relinquar, Dispeream, dirum facinus si feceris ipse". Haec et multa simul, ceu bacha, furentia verba Blactit, inops animi mentisque suique, suorum; Thesea dehinc spectat stantem ardescitque videndo. Utque solent stipulae, dudum quas coxerat aestus, Arva novans prudens postquam succendit arator, Paulatim primo superat vis flammea primas, Mox ubi concepit, stantes consumit acervos, Nec modus in fIamma est, praestent si flamina venti; Sic regis proles, superat quam dira cupido.