CroALa: documentum

CroALa, 2024-05-22+02:00. Nodus FOLENG_T.epig-01.xml in collectione pdill0.

Functio nominatur: /documentum/pdill0/FOLENG_T.epig-01.xml.

Documentum FOLENG_T.epig-01.xml in db pdill0


1. de primavera Multicoloritam recipit iam terra camoram Bellaque florettos dat pradaria novos. Montagnae rident, boscamina virda fiuntur, Qua eque sibi charum cercat osella virum. Frigida per caldas rampat luserta muraias Et bona florigeros pecchia sachezzat agros. Exit graniferas formica sacenta masones Ranaque domandat quo peregrinus eat. Pastorella suum cantat damatina morosum, Cui texit variis serta galanta rosis. 2. de aestate Caldus afogatum iam schiappat Apollo terenum Cunctaque boiento brostolat arva foco; Vult eat addagium pigris carretta cavallis Ipsaque straccatur dextra tirando briam. Omnia maturis ita flavent rura biavis, Ut iam polledris fraina negatur equis. Cantat supra palum crepatque canendo cicala, Stigat mastinos mosca tavana canes. Arsus comportat villanus apena camisam, Caneva Todeschis semper aperta manet. 3. de autumno Ut cibet Invernum mater Natura famatum, Multa magazzenis stipat edenda suis. Formichetta trahit segetum ad granaria somas Mellaque ceratis condit apetta casis. Stramina pro bobus mangianda bovarus adunat Idque facis pegoris, bel pegorare, tuis. Rumor ab obscuris cantinis maximus exit, Dum cerchiant vino vasa paranda novo. Mustolenta replet graspis fameia tinazzos Todeschique canunt: "Ehu ohe, trincher io". 4. de inverno Tornat Hyperboreis iam Borra gaioffus ab Alpis, Manticibus sfoliat qui nemus omne suis. Flumina deventant vitrum campique biacca, Brumaque candelas spargit ubique suas. Cheta stat in gusso foribus limaca seratis, Frigore iam moritur mosca, cigala fame. Vecchiarella parat coctae convivia rapae Nec pransat, nisi sit voda conocchia prius. Pallidat insomnes oliosa lucerna pedantos, Tuque malenconica nocte, studente, godis. 5. Baldus ad Merlinum Quos mihi misisti versus de quattuor anni Temporibus, medio legimus in Studio. Diversas de te diversa in gente catavi Sentenzas, quarum displicet una mihi, Scilicet ignorans quod sis parlare Latinum, Unde macaronica dicier arte cupis. Fac, age, quaeso, provam, si quattuor illa Camenis Tempora legitimis dicere forte queas. 6. Merlinus ad Baldum Nil mihi diversae stimmatur opinio turbae: Sum macaronus ego, sic macaronus ero. Sed tibi, Balde, tamen parebo: dat ecce Comina Hos utcumque potest facta Latina modos. 7. experientia 1 Ver novum domitis adest pruinis, Cui Mars nunc aperit tenerque Aprilis, Occurrunt Veneres vagique Amores, Dum tectum vetuli subintrat Anni. Sol freno ignivomos equos retentat, Lentis solstitium notans quadrigis; Aestas nuda sitit, gravesque spicas Duro torret, cupidos parat colonos. Autumnus moderante sole flammas Prodit tardigradus, satis quod ille Succulentus hebet sua eque vites Illi palmitibus gemunt onustis. Adportat gelidos Hyems novembres, Canasque hirta comas trahit podagram, Tussit pelliceis pedes ad imos Se volvens tunicis fovensve prunas. 8. experientia 2 Ver nitens, ubi nix modo imperabat, Summit regna suasque ponit herbas: His arridet Amor parensque Amoris, His blanda Zephyrus iocatur aura. Aestas delitiis laboriosa Praefert seria decutitque flores: His fruges subicit Ceres opimas, His flavae subeunt deae manipli. Autumnus vacuos cados vetusti Ad novum reparat Thyoniani: His plaudit Bromius, Bromique pupi His circumsiliunt chorosque ducunt. Horret bruma gelu casa eque rimas Stipat sedula pervias rigori: His mugit Boreas suasque victor His vibrat Scythico nives ab Arcto. 9. experientia 3 Iam novos variosque picta flores Passim reddit humus decusque veris; Lascivit Cytherea consuitque Ludenti violas rosasque Amori. Dat messes ager hispidus salubres, Nec tunc utilis impeditur ardor; Texit flava Ceres graves aristas, Cingens tempora spiceis corollis. Pingues pampineos gravant lacertos Uvae, pampineos gravant lacerti Ulmos, ulmi asinum gravant flagellis, Dum, Silene, agis hunc gravem racemis. Nix Alpes aquilone sibilante Summas candidat, implicantur amnes; Hinc Nymphae vitreo stupent ab alveo Et comunt glacie comas sub ipsa. 10. experientia 4 Fragrant multicolora prata gemmis, Quas leni populant apes susurro; Laetae qua nemorum trabes comantum Frondescunt, avibus sonant canoris. Flagrant pulverulenta rura flammis, Quas brevi extenuant oves sub umbra; Lentae qua coryli nigraeque olivae Pallescunt, querulis strident cicadis. Turgent mellificata musta botris, Quos Bacchae patulis ferunt canistris, Et qua vitibus explicantur umbrae: "Io, Bacche - canunt -, io, Lyaee!" Torpent obstupefacta stagna crustis, Quas nec plaustra notant rota eque signant; Et qua cymba modo premebat undas, Colludunt pueri labantque plantis. 11. experientia 5 Florescunt sata vineaeque gemmant, Purae per teretes cient lapillos Raucum murmur aquae, udulique rivi Albent liliolis, rubent rosetis. Durescunt segetes agris caduntque Iam curvis sata falcibus, nec aestu Messores avidum gemunt laborem, Sed crebris cyathis levant calorem. Dulcescunt nimioque botriones Sunt ulmis oneri tumente succo; Fit vindemia vinitorque laetus Suo destituit decore vites. Canescunt nive tecta stiriaeque His pendent vitreae stupentque guttae; Pastor straminibus simulque arator Defendunt, hic oves, at ille tauros. 12. experientia 6 Vector Sydoniae calet puellae: Sagittas acuit tener Cupido, Torquati geminantur hinc palumbes, Auriti lepores boaeque turpes. Sydus Herculei flagrat Leonis: Frondes nec tenui moventur aura, Dumos nec gelidi exeunt lacerti, Portu nauta latet, viator umbra. Pugnaci haeret Apollo Scorpioni: Spumant labra mero lacusque praelo Vi pressante capit novum Phalernum, Complenturque cadi amphoraeque grandes. Horret sydere bruma Capricorni: Auget ligna focis veruque torret Longo terga suum, superque crates Tuceta et croceae strident tomaclae. 13. facete dictum Quare si quemquam chiamamus, dicimus: "Ola!", Et qui respondet consonat ore: "Che la?", Si quis forte huius causam vult scire cotali, Dicam, sed dicat hoc prius ille mihi. 14. de quodam parasito Est poltronus homo, sguataro poltronior omni: Bos plus vergognae plusque rasonis habet. Trat sine respetto turba praesente corezzas Nec pingit guanzas ulla rubedo suas; Semper enim fortum paret mangiasse fenocchium, Semper et aiorum quinque vel octo capos. Saepe cativeria tamen hac usatur et arte: Cum tussit retro, tussit et ante simul, Ne quisquam valeat crepitum sentire scapatum Ac odor alterius pareat esse viae. At tussis vacem bombardae vellet habere, Tanto croccatur stricta corezza sono. 15. de Benaco Quam bene disposuit cunctis natura facendis, Quam bene procedunt ordine cuncta suo! Est lagus Italiae, qui nunc de Garda vocatur Quique procellosis ut mare balzat aquis. Non nisi bon pisces mangiantur semper ab illo: Sardenae, anguillae, carpio, tenca, trotae. Sed nil Palladio piscis valet absque liquore: Nonne oleo pisces nigra padella coquit? Ergo per intornum ripae carigantur olyvis Datque vasos ferri Bressa propinqua sui. Nascitur hic oleum, piscis, piscator et ipsa Piscibus assandis apta padella simul. 16. de morte Tonelli Venerat ad mortem terzana febre Tonellus, Cui stabat praesens mater et una soror . Affuit hic candela sefi constata quatrino, Quam tenet in propria povera vecchia manu; Dum brusat et culum iamiam focus ardet ad imum, Mater ait: "Fili, iam moriare, precor; Nam neque tu moreris, nec ego meschinula filo, Et iam candelae culus adustus abit". 17. de Baldracco Baldraccus numquam nisi de mangiamine pensat: Cum mangiat, satiam nescit habere gulam. Scit dare praeceptum galantiter omne coquinae, Namque lecatoria semper in arte studet. Sic ait: "In speto rostirier oca tenetur Plenaque sint spetiis interiora bonis, Quae dum arrostitur, quae dum gyratur atornum, Non cesset lardi serva butare brodum. Haec est materies atque ars et forma coquendi, Haec venit a nostris regula docta scholis". 18. ad poetam impudicum Quam sunt et lepidi, quam et elegantes Sunt tui endecasyllabi, Petrille, Summaque arte laboriosiores, Doctos qui referas in bis Catullos, Tam sunt illecebrae tui exoleti Scortilli putridae iocique turpes, Ut non putridius cadaver, ut non Sit, cur turpe oleat magis cloaca. Quare odoriferas rosas, Petrille, Si quando olfacimus tui leporis Optamusque ibi mille habere nasos, En, hui, quam cito nostra nescio quo Ventris profluvio cadit voluptas, Atque intercipiunt rosas oleta Optamusque ibi nullum habere nasum. Si nescis, tua bella, mi Petrille, Vernum Cynthia concacat rosetum. 19. in Briossum Quisquis Olympiacas poterit numerare fasellas, Vel maris in fundo sabbia quanta latet, Aut quisquis foias quantas fert sylva Bacani, Aut quantas muscas Puia boienta parit, Nempe tuas poterit numerare, Briosse, bosias: Mentiris subito, cum tua labra moves. Miraclum reputo quando parlare quiescis, Qui neque de tacita nocte tacere potes. Tyrhenum potius biberet formica profundum Et ferret Zenovae piccola musca ratem, Quam tua veridicam ferat umquam lingua parolam: Nil nisi, cum parlas, bocca bosia tua est. Dens tibi si caderet quoties mendacia profers, Iam tua non posset pane ganassa frui. In solo flatu dicis sex mille bosias, Post quas sex alias mille spudare paras. 20. ad Falchettum Legiadram mea stalla tenet, Falchette, cavallam, Quam quicumque videt percupit esse suam. Stare parangono Gonellae nempe cavalli Posset, qui tantum pellis et ossa fuit. Longior ipsius sex est magra schena cavezzis, Crustas de marzo sanguine semper habet, Quas polmoncellos vocat ars merscaltica crustas, Quas de pellibovo sella vodata facit. An sit mula quidem dubitas, an sitve cavalla: Orecchias longas tres habet illa pedes. Zardarum dicunt duplex genus esse, quod omne Possidet: in pedibus prima venire solet, Altera, quando cavat sibi frenum, meque pedestrum Linquens calcagnis pagat eundo viam; Cursito post illam, clamo "Sta, bestia! Pru, sta!", Fert mea bastonem dextra, sinistra briam, Sed potius muro tunc possem dicere "Sta! Sta!": Non audit, quamvis grandis orecchia patet; Dum curro, per mille cavas, per mille zapellos Casco, nam laqueat spronus uterque pedes. Quando cavalco illam, mihi paret habere morenas Et bogas pedibus rozza ribalda gerit; Cum me scavalcat, morsu fugit inde cavato, Turchescos etenim vincere posset equos. Et quamvis oculo nihil uno cernat, et altro Pochinum, numquam decidit illa tamen; Decidit illa nihil quando sine pondere scappat, Sed portans aliquem tota stravaccat humi. Incastellata est, non mancant rogna, spinellae, Denique quicquid habet digna cavalla boni, Digna cavalla boni quod habet pro pascere, dico, Ergo comprandi si cui foret ullula voia, Hanc emat et faciat, sicut usanza, provam. Est unum, quod sit poledrina, signale galantum: Vermibus haec alios semper amorbat equos; Non patitur vermes senior, sed parvulus infans, Quapropter venas ungueo saepe suas. Utilitas erit haec compranti: sola valebit Ledammo campos imboazare suos. 21. in felem omnium pessimum Resultent "io io" coci, resultent Iamdudum queruli simul lebetes (Nuper nescio quid mali gemebant); Quin ipsae insiliant nigrae nigellis Ollae cum patinis, et huc et illuc Permixti urceolis catini et urnae Et quantum est olidissimae popinae, "Io" ter geminent chorosque ducant: Curis namque animi levantur aegris, Hostem namque alacres suum triumphant. Hostis insidiator ille felis, Versipellis, atrox, trifurcifer fur, Et cuivis cacodaemoni parandus, Tam cautissimus omnium latronum, Quam notissimus omnium malorum, Lurco, carnivora et lucernilingus Praedatorque inhians iugi rapinae, Ictu nunc valido atque ponderoso Ligonis periit, deditque poenas Tot commissa luens, quot ille sparsim Per corpus rubeos pilos habebat. Ah, pili scelerum indices suorum! I nunc, Palladios bibas liquores Nulla relligione, qui nec ipsi Parcis stuppae olidas vorans lucernas. At vobis, lemures tenebricosi Et nigri genii, iubetur, Orci: "Raptate hanc olei bibacitatem, Torquete hanc adipis gulositatem, Torrete ad patinas Stygis flagranti Bullantes oleo et putri sagina. Has poenas merito luat gulonis Felis ingluvies voracitasque". 22. ad Baldum Cornacchias partimque speto partimque guazetto Suscepi coctas, Balde facete, tuas, Quas bene copertas satis ampla scudella tenebat, Cum tua portavit vecchia beghina mihi. Sed postquam totas netto remanente cadino Edimus, heu, qualis tanta per ossa stupor! Rursus in exhaustum tornavimus illa piattum, Verum tantorum non fuit ille capax. Quarum gustigolum cogor narrare saporem: Est caro calcagnis plus tenerina meis; Tolle viam gambas, testas alasque striatas, In vaso brognis conca piena manet. Turo tibi, videor tantum rosegasse corammum, Post illas mansit stracca ganassa dapes. Dens habuit partem maiorem, panza minorem, Gratia quapropter nulla redenda tibi est. 23. in obitu episcopi Cipadae Chiesa Petri, falso quae sub pastore cridabat: "Oy mihi, quam longo tempore panza dolet!", Iam guarita canit dicens: "Procul ite, cirotti, Implastri, pilolae, crysteriique simul!" En tandem moruit poverorum boia pretorum Agnaque mazzato saltat alegra lupo; Ille lupus, dico, pegorae qui veste copertus Non ultra falso proferet ore "be be". 24. ad Baldum de ira Nocte si quando media repente, Dum tibi obrepens sopor ambit artus, Balde, consurgitque Aquilo trucemque Fertur in Eurum, En vago excussus tonitru fenestras Luce rimosas rutilare cernis, Quam ciet creber Iovis huc et illuc Ventus et ignis. Interim praeceps nebulas Orion Torquet abruptas, ut ab axe credas Mole subductum bibula per auras Nerea duci. At simul fessi posuere venti Solque disiecit tenebras sub ortum, Surgis explorans quid atrox ruinae Gesserit imber: Cernis, heu, maerens ut agros olyvis, Ut nemus passim trabibus revulsis Straverit littusque putri gravarit Africus alga; Flent lacessito tibi cuncta vultu; Hic Ceres Floraeque nitor paterque Vitium sensere Iovem ruentem Grandinis iras; Quae semel vento ruit acta pinus, Haud reviviscit, nec acer, nec ilex: Nescit, heu, certa, semel hinc quod exit, Lege reverti. Non minus si quando furor virum, quem Ius potens irae decet, incitarit, Ah, quibus sese veneranda larvis Turpat imago! Frons trahit vultus oculosque torvis Asperat flammis, tremebunda livent Labra, dens frendit, micat impedito Lingua palato. Iurgii tandem via vi patescit, Fulgur et linguae crepitat solutae, Mens cadit vesana caduntque lapso Pectore sensus. Victa quin morum gravitas fugatur Virque, qui consors modo erat deorum, Mugit ut bos, ut leo rugit utque Sibilat anguis. Mox ubi lapsae Eumenides quierunt Mensque redduxit sibi se, procellam Cernit ingentem miser et peremptos Fulmine mores; Verba succurrunt, reditura demum Si redit noster repetitque fontem Mintius, vel signa queunt Olympi Vertere cursum; Ingemit secum, nec humi iacentes Sublevat demens oculos, nec inde - tam pudet fusae gravitatis - uti Audet amico. Ira si obluctans animum triumphat, Tu tibi servis; at inermis abs te Tunc fugit, cum te premis, estque summa haec Palma laborum. 25. ad Baldraccum Te nascente dei nasum, Baldracche, tufarunt, Iuppiter in colera sic ait: "Oybo, quid est? Quae latrina sapit? Quae fex ammorbat Olympum? Qua penetrat nostros parte carogna polos?" Respondere dei: "Ventrem Natura soravit Et qua forbiret pezza niuna fuit; Pezza niuna fuit qua nasum retro netaret: Quam bellus nostro tempore stronzus olet!" 26. ad Boccalum Vidimus et, pravae si fas est credere, provo: Nulla procul dubio pestis amazzat ocam. Nascere vin quare? Non Phoebus apena cavallos Spronat orizzonto, protinus illa bibit. Non igitur mirum tibi si palearia pendent, Cui numquam panzam trovat Apollo vodam. 27. ad Baldum Mittimus in gabia pulchram tibi, Balde, gazolam, Quam, ceu cornacchias das mihi, dono tibi. Dono tibi gazzam de tali sorte, quod ipsam Paentibis cameris intro tulisse tuis. Istam non umquam speres audire canentem, Ni fuerit suppis imbriagata bonis: Crede mihi, numquam cantat sine robore suppae Et, quando cantat, nil nisi "che che" facit; Interdum tamen illa, licet pochissime, secum Gorghezzat dicens: "Vaccato, pola, puta". Tu tamen irrides poveri munuscula vatis: Irrides? Dat quod pauper amicus habet. Non tamen est hominis, mi Balde, trepanda povertas, Namque povertatem phillosophia sequit: Non vult scarlattum, granam finumque velutum, Sed sua strazzolas undique vesta cagat; Pauper et ignuda est, sicut Plato firmiter inquit, Subque repezzatis praticat illa togis. Ergo quod poverus sic sim, ne, Balde, caleffa, Paupertas savium nam facit, atque ladrum. 28. de Cingar ante nauphrage Squassabat quondam pelagi fortuna schirazzum, Qui de salata carne pienus erat: Frangitur arbor, aquas sorbet sfondata carina Et plorans caeli quisque domandat opem. Cingar se misit tantum rosegare mezenos, Ac si non esset tunc prigolandus aquis; Scridatur quare mangiat nec donat aiuttum, Respondet: "Quia sum sat bibiturus, edo". 29. in obitu Caroli Agnelli Carole, quis vatum praestans et idoneus adsit, Qui satis ad tumuli defleat ossa tui? Sunt, fateor, nostro tenues in carmine vires, Non tamen, ah, tenues liquimur in lachrymas. Carmina debentur lachrymis lachrymaeque sepulchris, Debentur functis luce sepulchra viris. Huc, huc et Charites properent Phoebique sorores, Qua eque colunt fontem numina, qua eque nemus: Huc, inquam, properent eligisque furentibus ornent Busta sepulchrali semper alenda face. 30. ad Seraphum O qui nobile nunc peritiorum Effulges specimen quot extiterunt, Quotve sunt modo, quotve erunt deinceps, Mallem aut Chrysogono aut mihi dedisses, Quam isti, delicias poeticorum, Flacci scilicet aureum libellum. An sat commodus ille idoneusque Hortifossor habetur, ut libellum Tam bellum aureolumque melleumque O docti susciperet manu Seraphi? An, Seraphe, habilem esse censuisti Durum faenisecam explicare Flaccum? Is quanto magis utilis ligoni, Is tanto minus utilis libello est, Cui nec littera quamlibet minuta Nec tantillus apex patet figurae. "Verum - inquis - bonus est vir". Ah, cachinnor Ut huius bonitas homuntionis, Qui bubulci ad aratrum ineptit, aptet Sese Flacci ad epistolas profundi. 31. agricola ad suum ligonem Amo te merito, ligo, ligonum Antistes, nitidi minister horti, Nam quantum est, vel erit, vel ante constat Tot iam saecla fuisse sarculorum, Nemo te melius repurgat herbas, Unde tot sata multiplexque vernat Pubertas holerum decusque florum; Tua namque opera nemus virentum Betarum superat suosque late Dat lactuca dapum quies lacertos; Non est dicere quanta brassycarum Sit vis: dispeream nisi praealtis Se herbae subiciant pares cupressis. 32. conclusio Quae prius ingenio docili mihi floruit aetas, Magnificae poterat laudis adire iubar; Decipitur iuvenum sed mens improvida, quae qua Saepe decus poscit, dedecus inde refert. Curo macaronaeae subeunt ludibria vanae, Tam pudet, ut pudeat non puduisse satis.