CroALa, 2025-04-20+02:00. Nodus FOLENG_T.agio-06.xml in collectione pdill0.
Functio nominatur: /documentum/pdill0/FOLENG_T.agio-06.xml.
Achatius animo martyr
Quis neget hunc inter censendum martyras almos, Ipse licet tortor non fuderit ense cruorem? Astitit intrepidus testis, nec defuit ardens Ad tormenta animus, mercedeque digna voluntas. Hanc Deus humani scrutans penetralia cordis Comprobat: huic sua vel nullo dat praemia facto. Ergo nec indignum censemus carmine nostro, Aut sacro admitti numero, quem caelicus ordo Connumeret, nec sera primum monumenta repellant. Dum quateret Decius rerum violentus habenas, Et praeclara pio foedaret sceptra cruore, Praesulis hic sancta decoratus tempora mitra Compulsis ovibus, rabiemque paventibus acrem, Profugium ac solamen erat gratumque levamen; Quale sub expansas matris se colligit alas Pullorum tremefacta cohors, avis anstrepit atrox Martis ubi, vel nota rapax dat sibila milvus. Haec ubi Martianus iuris subsellia complens Audiit, infanda de relligione deorum Solicitus, doluit; statoribus imperat illum Acciri armatis, praesenti hinc talia fatur: "Te, qui romana degis veneratus in urbe, Subderis et legi romanae, cultibus uti. Iisdem fas etenim, ac communia sacra tenere, Observare pio, cui obtemperat orbis, amore Inprimis Decium: adversi nil tendere tanto Fas audere viro, nec spernere iusta iubentis Imperia; ipse etenim dura cervice reniti Haud dubitas iussis: et numina vana colentum Te fingis caput, oderunt quod maxima sceptra, Et latium decus, ac rei communis honorem." Haec iudex: contra praesul sic rettulit olli: "Haud me quippe negem venerari thure supremum Artificem rerum, ac vestros contemnere divos. Sed neque eo inficias afflictis porgere dextram, Quos, velut indomitus lupus urget ovilia, vestra Insequitur rabies, nec iam tutus patet aether, Non mare, nec tellus: illos mihi copulat idem Ritus et una fides; eiusdem corporis artus Esse scias, nec non in eodem flumine lotos. In quemquam vero moliri, aut texere fraudes, Id pia relligio, quam animis atque ore fatemur, Et vetat, atque ipsos complecti praecipit hostes. Hinc et pro Decio, quamvis austerius aequo Sensimus infestum, dum nostra precamina caelo Mittimus, oramus pylium ut feliciter aevum Exsuperet nullo turbatum turbine belli, Ac recta populos moderatus lance gubernet." Tum ille: "His laetam quae narras pandimus aurem: Nec si percipiat modo Caesar respuet ipse. At quo vestra operis clarescat digna voluntas, Illi mecum una meriti tibi dentur honores." "Quis demens homini persolvat sacra caduco?" Intulit hinc testis. "mortalemque incolat ara? Anne Deo nescis odiosa superbia quantum Sit summo? et quanta turgentes deprimat ira? Comprobat aetheria olim primus in arce minister, Quem Deus ob fastus Erebi deiecit in umbras, Dum parat aequalem Domini conscendere sedem. Nec si quis libret graviori mythica sensu, Quicque aliud signet, Phaetontis casus ab alto, Casus et icarius, quos gloria iussit inanis Culmen inascensum cuique, illicitumque cacumen Mortali, curru petere, atque audacibus alis. Vestri etenim memorant fulmen, tonitrusque fragores (Ut Iovis in terris raperet vim numinis) arte Iactantem, veris plexum Salmonea flammis. Talibus exemplis monitus libamina ferre Me moneas homini, qui caelica sacra procuro?" "Si caeli es cultor (iudex ait) alma sabaeo Numina thure colas, venerare et Apollinis aras, Qui nos pervaluit servare luisque famisque Praeses ab exitio, per quem mortalia vivunt. Ille fugat tenebras, radiisque salubribus orbem Perlustrat, fovet, ac tristis contagia pestis Dimovet: aetherium cui sit medicina reperta Munus, et herbarum praecelsa potentia debet." "Scilicet alma sacro venerabor numina cultu, Et lectos caedam tauros altaria supplex Illius ante Dei, rerum qui dicitur omnium Interpres vobis, oraclaque delphica profert," Praesul ait: "sed quem quondam peneia virgo Corda cupidineo succensum turpiter igne, Voceque sectantem querula, mutata fefellit. Nec divinus erat, qui non praeviderat omneis Praescius adventus; nec quid caelestis in illo, Aut numen fuit, imposuit cui casta puella. Illum etenim referunt summe catamithon amatum Ignarum sortis disco extinxisse futurae. Quid, qui non potuit patuisse Coromidis error Cum iuvene haemonio absenti, nisi in indice corvi? Hunc igitur vesane colam, qui armenta gregesque Paverit Admeti Amphrisi prope flumina regis? Seu mavis natum combustum fulmine adorem? Sive nothum patris cretum sub foemine Bacchum Mercuriumve levem venerer? maecumque Gradivum Horrida sanguineo miscentem praelia ferro? An vanam Nemesim rogitem, Veneremque nefandam? Lascivos ne magis Satyros, Faunosque bimembres Observem sacris? vel cetera monstra deorum? Istis aequa deis caeli vos subdidit ira, Poenaque pro meritis datur ut portenta colatis Haec ridenda pios indigni sumere cultus, Qui iubari tenebras, caenum praeponitis auro, Iidem inopes mentis, Thamyra et plus lumine cassi. Nam quo punitis deprensos crimine sonteis, Hoc ipsum vestris (quaenam dementia maior?) In divis colitis: quae lex rectissima censet Esse nefas aliis, illis peccata probatis. Quorum ergo non facta placent, vitamque probrosam Odi, quos contemno, colam? quos execror, ultro Hos sequar? et nebula panchei thuris honorem? Iis irritatus dictis, et morsibus aspris Martianus tali disturbat voce loquentem: "Olim mos proprius vobis fuit iste profanis, Et servatis adhuc, veneranda lacessere lingua Numina virosa, et cultus lacerare deorum, Multaque romuleis verbis maledicta caninis Accumulare, Rhodi si quis velut immolet aris Herculeis ratioque animum non ulla coercet. Quod nisi colla Iovi flectas, et nubipotenti Iunoni, quibus est superorum summa duobus, Emoriere: necem aut subeas, aut thura cremato." Cui martyr: "Dum dalmatici sub fraude latrones Obsedere vias, subito grassantur euntes Lege minis posita, vel gaza evadere rapta, Vel dubiis rebus crudeli occumbere fato: Talem praesefert tua nunc sententia frontem, Qua periisse iubes, aut thus adolere nefandis Iunonique Iovique. mihi veneretur adulter, Cuius adhuc retinet (qua natus) Creta sepulchrum? Iunonenve orem fratri quam dicitis ipsi Iunctam, quae sacro, me iudice, dignior igne est? Verum ego nequicquam mortem subiisse eruentam Horreo, nec vereor, quem non dolus aut scelus ullum Addixere neci: tanta ridenda potestas Iudicis irati, fuerint mihi sydera testes: Sponte meum fatear firmo qui pectore numen, Aeternumque Dei natum cecidisse sub ense. Tum iudex: "Ergo et genitum de semine vestro Asseris esse Deum, quem tu fatearis alumnum." Cui contra: "Est illi natus, neque dicta retracto. Ubere prae saeclis numerosis corde profusus; Non velut Alcides, Perseus, Bromiusque, Venusque, Arcas, Mercurius, Clarius, quos Iuppiter omnes Vester adulteriis genuit, raptisque puellis, Quippe Deo humanos coitus tribuisse nefandum." Ille his sanguineo suffusior ora rubore, "Iam, inquit, dimissis terimus queis tempora, nugis Ne male dispereas, simulachra verenda deorum, Ut decet, observa, atque offer libamina supplex, Complicibusque tuis eadem facienda suade; Nomina vel pande, ut tecum (si denique perstes) Praemia dignia ferant, commissa piacla luentes." "Non ego delator fuero: cur nomina chartis Aeteriis signata viro memorabo profano? Testis ait, "nostros crucia, saevissime, saevis Tormentis artus: insontia rumpe saeveris Corpora suppliciis, numquam divellere dignum Quibis cultum animo, aut erectam pervertere mentem." Truditur ista loquens irato carceris antra Iudice fulmineis in caligantia servis. Tu vero interea lecto certamine, Caesar, Miraris, taciteque Deo tibi ab axe iubente, Praecipis insontem solvi de carceris umbris, Et niveum donas arridens sponte lapillum, Ac primos reddis nullo discrimine fasces, Tempora adaequanti redolentis Apolline veris.