CroALa, 2024-05-21+02:00. Nodus DARCO.nume-03.xml in collectione pdill0.
Functio nominatur: /documentum/pdill0/DARCO.nume-03.xml.
200. ad amicam Ille semel qui te, rerum o pulcherrima, vidit, Ille suis totum optavit inesse oculis; Verba semel qui te sensit mellita loquentem, Totum aures petiit se bibulas fieri. At qui saevitiemque et inexorabile pectus Teque impacatum norit habere animum - Pace tua dictum - se se oderit ille, voletque Nunquam habuisse aures, nunquam habuisse oculos.
201. oda ad Cadidum Urbinatem Te puellarum chorus omnis ardet, Candide, et Nymphae tibi serta texunt; Lygda suspirat, tibi ridet uni, Te colit unum. Ter quater f<o>elix: in amore lunas Ducis insomnes vigilesque soles, Dum toro argutus recubas amato Gaudia miscens. Invidet tristis tibi turba amantum; Ipse rivalis lachrymat Carinus: Ille quem nosti b<ene> mentulatu<m> Rumpitur hostis. Ergo tu votum Veneri benignae Gratus exoluas prope Caprianae Fertiles colles, Cypria revinctus Tempora myrto.
202. ad virginem Laureti pro salute | Iuliae uxoris ode Virgo Laureti, dea quae benigno Ore mortales pia prospicis res, Certa languentum medicina et orbis Sydus amicum, Non vides quanto coquat igne febris, Quanta vis morbi populetur artus Iuliae uxoris mala sub decembris Tempora aquosi? Illa te votis vocat ut salutem Pristinam reddas: prece te puellae Nocte quam longa et redeunte terris Sole fatigant. Vera si phama est, liquidum per aequor Olim - inauditum! - volitasse templum, Nereo mirante stupentibusque Thetios undis; Moxque firmatum, duce te, sacellum Littore externo, calet ara multo Igne ubi aeternum innumerisque pendent Vota tabellis, Iuliae aetatem miserere acerbam, Neve divelli patiare charo a Coniuge, aut illam viduari amatae Lumine vitae. Namque me prole innumera beatum Reddidit, me unum colit, unicum ardet Perdite, et casti inviolata servat Foedera lecti. Hac lares nostri sine fluctuarent, Navis amisso veluti magistro Huc et huc ventis agitata fertur Aequore praeceps. Subtrahe hanc fati manibus severi: Per tui obtestor fera fata nati Omne qui humanum scelus expiavit Sanguine fuso. Casta te tangant sacra liberorum Et preces mixtae lachrymis mariti: Ah domum et prolem numerosam in uno Corpore serves! Tunc tibi Minci prope flexuosi Fluminis ripam statuam sacellum, Virgines discent ubi luce certa Dicere laudes.
203. ode de reditu Clesii | cardinalis Tridentini Clesius externo nobis quod redditur orbe Diis grates referamus, amici. Nunc decet innumeris cumulare altaria donis Et Syrios adolere liquores: Absint tristitiae et pungentes pectora curae, Quicquid et est animo molestum; Ingeminent choreas Nymphae sub nocte serena; Nos pateris certemus ovantes. Desipere est mihi dulce: severi ignoscite vates, Si numeris sine lege vagabor. Liberiora decet nunc solvere vota Lyaeo Ob reducem patriae patronum Qui redit Arctoas reges comitatus in oras Qua Rhenus secat arva bicornis, Cuius consilio dederunt bona numina terris Nec maius graviusve quicquam. Ille redit qui tuta meis facit ocia Musis: Nunc Sarchae prope littus amoenum, Dum nitidi fulgent soles, dum vere tepenti Auricomum caput exerit arbos, Aut Ferdinandi fractos virtute Gelonos Quique bibunt tumidum Choaspem, Aut partam Italiae referam post tristia bella Caesaris auspiciis quietem, Arma etiam qui nunc Arabas meditatus in hostes, Delectos ita fatur amicos: "Ibimus, o proceres: tellus sacra nos manet et nos Turrigerae Babylonis arces. Illic immensos pro relligione labores Ferre mari terraque decorum est. Illic victrices aquilas et figere signa Est animus, superis secundis".
204. ad Paulum Iovium Venisti, bone Paule, Paule amate Quantum ullus potis est amari amicus, Qui mecum Ticini ocio beato Soles condere candidos solebas Argutis salibus facetiisque. Venisti: o sine fine me beatum; O lucem nitidam; o diem auspicatum, Dum iucunda adeo allocutione, Dum te perfruor ac tuis libellis Excultis, lepidis et eruditis! Annales voluo laboriosos, Illustres lego foeminas virosque Quos das perpetuo manere saeclo Praeclara in monumenta posterorum. Quanta, Iuppiter, arte, quo labore Proelium lego Parthicum inchoatum! Nam Germania te modo et Viennae Viderunt iuga maximi parantem Certum scribere Caesaris triumphum Victoremque tuis sacrare chartis. Parthorum at tibi sit male, o tyranne, Qui foeda subito fuga avolasti, Non tam Caesaris invidus trophaeo Quam aeternae Iovii mei papyro.
205. ode ad illustrissimam | Veronicam Corrigiae dominam O diva, blandae quae citharae potes Mulcere iunctis carminibus feras, Cui tantum inaccessos recessus Pieridum penetrare fas est, Non te tacebunt invida saecula Vivam nec atris nox tenebris premet Post fata, at aeternum virenti Fronde comam religata vives. Vives: sonora fama canet tuba Dotes honesti pectoris et bona Queis tam nites praeclara quam orbe Sol nitidus sine nube opaca; Vulgabit ut tu caelibe secubes Contenta lecto; ut, Pallados artibus Exculta sacris, nil profundum, Nil nisi te meditere dignum; Mox ut, triumphum dicere Caesaris Aggressa, Mellae ad flumina patrii Et templa et immanes columnas Caesareis oneres trophaeis. Haec condat altis pyramidum iugis Moles caducas; haec Babylonios Instauret incassum labores, Mole sua ruitura tecta; Illa et securri certet Amazonum, Dorso fugacis vecta super feri, Aut cursu inhumanos fatiget Marmaridum in syluis leones; At tu perennes fertilis ingeni Vena fluenti fundis opes tui: Tu, casta Musarum sacerdos, Ex adytis numeros reportas. Quid iam moraris cingere duplici Frontem corona, quando etiam tui es Victrix, triumphatosque sensus Subiicis et sapiens coherces? Erroris expers, fraudis et inscia, Vulgum et protervas invidiae minas Terrasque despectas iacenteis, Alta petens rapido volatu: Regina qualis cum volat alitum Vicina caelo nubila dividens Nec curat insanam furentis Vim Boreae nec Apeliotae.
206. ad Manto ut doceat hospitium | Cornelii Agrippae Germani Manto, dic, rogo per deos deasque, Qua Cornelius in domo hospitatur? Quis patrem fovet eruditionum? Nam, si non mihi falsa nuntiantur, Apud te hunc fore Caesarem secutum Accepi. Hunc ego gestio videre: Proh quanta, deus, osculatione, Quanto illum excipiam ioco atque risu! Corneli alloquio fruar beato; Corneli lepidos legam libellos Confectos per iter laboriosum Dum viam vorat essedo volante. Nam semper meditatur ille quicquam Dignum perpetuo manere saeclo. Quare dic, rogo, dic, benigna Manto, Contubernia candidi poetae: Quamprimum sciero, repente ad illum Parthica citior fuga advolabo.
207. ad illustrissimum Federicum | ducem primum Mantuae ode Neu te, Federice inclyte, Ingrato taceant saecla silentio, Parvis te referam modis Quamquam magna tibi carmina postulas. Fors et grandia tempore Venturo accipies: nunc sine me tuis Haec praeludere laudibus. Nunc libare sat est: pauca ego seligam E multis, tenui pede Percurrens. Ticini te pavidae nurus Matresque attonitae undique, Pressantes pueros ad teneros sinus; Te, suspiria nobiles Dum ducunt tremulo pectore virgines, Vix lanugine primula Umbrante<m> roseas et teneras genas, Videre intrepidum ducem Tutantem Helvetio moenia ab impetu Quassata horribili globo. Te non laethiferi glandis aheneae Nymbi concutiunt neque Tempestas crepitans grandine plumbea. Omneis tu pedes anteis: Ah, vitae nimium prodigus et necis Comtemptor, toleras famem; Nocteis atque dies pervigil excubas, Mavortis genus et decus, Sub dio et gelido lumine Cynthiae, Certus quicquid erit pati Ut lapsum Latii robur et Itali Surgat gloria nominis Praefersque ipse tuis commoda publica. Quin tu saepe gregarii Indeffessus obis munia militis, Ut praesens animes viros Acrem more tuo militiam pati. Paucis denique copiis Matres et pueros et tibi creditas Servas, dux bone, virgines Gallosque Helvetiosque innumeros fugas, Sic virtute potens tua Aedes praeda onerans barbarica deum. Olim olim, hanc recolens fidem Infractumque animum rebus in arduis, Te iunget socium sibi Caesar, sive petet Massagetas feros Bello, seu Babylonias Deiectum ire volet fulmine Martio Turres. Te duce nobilem Romano imperio restituet Rhodon Parthus: tu inferias dabis Regi Pannonio sanguine barbaro. Iam iam classibus aequora Compleri video; iam strepitant tubae: Armis Occeanus nitet; Victrices aquilas Italus explicat; Hispana approperat manus Germanusque ferox, impavidus necis. Sed quo me furor hic agit; Quo me, quo temere raptat amor tui? Audax comprime barbiton; Audis? Te cythara Delius increpat Parvis ut tenues modis; Non est, Melpomone, phas tibi grandia [***]
208. in effigiem eiusdem Federici effigies Mantoi principis haec est, Quem sibi tam similem picta tabella refert: Haec, quando abs<i>entis mihi non datur ora tueri, Praesentis fatiem numinis instar habet. Hanc veneror, seu nox terras circumtegit umbra, Seu roseo Phoebus provehit axe diem; Hanc veneror medium cum sol tener aureus orbem Aut cava dilectae Tethyos antra petit. Vere rosas, fructus autumno, aestate ligustra, Huic hyeme aeternum florida serta fero. Aeternumque precor vivat foelicibus annis Alter ab Augusto qui mihi Caesar adest: Qui mihi nil umquam gratum acceptumve negavit, Qui me devinxit omnibus officiis, Tum tranquilla meis dudum facit ocia Musis Et me candidulos donat habere dies Aspectuque hylari levat omni e pectore curas: Omnia acerba et amara, omnia mente fugat. Ut si iucundo orbatus quis lumine, tandem In lucem medica restituatur ope; Candida luminibus detergi nubila gaudet Paulatim et solis sustinuisse iubar: Sic mihi gratum animo vultum aspexisse serenum Pro quo vel media sol mihi nocte micat. Nec quicquam magis optarim quam ostendere posse Huic animi et fidei pignora certa meae, Factaque magnanimi plus uno extendere saeclo, Carmina si tantum vivere nostra queunt. Nunc ego - quod saltem possum - prope littora Sarcae E patrio templum marmore constituam Et titulos qui Federici testentur honores Inscribam auratas sedulus ante fores.
209. ad dextram, lachrymas et capillos | divae Mariae Magdalenae O, vivacibus explicanda chartis, Divae, dextera, Magdali patronae, Quae sacrum Domini liquore nardi Unxisti caput integello amore Atque incredibili fide excitata; Ebriis patris ignibus superni Ubertim lachrymae profusae ocellis Immo pectore ab intimoque corde, Quae in morem tepidae et fluentis undae Largo rore pedes Heri abluistis Atque una facilis notam iuventae; O culti, o nitidi sine arte crines, Instar lintheoli, comae beatae, Quae terstis sacra crura queis deorum Rex caelum premit Inferosque calcat! Tam pii officii Deoque grati Aeternum monumenta erunt in aevum. Cui dextrae, lachrymis, quibus capillis Aut tantum licet aut licebit unquam?
210. ad Gablonetam Gabloneta, mearum ineptiarum Ex usu assiduaque lectione Si quicquarn tibi dulce comparasti, Aut si nil mihi, nil tibi molesti In sodalitio tuo meoque Unquam contigit accidetque nunquam, Mitte, oro, his genialibus diebus, Mitte, oro, lepidi et venusti Agnelli Carmen quod gravibus iocis refertum Dicunt et s<al>ibus Catullianis. Nam phama est - ut amas bonos poetas, Ut doctas colis eruditus arteis - Olim illius et hinc et inde sparsum Collegisse poema, ne periret, Concivemque tuum pati nequisse Situ aut tempore carpier maligno. Quare, dum vacuus domi quiesco - , Praestantque indutias malae podagrae, Seposto studio severiore Hos pro tempore perlegam libellos, Et cultos lepidosque suaviabor. Tu vix credere, ego explicare possem Quam me arteis iuvat ingenique fructus Suspexisse Bianoris nepotum.
211. lachrymae in Paridem Caesareum Caesareum Paridem si quis me iudice norit, Hic qui compositus parvo iacet ossa sepulchro, Extinctum dicat quicquid sapientiae ubique est: Secum omneis dicat virtutes esse sepultas; Secum omneis animi dotes, secum omnia dicat Contumulata bona, et terris quodcumque beatum est. "O miseram Minci ripam atque Bianoris urbem"! Ingeminent cantus moribundo gutture cycni. Quando alius postac naturae arcana latentis Occasusque ortusque astrorum pandat, et altas Scrutetur causas rerum eventusque futuros? O miseram Minci ripam atque Bianoris urbem! Quis postac pluvias atque impendentia caelo Nubila prospitiat longe stellasque secundas, Pleiadas Hyadasque atque ensiferum Oriona? Quis melius soles praesaga mente futuros Agricolis aut spem dubii aut mala iudicet anni? O miseram Minci ripam atque Bianoris urbem! Gramina quis melius pratis aut montibus altis Aut quae muscosi surgunt prope litora fontis Usu observatas longo dignoverit herbas, Dictamum helleborumque atque insuavem panacaeam Totque peregrino advectos ex equore succos, Ipse laborantes morbo queis saepe levabat? O miseram Minci ripam atque Bianoris urbem! Quis postac nitidum argentum, quis decoquet aurum In liquidam lymphae spetiem, aut elementa reformans Nil intentatum ingeniove artive relinquat, Cantelmae unde etiam morienti proroget horam Vitalem, inspirans invita morte vigorem? O miseram Minci ripam atque Bianoris urbem! Qui non pastorum pulsarunt sidera luctus? Pastores illum Eridani flevere propinqui, Custodes ovium sacri pecorumque magistri. Illum etiam lachrymasse ferunt salices frondosas Et late auditis nemora ingemuisse querelis; Maesta repercussis conquesta est vallibus Eccho: "O miseram Minci ripam atque Bianoris urbem"! Vos igitur, si qu<e> est pietas, reverentia si qua<e> est Amissi herois, super astra extollite cantu; '. " Huc, huc accelerate, novos superaddite versus, . Mantoi vates: sacris intexite chartis, Ne Paridem tenebris nox ulla involvat opacis: Tunc Minci ripa, tunc Mantua laeta futura est.
212. ad Aloysium Gonsagam epistola Me Capriana tenet, me collibus ardua planis Aequora: populea iuvat hic captare sub umbra Felices somnos; iuvat hic sentire canoros Concentus volucrum et rabidum mulcere calorem, Quercus ubi propter gelidi sacra procubat unda Fontis. Ut ipse libens fugio mala murmura vulgi Atque aulas regum trepidas et principum honores Ambiguos! Nullae hic pungunt mea pectora curae Nec metus aut spes ulla animum in contraria versat. Felix terque quaterque, Aloysi, si haec bona noris Fortunatorum nemorum rurisque beati; Foelix si mecum studia intermissa revisas Musarum, insanis urbana negotia linquens! Ipsa licet formosa superbo Mantua luxu Defluat, assurgant licet alta palatia caelo, Non tamen huic dubitem parvi praeponere ruris Commoda divitiasque humiles et agrestia tecta, Dum procul invidia, procul ambitione scelesta, Sanguineas mori baccas maturaque fraga Seligimus, mixti Faunis, dum colle propinquo Aut deturbamus leporem fortive molosso Nocturnos fures arcemus ovilibus altis. Nec tamen interea studiis cessamus amoenis Et nos - quicquid id est - audemus texere carmen Victurum forsan, mihi si promittere tantum Numina dextra sinunt nec vana inspirat Apollo.
213. in Paulum Magnolum iambus Inepte et execrate Paule Magnule, Quis tam benignus atque mitis ingeni est Ut possit insolentiam tuam pati Et verba tincta felle, mista toxico? Inepte Paule, mostruose homuntio, Amabo, Brixiana bellua insolens - Locutione ut eloquar sodallium - Quae te tulere syluae reconditae, Quae te tulere montium cacumina, Nivosa et alta montium cacumina? Nam te patres tulisse nec bonos putem, Cum sis superbus, arrogans et helluo. Quae nutriere te ferae: an vorax lupa, Informis ursa fovit horrido sinu? Proh dii, quod invenustum, inelegans caput: Quae membra belluosa, magne Iuppiter! Quae labra, mulae quae voraginem ferunt Meientis, unde pestilens flat halitus! Qui vultus iste, gentium omnium stupor? Quis haec videndo nauseam coherceat? Saecla infaceta, quid fovetis hanc luem? O dissolute mascula libidine, Culo sodalis immori expetis tui: Id te negant negare literae editae, Papyrus exarata propria manu Testatur istud, irrumator inclyte! Eon' Latina, Graeca sic doces modo: Ea est, magister efficax, scientia? Taces, nec ullus inficit genas pudor, Rubor nec ulla conscientia arguit? Ten' ille magnus erudivit Hercules, Spes certa Phoebi, et ille flos Bianoris? Ten' erudivit optimus Calepius? Has imbuere literas Britannici? Vides, miselle, quo regurgites freto, Quod te superstet imminens periculum, Quae te manet ruina, qualis exitus: Ut expiabis haec nephanda crimina, Ut hanc scelestus igne dilues notam! Abi hinc, proterve, neu meam inquines domum; Auffer cacata scripta pestilentia, Libros, male ominate, tolle pessumos; Venena tolle lecta, tolle scrinia Iacere digna sub palude concava. Pete, impudice, ad ultimi maris sinum: Vola, prophane, ad Occidentis insulas! Abi, execrate, monstruose homuntio!
214. ad Caesarem lyricon Invicte Caesar, quo ferus auspice Tandem arva Mavors Itala deserit Vastata terdenos per agros Cum miserae Italiae ruina, Olim triumphos nec Iove dispares Fractosque reges iustaque praelia Devicta contexam perenni Carmine, nec renuente Phoebo Dicam aucta regnis tot patrimonia. Mox, grandiori aggressus opus tuba, Dicam pharetratum tyrannum Usque ad Hyperboreos fugatum, Si Noricorum servitio gravi - Namque omnis in te spes sita - vindicas, Si nos retrectantes benignus Respicis imperioque firmas. Gens illa nostris invidet ociis: Nos indecorum mittere sub iugum - Ni, Caesar, avertas ruinam- Dissimulato odio laborant. Tentant iniquis conditionibus Decreta maiorum et tua deleas: Proh saecla inauditaeque leges Atque hominum truculenta facta! Tu membra solvi nobilis Imperi, Tu ne hanc nepotum perniciem feres: Ah, saeva contundas furentum Consilia et temerariam vim! Te liberorum tot moveant preces, Te vota tangant et querimoniae. Per sceptra, per sacrum precamur Caesarei genium decoris.
215. ad Marcum Antonium Flamminium Audio te dudum Veronae vivere teque Addictum fore servitiis antistitis almi Giberti, quo nil dederunt bona numina terris Sanctius aut gravius, dum, publica relligionis Munera pertractans, reficit labentia templa Et mores renovat decretaque prisca parentum, Iamdudum antiquata, sacrosque instaurat honores. Gratulor ergo tuis partim succedere votis Omnia: quod liceat tranquillam vivere vitam Optatumque diu studiorum carpere fructum Musarum in gremio et Verona altrice virorum, Quam placido labens Athesis praeterfluit alveo; Parte alia absentem doleo, quod non licet uti Colloquio assueto, teneat vicina licet me Mantua - populifer miserum me Mintius audit Saepe tua argutis clamantem nomina ripis, Saepe repercussis iterantem vocibus Eccho: Eccho iterat vallesque cavae sylvaeque loquuntur "Flaminium" - te Felsinea quod saepe solebam Urbe frui, cum fulgebant foelicia caeli Sidera, cum laeto radiabant lumine soles: Mecum partiri curas, mecum ipse solebas Propter aquam parvi componere carmina Rheni Et mecum gelidis captare in vallibus auram, Sidere cum rapido coqueret sol fervidus agros. Ipse, sodalitii nunc immemor, aut vaga mente Sydera percurris vel - ut audio - sacra parentum Evolvis monumenta et Graium scripta virorum Frastorumque audis reserantem arcana deorum Antiquasque artes atque omnigenam naturam, Parte tui ut meliore voles super atria caeli Inter honoratos coetus manesque beatos Foelicis Turri atque inter loca clara piorum. Nonnunquam te Vida tenet, tua maxima cura, Carmine qui intacto doctas permulceat aures, Virginis insuetos partus et dum canit ortus Legiferi herois mirandaque facta recenset. Tu tamen, ah, veteres ne dedignere sodales: Expectate, veni, et socios solare querenteis! Nonne audis veluti gemitu suspiret amaro Laelius et Strozza absente intabescat amico, Dum lachrymas nostris iuvat immiscere querelis?
216. lachrymae in catellam Sabellina catellula, Qua non promptior altera Mellitum imprimere osculum: Qua non altera doctior Manus lingula eburneas Herae lambere amabilis Aut pedem tremulum dare Modo hunc, hunc modo et illum, Alternas iterans vices Sponte sive petita: Ad vocem dominae procax, Incitare sueta Ludum, ludere pertinax: Ad blandum digithi sonum, Ad nutum quoque prompta Lapsum lintheolum dare Blandis morsibus adpetens: Vale, amata catellula, Herae delitiae meae! Te morsus rabidae canis Oppressit: canis effera Momordit tenerum pedem. Illo vulnere saucia, Nulli blanditias facis Et lympham refugis tremens Nec somnum capis aut cibum. Tantum humi aegra recumbis Aut fota in gremio aut toro Herae molliculo iaces, Triste nescio quid gemens, Oblita innumeros iocos: Tandem perpetuo - scelus! - Claudis lumina somno. O fatum lachrymabile! O factum male et impie! Ergo quae modo ludicrum Praestabas dominae, iaces Parva condita in urna. Hoc solatiolum tamen Sit, misella, tibi necis: Quod nusquam occubuit canis Quam tam bella puellula Cum desyderio arserit, Pro qua splendidi ocelluli Turgidas modo roscidis Rigarunt lacrimis genas.
217. ad Lydiam ex Sannazario Lydia, me quoniam crudeli is perditum amore, Tecum Tartareos cogar adire lacus. Nec proprii me illic affliget cura doloris, Sed te tam infaustum conquerar isse locum. Hic dum pascam oculos, in te dum fixa tenebo Lumina, nulla mihi est poena futura gravis; Unum hoc supplitium est aeterna in nocte timendum: Quum invitos cogar claudere, vita, oculos.
218. Baiarum dum forte capit sub mollibus umbris Fessus Amor somnum, murmure captus aquae, Ipsa facem accurrens gelida celavit in unda, Ut veteres flammas vindicet, alma Venus. Quamprimum liquor ille aeternos concipit ignes: Igne novo - quisnam crederet ? - arsit aqua. Accensis igitur fumant haec balnea lymphis Quod facula una omnes vincit Amoris aquas.
219. in Boream pedagogum Mantuanum Si quisquam superum tandem miseratus ab alto Mantoa Boream pellat ab urbe procul, Cernet odoratam lauri succrescere sylvam Mintius et myrthos fronde virere nova, Quas olim rabidi metuentes frigora venti Aut fugisse procul vel latuisse reor. Cernere erit violasque rosasque et amoena vireta, Prataque vestiri gramine quaeque suo. Cernere erit sine nube dies fulgere serenos Vicinisque albas montibus ire nives. At contra si Mantois perflabit in oris, Afferet arboribus pernitiem atque satis. Quid gravius? Latiae tenebras et nubila linguae Obducet flatu pestifer horribili.
220. in Pincium Bononiensem Pin<t>ius ipse facit puerilia carmina. Quidni? Ingenium bimuli vix pueri instar habet.
221. ad Iacobum Calandram ode Quid ferox Parthus meditetur, aut quid , Caesar; aut rex concipiat Britannus Anxia desiste precor, Calandra, Volvere mente. Si lubet, paulum posita altiorum Mole curarum, Cererem canamus, Arva dum lustrant pueri canentes Ter bona dicta. Huc ades, nostri decus orbis et spes Certa Musarum sobolesque Mantus Clara, nec trivisse labrum pudor sit Fistula agresti. Hic Canis vitare licet calorem, Hic sub umbrosis licet esculetis Tute dormire ad fluvii labella Rauca sonantis.
222. ad Ioannem Fruticenum Hoc tibi carmen, Fruticene, habeto, Quod cupit Velsi celebrare laudes, Attamen frustra: graviore dignus Namque cothurno est. Tu lege, utcunque est, et ut olim amasti Sole iucundo potientem et aura, Nunc piis Velsi placidam quietem Manibus opta. Ipse ego illius, memor atque gratus, Pectori infixum retinebo nomen: Summa me donec tenuem in favillam Verterit aetas.
223. Si te communis tangit iactura dolorque Caesaris et miserae Mantuae et Italiae, Federici tumulum sicco ne lumine transi: Caesaris hic sita spes, Mantuae et Italiae.
224. ad Lauram ex Francisco Petrarcha Non Ticinus, Tibris, Padus, Amus, Nilus et Hermus, Eufrates, Tygris, Sequana, Danubius: Non Athesis, Rhodanus, Tanais, Maeander et Hebrus, Alphaeus, gelidis nec Medoacus aquis: Non abies, possetve meum lenire calorem Quicquid sylvarum, quicquid et est nemorum. Ardenti una meo superest medicina furori: Laurus amor Phoebi, laurus honos Dryadum. Quam fovet ardorem trunco, tam mollibus umbris Mulcet et ardorem quem facit ipsa levat. Sic laurum vitreis riget undis perpetuus fons Meque tegat densis laurus opaca comis. Sic semper laurus duplici potiatur honore, Et regum et vatum; tollat in astra caput: Illius ut nostros inscribam cortice amores Et crescat laurus maxima, crescat amor.
225. ad Madrutium Hesterno male me mero obruisti, Madruti, pater omnium leporum: Bissenos calices bibens relevi; Sulcavi insolita ebrius carina Euxinum Ioniumque Caspiumque. Hinc dens me assiduo premit dolore, Torquet me mala tussis et gravedo Nec sat officium suum facit mens. Decrevi tamen advolare Thennum, Ut stem pollicitis fidemque servem. Quid sodalitio hoc magis beatum est? Men' relinquere tam bonos sodales? Hos si inter moriar, lubens peribo: Hoc sodalitium nephas cavere est.
226. ad Lymphas Sarchiadas Lymphae Sarchiades, nimis rapaces, Furaces nimis invidaeque lymphae, Heu quot carmina bella, quot lepores, Gemmis carmina cariora et auro, Nu<m>quam lecta satis, relecta saepe, Incauto et misero mihi abstulistis: Quae mi Matrutius meus, revisens Antiquam Paduam et bonos sodales, Servanda attulit et sinu fovenda! Dum verso et teneo manu, recurrens Doctorum monumenta per virorum, Nil usquam mihi tale cogitanti, Fato nescio quo malo et sinistro Immerentia ponte decidere. O pons, o fluvii male ominati, Undae ipso Eridano rapaciores! Num vos Lazari epistolam eruditi, Num sacros rapidis pudet sub undis Docti volvere Velii labores Et lusus lepidi Logi venustos?
227. divo Ferdinando in obsidione | Viennae ode tricolos tetrastrophos Tandem, fugato principe barbaro, Duces triumphum, maxime principum, Divisque persolves benignis Tute pio meritos honores. Templis reportans exuvias novis Moestos replebis laetitia patres, Queis corda perculsit ferus Mars Sanguineum quatiens flagellum, Quum Parthus atrox Pannonios sinus Vastaret armis et ferus Austriam Hinc inde discurrens, Viennae <u>t Cingeret obsidione muros. Proh quanta matrum corpora, quot viros Demisit Orco, quot pueros sinu Matrisque divulsos lacertis Ense truci secat immerenteis! Nullis pepercit- proh scelus! O pudor! - Templis, nec aris abstinuit manus: Illum cruentatum videres Conscelerare deum ministros. Sparsit piorum relliquias patrum, Manes verendos, atque reconditas Ignique consumptas edaci Congeries tenuis favillae. Incendit agros et crepitantibus Flammis adurit spes veterum domos: Bacchatur insanus furitque Depopulatus opes Quiritum. Fertur luporum more rapacium Quos egit altis dira fames iugis, Quum non repugnanteis capellas Dente petunt avido protervi. Iam iam timore invaserat omnia; Iam spes salutis, iam deerat fuga; Iam cuncta sentires furentum Quadrupedum resonare cornu. At non inultus talia prospicis, Deliberatus quippe mori prius Quam triste spectaclum videre Et patriae mala luctuosae: Fretusque Clesi consilio patris - Quod restat unum rebus in asperis - Nullos recusasti labores Imperii ut proceres coirent. Invicta bello deligis agmina, Heres aviti roboris et memor, Nec te retardarunt pericla, haud Degenerem patrio vigori. Quae non secuta est te regio ducem; Quis non amicas consociat manus, Ut victor aeternos honores Pan<n>onio adcumules triumpho? Adsunt Suevi, cedere nescii, Quosque aestuosis Rhenus aquis rigat: Iungitque victrices phalanges Terra ferax hominumque equorumque, Assueta bello, fida Moravia, Parere prompta, utcu<m>que eques impiger Tendas pharetratos in hostes, Sive pedes metuendus hasta. Hoc tu Viennam milite liberas Forti, paventem supplitium grave. Non ipse frustratam relinquis, Spe refovens potiore amatam. Quid dicam ut hostes finibus Austriae Solo repellas nomine? Qui tuam Sensere virtutem, et repente Terga Scythae profugi dedere. Undavit atro Danubius prius Tot barbarorum sanguine decolor Ensesque inauratosque currus Purpureis agitavit undis: Miratur aequor scuta natantia Pictasque vestes et clypeos leves; Thetis reformidat, cruore Dum freta Danubius colorat. Non auspicati Pannonias Getae Sedes relinquunt: iam trepidos piget Tentasse Germanum vigorem, <et> Illachrymasse ferunt tyrannum. Rex, cura divum es. Dii bona dant bonis: Ut tu ipse divos et colis et times, Haec regna victorem manebant, Tot titulis tibi destinatis. Postac superbus discet Arabs tibi Insueta supplex tendere brachia Et te perhorrescet nivosum Qui Tanaim bibit atque Tigrim. At nos, saluti barbarico metu, Propter sonantes Sarchiadas aquas, Victoris augustos honores - Fas modo sit -lyricis canemus.
228. ad Pyrrhum Pyrrhe, novus vates nostris surrexit in oris, Qui dudum miles sub tua signa fuit, Assiduoque puer dulces meditatur amores, Callimachi ut sacrum crediderim isse nemus: Pignora seu collo recitat dirrepta puellae, Livida cum impresso dente relicta nota est, Seu canit illecebras nocturnaque praelia amantum Sive cupidinei dulcia furta ioci, Sponte fluunt faciles versus et lene iocatur. Illi, Pierides, cingite fronde comam, Et vos, Sarchiades, crescenti applaudite vati: Texite et e patriis mollia serta rosis. Hic canit arguti propter buxeta Brioni Leucothoes maestis tristia fata notis, Quam pater exarsit vitreis Benacus ab undis Dum repetit patriae littora nota suae. Saepe illum Trimilo scopulo persensit ab alto Ingentem ex animo tollere ad astra sonum; Saepe illum nautae pura sub nocte canentem Sensere et variis ludere carminibus; Ut vidit nantis tremulas fulgere papillas, Pendere et summis pectora eburnea aquis, Pubetenus mergens liquido aequore suspiravit Fixit et in solam lumina Leucothoen. Dumque legunt sociae pictas in littore conchas Et perluciduli dona ferunt lapidis, Colludens saxo salientes percutit undas Et longe a tuto littore progreditur. Quo properas, malesana? Immittes effuge lymphas! Ah, nimium ignoto credere, stulta, mari! Si nescis, dudum formosis unda sepulchrum est: Unda etiam miseram perdidit Arsinoem.
229. de Furio Furius est tenuis. Quidni, qui tot mala totque Patravit scelera atque impia flagitia? Et sapiens sero est: nunc cogitat ipsum Ultorem esse deum tot scelerum, et Furias.
230. ad Turcum SI sapiens esses, morereris, Turce, libenter: Vita homini infami est mors alia atque alia.
231. in Quintianum "Arma, virum turmas vexiligerasque catervas" Ponit, si quid avet ponere, Quintianus; Et "Ferrugineum - corvino gutture - ferrum" Ad Mellae ructat littora Quintianus. "Exoritur clamorque virum stridorque rudentum": Illius hoc semper carmen in ore sonat. Damnat avum patremque, illi qui nomen ineptum Imposuit; dici vult mage: "Quirtiarus". Sive docet pueros, frendit dente, ore labrisque: "Sidera dira ruant; cornibus antra rigent"; Sive orat, cum defunctum vespillo sepulchro Condit, et extructo stat Libitina rogo, Obstrepit er stiridulus. Dicam, Iovio auspice: "Semper Errat Quirtiarus, Pieridum obprobrium".
232. ad Tabarellum Scias, mi Tabarelle, me esse navim Deprensam in medio mari aestuoso Quam circumtonat Aphricus procellis, Quam saevi Boreae et furentis Austri Flatus percutiunt et hinc et illinc. Quod ni maximus ille Ferdinandus Illam sustineat diu labantem Ut portu stabilita conquiescat, Illidet scopulo <et> fatiscet.
233. ad Alexandrum Thienum Quod tua distuleris promissa hucusque, Thiene, Es mihi suspectus nomine perfidiae. Certa loquar: certe <cecidisti> pectore nostro; . Namque ego non vitium hoc credideram esse tibi Ut vitam tali synceram labe notares: Id non est animi, quod facis, ingenui. Quare quod scribis, venturum te mihi paucis Luciferis, rapidus ventus et unda tulit? Seu Ferraria te retinet, quam maxime amare Dicis prae cunctis urbibus Italiae, Seu Verona magis - nam te exardere puellam Nescio quam rumor non bonus obloquitur - Debueras saltem car<i> meminisse sodal<i>s Turpiaque a te ipso crimina reiicere: Aut mihi te purgare, aut fictas nectere caussas, Aut mihi te cupido restituisse magis, Quamvis te precibus multis revocaret euntem Haec atque illa puella, atque alia atque alia, Dulciaque exerta geminaret basia lingua Iniiciens collo brachia lenta tuo. Numquam igitur posthac credam tibi: dicam ego cunctis Saeculaque hoc noscent postera flagitium. Nam spernit superos et fanda nefandaque miscet Audet pollicitam qui violare fidem.
234. in Patelanum Pintiomastigem ode Quid virum vexas, Patelane, amicum Pintium, oblatrans veluti canis qui Inferus sonteis animas trifauci Territat ore? Quem Tridentinae stupuere gentes Olim et orantem et pueros docentem, Quem modo Ocnaei celebrant nepotes, Stulte, lacessis? Laurea quem ornavit Apollinari Caesar invictus, meritisque frondem Fronte quaesitam posuit deditque Esse poetam, Naviger quem tot titulis beavit Ille, Musarum decus Italarum, Quem flet erreptum Venetus diuque Flebit ademptum? At nihil morsus rabidosve rictus Pintius curat pedagogi: obaudit Ille latratus miserorum ineptasque Unius assis Aestimat nugas. Caput infacetum, Saevis incassum, velut unda vasti Frangitur circa scopulum profundi Profitiens nil: Illa non saxum labefactat haerens, Excitet spumam licet atque firma Illius radice tonet, minaci Flamine pulsa.
235. querella virginis deiparae iuvenis composuit Talia clamabat, pectus percussa pudicum, Virgo hominem et mistum quae tulit alma deum: "Heu pietas, si qua est pietas! Mecum omnia plorent Indignis Domini tristia supplitiis. Quo raperis; quo, nate, meae spes unica vitae? Cur te devinctum saeva columna tenet? Mollia cur duris creduntur terga flagellis, Unde sacro Solymam sanguine tingis humum? Circumstat te turba ferox, impastus ut agnum Insontem rabido circuit ore lupus, Oraque percutiunt manibus caelestia diris: Expuit in fatiem gens truculenta piam. Heu heu, languentem video pallescere vultum, Pungere et immeritum spinea serta caput! Nate, sitis: tibi fel tristi miscetur aceto Et te ludificant, unica nostra salus. Pectore purpureos video praerumpere rivos; Tandem alta affixum te cruce, nate, mori. At matris gladius pertransit corda, profundus Tam sit ut iste dolor quam mihi summus amor".
236. de adventu Caesaris Caroli Quinti in Italiam Caesaris adventu tellus subridet et aer; Iuppiter ipse dies candenti sole serenat; Vestiri ante diem miratur frondibus arbos. Haec illi ostendunt vernanti in flore iuventae Aeris imperium et terrae contingere habenas Atque immaturae insolitos aetatis honores, Olli parturiant qui aeterna laude triumphos. Ergo Parthorum exuvias et parta trophaea Cernere erit referentem illum, et victricia signa Ponentem Solymis faelici sidere terris; Insignemque Rhodon Romanis arcibus addet Imperiumque ultra Tigrim Tanaimque locabit. Sic erit; hoc certo praedixit carmine Phoebus, Conscia et ipsa suo arisit Venus alma nepoti.
237. ad Pretum Dulci, Prete, periculo, Dum deformis hyems riget, Ludis: namque, choro iunctus amabili Nympharum, facili saevitia volens Vinci, vel niveas manus Tractas aut pede comprimis Illarum teretes pedes Et collo spolium detrahis aureum. Illis virgineus pudor Tingit purpureas genas. Felix terque quaterque, dum Has noctes tibi candidas Curru noctivago Delia provehit.
238. ad Alexandrum Thienum Te retinet curis vacuum Caprina, Thiene, Vallis et aestivo tempore amoena loca. Illic exerces doctorum more Camoenas: Illic te studiis incubuisse iuvat; Infidi nec te pungunt fera spicula Amoris, Nec dulces somnos aera canora fugant. At me patria sollicitum tenet; uror amore: Ingenue fateor dicere quod miserum est. Hic crudelis Amor me transdere in ocia quaerit Et me Musarum sevocat a studiis. Olim ego liber Amore et cura exutus ab omni Omnem animum ad Musarum ocia contuleram: Nunc ego despitio Musas - ignosce fatenti - Despitio sotios, quod magis est miserum. Illo me vacuum conspexit tempore Amor, cum Exilii fleres tempora longa tui: Cum miserum a cara flesti discedere amica Et me es solatus dulcibus alloquiis. Tunc ego quas lachrymas, quae non suspiria fudi! Ut fuit illa mei prima ruina mali! Ure alios, queso, puer impiger: aut quibus ardens Est animus Martis castra cruenta sequi, Aut quibus est curae dites agitare rapinas Atque aurum terrae quaerere visceribus. Tu sine me phamam venturis tradere saeclis Et grave demissa tollere corpus humo, Ut me Sarchiades celebrent post fata Napaeae, Et fiam patrii laus ego prima soli. Felix Flaminius, quem nulla puella nec ignis Est potis a sancto seposuisse choro: Hic canit avectam Europam, admirantibus undis, Tergore taurino molliter impositam, Utque illam magnus fallaci Iuppiter arte Luserit <et pariter> transierint maria: Cum venti circum fluctus maris alludebant, <Surgente ad> niveos veste fluente pedes. Quod mihi [si] liceat paulum has extinguere flammas Et lenire meo vulnera fixa animo, Ipse ego Parthenope<m> visam studiosus amaenam Claraque Syncero littora culta seni. Illic est animus vos exercere, Camenae, Doctus ubi cecinit pascua Vergilius. Hic ego te, Syncere, sequar; Syncere, tuo mi E sacro fas sit fonte levare sitim. Tu canis Arcadici pastor pineta Lycei; Sebethi propter flumina pascis oves; Scribis et oscura cantantem nocte Lyconem; Dilectae defles Phillidis interitum; Prothea divino mulcentem carmine phocas, Vertis et in salices pectora Naiadum. Virginis ut celebras partum graviore cothurno, Cedite, Mantoi carmina Vergilii! Felices sylvae quae te sensere canentem, Quae audivere tuos aequora pulsa sonos! Seu te Pausilypus, seu candida Mergiline, Seu retinent carae litora Parthenopes, Ipse sequar: modo tu non dedignere sequentem, Nec timeam iratum te duce adire fretum. Hoc si contingat, dominae spernentur amores Et regum summae despitientur opes.
239. elegia in Marcum Antonium Turrium Veronensem Ecce iterum vocat ad luctum me Turrius, et iam Dudum intermissas postulat inferias, Carmina et antiqui offitium testantia amoris: Quisnam illi ingratus munera digna neget? Me iuvat iccirco chartis mandare dolorem Quem pia non sicco lumine Laura legat: Laura decus Nympharum, olim dilecta poetae, In cuius clarum nomine fecit opus. Illa quidem, Turri, postquam te fata tulerunt, Quantos languenti corde dedit gemitus: Cum tantum fleret quantum, viduata marito, Virgo, lares tristis cum redit ad patrios, Frigida deserto dormire coacta cubili Et sola in vacuo pervigilare thoro! Ah, quoties letho optavit finire dolorem Atque inter cineres compositam esse tuos! Ah, quae moesta tui discessu verba locuta est, Cum stillanti oculis rore maderet humus! Iam prece Persephones et coniugis implorata Sensibus erreptis excidit ante rogos Et secuit flavos formoso e vertice crines Et quae ludebant per rosea ora comae. Haec tulit infelix nigrae munuscula morti; Haec dedit exequiis tristia dona tuis. Ex illo nitidos non carpsit tempore flores Nec perluciduli fluminis hausit aquam, Nec quisquam Assyrio fragrantem hanc sensit odore, Nec dulces posthac fundere ut ante sonos; Nec potis est quisquam verbis lenire dolentem: Et iam aestas una atque altera praeteriit, Cum tua honorato donavimus ossa sepulchro Et tibi fraternae iusta dedere manus. Illa gemit, seu nymboso sedet Apenino, Seu fertur celeri per maria alta rate; Et cum sol vestit terram et cum mergitur undis, Ingeminat luctus et magis atque magis. Ah quoties dixi: "Iam tempus solvere luctu Lumina: iam lachrymis satque superque datum est; Debita, Laura, viro iam munera persoluisti: Desine iam tantis te cruciare malis"! Non tamen assiduo cessat tabescere fletu: Turgiduli aeterno rore madent oculi. Ut foliis tenerum caput inclinant hiacynthi Cum pluvia emolles forte gravantur aqua, Et iam purpureus languet depressus humi flos Nec templa exornat candida caelicolum: Sic lachrymis ubertim effusis extenuata est Nec priscum retinet languida facta decus. Nunc etiam veteres mecum officiosa querellas Integrat, antiquo moesta sedens tumulo. Audiit hos gemitus Verona ex collibus altis; Miscuit huic lachrymas lene fluens Athesis. Heu, Verona, tibi iucundum lumen ademptum est, Cum bello exardens ferveret Italia! Illa tempestate malis deperdita fatis, Clamabas surdos in tua vota deos. Infelix bellum urgebat, lachrymabile bellum, Bellum hominum et virtutum aspera pernicies. Heu, Verona, olim flos Europaeque Asiaeque, Unica doctorum mater amata virum! Tu non frigidulum fovisti corpus alumni, Sed quae Benaci fluctibus alluitur Ri<p>a, viro felix, illius clara sepulchro Quem miseri nautae numinis instar habent: Cum venti circum adlatrant spumantibus undis, Illius puppis numine tuta volat; Aspirant placidi iucundo murmure venti, Suspirat Zephyrus leniter horrificans. Benacus pater huic assurgit sedibus imis Cum mare pacatum saepe supervehitur; Illum circumstant Benacides admirantes Et se prae invidia fluctibus increpitant. Iccirco tumulo sacras pendere tabellas Vidimus, et templo multa corolla nitet. Stant myrti amplexae tumulum laurusque virentes, Quas memor assiduis Laura rigat lachrymis; Sponte sua insurgunt citri superimpendentes: Illas non aestas, non fera adurit hyems; Vidimus hoc violas passim vernare sepulcro: Vidimus hyberno tempore hiare rosas. Has inter lachrymas fundit medicina tepenteis: Nam medicina tibi quando parem inveniet? Quod ne hoc officium pertranseat illaudatum, Te medicas artes instituisse ferunt. Nam quis te melius succos cognovit et herbas? Quis naturae arcana altius explicuit? Te quoque cantantem sylvae sunt saepe secutae; Ipse Athesis tacita pone secutus aqua est. Te Ticini Nymphae audierunt paeana canentem Propter iucundi fluminis hospitium. Cantabas, memini: querulae tacuere cicadae, Nec strepuit rauco sylva refracta sono. Olim cum caneres, quae praemia digna tulisti, Cum te arctis carum amplexibus exciperet Laura, tibi iucunda! Et sidera nocte serena Fulgebant tremulis conscia luminibus. Illa in te dulces furtim argutabat amores, Libans mista pudore oscula virgineo, Et modo gaudebat Veneris conferre loquellas: Vocibus in vestris mutuus ardor erat. Sed, quoniam casu te sors oppressit acerbo, Laeta recordari tempora nunc miserum est. Nam quis te invidit nobis deus: an quia amantes Stare diu unanimes impia fata vetant? Invida te nu<m>quid rapuerunt numina terris Ut caelum ornarent lumine conspicuo? Certe dignus eras caelo fulgere sereno, Esse Ariadneae stella propinqua comae. Sed quid plura loquar? Tantas dum scribere laudes Exopto, scribendo anxius invigilo. Ergo, Flaminiae gentis decus, edite Musis, Marce, renascentis unica spes Latii, Ingrati vitio ne temporis oscuretur, Illum aetas docto in carmine longa legat: Na<m>que sibi tales fieri mandavit honores Doctorumque pet<i>it scripta diserta virum. Ille tuo dignus laudari carmine: nam tu Antiquos doctis versibus aequiperas. Mi sat erit lachrymas cineri dare semper amici, Quo sine iam non est vivere dulce <meum>.
240. ad Calandram Queis nam ego te verbis consoler, amice Calandra, Iamdudum meditor, cum sim solandus et ipse Morte immatura Hippolyti fatisque severis, Errepti ante diem, cum iam virtutis odorem Spargeret et sapiens patrui redoleret honores. Ille quidem magis hoc uno nihil exoptabat Quam domino placuisse suo, quam industrius esse Officio thalami addictus: iamque ille Calandrae Spes columenque domus. Fles ergo et pectora tundis, Nec lachrymis sinis esse modum: sic liquitur altis Vere ineunte iugis nix, Phoebo tacta sereno, Quam deformis hyems sub sole coegit iniquo. Hoc ne virum decet edoctum et sophiae documentis Instructum, qui cum terras et quicquid in orbe est Quod lunam et caelum subter mortale repostum Esse sciat, causa mortalis materiai, Corruptum atque luthosum atque omni ex parte caducum? Forte tuos gemitus coelo deridet ab alto Mortalesque hominum curas et gaudia spernit, Caetera laetus, at hoc tristis: quod raptus acerbe Offitia in dominum exoptata explere nequivit.
241. ad virginem ex Francisco Petrarcha Virgo, decus caeli, terrarum sidus amicum, Phoebeis frontem radiis praecincta serenam, Quam pater ipse deum tanto est dignatus honore [***]
242. Alphonsus Davalus marchio vasti Moriens immortalitatis suae testes Caesarem et Caesaris hosteis reliquit.
243. ad solem de illustrissimo Matrutio Matrutio pastore potes quid temere maius? Ipso nii melius cernere, Phoebe, potes.
244. de eodem Incustoditas linque, o Galathaea, capellas; Incustoditum, Tityre, linque pecus. Matrutius custodit oves: custodit et agnos Pastor, et a stabulis iam lupus omnis abest.
245. ad eundem Si mater tibi nascenti dedit ipsa galerum, Illum, Madruti, quis neget esse tuum?
246. de eodem illustrissimo principe Nescio quid maius Iano qui cernerre gestis Madruti videat principis ora mei. Ille bifrons, canam hic iuvenili in pectore mentem: Inque uno aetatem corpore utramque gerit.
247. ad hospites de imagine illustrissimi | ducis Federici Mantuae Haec quam cernitis, hospites, imago Magni Federici est decora imago, Quae noctis comes et comes diei est. Quam cum prospicio, mihi beatus Et diis par videor: dies sereni, Tersi nubibus omnibusque ventis, Et noctes mihi candidae refulgent. Recordatio tunc subit beata: Vultus, lumina principis recursant, Nec quicquam est adeo grave atque acerbum Quod cor discruciet meum vel angat Quin non leniat haec benigna imago. Haec curas animi levat molestas Conspectuque beat suo videndo. Quod si picta tabella talem habet vim, Amabo: quid erat videre vivum?
248. de Wargnano Propter Mysonis fontes et Dallidos undas Ipse Lomasinis flores selegit in hortis Vargnanus, variaque sibi de fronde corollam Texuit, ut famam patriaeque sibique pararet Perpetuam et nunquam moriturum in saecula nomen. Ergo Mysonis fontes et Dallidos undae Faelices, floresque aeterni aeternaque serta: Hii qui illum audierunt, haec quae ornavere poetam.
249. aliud Floribus ornatum variis et suavibus herbis, Instar apis, conflavit opus Wargnanus, ut inde Vargnani aeterno pubescat vinea foetu Et niteant tumidi nativa e stirpe racemi.
250. Annae Rhegiensis puellae a patruo interfectae | et non vitiatae Ne morerer, volui periisse: at vita perennis Servatae pretium virginitatis erit.
251. aliud Virgineam patruus zonam dum solvere tentat, Me necat et vita dat meliore frui.
252. Iuppiter incaluit Violant<h>idis igne Valentae; Auriferam quondam si simulavit aquam, Convertit nunc se in fulmen: descendit, et inde Illius hyberno est tempore tacta domus.
253. unde "unitas" Clesii cardinalis Iustitia atque fides profugae et prudentia terris Quas colerent sedes consuluere diu; Tandem animo insedere tuo, Clesi, optime princeps: Hinc tribus ex illis unio facta tibi est.
254. de adventu eiusdem Non tam laeta fuit Partho fugiente Vienna, Barbaricum metuens fida subire iugum, Adventu quantum Clesi plebs laeta Tridenti est, Pro quo adolet sacris tot pia tura focis: Et merito, quoniam, redeunte hoc principe, quicquid Iustitiae est, quicquid pacis in orbe redit.
255. Maximo Ripensi Intermissa iterum cur, Maxime, carmina tentas Atque aetate gravis mollia plectra moves? Nil cum causidico est sacris commune poetis: Diversum est, ut scis, huius et huius opus. Sysiphio leges tu volve revolve labore, Unde cliens referat nomen ad astra tuum: Unde tibi assurgant aequata palatia caelo Unde tibi innumero sit gravis aere domus. Cornelio cytharam caroque relinque nepoti, Aptus uterque sacras sollicitare deas, Unde suo laudum cumulus succrescat honori Aeternum et volitent clara per ora virum. Tu cave ne Cyrrham coneris scandere: Musas Furcillis phama est praecipitare senes.
256. ad Camillam Valentam Cum mater tibi sit Palias, cui denique mirum Quod doctos versus, culta Camilla, facis? Hoc admirandum, cum sis vel mater Amorum, Quod proba, quod servas rara pudiciciam.
257. ad Lyciscum ode Ne tu, care Lycisce, amplius, obsecro, Hoc corpus cruties, tuum Neu perdas miserum incautus amiculum. Ah ah ah, quid agis? Nonne vides uti Virus nescio quod meo Dirum ex inguine stillet, Paulatimque meo pectore diffluat Omnis spiritus et calor? Poenarum satis et super Nostro iam dedimus sanguine: iam malos Cantus dimoveas, amove imaginem! Has artes potius tuas Vertas in fugitivum et tenerum Lycem, aut Carpentem nitidae basia Persiae Rivalem in Furias age.
258. in laudatorem Pincii Cum Pinci cantas prorsa vel carmine laudes, Dixisti ornate, candide et apposite. Pintius exclamat: "Credo belle omnia dicas; An vere dicas omnia in ambiguo est".
259. in ludum Quis te, dira lues, infernis extulit oris? Quis tantum nostro sparsit in orbe malum? De capite orta tuo sunt semina cuncta malorum, Semina rixarum de capite orta tuo. Inseris excrutians spinosas pectore curas; Non redituri affers temporis interitum; Virtutum exitium es, lethali armata veneno, Atque ideo Furiis addita quarta comes. Tu potis es fratres concordes vertere ad arma; Tu potis antiquas solvere amicitias. Te vitiorum altrix et habendi caeca libido Cogit in immeritos iurgia ferre deos. Ira deum, cum ignem raperet de sole Prometheus, Hanc mortale dedit contemerare genus Idque malum et febres terris immisit apertis: Heu heu, quantum audax in mala nostra fuit! Saepe lacessitus telluri denegat imbres Iuppiter, aut terris fulmina dira quatit; Saepe arens tellus nimio sub sole fatiscit, Languidaque incassum supplicat herba Iovi: Hinc lolio et stipula agricolas eludit inani; Inde cadunt pecudes et genus omne virum.
260. ad Hortensium Hortensi, lepidos tuos libellos Perlegi, aureolos tuos libellos, Queis doces animi levare morbos Et solatiolum referre menti, Menti solicitae anxiaeque menti. O doctum medicum atque praeferendum, Quotquot sunt medici novi et vetusti Qui norunt dare corpori medellam! Tam tu illis meliorque doctiorque Quantum purior est beatiorque Omni corpore mens gravi et caduco.
261. ad Camillum Lycocephalum Mantuanum Quum tot nomina clara maximorum Heroum eripias, Camille, morti, Tempori quoque subtrahas iniquo Dilectae tibi nomen Ipsitillae Chartis perpetuis et eruditis, Furem quis neget esse te, Camille?
262. de illustrissimo principe tridentino | sub Alconis persona Rhandenae Dryades et agrestia numina montis, Alconem vestris excipite arboribus. Arida dum querulae resonant pineta cicadae Et medio fruges ventilat aura die, Vos illi gelidis inducite fontibus umbras, Seu dormit, liquido seu levat amne sitim. Scribite fagineis "Alconem", scribite acernis, "Alconem" quernis scribite corticibus. Sertaque ne pigeat contexere suavibus herbis: Serta colore illi, serta et odore placent. . Seu natat et corpus Sarcae sub gurgite mersat, Obvia spumosis tollite saxa vadis; Aut cum venatu sylvas et lustra fatigat, Claudite apros: molleis obiicite huic lepores. Haec facite ut, cum illum decorarit Roma galero, Non tamen et vestri non meminisse queat.
263. Federicum quaecumque vocas, mala lingua, tyrannum Danda es nocturnis dilanianda lupis. Dum vixit felix, et Mantua tuta quievit: Sed moriente illo concidit orbis honos. Militiae secum splendor, secum Itala virtus Et spes invicti Caesaris interiit. Quod si Isabella fuit tam dirae cladis origo, Foemina si tantum est concipere ausa nephas, Exagitate illam, Eumenides, ultore flagello, Sintque illi statuae, tela, trophaea, faces.
264. in eius funere Mantua, Federici tristis complexa cadaver, Exclamat: "Non haec est tua, sed mea mors".
265. ad Bordellinum fluvium Bordelline, hierum mersisses amne rapaci, Ni tibi clamasset: "Est meus ignis edax"!
266. Infelix Furi, matri atque invise parenti, Ausus es Archensem conscelerare domum Quam tot maiores titulis auxisse parentes Atque omni studio condecorasse palam est. Quae te dira fames auri et vesana libido Impulit ut tantum flagitium faceres? Nec te movit honos, nec te reverentia clari Sanguinis ***
267. de Furio Infaelix domus, fatis deperdita iniquis, Quam priscorum hominum tot decoravit honos, Te mala mens Furi et nunquam exaturata libido Perdidit ***
268. aliud Maiorum libet expiare manes Ut mos est veterum et pium institutum: Adeste, o pueri integri et puellae ***
269. Ite hinc, ire procul, mal<a>e podagrae, Neu me tot cruciatibus secate.
270. de illustrissimo Federico duce | Mantuae defuncto ode ad hospitem Federici manes quis caeli deneget inter Vivere semideos, Ornarit cum tot meritis te, Mantua, cum tot Munera contulerit? Cerne superbam: palatia, templa in honore<m> Amplificata deum. Conspice et invicto circu<m>data moenia vallo: Moenia Martis opus, Quae neque terrifico prosternant bellica ferro Tela, nec ipsa<e> Iovis. Quis non Marmiroes pomaria tectave laudet, Tecta habitanda deis, Th<a>eiaque Romanis certantia mausolaeis Atria et innumeris Picta modis et sculpta modis palatia miris? Quid? Quod equos aluit Assuetos bello et tot equorum deinde magistros Mantua clara videt. Denique Federici est, hospes, quodcumque tueris Artis et ingenii. Quod ni illum terris fata immatura tulissent - Proh dolor Italiae!- Virtutem illius novisset Parthus et Indus. Dicere pauca nephas: Facta nephas magnorum heroum ingentia parvis Attenuare modis.
271. privilegium Veneris Alma Venus, regina Paphi, regina Amathuntis, Et dea frondosum quae teneo Idalium, Littoreae domina Anchonae, maris edita spuma, Ipsa eadem genitrix maxima Romulidum, Hi<s> te muneribus decoro grataque papyro, Archi, ne ingratae nomen habere fer<ar>. Unica et in nostram vetus observantia gentem Nec non longa tui tempora servitii, Et tua, iam decimum bene mi spectata per annum, Integra et ex omni parte probata fides, Pene suo a nobis exposcere iure videntur Ut tibi dem meritae praemia militiae: Et si quid fore iucundum foreve utile qui<d>quid Sensero, sim larga laeta datura manu. Utque tuis meritis et iusta et digna rependam, Delia amata, tibi Delia munus erit, Pro qua ardere dies noctesque haud mollia cessant Pectora vel flammas evomere usque novas: Non secus ac Siculis Vesuvius aestuat oris, Non secus Aetnaeis rupibus ignis hiat. Nunc cape mercedem ardoris fructusque laborum Inque tuos veniat laeta Ph<ilen>a sinus, Quae merito tibi debetur, quae pertinet ad te Qui tuleris quicquid durum in amore pati est. Hanc igitur tibi habe: felix potiare cupita, Ter felix dominamque in tua iura voca. Iamque triumphantis partes victoris agantur: Concipe et ardoris gaudia prima tui. Basia nunc miscete, simul nunc ludite utrique: Fas sit vel media concubuisse via. Indultum hoc vobis: libet hoc impune licere Dum metat extremum Parca severa diem. Praeterea addentes ne quis tentare vel ausit Hanc pretio aut blanda sollicitare prece. Qui secus ac iubeo male prudens egerit, illum Ludat lascivo iuncta puella viro: Illi sint inimiciciae rixaeque perennes; Semper amet fructu semper amoris egens.
272. ode Magne Madruti, venerande pastor, Ne gregem, ne nos miseros relinque, Nec tibi tanti sit adire magni Nominis Histrum, Caelum ubi aeternis nivibus rigescit Atque hyems informis aquas ab atra Nube dissoluit, furit aestuoso Sydere Orion. Caesares quamvis adeas et orbis Lumina, exoptant tua qui videre Ora, queis plauso excipiere, multo Non sine honore, Non tamen cari fugiat popelli Cura, quem nutu moderaris et iam Legibus sanctis renovas tuoque Nectare pascis. Te sine, insano trepidant tumulto Tesqua; tu praesens pecudes inermes Ore defendis rabido luporum Armentaque servas.
273. ad linguam maledicam Scilicet es mendax, quaecumque es, lingua prophana, Lingua cloaca omni foedior et gravior, Audes synceram quae Isabellae carpere vitam Faemineum et falsa labe notare decus, Quae vitiis animi fractis ita crimina abhorret Ut puris ornet moribus Italiam. Ergo, si curae non ipsa in morte relinquunt, Per Styga latratum, lingua canina, dabis.
274. illustrissimi Francisci ducis Urbini | epithaphium ad Iovem Franciscum, belli fulmen, dum surripis, ira, Iuppiter, haec iusta? Dicam ego, pace tua, Aut nulla humanae tangit te cura salutis, Aut iterum metuis praelia terrigenum.
275. de Gallis Errant qui dicunt Gallos non posse potiri Italia: hanc Gallis quis tumulum esse neget?
276. de iunipero Unicus in terris Phoenix sacer ales habetur: Sacra est in terris unica iuniperus. Tran<s>fer odoratas segetes, sacer ales: in illa Te renova inque una compare iunipero.
277. epithaphium Molzae Molza, iaces. Flerunt te discedente Camoenae: Romanae Grais miscuerunt lachrymas.
278. in Achillem Bocchium Quo fugis, o Bocchi? Vicini litora Rheni Non te servabunt, sylva nec alta comas. Nil tutum est- mi crede - tibi: civilibus armis Dum trepidant alii, te aera aliena fugant. 279. in Baptistam Fieram Surripuere tibi librum vestemque, Fiera, Defuncto, fures. Hac ratione, puto: Cum nudus matre exieris, toga nulla sepultum; Cum indoctus fueris, pagina nulla decet.
280. ad Andream Alciatum Cui mandarem onus hoc laboriosum Et diu et satis ipse cogitavi. Imprimis mihi maxime Alciate, Occurris, decus Atticae Minervae, Consultissime iuris Alciate, Romanae decus, Alciate, linguae, Quem Ferraria suspicit legentem, Miratur Padus aurifer docentem. Nam tu flore puerciae solebas - Si recte memini - dies iocosos Mecum condere, mecum et ociari Ad littus Ticini, fluentes undas. Oraclum ergo mihi tuum remitte: Lites sistere nam soles protervas Illo iuditio tuo expolito. Quicquid tua senserit Minerva, Id ratum esse iubebo, et acquiescet Omnis turba furorque litigantum. Tu vix credere, ego explicare possem Quantum me, studio severiore Distractumque aliis et occupatum Curis, cum licet ocio vacare, Iuvat volvere me tuos libellos Tui et <suspi>cere ingeni labores.
281. de pace ode Pax iterum terris redit et saecla aurea surgunt Caesaris auspiciis. Omnia tranquillam faciem vestire videntur, Ridet et omnis ager. Integrat rastra intermissa colonus, Pastor agit pecudes ***
282. ecloga sub allegoria illustrissimi | ducis Francisci Mantuae Secundi et s | erenissimae Catharinae, reginae uxoris Dum vestit Phoebus redivivo gramine terram Et Zephyrus pingit prata colore novo, Archius haec cecinit, viridanti innixus olivae, Tollit ubi parvis se Capriana iugis: "Huc ades, o Galathaea: redit pax aurea terris; Iam placidus, domito Marte, triumphat Amor. Expectata, veni: Faunus te molliter ardet Et desyderio liquitur ille tui, Dumque tuos absens secum suspirat amores, Insomneis noctes ducit et ille dies. Linque domos patrias et tanti nominis Istrum Inque tui Fauni laeta recurre sinum. Ipsa tibi violas hyberno tempore tellus Submittet niveas purpureasque rosas. Flava tibi nivibus mediis florebit arista; Plena caprae referent ubera lacte domum; Sudabuntque tibi caelestia mella genistae; Aurea stillabit succina lenta salix. En te Margarite prae cunctis cernere gestit Diversasque parat ruris et urbis opes. Quali te amplexu excipiet caramque fovebit; Imprimet intactis oscula quanta genis! Marmiroe te pulchra vocat: tibi lilia servat, Servat et intacto plena canistra croco. Pingit odoratis redolentia serta ligustris: Serta colore tibi, serta et odore placent. Theia Venus prati mollis populatur honorem Et tibi florentem subsecat ungue thymum. Illic educat spiranteis hortulus herbas; Surgit et intonsa citria sylva coma. Andini late resonant tua nomina saltus Quaeque suo resonant pascua Vergilio. Eridanusque pater, praecinctus cornua musco Frondeque populea, littore plaudit herae Praetenditque manu ramosa coralia trunco Quae genitor Nympharum attulit Oceanus. Mincius intexit calathos, quos mollis achantus Vestit, et hos hederae brachia lenta ligant. Laeta tibi niveas pascit Spinosa columbas; Poma suis pendent roscida ab arboribus. Te quercus salicesque vocant, tu diceris inter Nympharum aequales pulchrior esse choros, Collaque cycneas vincunt tua candida plumas: Ut rosa purpurea es, ut viola alba genas. Huc ades: hic umbrae nemorum, et de valle volutus Fons gelidus rauco murmure saxa ciet. Hic nitidi soles, hic indulgentia caeli, Hic tristeis animos gramina laeta movent, Aurarumque leves animae tenuesque susurri Pastorum dominam voce favente petunt. Tecum concordes Faunus bonus exiget annos, Qui nunc formosi tempora veris agit: Utque erit hic tenerae turtur tuus et tua vita, Sic pulchra fies tu quoque prole parens. Utque huic coniugio magni assensere parentes, Sic felix nobis sis, Galath<a>ea, praecor. Fortunata veni: semper tibi Tityrus adsit, Candidior pecori candidiorque tuo.
283. ad Aelium Iulium Crottum Cremonensem Aeli candide, culte amabilisque Si quisquam est alius, probus bonusque, Quam desyderio ardeo nitenti, Immo incredibili tui videndi! Nam nugas volo nescio tibi quas Meas perlegere atque risione Tua perfrui et allocutione: Tibi arcana aperire mentis opto. Quare, te rogo, rusculum relinque: Illic nulla puella te retardet, Seu sit rure suburbiove nata, Seu sit candida, seu ustulata sole, Et quamquam oscula porrigat tricenta. Nec te, Aeli, Icarius canis moretur, Quamquam agros sitibundo hiulcet ore: Mantuam propera, viam vorato. Festina, rogo, et advola, si amas me Ut te amo, veterem et fidelem amicum Luce, vita animaque cariorem.
284. votum P. Luzaschi ad Venerem Theiam Theia Venus, cui tam formosa palatia surgunt, Cui nova templa nitent auspice Federico, Haec tibi Luzaschus tuus et Mavortius haeros Triginta horrentum corpora ponit aprum, Quos ille ad ripam Ticini Insubribus arvis Prostravit, multa non sine caede canum: Corpora quae informi pendent horrentia rictu Et dente et saetis formidolosa rigent. Vulneris ipse sui atque tui haud oblitus amantis, Vindicat occisis vulnus utrunque feris.
285. de Germanis apud Ceresolum occisis Dum pro Caesare, pro focis et aris Loco dimicat atque Marte iniquo, Rheni et Danubii iuventa cultrix Insubrum prope Cera<e>solia arva, Gallorum cecidit manu perempta. Decorae tamen est necis levamen Quod Gallo haud fuit incruenta palma: Victrix Gallia dimicasse nollet.
286. ad Galathaeam Dilecta o Galath<a>ea, pulchriorque Rosis purpureis ligustro et albo, Huc ades: vocat ipse Faunus inter Condensas corylos et aesculeta, Dum servat genitrix vagas capellas.
287. de partu gemellorum illustrissimae | Margaritae Austriacae Farnesiae. 1545 Margarite geminos partu dedit Austrias uno, Octavi sobolem progeniemque deum: Scilicet ut tellus, quanta est, deserviat uni, Alter ut imperium vendicet Oceani.
288. de Helleonora Martinenga Corporis atque animi praestans virtutibus, orbis Postquam sublata est Helleonora decus, Aut tangi invidia superos iam credere fas sit, Perdere vel morti posse licere deas.
289. votum auctoris ad divum | Bernardinum Feltrensem advocatum Dum colerem Ticinum, studiis et legibus almum, Hic mea divina membra levavit ope, Quae consumpta diu cruciataque febre iacebant: Hoc igitur carmen testificetur opus. Pro quibus officiis fateor debere sacellum, Et faciam: nunc pro tempore pictus erit.
290. Dum Petri bona cuncta voras, dum viscera Christi Exhauris, iam non es Leo, sed lupus es.
291. de Hernando Marchione Pischariae Hernandus tumulo seque ornat carmine. Acervus Gestorum est tumulus, carmen et ipse suum est.
292. in obitu Isabellae Estensis Marchionissae Mantuae Dominam Isabellam Aestensem Marchionissam Mantuae Cur mortalium ex oculis surripuit fatum? Ne caelum tamdiu terris hoc invideret bonum.
293. aliud exametron tetrasthicon Mortales, vobis raptam quid fletis Elisam? Parcite: nam rerum hoc pulcherrimus exigit ordo Ut, quum semideis tribus illustraverit orbem, Aspectu beet ipsa suo caeli aurea templa.
294. de cane Chiperio ab aquila rapto Chiperium illa eadem pedibus mihi sustulit uncis Quae terris Ganymedem abstulit, alituum Regina: atque inter, iussu Iovis, astra locavit Ut Cane praeniteat pulchrior Erigones.
295. ad Alphonsum Marchionem vasti ode Alphonse rarum militiae decus, Invicta bello progenies patrum, Qui nomen aeternans Latinum Parthenopes iteras triumphos, Quis facili dictis equiparet tua? Quis possit altum robur et ingeni Aequare virtutem canendo, aut Perpetuis celebrare chartis? Non si ille quicquid concipit in iugo Phaebus bicorni <mente> revolveret: Non si Camaenarum sacerdos Ex adytis numeros referret, Tot nota terra praelia, tot mari Primo virentis flore puertiae, Regesque captivos, vel ipso Cum duce sub patruo mereres [***] .
297. de illustrissimo Francisco illustrissimi | Federici ducis filio Unde nova in terris ales praefulsit, et unde Missus in Andinas est honor albus aquas? Nam neque Maeandri talem neque ripa Caystri Nec fert huic similem Mysia terra cygnum: Est igitur caelo vocalis lapsa volucris, Nubila quae pennis dividat ambrosiis. Cui merito liquidis assurgit Mincius undis Amnis et applaudit plurimus Eridani; Ille tenellus adhuc cantus exercet amatos Pieridum et sese tollere tentat humo, Ut merito invideat, stellis ornatus et auro, Quamvis sit Ledae Cygnus amorque Iovis. Quem si dextra diu servarint numina, nostro Aurea speramus tempore saecla f<o>re.
298. de Baptista Fiaera Alter ab Hippocrate Andinoque, Fiaera, poeta, Heu duplici Phoebi munere functus obit. Cessavere artes medicae et divina poesis: Iam regnant morbi, facta virum pereunt.
299. de Chiperione cane rapto ab aquila. 1546 Chiperion aquilae pedibus raptatus aduncis Astra petit: geminus nunc tenet astra Canis, Vos Phaetontaeos iterum sperate calores, Agricolae: duplex Syrius arva coquet.