CroALa: documentum

Documentum CANTALIC.eglo-06.xml in db pdill0

---

egloga sexta de fide Cantalyca servata Pamphilus Horrebant patriae ventis glacialibus Alpes Et coelum densabat hyems, via quaeque rigebat Invia facta gelu, passim nix alta iacebat, Sparserat et nostras se Gallia saeva per oras, Parthenopesque mei deserto stemmate reges Per Siculas ierant fatis urgentibus undas, A quibus haud ullo regni gens tota pudore Descierat populique omnes in sceptra rebelles Gallica voce novum magna diadema vocabant, Praeter Cantalyci fidissima tecta popelli, Solus Aragoneos forti qui voce sonabat, Promptus barbaricis opponere pectora telis Et pro rege suo mortis genus omne subire. Pastorum quum sola fides luxuria decusque, Pamphilus obsessa patria modo pastor abibat Belgarum fugiens iras Senonumque furores Et sibi iuratae discrimina plurima mortis, Nocte dieque suos quod fidus arundine reges Et quod Aragoneae gentis memoranda canebat. Ille, velut Phrygius dux quondam montibus Idae Cum patre sublato natoque haud passibus aequis Ibat, anhelantes adverso monte nepotes Corde gemente trahens: hanc nam cervice gerebat, Hunc dextrae implicitum, laevae miserabilis illum Et tamen a lasso pendebat fistula collo Pastoremque suum semper comitata fidelem; Anteibant dominum per dura cacumina montis Insignes gemini magna virtute molossi Servantesque sui domini vestigia semper. Non procul illius sic iam fugientis adhaerens Turba premebat iter, cui, si via nota fuisset, Non poterat saevae vitare pericula mortis; Sed quum sentiret strepitum pius ille sequentum Vota Pali Phoeboque facit, sic corde profatus: "Magna Pales cui sacra damus, quam thure meroque Pastores colimus, viridi cui cespite in agris De grege iure frequens pinguis cadit hostia nostro, Da mihi barbaricas evadere, sancta, catervas Insonti, nec enim Gallorum crimine quenquam Laesimus, illorum nec per vineta capellas Egimus, aut ovium mandras immisimus agris. Et tu, Phoebe pater, precor, auxiliare ruenti Pastori, qui magna meis tua munera septis Accipis, et sacris cui nostra altaria fumant; Tu quoque pastorum placidum nam numen haberis: Inter pastores olim pecorisque Pheraei Pastor eras regisque tui pecus omne regebas, Cui mea continuum meditatur fistula carmen Semper et assiduis precibus tua limina pulsat". Sic ait et tandem montana per avia Gallos Effugit et tutus biduo pervenit ad Umbros, Plus ubi quae fuerat passus memoranda timebat Quam modo quum fugeret per aperta pericula mortem, Non secus ac pelagi saevas post nauta procellas In non sperato qui vela madentia portu Colligit et renovat casus memorando pavorem. Attamen ut rediit fessos per spiritus arctus Sedulus ingentes laudes regumque suorum Fata recantabat, nec adhuc cantare per Umbros Desinit, has fundens fido de pectore voces: "Quando ego laetus oves per Daunia rura reducam Et mea tam tutis campis armenta fovebo? Quando ego Parthenope pulsum te, Galle, videbo, Interturbator nostrae fractorque quietis? Nanque, mihi ut referunt, alias furor ille Latinis Urbibus irrupit Romanaque moenia coepit Et Capitolinis iniecit rupibus ignem, Sed tamen haud unquam regni successibus aequis Turpiter hinc semper spoliis abiere relictis, Quod fore nunc etiam spero, pater optime divum, Huic nisi tam saevae mens est tibi cedere genti. Quando ego Aragoneos cunctos ex ordine reges In patriam Siculo mirabor ab orbe reversos, Sedibus inque suis mertissima sceptra tenentes? Quando etiam tanta pastores pace fruemur, Quanta fuit toto regno regnantibus illis? Qualibet extorres ierant regione latrones, Nulla viatores aliquos formido tenebat; Fas erat et dulces sub qualibet arbore somnos Carpere, cumque suis balantes matribus agni Laetitiae tunc signa dabant, brumaque reversa Appula sponte sua repetebant pascua vaccae; Bacchus ubique dabat large sua dona, Ceresque Luxuriabat agris; perque oppida cuncta, per urbes, Nusquam fracta fides, nusquam violentia, nusquam Coniugis amissae deflebat damna maritus. At nunc (invidiae quia sic voluere tumores) Sub pede barbarico lachrymat Campania tota Pressa iacens Calabrumque solum, gemit undique tellus Daunia, Peligni, Marsique Equique dolentes, Parthenope pulsat coelum foedata querelis, Semper Aragoneis quondam exaltata triumphis. Non usquam pastor, non usquam tutus arator, Villicus haud usquam, parvi vel cultor agelli; Ulla viatori non est tutela viarum, Qualibet invadunt nunc in regione latrones, Belgarum in praedas abeunt armenta gregesque Deque viri rapitur mediis complexibus uxor, Et patitur stuprum castissima virgo nefandum, Et, quod inauditum, vetulae rapiuntur, et illae Sacrarunt Vestae quae virginitatis honorem. Sicca videt penitus vino sua dolia Bacchus Passaque sunt Cereris granaria cuncta rapinas Et, ne quid desit, leges siluere Latinae: Nusquam iustitiae, nusquam pietatis honores. Mi, quia cantabam regum memoranda meorum Facta, necem misero rapta mihi pelle minantur; Vivo tamen, cantoque tamen de regibus illis, Semper et illorum canet haec mea fistula laudes Et mihi pascuntur tutis duo milia campis Securi pecoris: scio nam regionibus illis Gallus abest, nec Piceni malus ocia vexat, At mea barbaricae modo quae cinxere phalanges Parvula Cantalycae fidissima moenia gentis Non pavitant aliquas animo constante cateias, Victa nec horrificis poterunt dare pectora bombis, Immo ferent meritos pulsae obsidionis honores, Meque revocabunt post tanta pericula tutum Cum pecore et canibus parvisque nepotibus illuc. Non ego sed patriae repetam, mihi credite, fines Certus Parthenopes sciero nisi sceptra receptae, Expulit unde meos tam saeva rebellio reges. O ego quam dulcis fuero tunc carmine pastor, Si meus in solium redeat rex magnus avitum! Vicerit Eurydices tunc fistula nostra maritum Et quem cum cithara servavit Ariona delphin Et qui mellifluo fundavit carmine Thebas. Quod mihi si illorum reditum fortuna negarit, Non procul a patria cupio dissolvere corpus, Et mea si quisquam dignabitur ossa sepulchro, Hoc super illud amans dignabitur addere carmen: PASTORES INTER PECORIS NOTISSIMA FAMA PAMPHILUS HIC IACEO, PEREGRINIS RAPTUS IN ORIS SED POTUI POTIUS QUA VIS TELLURE PERIRE QUAM PIUS IN PATRIS SUB GALLICA VIVERE IURA". Talia pastores noctesque diesque canentem Excipiunt illum magnis cum laudibus Umbri: Haec pietas, haec vera fides, hic cordis amantis Verus amor, non qui rebus retro cedit iniquis Et solum in rebus qui novit amare secundis.