CroALa, 2024-05-15+02:00. Nodus CALLIMAC.carm-01.xml in collectione pdill0.
Functio nominatur: /documentum/pdill0/CALLIMAC.carm-01.xml.
Philippi Callimachi Experientis | elegiarum libellus ad Fanniam Sventhocam
1. ad Fanniam Sventhocam Fannia, formarum specimen regionis ad Arcton Algentis Borea perpetuaque nive, Commodiore loco fueras dignissima nasci Et fieri terre prosperioris honor. Debuerat Sparte vel te genuisse Micene Grata vel eterno Sidonis ora Iovi, Aut tibi nascenti Cycladum regina natatrix Delos erat certo constituenda vado, Si non Latone erranti stabilita fuisset Cum vetita ad partum cetera terra foret. Illa quidem divos peperit fecunda gemellos Ne nox transiret ne sine luce dies. Sed que nocturnis radiis, mea vita, niteres Utilius mundo te peperisse fuit, Tu neque fraterno caperes a lumine lumen, Illius per te lampade clara magis: Tu neque nunc positis nunc sumptis cornibus usque Fulgeres aliter dissimilisque tibi Nec viduata omnino sensim splendore lateres Alterni mundo luminis ora negans Sed pleno et nitido radiares orbe perhenne Per mare per terras nocte iter omne regens. Nec tantum est ortu geminorum clara deorum Delos, quam si illic unica nata fores Vel si lege aliqua fatali barbara tellus Inclita natali debuit esse tuo, Tempora te saltem quondam meliora tulissent, Cum peperit vatem Calliopea suum. Ille tibi merito tribuisset carmine laudes; Ille dee nomen nec minus offitium, Coniugis et care pre te contempnere mortem; Et potuit Stygias non adiisse domos Quod si te illius forsan connubia iusta Fecissent socia parte iacere thori Ac medio in cursu pariter vitamque fugamque Impia fregisset reptilis ira tuam, Ter quater elusus postquam repetisset ab Orcho, Tartareas ultra se tenuisset aquas, Ethereasque auras sine te sprevisset adire Et te flevisset fata vidente tua, Sed tam formosis cavisset vipera suris Vulnera Letifero figere dente suo, Calcares nudis pedibus secura dracones. Namque tuo innocuum virus honore foret Gauderentque illi teneris se subdere plantis Et niveis talis oscula blanda darent. Sic ille extremos felix mansisset ad annos Tuque etiam toto notior orbe fores. Namque tuis ardens facibus non impia Lemni Vulnera, non furias femineumque nephas, Non pueri Herculei casum, non improba fontis Numina, conspicuas unde patebat aquas, Non iter insuetum pelagi primamque carinam, Non spolium aurate concinuisset ovis; Sed simul ingenium cytharamque artemque canendi Iussisset titulis semper adesse tuis, Atque suos recinens, aliorum oblitus amorum, Implesset gentes nomine ubique tuo. Sed quoniam voluere dei sis gloria nostri Temporis et Getici numen honorque soli, Qualescumque tibi dicam, mea Fannia, versus Sint tibi candoris pignora certa mei Et lege non dura facie quecumque reponet Pervigil in laudes iam mea Musa tuas. Materie, fateor, multo sum viribus impar, Et minor est humeris sarcina danda meis. Sed quis rite queat superum laudare parentem? Aspicimus multos hoc voluisse tamen Et sua facta cani mortali Iupiter ore.
2. ad Bassum Liber eram nullosque mihi meditabar amores, Contentus casto vivere posse thoro: Ast amor abrupit pacte mihi federa pacis Et iubet assueto reddere colla iugo. Prima peregrinis faculis mea pectora doris Attigit et mentis sedit in arce mee, Dura sed inceptas fregerunt sidera curas Et periit subito vix bene natus amor. Candida nunc nostros vexabit Fannia sensus Servili que iterum conditione premet, Sic ego non aliquo victurus tempore liber Preda pharetrati semper amoris ero. Sive hanc nascenti legem dedit hora maligna Fitque meum molli sidere pectus iners; Sive aliquid natura iubet me semper amare Inque tuis castris signa tenere, Venus; Sive adamanteo fuso fatalia nentes Hanc curam filis implicuere meis: Ardor inest menti tecum gerere arma, Cupido, Nec licet a signis me procul esse tuis. Hinc mihi querende monstratur meta quietis, Hac mihi per populos fama petenda via. Alter odoratam Cylicum festinet ad oram Ut referat plenas divite merce rates: Quem mare, quem venti, quem celi torqueat ira Et cupiat nudus posse tenere solum; Alter bella gerat, nomenque undante cruore Querat et ingentes quas tueatur opes; Verba locent alii legesque in nocte revolvant Sollicitis linguam prostituantque suam, Ut devota ferant miserorum dona reorum Et sint purpurea turba verenda toga; Auribus iniustis alter servire tiranni Natus: at est sermo liber in ore meo. Ergo ego, quod fatum seu vis natura paravit Letus iter toto tempore, Basse, teram: Sintque, licet, regum sublimia gesta priorum Nostrorumque nihil deteriora ducum: Delitias noctesque meas et prelia dicam Que me cum domina coget inire dolor. Cumque meis Musis Romano Fannia curru Ibit per gentes conspicienda suas. Nec dubito antiquas nostrasque anteire puellas, Cum legerint mores effigiemque mee. Unus et alter erit qui secum forte requirat Natane sit Getico tam bona forma solo; Ast alii ingenii dicent me desidis esse, Quod nequeam curas evigilare graves. Quorum ego iuditium possum contempnere, dum me Fannia Sarmaticis preferat una procis.
3. ad Glaucum Enetum Nil ego tam duro speravi tempore letum, Nil fore credebam iam nisi triste mihi: Una sed arrisit mediis tamen hora procellis Et paulum fati substitit ira mei; Nam cum fortuna dudum vexatus iniqua Naufragio vellem bracchia victa dare, Sponte sua: "Properat - dixit mihi Fannia - letum, Desine tu vitam precipitare tuam, Ante diem rugas inducit cura seniles, Ante diem canis inficit illa cutem. Non tamen eternum fati variare tenorem Parcarumve potest illa movere colum. Omnia perpetuo causantur ab ordine celi Atque homini quicquid contigit inde venit. Caucasei quamvis fugias post culmina montis Illic a fatis inveniere tuis: Sideribus celoque patent quicumque recessus, Et nihil in terris astra latere potest. Non iuvat, adverso celo, tentare latebras, Nilque, illo dextro, non timuisse nocet. Excute sollicitas trepidanti e pectore curas Nec sis ante miser quam tua fata velint". Hec ait, et demptam propria de fronte coronam Imposuit capiti protinus illa meo; Et cum serta daret pariter dedit oscula, dicens: "Hoc certum nostri pignus amoris habe". Ignibus arentes stipulas tetigisse putares, Sulfureasque simul supposuisse faces, Sic iecur et totum pectus mihi protinus arsit Sensit et ardores queque medulla meos. Tum gravibus iussi subito discedere curis Et mediis mens est facta serena malis. Tristitiam et iuges lacrimas miserasque querelas Deposui ac pondus pectoris omne mei. Quid mihi - dicebam - patria tellure carere? Quid mea si Scythicum conteget ossa solum? Est eadem, quocumque voces tu nomine, terra Cui dandum est pariter quicquid ubique viget. Sollicitent alios communia busta parentum, Ut generis iungant ossibus ossa sui: Me celi convexa tegant, iaceatque cadaver Sideribus quovis testibus orbe meum. Exiguas mentes patrie confinia claudunt Natalisque tenent religione soli: At velut una domus censetur fortibus orbis, Et celum magnus spiritus omne capit. Quisquis ades, deprome merum: iam pocula curas Vincant et risum letitiamque parent! Frangantur quocumque die, quocumque recessu, Fila mee vite, mors mihi levis erit, Et si non celebris deducet pompa meorum Funera, me tumulo Fannia sola dabit. Illa suo interea quicquid mihi fata relinquunt Staminis, ad vitam temperet arbitrio. Et sibi me leto iubeat servire labore Ac teneat vite singula iura mee. Felicem me sola potest nam reddere semper Et fieri cogar, si volet illa, miser. Sed facilem mitemque iubet sperare corolla Quam mihi tam blanda fronte manuque dedit.
4. de corona a Fannia sibi data Ite procul, lauri, celebres ornate triumphos Aoniosque viros Castaliumque chorum; Cingite honoratas ceso Phitone pharetras Et date Phebee vivida serta lyre; Flexipedes hedere Bacchea petorrita velent, Cumque suis foliis ambiat una caput; Corniger aeria precingat tempora pinu Faunus et in ferule flore superbus eat; Amphitrioniades silve fluvialis opacet Frondibus hirsutas et sine lege comas; Pallada pacifere circumdet ramus olive Unde etiam vati grata corona datur; Littoreis mirtis Venus insignita capillos Inspargat templis flava piretra suis, Gramine sed Mavors adamantina in ede columnas Ornet nativis non secus ac hederis. Verbena cumuletur honos solemnibus aris Liminibusque sacris culminibusque simul; Tarpeio sua salva Iovi sit quercus et inde Detur servati civis ab hoste decus. Navali murique caput sub laude coronet Alter et in sertis obsidionis eat: At mea Nayadum pulcherrima Fannia semper Ut nuper texat florea serta mihi. Aspice ceu vario distinxit in ordine flores, Unus ut alterius gratior esset ope: Est, fateor, numerus mirandus mille colorum Sed magis artificis conspicienda manus. Non opus hoc potuit rerum natura parare Sparserat at flores per loca multa suos; Pars erat in pratis, sine lege sine ordine, serti Herebat duris altera nempe rubis, Fannia sed nullo passim splendore iacentes Legit et etheree texuit arte manus. Tale fuit sertum Venerem quo cinxit Apelles Taleque cum rapta est pulchra Lacena tulit. Talis et incedit variata coloribus Iris Per nubes, Iuno, cum tua iussa vehit. Sive manus doctos iuvat inspexisse labores Pulchrius hoc ullum non habet orbis opus; Sive iuvat multos pariter comprehendere flores His modo quem possis iungere nullus erit. Adde quod in terris nihil est fragrantius usquam, Ex multis mixtus tam sapit unus odor. Huic Arabum cedat messis Cylicumque manipli Quicquid odoratum terra Sabea gerit. Corycii non aura croci non innuba laurus Sic olet aut pomis arbor onusta suis. Non Iovis huic ausim ditem conferre tyaram Sint ibi pro gemmis sidera multa licet. Non dyadema tuum baccis auroque coruscum, Phebe, licet celi luceat inde decus. Quid mihi cum magno regalis honore corone Sub qua curarum milia multa latent, Dum caput in violis, melilotis atque iacintis Et caltis ornet Fannia sepe meum. Floribus ornavit divum simulacra vetustas. Divitiis nostris gratior illa deis. Inter mortales tunc passim numina mixta Carpebant uno lancis in orbe cibos Stramineique thori, tecte palustribus ulvis Quam celum longe plus placuere case. Sed postquam nostros aurum concessit in usus Et periit caste simplicitatis amor, Deseruere hominum superi commertia seque Celestes intra continuere domos. Grata deis florum mihi sint gratissima serta, Flore meas cingat Fannia sepe comas.
5. ad Fanniam superbientem Quid furis, audaci nimium confisa iuventa, Fannia? Non semper quelibet herba viret Que modo florebant biferi violaria Pesti: Vix bene transacto mense, perusta rigent. Perpetuo nec nube carens stat lucidus aer, Nec semper plena lampade luna nitet. Lilia vere novo, fruges estate leguntur, Poma dat autumnus, frigore torpet hiems. Te quoque mutabit venturi temporis ordo, Non erit eternum tam bona forma tibi: Paulatim color et facies etasque peribunt Per que nunc populo conspicienda venis, Et cutis in rugas redigetur lassa seniles, Nam de te spolium quelibet hora rapit. Tunc neque nocturnos miscebit rixa tumultus Ante fores turba conveniente tuas. Nec dolor exclusi sonnos tibi rumpet amantis, Nec canet ad limen carmina blanda tuum; Nullus erit qui ferre tuos tunc, Fannia, fastus Non neget, aut pro te qui velit esse miser: Ipse ego, qui tantos infracta mente labores Substinui, credas, postmodo segnis ero. Presertim si dura, tue sub flore iuvente, Nunc fueris nimium difficilisque mihi: Nam quid erit de te quod tunc meminisse voluptas Sit mihi? Quid cuius penituisse negem? Acta iuventutis senium tolerabile reddunt Et prosunt vita facta priore seni. Sic canis, annosus nutritur honore iuvente, Si celer ante alios sollicitusque fuit. Nec stabulo gravis exstat equus iam tempore fractus Cuius in Eleo pulvere palma fuit. Tu quoque, dum tempus patitur, faciesque decora, Dum Veneri possunt vota placere tua: Hoc age ne tandem tua sit deserta senectus Sitque aliquis tumulum qui fleat ante tuum. Res invisa feras inter ratione carentes Fastus, et hinc volucres odimus ungue truces. Turpius est homini quicquid fera turpiter audet, Ni frustra in nostro pectore sit ratio. Conveniunt mores mites facilesque puellis Et forme ingenium par decet esse bone: Est tibi quam vellet facies habuisse Lacena, Vel que mendacis tergore vecta bovis. Quid tibi cum fastu? Quid per te, mente superba, Destruitur forme gratia tota tue? Iam nunc, etatis memor ulterioris, amantis Luminibus placidis vulnera cerne tui, Notaque per populos fieri quocumque labores Carmine, ne tumulo tota tegare tuo: Sed tua post cineres funebres fama supersit, Et de te veniat murmur in ora diu. Spernere sic rugas poteris faciemque senilem, Nam tibi qui nunc est tunc quoque candor erit. Credibile est Helene tempus variasse figuram, Et faciem Antiope consenuisse reor: Quo tamen Antiopes memorata est forma libello Non bona, quo turpis lecta Lacena loco? Tu quoque, crede mihi, rari per compita vultus Exemplum in sera posteritate dabis; Et cantata meo calamo spetiosa fereris, Nec tantum in Scythico conspiciere solo. Auxoniis quecumque patent loca pervia Musis Implebit per me nominis aura tui: Et ventura meis si qua est post fata libellis Fama, erit eternum nomen in orbe tuum.
6. ad Fanniam natali die Hec est illa dies a qua, labentibus annis, Tu numeras evi tempora certa tui, Annua redde deis solemni munera lance Et profer mentis nuntia verba bone. Cinge comas violis et puras indue vestes, Terque caput vivi spargito fontis aqua. Munda decent superos, digitos in flumine purga Tt mentis culpas diluat unda roga, Inde coronato ponas in cespite thura Et farris micas et tria grana salis: Mensoremque vocans annorum, porrige palmas Et dic a tanto verba probanda deo: "Huc ades, intonso divum pulcherrime crine, Cuius inumbrabit nulla senecta genas; Sive colis natale solum et de nomine Cynthi Accitus, facili suscipis aure preces; Seu tibi fatidici magis apta vocabula templi Sacrifico et dici Delphicus ore cupis; Seu Phrygie Tymbreta tenes, Sigeiaque arva, Pergamaque a cythare structa canore tue; Castalio nitidos seu mergis rore capillos, Aurateque moves pollice fila lyre; Seu vis Gangaridum domita regione vocari Liber, Achemenia seu placet ede coli, Sive capistratos Hyrcano a litore gryphes Ducis, Hyperboree victor, Apollo, plage: Te Phyton sensit dignum genitore tonante, Cum cessere armis squamea terga tuis. Terrigenumque tuis spatiosa cadavera telis Fudisti, montes cum tulit Ossa duos; Fulminaque Eolii fabri cessere pharetris, Teque pater tutus bella gerente fuit. Morborum tibi cura subest, auctorque medendi Diceris, et mortis frangere posse iugum. Herbarum tutela tua est; quocumque vocare Nomine te phas est, vel prece dexter ades, Et refer hanc semper meliori lampade lucem, Prosper ab auspitio totus ut annus eat; Hinc mihi signatur labentis temporis ordo, Ascendit certos hinc mea vita gradus. Hac mea mater opem Lucine sensit amicam, Hac genitor templis munera luce dedit, Gavisusque meo natali, accinit amicos Et tenuit leta pocula plena manu, Solennique deos primum sermone precatus, Ante lares fusa parte priore bibit; Tum reliquis libanda dedit, mappasque per herbam Stravit, honoratos apposuitque cibos. Grandior, inde mei ritus imitata parentis Advexi templis annua dona tuis. Et semper meliora dabo, tu conditor evi, Natales multos mensibus adde meis".
7. ad Gallum Quid mihi, dum laudas urbane munera vite, Iampridem villas linquere, Galle, iubes? Quid me non pateris care servire puelle, Turpe putans placito velle in amore mori? Hic mea deducant felicia pensa sorores, Hic veniat numeris ultima meta meis, Hic mihi pollicibus teneris occludat ocellos Fannia, cum solvet membra suprema dies. Illa meum funus celebret, lachrimisque sepulcrum Spargat et algenti basia mesta ferat. Sepe meum clamet nomen, crudelia dicat Sidera, mors cur non abstulit una duos. Sed superest quicquid citra mea funera vite, Pace tua, liceat degere Bobritie, Et, procul a strepitu vulgi, producere somnos In non sollicite simplicitate case. Nunc cupidam sedare famem silvestribus escis, Nunc liquido arentem ponere fonte sitim; Nec subeant, parvo contentum vivere, cure Quales sollicito pectore dives alit. Cordaque non agitet furor ambitiosus honorum, Sitque procul livor non minus excrutians. Observent alii progressus mane potentum Servili et captent sedulitate cibos: Quos metus exanimet quotiens fit nubilus aer Et populi incertus nutat in ore favor. Ast ego rura colam tenere coniunctus amice, Contemnens quicquid vulgus amare solet. Insidiasque feris tantum laqueosque parare Non hominum quemquam fallere doctus ero: Una erit in vultu facies, color unus et unus Sermonis sensus, mens simul una mihi. Et modo cantabo fontane ad murmura limphe Sollicitis cupidus qualia dictat amor; Nunc in graminea recumbans tellure, puelle Contendam titulos enumerare mee; Illud idem gelida faciam sub rupe, nec ulla Illius laudes prata silere sinam. Corticibus quernis inscribam: "Fannia vincit Mortales forma ceu Venus alma deas". Assistent nymphe, desertaque saxa canenti Alternis referent ultima verba sonis: O quantum spectare iuvat cum mane recenti Accipiunt avidos roscida prata greges; Seu, cum nocte, domum referentes ubera plena Dissimili redeunt in sua septa gradu! Quam iuvat et festis dominam spectare diebus, Cum texit nivea florea serta manu! Illa quidem haud gemmis, nec fulvo splendet ab auro: Nativis tantum conspicienda bonis; Et superat candore nives, quas collibus altis Intactas semper Bistonis ora tenet. Et modo diffundit, quales habuisse Dyone Pingitur, auratas per sua colla comas; Nunc ligat in nodum, violasque interserit illis, Ceu solet ad Zefirum Flora venire suum. Ah quotiens, nudis pedibus cum prata pererrat, Extimui ruris flumineosque deos! Et mihi dicebam: "Cereris sic filia, flores Dum legit, inferni est facta rapina Iovis; Et soror in pratis fuerat pulcherrima Cadmi Dictei quando est fraude petita bovis. Me miserum! Falso ne te, mea Fannia, vultu Decipiat quisquam, sisque rapina deum! Sit satis hanc homini faciem placuisse, Tonantem Nollet amatorem Parrhasis ursa suum; Inachis, ut vidit crescentia cornua fronti, Indoluit se non displicuisse Iovi". His ego traducam curis cum mensibus annos, Has referent noctes has mihi, Galle, dies. Quis si pretulero civilis somnia vite, Si pateris verum dicere, turpis ero.
8. ad Fanniam Ille ego, qui supplex totiens tibi, Fannia, veni, Et manibus totiens oscula blanda dedi, Qui tibi blanditias et verba precantia dixi Atque tuos fastus ferre paratus eram, Qui sine te vixi nulla contentus in hora, Sed semper mestus sollicitusque fui, Qui tibi multa dedi, qui carmina plurima feci, Cui tua conspicuum lumina numen erant, Iam dudum abrupto te linquere cogor amore, Et desiderii vota novare mei. Hoc suadet tua vana fides et inania verba, Incerto semper pondere dicta mihi A quibus elusus, temere dum credere pergo, Hactenus in triviis fabula nota fui. Altera sed iam me teneat, cui lingua fidesque Certa sit, et pectus simplicitatis amans; Virgineo nymphas que vultu provocet omnes, Inferior quavis nec sit habenda dea; Que preferre suis etiam me possit ocellis, Que sibi nil usquam carius esse putet; Que formosa mihi tantum velit esse, negetque Pre me vel magnum posse tenere Iovem; Nec sinat in cassum dudum me poscere quicquam, Sed semper totas annuat ante preces. In viduo et totiens ponat sua membra cubili Nox quotiens voto non erit apta meo. Cum procul abfuero, nostros suspiret amores, Presentem cupiens usque fovere sinu. Singula quid memorem? Que me tam fraude remota Diligat, implicita est quam tua lingua dolis. Tunc ego, tam stabilis domine contentus amore, Illius in solo limine notus ero. Nec me, ceu nuper per compita tota vagantem, Ridiculum dicet turba molesta caput. Nam mihi lux quando tecum fuit una quieta? Quando non cause mille doloris erant? Te modo rivali spectabam reddere nutus, Et modo nil simplex virgineumque loqui; Nunc madidos inter media discumbere nocte Ac ferre admittit qualiascumque merum; Nunc mihi suspectis donis ornare capillos Et nimium cupidis velle placere viris; Ut sileam choree lasciva volumina, per que Quisque tuum potuit sollicitare latus! Me quotiens ficta fecisti pellice tristem Et mentita meas perculit ira genas. Multa licet dederim, numquam minus aspera facta es, Nec precibus potui te cohibere meis. Ah, quotiens surdis optavi sensibus esse, Cum de te fuerat rumor in urbe malus! Pace tua dixisse velim, si ferreus essem! Frangar, si cogas me mala tanta pati! Ergo, habeas quemcumque velis, iam nullus in urbe Sollicitum cura me sciet esse tua.
9. ad somnum Iam dudum invise noctis pars prima peracta est Nec procul alterius finis abesse potest: Iam medium scandunt tardissima sidera celum Obliquisque meat Parhasis ursa rotis; Iam genus humanum simul et genus omne ferarum, Iam labor atque cura diurna silet. Me tamen assueti vexant in amore dolores Nec dare me sonno lumina mesta sinunt. Pervigil in lecto iaceo, frustraque volutor Et mea compono corpora mille modis; Nec iuvat in partem caput acclinare sinistram, Nec iuvat in dextrum procubuisse latus: Durior equoreis scopulis mihi pluma videtur Stragulaque hamatis asperiora rubis Et satius gelido posuisse in limine membra Ante fores domine suspicor esse mee. Occurrunt animo torquentes pectora cure, Et puto quis nostro nunc sit amore potens, Cui pateant furtim revoluto cardine valve, Vel si clausa suum ianua limen amat. Credere nempe velim, sed durum est posse, quod illa Substineat viduo sola iacere thoro. Sepe amor inviso suadet me surgere lecto, Duraque sollicita sumere tela manu; Ac domine servare fores, spectare quis inde Exeat aut recipi voce pavente roget; Sive aures tacitus patulis coniungere rimis Et captare intus murmura si qua forent. Sanior interdum ratio sub pectore surgit Et levibus curis obvia tota venit Ac studiis vigilare iubet melioribus, unde Conspicui possim nominis esse diu; Inde iterum me cogit amor servire dolori Atque odio monitus utilitatis habet. Sic vigilanda mihi spatiose tempora noctis Nec minima interea parte quietus ero. Sepe, sed huc illuc versato corpore, tandem Inveniar vigilans exoriente die, Ni tu, Somne, venis, divum placidissime, nam tu Solus opem misero nunc inferre potes, Solus et exiguo spatio mihi reddere pacem, Ac pectus curis evacuare meum. Sed placidus mitisque veni nullasque figuras Aut saltem letas ad mea visa feras: Non mea rivales agitent insomnia leti, Non moveat lachrimas Fannia dura meas. Sint procul irate tristissima iurgia lingue Et causam litis quicquid habere potest. Sed culta comitante, subi mea tecta, puella Que secum pacem blanditiasque ferat. Complexus varios nectat, det basia mille Et mecum letis ludat imaginibus; Nec nisi Lucifero tandem veniente recedat Sic tamen ut dicat: sum reditura, vale! Pro quo sepe tuos ornabit munere crines, Somne, papavereis texta corona rosis.
10. ad mortem Ultima Parcarum, nostre miserere puelle! Sit tibi sat vite rumpere fila mee. Quo tam formosi meruerunt crimine ocelli Ante diem Clarii luce carere dei? Si tibi cura subest iuvenis prerumpere vitam Venturique ultro precipitare gradum, Nec bene maturis discendere Manibus Orchum, En ego nullius te sequar invidia. Non mihi confiteor durum descendere ad umbras, Fannia dum vivat post mea busta diu. Sed quid seva paras? Ardemus febribus ambo Et prope iam vita cedit uterque sua. Pallentes oculos illius morte propinqua Aspicio, quales aspicit ipsa meos; Et dolor alterius, proprio magis, urget utrumque Ac gravior cuique est non sua morte sua. Illa meis optat manibus post fata recondi Atque diu tumulo me superesse suo. "Quam super inycies levis est mihi terra futura - Dicit - et exiguo pondere membra premet. Vive ubicumque mei memor ac inscribe sepulchro Inditium nostri carmen amoris habens". Contra ego: "Cumeos prestet tibi Iupiter annos, Fannia, sisque illi maxima cura diu. Me sine quem dudum voluerunt fata perire, Quem pede non iusto Sors miseranda premit; Cumque ego cognatis procul a regionibus absim, Tu mea deducas funera mesta velim, Exequiis des thura meis, retrahasque feretrum, Meque diu efferri, voce manuque, vetes; Et quater et totiens iteres mea nomina, cum te Solvet ab amplexu turba molesta meo; Et mecum videare simul subitura sepulchrum Vivaque funereo marmore velle tegi. Non mihi sunt Scythica cari tellure parentes, Non adsunt generis pignora certa mei, Sed fato meliore solum natale frequentant Et procul a nostris sunt maneantque malis. Dii faciant illa condant sua funera terra Cognatisque sonent plantibus exequie. Non mihi funeree tanti sunt munera pompe, Ut doleam in Scythia non mihi adesse meos: Sola patris matrisque vices implebis, amica, Ibis et effusis ante feretra comis, Ut, qui te videant, fratrem meditentur ademptum Unica vel nati funera flenda tui. Et primam in gelidum iacies cum corpus harenam: "Ardorem - dices - contegit ista meum". Nec mora, venturis nostros qui monstret amores, Versiculum bustis hunc super adde meis: "Callimachus iacet hic peregrini cultor amoris, Fannia cui tumulum fecit et exequias". Quin etiam inferiis coniunge precantia verba In me ne Stigii seviat ira canis Infernusque meam traducat portitor umbram. Et cito tangatur ripa secunda mihi: In loca Creteus duci felicia mandet Arbiter, et penis non metuenda suis; Non iecur aspiciam renovari ad pabula diri Vulturis, ut Titii pena perhennis eat; Non orbem immanem rapientem Ixiona circum; Non labi e collo, Sysiphe, saxa tuo; Non Danai prolem fessam sub inanibus urnis; Non siccum medio semper in amne senem. Inter felices animas numerumque piorum Sed sit in Elisiis sedibus una mihi. Quo sanctus letusque tuos, mea Fannia, manes Post certum sperem tempus adesse mihi. Sic puto cum caro Pilades certavit Horeste Ante aras ductus, Thaurica diva, tuas Pro fido cum quisque mori pugnaret amico, Non secus ac esset vita tuenda sibi. "Nuntius ad patriam - Piladi dicebat Horestes - Ibis" et aptabat pectora nuda neci; Alter, ad astantem convertens verba ministram, Sic ait: "O templo digna litare pio! Hic agis invito, scimus, sacra barbara cultro Et lachrimas, quotiens cogeris esse nocens. Sed quia seva simul simul et communia nobis Fata inclementi constituere loco, Nec tibi servatis fas est gaudere duobus, Alterutra quoniam diva pianda nece; Invidiosa minus cadet hostia pectoris huius Si fluat infanda religione cruor. Sed genere abstineas divum, ne nescia pecces: Hic Iovis immensi creditur esse nepos. Nam memorant lusam cygni sub imagine Ledam Istius matrem post peperisse Iovi". Palluit, audita genitricis sorte, sacerdos Et cultrum stupide deseruere manus Moxque ait: "Illa eadem fuerat mihi mater, Horestes; En tua, ne timeas, Iphigenia soror!". Nec mora subrepta statua sacrisque nephandis Fraterne accessit, sarcina grata, rati. Unanimes minime disiungi passa Dyana Et remanere sacris maluit orba suis. Immatura metis quid mors? Tibi nascimur omnes; Falx tua, si cesset, sponte tamen cadimus: Cur properes? Non est nobis occurrere magnis Passibus: exequemur non remeabile iter; Quod si fata preces prohibent admittere iustas, Nec movet exemplo te dea tanta suo, Concordique diu victuros federe amoris Mens tibi crudeli dissotiare manu! Me potes, et cupio, media fraudare iuventa. Fanniole abrumpat sola senecta dies: Forsitan illa meo poterit superesse sepulchro. Ast ego non dubito: si cadat ipsa, cadam! Sed precor ut nostri prius occludantur ocelli, Seu comes in vita, seu mihi mortis erit".
11. ad Ioannem Miricam Cum nuper dominam non expectatus adirem Visurus reditum ferret ut illa meum, Inveni in lachrimas confuso crine solutam Et toto ornatus corpore nullus erat. "Me miseram duro - dicebat - sidere natam", Marmorea tundens pectora eburna manu. Tam tristi immodice conspectu territus, ergo Protinus a casu quo foret icta rogo! Quid sibi singultu peterent suspiria plena, Cuius ad exequias talis itura foret. Ad mea verba oculos subito cum verteret illa, Et lachrime et plantus se tenuere simul: Tactaque Bassaridum tyrso velut una Liei Movit in amplexus corpora tota meos! Atque ait: "O pereat qui te periisse ferebat, Callimache, et voluit nuntius esse mali! Tu subiti tu causa mihi, mea vita, doloris Et pro te flendi tanta libido fuit! Nam mihi te nuper rumor narraret ademptum Votaque celicolas non tetigisse mea. Auditis quibus ipsa fui sine mente, nec ulla Servavit soliti vena tenoris iter; Atque animi, tanquam secessu a corpore facto, Per curas sensus obstupuere diu. Mox sine te quam fata darent mihi denique vitam Per varios cepit mens agitare metus. Quid non invisum, quid non miserabile, quid non Flebile restaret tempus in omne mihi! Quas vigilans curas, que somnia victa sopore, Quas noctes essem quosque habitura dies! Omniaque in peius timor invertenda monebat, Et preter gemitus iam superesse nihil. Sic sortem miserata meam viteque future Tristitiam, flebam tot mala teque simul". I Quid mihi, Livor, ais? Non te tua Fannia pure Diligit estque aliis obsequiosa procis. Non me tam misere defleret funere vero Aut desponsa recens, aut soror, aut genitrix, Fannia quam falsi flebat rumore sepulchri. Quid faceret veri funeris ante rogum? Ut puto, non homines, non celi numina possent Invidiam, Stigii non tolerare dei. Hanc ego si geminis oculis preponere nolim Et plusquam vitam semper amare meam, Scyllea fuero multo crudelior unda Vel tua que circum saxa Malea furit.
12. ad Lupercum invidum Quid tibi cum nostra, scelerate Luperce, puella? Quid totiens a te crimina ficta refers? Tu, licet illius studeas corrumpere famam, Non poteris, populo non adhibente fidem! Noverunt omnes quam sit tibi dulce malignis Vocibus assidue carpere non meritos: Exhorrentque trucis mendacia livida lingue Et capiti exoptant pessima queque tuo. Invitis te tota cohors prospectat ocellis Et non est qui te vivere in urbe velit! Nullus amicitiam tecum coniungere gaudet, Sed fugiunt omnes et tua verba timent! Et si forte aliquis placido subriserit ore, Te fieri miserum mente silente cupit! Tu tamen, ignarus quam sis invisus ubique, Omnibus in turbis posse placere putas! Blandirisque illis coram quos dente maligno Qua potes, absentes dilacerare soles. Sed si non penitus tibi mens rationis egena, Si pudor ingenuus staret in ore tuo, In tenebris semper intra tua tecta lateres, Horrens criminibus publica plena tuis! Moribus a nostris vel te procul ire iuvaret Quo nullum funus barbara terra tegit! Sed consanguinei tumulanda cadavera mandunt Bustorumque vicem corpora viva gerunt! Illic dira cibis saciaret mensa nephandis Quos tibi non puro rodere dente libet! Cumque satis laudes laceraveris ante bonorum Inque illos dederis murmura multa mala, Sacrilego tandem violares corpora dente Non secus ac famam carpere sis solitus.
13. in reuma Fannia dolente oculos Quid minime credes posthac tibi, reuma, licere Cum vexes domine sidera bina mee? Palladis aut Veneris turgentia lumina reddes A te nec coniunx tuta Tonantis erit: Et facinus minus est oculos torquere dearum A superis vires nec cohibere suas, Quam tam formose faciem violare puelle Ac forme humane detenuare decus. Aspice turgidulos sanies ceu fecit ocellos, Utque dolore gravi pupula queque rubet; Nec dormire licet, radios nec cernere solis, Flammaque candele quantulacumque nocet; Nec oculos tantum dolor urget, serpit in omne Iam caput et totum corpus ab inde dolet. Dextra remittit opus versandi pollice fusi Et cadit a plena languida facta colo! Nec iacuisse iuvat, nec mento subdere palmam, Nec caput in gremium deposuisse suum! Sederit afficitur, surgit comitatur euntem Langor et est quevis hora quietis inops! Quo scelere emeruit tam diras solvere penas? Quove potuit facto luminis esse rea? Numina contempnunt alii regnumque deorum Illesisque oculis sidera clara vident! Non est periuro cuiquam sic lumen ademptum Sacrilegusque sue conspicit acta manus! Et saga horrendas maculas in lampade lune Dum videt hec dicit: "Nunc rubet arte mea!" Est qui pulsavit faciem pectusque parentis, Orba tamen visu non habet ora suo. Quid mea quid gravius commisit, reuma, puella Quo sibi non liceat cernere posse diem? Illa quidem merita semper pietate parentes Et coluit summa religione deos! Nec tulit in vulgus, sed nec sibi querere cura Ulla fuit sacris si qua tacenda latent! Non Iovis uxorem lesit sermone procaci, Non oculos dixit Palladis esse malos, Cumque ipsam Veneri multi preponere vellent Se tamen inferior iudice semper erat! An quia vere oculos vicit splendore dearum, Invidie illarum prelia, reuma, geris? Turpe sed est divis odio exardere puelle Mortalisve oris concupiisse decus. Pulchrius hac fuerat facie celestia regna Ornare, e terris si removenda fuit! Sed timuit fortasse virum regina deorum Quam spretam, forma sepe minore, ferunt! At modo non homini nedum placitura Tonanti: Gratia nam periit quanta decoris erat! Cumque ornare prius foret apta palatia divum, Vix est in parvo conspicienda lare. Reuma, quid invisum facies? His livor ocellis Parcere, si nosset parcere, iure velit! Si sapis, in facies vires converte seniles, Ora ferant dire turgidiora socrus! Et quantum possis potius videatur in illis Quam iuvet in vultu crimen habere bono! Et sine consuetis splendere nitoribus ora, In quibus exacuit spicula torvus Amor.
14. ad Fanniam Quid, mihi si pacti potuisti temporis horam Spernere, iurabas: "Cras tua tecta petam?" Non dare sollicito promissum tempus amanti Est velut humana tingere cede manus. Pyramus est testis qui, dum Babilonia Tysbe Sera redit, proprio perculit ense latus. Fregit et immerito Phillis sua colla capistro, Dum frustra expectat Demophoonta suum. Ipse quoque aut laqueo potui vel cuspide vitam Ponere, dum differs tempore adesse dato. Exoptata mihi iam dudum venerat hora Adventu et semper sancta futura tuo. Iam male leticiam poteram cohibere meoque Grandior assueto pectore pulsus erat; Et procul aspexi quotiens accedere currum, Dicebam: "Certe gaudia nostra vehit." Sed quater et totiens vana spe lusus, inanis Leticie occepi frena tenere mee. Et minus atque minus mecum gestire placebat, Ac mea nescio quo mens erat egra modo. Non tamen ausus eram penitus deponere votum, Et verbis pondus credere abesse tuis: Sed celer aerie conscendi culmina turris, Quaslibet ad partes prospicere unde licet; Inde modo ad Boream quandoque intentus ad Austrum, Spectabam et gelidas sole cadente plagas. Sed magis Eoas partes: namque inde patere Ad terram fertur crisea porta deis. Ergo ego non alia meditabar parte venire Te, dea, quam superis qua via trita rotis. Longius assueto cernebant lumina nostra, Conspectus fuerat tanta cupido tui. Sed postquam occiduas Phebus descendit ad undas Cumque die spes est omnis adempta mihi, Tum vero astrictus, gelido sub pectore sanguis Et pariter sensus obstupuere mei; Ac velut Alpino signum de marmore factum, Frigidus ex toto truncus inersque fui! Cumque queri de te vellem, pulcherrima rerum, Et lingue et vocis destitit offitium: Omnia torpuerant in me nimioque dolore Herebam, veluti tactus ab igne Iovis. Hoc fuit inter me tantum verumque cadaver Quod dolor in nobis quo caret illud erat. Et modo mi ferrum suadebant tedia vite, Nunc dare me ex illo culmine precipitem. Sed spes continuit vetuitque lacessere mortem, Et fuit in causas ingeniosa more. Illa iugo meo colla prius submisit amoris Atque tuum iussit vivere ad arbitrium, Illa inquit: "Fastus facile et periuria perfer, Ut semel accipias, sepe repulsus abi. Non vox una solet mentes placare deorum, Assiduis precibus sed Iovis ira cadit; Grandia non uno procumbunt robora ab ictu, Nec concussa semel litora frangit aqua. Paulatim mansuescit equus frenumque receptat, Paulatimque boves ferre docentur onus. Si quotiens male cedit amor moriatur amator, Iam pridem toto nullus in orbe foret. Nulla puella suo tantum subservit amanti Quam bona quod non sint plura in amore mala. Ille sed est felix, quicumque est cautus amator Gaudiaque et luctus dissimulare potest. Tu quoque, quis prohibet? Quandoque in amore triumphes, Fac modo te stabilem sentiat illa virum: Tangetur pietate tui ponetque rigorem Atque ultro amplexus expetet inde tuos". Heu nimium suadere potens spes omnia, multum Que miseri votis concupiere suis! Heu numquam expugnata satis, semperque renascens, Et mediis vivax ac male blanda malis. Tu victos capere arma iubes, refugosque moraris, Tu dura inclusos obsidione foves! Captivo superes, pauper tibi vivit et eger, Et tibi deceptus conserit agricola! Te duce, fallaci credit sua fata carine Naufragii nuper qui revomebat aquas. Te duce, sepe redit candenti in veste repulsa Nec prehensare manus desinit ambitio! Et mihi tentatam male nuper adire puellam Rursus et ante pedes procubuisse placet. Crimine quod nullo mea vis me perdere vita? Si non sit crimen quod patienter amo. Sit satis immeritum semel elusisse, deosque Fac iterum testes candidiore fide. Fallere sed rursus caveas, nam numina tuto Dicunt formosas ledere posse semel; Bina sed ultrices plectunt periuria pene
15. ad Fanniam Non potes, ut quondam, nostros eludere amores, Testaris frustra, Fannia, crede, deos: Vidi ego, fateor mallem caruisse videndi Viribus, atque oculos non habuisse bonos; Vidi ego ab alterius manibus tua pectora tangi, Et tenerum solvi, te patiente, sinum. Ille tuas laudes scribat, tibi munera mittat, Ille tuo felix vivat amore velim; Sed moneo credat qua sum deceptus ab arte Nec nimium verbis blanditiisque tuis. Perfida, iurabas: "Tecum mihi vivere dulce. Si non sis, cupiam protinus ipsa mori!" Ah quotiens nostro fallacia bracchia collo Imponens dixti: "Tu mihi solus amor!" Hec ego te pura meditabar dicere voce, Deque tua plenam mente venire fidem: Sed quod nocte facis cum, me presente, papillas Alterius tangi leta sinas manibus, Confiteor, volui me non vidisse putare, Ac vulnus tacite dissimulare meum. Sed dolor immodicus vires superavit amoris Fregit et iniusti vincula dura iugi! Nunc calet ira recens: facile est mutare puellam Dum tuus in leso pectore friget amor. Nam, si lentus ero, dolor hic a mente recedet, Ardori et vires, ceu solet, ira dabit! Qualiscumque mihi fueris sis, Fannia, felix; Inveniam fame que velit esse bone. Tu noctes lucesque dabis cuicumque placebit Inque tuo quivis fiat amore potens. Munera quanta libet capias, ornesque capillos In violis mittit quas tibi turba procax, Omnia condentur tecum tua dona sepulcro Deque nihilum morte superstes erit. At quecumque meis fuerit cantata libellis Vivet, et ex ipso funere maior erit! Non illi auratos variabunt tempora crines, Non trahet in rugas curva senecta genas; Qualiscumque meis pingetur versibus, usque Durabit solitum dum teret annus iter.
16. ad Fanniam Qui prius insontes herbas peccare coegit Et nocua trivit pocula seva manu, Crimen ob id meruit subito descendere ad Orchum, Inventi pignus dignaque pena sui. Non satis ad mortem ferrum morbosque putavit Plenaque fractarum litora tota ratum: Addidit occultas truncandi stamina vires, Impius, ad manes et breve fecit iter. Hinc totiens sontes aliena in prole noverce, Hinc est cur subito qui valuere cadunt, Hinc timet uxorem senior divesque maritus, Hinc neque criminibus hospita mensa vacat. Ponite fulmineos enses sine sanguinis ulla Invidia, nocuus quilibet esse potest. Quod petitis gladio dabit unica gutta cicute; Qui sapit apponat hostibus apta suis, Telaque et armatas acies in pocula mutet Et molem belli mensa parata gerat. Scilicet hoc forsan tolerabile siquis in hostem Letifera succos exprimat arte malos. Quid meruere illi quorum genitricis in alvo Natalem multo prevenit hora necis? Hii numero maiore cadunt et iniqua parentum, Nondum perfecto corpore, facta luunt. Quid facitis tenere, mitissima turba, puelle? In nosque nostras concitat ira manus? Que fera Caucaseos saltus tam seva pererrat, Ut natis saltem non sit amica suis? Ante diem fetum non ponit sponte leena, Nec festinata prole sit ursa nocens; Hoc scelere Hircano numquam se litore tigris Inquinat, ad partum tempora iusta manens. Vipera, quos genuit ne perdat, viscera rodi Substinet et fieri vult quoque morte parens. Discite ab exemplo natos servare ferarum: Est rubor in vobis si minor esset amor. Forsitan hanc tenuem culpam facinusque pusillum Creditis, et pene nullius esse reas! Hoc scelus est hominem ferro iugulare cruento Et iusto infectas sanguine habere manus. Et quamvis tarde, veniet tamen ira deorum, Queque in vos celum fulmina mittat habet! Contempnant alie liceat; tu, Fannia, crede, Iratumque cave fulmen habere Iovis. Quod si celicolum nullo terrore moveris Regnaque Plutonis nomina ficta putas, Phasque piumque reor tamen hac ratione colendum Ut vivas claro nomine conspicua. Actica quid Progne quondam sceleratius egit, Seva quid infidum Phasias ulta virum? Utraque per facinus pueros iugulavit adultos, Tu nondum natum perdere velle paras. Et potuere illi forsan meruisse necari Quod facies dire nuntia mentis erat! Perfidia et patrum tenero apparebat in evo Nequitieque dabant omina certa sue. At tibi tota tui partus ignota figura, Cui tua, nec noscis, toxica dira pares. Pone tibi ante oculos formam, quam posset habere Tam pulchra natus de genitrice puer; Fingito lactentem niveis alludere mammis, In que tuos vultus tollere sepe manus Ignotosque sibi conantem reddere nutus, Et qui subbleso murmure velle loqui: Nonne eris orbata catulis tu sevior ursa Si dederis tali pocula plena necis? Hoc facies, bibet ille tuo nunc gutture virus, Crimine quo debes ipsa perire cadet! Ah miser infausti conceptus sideris hora! Mors tua per facinus non tua facta luet. Et prius Elysios infernaque regna videbis Spirantum quam sis editus in numerum. Non tibi sint tanti mentiti iura pudoris Virgineoque habitu, Fannia, ferre comas, Ut timeas semper tam diri conscia facti Atque in te fulmen quodque venire putes. Mortali maiore modo tibi nocte videndus Quem perimis, veniet visaque tetra feret. Quascumque ad partes teneri flectentur ocelli, Aspicient illic criminis acta tui. Non tibi leta dies, nec erit nox una quieta, Conscia sed Furie pectora semper agent.
17. ad Ioannem Miricam Altera dum niveas aquilas ad regna volantes Aspicis, et magnos induere arma duces, Prognatumque simul divo genitore vocatum Sceptra minus valida sumere avita manu, Assuetus me torquet amor, prohibetque Camenas Magnificum quicquam pervigilare meas. Sed modo blanditias domine, modo iurgia dictat, Interdum laudes illius enumerat. Quod si tam dure sortis variabitur ordo Et veniet curis hora serena meis, O que sublimi modulabor carmina plectro Que loca, quas gentes, prelia quanta canam! Sponte sua in numeros properabit copia rerum Gestorumque vigor conseret ingenium. Est aliquid supra mortalia facta nitentem Materiam scriptis enumerare suis! Tunc bibit Aonio de fonte poeticus ardor Castaliumque sibi sentit adesse chorum, Cum reges et bella canit, miscetque cohortes Cum tuba magnanimos ducit in agmen equos! Ethereum veluti numen Casimirus et ipse Filius ante oculos tanta canentis erunt! Certatimque suo vati titulisque favebunt Verbaque tam magnis laudibus equa dabunt! Ast ego tantorum divum comitatus ab aura Exigua curram per freta magna rate! Undarumque minas vincam pariterque profundi Et cedent scopuli, cedet harena mihi! Tum meliora homini quam par sit nosse retexam, Nec prius auditi carminis auctor ero! Suggeret equa meis orsis preludia virtus Alberti ante annos maxima facta suos, Celestisque sacrum decus indolis, ac nova toto Corpore et in solis gratia visa deis! Dicam sponte sua prelustria regna coronam Illius in nitidis ponere velle comis! Dicam: "Tantus erat Bacchus cum venit ad Indos Et puero gessit non adeunda puer! Quid, timidi, menses numeratis? Clara parentum Ante diem virtus talibus esse solet. Pro patre pugnavit Phebus puerilibus annis, De que gigantea cede trophea tulit! Et puer Alcides geminos reptavit in angues Et docuit summi se genus esse Iovis! Pirrus et ulturus prerepti vulnera patris Imbelli gessit maxima bella manu! Auspitiis sic iste patris felicibus ibit Et capiet manibus sceptra parata suis. At si forte aliquos temerarius error in arma Moverit, inceptum quo remorentur opus, Vincentur victique dabunt pro crimine penas, Fractaque non iusti militis arma cadent! At Casimiriades gemmis ornatus et auro Victrici intrabit Pannonia regna pede! Accurrent illi pariter iuvenesque senesque Et multo sternet undique flore vias: Ac plausus vocesque dabunt sua gaudia fassi Pectore leticie vix capiente modum. Clamabunt: "Iam nos celum melioribus astris Aspicit, et prisci temporis acta refert: Debita progenies iam regni frena tenebit Cuius in aspectu splendet avitus honor." Et si plura mei permittet Fannia iuris Otia, ad antiquum provehar usque Rhemum: Gradivumque atavos inter proavumque Quirinum Alberti in claro sanguine comperiam! Quid furis? Iniusta arma moves, Germania, dicam; Crede, sui Mavors sanguinis ultor erit. Interea ceptum peragit dum vita tenorem, Currat in asueto pulvere noster equus: Inque meis carthis teneri scribantur amores, Et quicquid volucer ludere cogit amor.
18. ad Fanniam Fannia, puellaris semper lepidissima turbe, Qua sine festa fuit non satis ulla dies: Per te rebus erat iocundis gratia maior, Per te nil poterat triste manere diu. Quod pastore greges orbi, navesque magistro, Quod sunt castra suo dispoliata duce, Seu potius quod sunt comites absente Dyana, Vel sine Neptuni coniuge Nereydes; Hoc sine te visas formosas mille recordor Seu fuerant choree sive agitanda pila: Tecum ast una licet multarum prebuit instar. Et decuit vobis illud et illud agi! Quinetiam arguti cytharedi dextera multo Te coram nervis dulcius applicuit, Et leta assueto longe plus posse sonando Ponebat blandam non nisi adacta lyram! Purius ac tota lucebat lampade Phebus Cum facie ornabas compita festa tua. Tunc opere pretium solemnes visere saltus Virgineum regeret cum tum dextra chorum. Tunc sapor egregius, tunc maxima gratia mensis Proxima convivis cum tua forma foret! At nunc mesta domi latitas avieque propinqua Sordida sub trito pollice fila trahis! Squalentesque artus simili vix veste recondis Quaque fluat temere nec tibi cura subest. Auratos per colla sinis sine lege capillos Et magna incomptum parte latere sinum! Est odio tibi festa dies, quam sepe solebas Optare, et multo plus loca sola placent. Nil tibi cum violis quibus insignire capillos Precipua instabas sedulitate prius. Crebra que prorumpunt suspiria pectore ab imo Ac furtim lachrimant, te prohibente, oculi. Et si forte tuas nomen pervenit ad aures Virginis, es cera pallidiorque croco! Sed quater et totiens simplex si credis amores Furtivos hominum tanta decere mala. Te pudet illius decuit quod numina semper: Quod potes exemplo turpe negare deum? Persea non aliter Danae genuisse putatur: Que tamen illius carmina laude carent? Indicat Hermione Venerem non esse pudicam: Templa Paphos Veneri templa dicavit Erix! Pallas Eritonium, quamvis luctata, creavit: Palladio vacuus nullus honore liber! Nec regina deum Martis monstrare parentem Audet, adulterii conscia quippe, sui! Quis tamen usque adeo duri fuit oris in orbe Quin sponsam castam diceret esse Iovis? Quere quibus naves astris sua vela gubernent, Parrasie referent virginis acta tibi; Quere: etiam amissa, borealia signa sorores Pleiades celum virginitate tenent. Longa mora est hominum si prosequar omnia furta, Sit satis hoc numquam dedecuisse deas! Turpius ergo tibi furtum si ducis amoris, Error te stulta credulitate rapit: Ludere formosis licuit semperque licebit, Castaque vix numquam pessima forma manet! Excute non letas tenero de pectore curas: Sit satis ad veniam penituisse tibi. Est facinus tales non ponere in ordine crines Tamque bonas minime composuisse genas. Linque colum nataque manu contexere flores. Desine servili carpere pensa modo: Accipe consuetos cultus facieque serena Inter virgineos ludere perge choros! Tu quoque felici venies ad sidera partu Formosis quando trita per astra via.
19. ad Fanniam Ergo tibi tanti passis fuit ire capillis Flammeoloque caput subdere nolle tuum? Impia quod gravido dederis medicamina ventri Et sis insonti sanguine facta nocens! Nec nostre potuere preces hominumve deumve Cura nec ultrices te cohibere faces! Et modo tam diri tibi conscia criminis audes Suspicere impavidis sidera luminibus Nec trepidas nimbis quotiens occluditur ether Et rutilant manibus fulmina missa Iovis? Quin etiam occulte tanta est fiducia culpe "Testibus - ut dicas - sum sine labe deis!" Fictaque cuncta velis credi mala murmura vulgi Et tantum invidie te fateare ream! Sed nequit ex nihilo volucris prorumpere fama Et partem veri fabula queque tenet; Omnia si non sunt que de te, Fannia, narrant Est aliquid famam quod peperisse potest! Sed quid iuranti possum tibi credere fetum Per facinus cum sis ausa necare tuum? Quid non audebit que diris pocula succis Miscuit inque suo ventre resolvit onus? At nunc casta cupis et religiosa videri Et Iovis ad nomen fingis in ore metum! Sed rectore aliquo mundum si stare putasses Qui regat arbitrio cuncta creata suo, Premia qui reddat meritis, qui crimina plectat Et cunctis equa lance rependat opus; Ausa fores numquam quicquam committere tale Illius ut semper tela timenda forent! Sed nihil ulterius forsan quam funera credis Cumque ipso solvi corpore cuncta putas. Sed loca sunt densa semper caligine plena Et formidata non adeunda via, Que neque sol radiis nec cornibus emula Phebe Aspicit, et faciem noctis inertis habent; Illic perpetuo torpet sine viribus aer, Et mesto squalent cuncta adoperta situ; Illic dira Fames Luctusque Dolorque Timorque. Et sero tingens conscius ora Pudor! Illic ardentes febres et pallida tabes Morborumque aliud stat genus omen simul Inter que miseri sontes post funera clausi Coguntur penas sed sine fine dare! Illuc te postquam minime revocabile duci Vindicis inferni iusserit arbitrium, Accurret Medea tibi Progneque cruenta Et dicent: "Nostrum vincis, iniqua, nephas!" Te quoque mulctabit quam nos graviore flagello Eacus in penas ingeniosus erit! Horrificique subinde trahent ad manis opacum Quo frustra est sceleris penituisse sui! Nec cessaturis penis cruciabere, dicens: "Pocula non puero sed mihi dira bibi".
20. ad Ioannem Miricam Scire, Mirica, velim quid agat modo Fannia rerum Aut repetat secum, dum procul ipse moror! Sed mihi vera refer nec vana redde tumentem Leticia, dum vis dicere grata mihi! Num sine me neglecta domi lacerisque capillis Assidet et mesto pollice fila trahit? Num tempus quodcumque putat discedere tarde Intentisque horas computat articulis? Nec mora subductis quotquot fluxere diebus, Metitur reditus quam meus absit adhuc; Vel si consueto vitio delusus amantum Esse puto quicquid mens malesana cupit! Nec gerit illa mei curam, nec templa frequentat Pro reditu ad superos ambitiosa meo! Cumque ego, sive dies mortalia corpora vexat, Seu nox iocundo pressa sopore fovet, Nil aliis mecumque loquar I nil mente revolvam Illius preter nomen et effigiem! Et quecumque usquam fecit dixitve perinde Ante oculos maneant ceu modo gesta forent. Ipsa nihil de me secum sed leta frequentat Publica lascivis inseriturque choris; Atque procis aliis cupiens formosa videri Componit speculo conciliante comas; Purpureoque simul croceo vel flore coronat Ceu fuerit tunicis ille vel ille color! Nec studio leviore ornat frontemque genasque Indicium forme quam subitura Venus! Et Iovis accita ad mensam quanto ordine Pallas Incedit tanta promovet arte pedes; Precupidisque immixta libens conviva recumbit Quo sit iussa loco, tempore, lege, modo; Magnaque nocturno delibat pocula ludo Quaque bibit prebet parte bibenda aliis! Nec minus e manibus gaudenti fronte Procorum Accipit et leto devorat ore cibos. Aut canit in girum ducta de more chorea, Vel salit et plausus voce manuque movet! Denique blanda nimis dum vult simul omnibus esse Fortassis de me non bona verba refert. Hoc ego si credam latus hoc rescindere ferro Non morer, ac requiem querere mortis ope; Aut ultra Hyrcanum pelagus glaciesque perhennes Terrarum extremis vivere marginibus, Quo nec sevus amor nec amate cura puelle Alato possint accelerare pede! Illic ignotis errarem solus in arvis Nature cupiens iura novare mee. Herba cibum lectumque daret, fontesque bibenda Pocula, et aptarem tegmina nulla mihi! Sed nudus quocumque loco me vesper adiret Cantarem: "Ad durum, Somne, cubile veni!" Proque domus parvo tecto, laquearia celi Preberent thalamos hospitiumque mihi! Sed Deus omnipotens tantos perferre labores Me vetet, et solito vivere more sinat! Primaque mente tua sim semper, Fannia, cura Ut mihi te preter nulla puella placet.
21. ad somnum Quid me nocturnis infestas, Somne, figuris? Non tibi me tota luce dolere satis? Est data nox homini ceu portus et hora quietis Ne nimius solvat corpora fessa labor. Me miserum, graviora pati sub nocte silenti Cogor, et aspicio plura dolenda mihi; Namque animum simulachra meum direque figure Vexant, et quicquid somnia tetra ferunt: Et modo transfigi cerno mea pectora ferro, Indita nunc manibus vincula dira meis; Interdum gemitus miserasque emittere voces; Interdum videor pallidus esse fuga; Sepe madent oculi lachrimisque abrumpitur altus Somnus et est verus fletus in ore meo! Cominus armatos quoque adducor inermis Deque meo passim membra cruore rubent! Sed quod precipue torquet mihi, sepe videtur Ardori nostro Fannia verba dare. Hoc, precor, onnipotens avertat Iupiter omen Et faciat pura me colat illa fide. Vera licet veniant quecumque insonnia, dempto Hoc uno, infracto pectore ferre queo. Sed quid me visis horrendis, Somne, fatigas Cum placidus possis et bonus esse mihi? Cur mea non afflas meliori tempora cornu Et mihi que cupiam nocte videre paras? Fac placidam mitemque mihi spectare puellam Iurantemque meo velle in amore mori! Oscula det nobis numero vincentia frondes Et sit in amplexus prompta venire meos! Sit liceat fallax, illam tu finge fidelem, Sit mihi fas vana credulitate frui! Hoc si, Somne, facis, tibi farre et thure litabo, Inque tuis aris hostia nigra cadet.
22. ad Fanniam Fama erat egregium iuvenem, mea Fannia, nuper Coniugii dextram iure dedisse tibi! Gaudebam et palmis pariter cum mente levatis Omnia felici facta precabar ave! Connubiique deos supplex in vota vocabam Ut fierent faciles ad sua sacra tibi! Presertim, Lucina, tibi custodia partus Protinus ingenti munera lance dedi! Et fumavit onix Arabum de messe Lyeo, Ut foret a pateris ira furorque procul! Candentemque bovem regi oblaturus Olimpi, Optabam ut fausto congrederere die Paxque coronatas mensas lectumque iugalem Sterneret, et pacis semper amica fides; Utque carens nimbis nox et tranquilla veniret, Que mox deliciis sancta futura tuis; Sex geminaque manu Charitum famulatus adesset Ante thorum vestes cum positura fores! Ac velut aspicerem solenni fronde mariti Et tua iamdudum tempora cincta simul, "Huc, Hymenee, veni - clamabam pectore toto - Et sacris itera previa verba tuis Virgineaque procul pellens a mente timorem, Tam nitido ac ipsa est sidere iunge viro! Iam taceas solers aliena expendere turba Inque tuis stulte desidiosa nimis. Invitusque modum statuas tibi denique, Livor, In quo te iactes, iam nihil esse vides! Fannia legitimo coram parebit amori Et populo amplexus conspiciente dabit. Nec timor obsistet legum, nec cura parentum, Nec fame furtim decipienda fides. Quicquid amor multo studio celare iubebat Iam licet, et laus est quod fuit ante pudor". Hec ego dum meditor, subito nova fama creata est Indigno pactam teque ait esse viro. Tunc fuit in toto sudor mihi frigidus ore, Et mens et vires succumbuere simul; Ac velut aspicerem crudelis vulneris ictu Danda sepulture corpora trunca patris, In faciem sevire manus crinesque coegit Pectoraque infandus dilacerare dolor; Et miserum quater et totiens me denique dixi Ac natum duri sideris auspitio! Quid furis aut quis te, mea Fannia, concitat error? Quo properas et te precipitare paras? Nondum plus equo nivee tumuere papille, Nec prohibent turbis ludere virgineis: Nondum par oneri venter, sobolique ferende, Non etas curis quas habet ampla domus! Necdum preteriit sumendi flammea tempus, Et magis effusis te decet ire comis! Advehit ad prelum maturas villicus uvas, Pomaque ab arboribus non nisi cocta legit! Nascenti statuere locum tibi fata diemque Quo te per sponsi limina ducat Hymen! Quid nondum plenis siliquis nec tempore iusto In spicas falcem mittis inepta tuas? Luxuriare sinas adolentis germina culmi, Horrea quo laxet postmodo plena seges. Vel si tanta urget thalami te cura iugalis Et non legitimo tempore teda placet, Te saltem coniunge viro cui gentis avite Sit decus et virtus altera nobilitas, Quem, vite ac morum specimen, te coniuge dignum Reddant, qui amplexus par sit adire tuos. Non nisi delecto danda est hec forma marito, Non nisi cui pariter numina cuncta favent! Usque adeone tui nulla est tibi cura pudoris Ut possis tali te sociare viro? Collaque nativa squalentia sorde lacertis Complecti, quales vellet habere Venus? Atque hyrtis maculare genis redolentia plane Ora metit quicquid dives odoris Arabs? Non sinat hoc quicumque regit terrena deorum, Non videant tantum tempora nostra nephas; Sed potius leto populus se flore coronet Et spargant pueris compita tota nuces, Nobilibus pompis meliori nupta marito Cum perges meriti parte locanda thori. Illa quidem festo quovis mihi sanctior esset Natalique meo charior una dies! Aspicerem ingenti spetiosas agmine tecum Et melior cunctis quam tua forma foret! Quis tenor incessus, laterumque gratia dum se Magna Iovis coniunx qua solet arte movent. Quis torquis vestisque simul, quo flore corona, Qua crinis fusus, qua foret implicitus. Omniaque aurata Phebo testudine carmen Dictante ad thalami limina concinerem! Coniugioque annos multos et lite carentes Optarem ac pulchra prole nitere domum.
23. ad Fanniam Impia quid totiens dicis mihi, Fannia: "Per te, Per te facta necis sum rea, Callimache?" Non ego te docui pueros in ventre necare Non tibi que biberes pocula dira dedi! Quin etiam, te si qua deum pia cura teneret, Hortabar: "Puras semper habeto manus!" Tu tamen, ut furia trivialibus acta susurris, Fecisti monitis pondus abesse meis. Nunc scelere admisso cum mens te conscia torquet Ingemis et toto pectore mesta paves! Auctoremque tue me vis pretendere culpe Tamquam aliquid nutu feceris ante meo. Sed mihi - tu testis et si quod in ethere numen - Tale peregisti me prohibente nephas. Nam quid ego optassem placitorum pignus amorum Perdere et indigna me maculare nece! Consiliis innixa tuis tu crimen adisti Et facta es nullo sollicitante nocens. Nunc lachrimas lacerisque comis peccasse fateris Et melius succis abstinuisse malis! Ipse tuas vellem solari posse querelas Et "Levis est facti - dicere - culpa tui"! Nulla sed invenies tragicis maiora libellis Crimina, sol versos a quibus egit equos; Et leviore odio sunt Colchidis acta parentis Digna, nec iratos tam meruere deos! Perfidia in pueros agitata est illa mariti Et facta est illo pene iubente nocens! Tu, nullo cogente, nephas scelerata parasti, Sed ficta ut posses virginitate frui! At satius fuerat nodo cohibere capillos, Et te virgineo subripuisse gregi! Invenies multas tenerum violasse pudorem Nec si forte velis quot numerare queas! In quibus effecit maturus fetus honesta Crimina et a partu nobile nomen habent! Que natis aconita suis in ventre pararint Secula cuncta duas tres ne tulisse reor! In quarum numero pueris, scelerata, necatis Infame exemplum tu quoque semper eris.
24. ad Fanniam Extrahe sacrilegam dura mihi forcipe linguam Vulturibusque illam, Fannia, pone cibum; Aut furibunda meos oculos incurrito dextra, Et pete sanguineo ter quater ungue genas! Sic merui, patiar cum fecerit Ira nocentem; Exige tu penas quas mea vita velis! Impius immensi lapidis sub mole laborat Sysiphus ausus erat quod reticenda loqui! Et mea vulgavit temeraria lingua silenda Et semper tacita mente premenda mihi! Nec mea Sysiphio torquentur pondere colla Ut purget facinus debita pena meum! Sed levis est nimium saxi mihi pena caduci Admissi gravius culpa luenda mei! Dira Prometheo volucris de pectore surgat Transferat inque meum rostra cruenta iecur! Raptetur celeri caput hoc Ixionis orbe Et pertusa meas degravet urna manus; Tantaleamque sitim patiatur lingua sub undis, Illa fuit culpe prima ministra mee; Et siquid Rhadamantus habet violentius, in me Archanis subito concitet e tenebris! Advolet ante oculos ultricum turba dearum Et tortis in me sibilet usque comis! Horrendisque agitet semper sub nocte figuris Et faciat plenos ire timore dies! Me miserum videat Phebus, Phebique gemella, Sitque eque invisum tempus utrumque mihi. Quo dolor exarsit quam me furor egit in iram! Hoc tu qua culpa demeruisse potes? Debueram tacitus virgas tolerare cruentas Et cedi corpus voce silente pati! Debueram Siculi perferre incendia thauri Et sevum quicquid tortor iniquus habet! Stultus, Horesteis furiis maioribus actus Aut quibus exarsit dextera, Colchi, tua, In vulgus secreta tuli, dixique tacenda Tortoris nullo verbere agente trucis! In penas tu lenta venis paterisque nephandum Post scelus hoc oculos astra videre meos! Nec meritam iusto linguam mihi dente recidis Cum tua lascivo currit in ora ioco. Ergo ego sub cura quondam afficiebar inani Cum rebar charum non satis esse tibi! Non nisi verus amor tantam dimittere culpam Posset, et ultrices sic cohibere manus. Non ego iam vulgo narranti, Fannia, credam Non oculis de te crimina visa meis! Iam genio poteris totis servire diebus Nam me casta satis iudice semper eris! Qui volet alterius te dicat amore teneri, Contentamque uno te neget esse viro: Obsistam certa ratione et semper amoris Hanc veniam dicam pignus habere tui.
25. ad Ioveanum Longinum Algentis, Longine, decus telluris ab Arcto Et generis clari gloria prima tui, Quem nasci voluere dei, quo terra Gelonis Proxima non uno vate superba foret; Orphea Calliope prius hac regione creavit Quo nemo Aonias altius hausit aquas! Castalius quem collis amet diveque sorores Nutrierint multo nectare Pierio, Te nunc aspiciunt post secula multa secundum Horrida Parrasii sideris arva gelu; Sed non te Getice quercus lapidesque secuntur Dum canis aut cursus flumina tota tenent; Non latus agna lupo iungit, non cerva leoni, Non iram ponunt sevitiamque fere! Sed genus humanum facundo ducitur ore Et trahis egregios ad tua dicta viros! Concilia heroum regumque ducumque remulces Est, reor, hoc satius quam placuisse feris! Diceris eloquio populos retinere furentes Et gladios trucibus demere posse viris Nec minus accipiunt segnes, si iusseris, arma Quique fuit timidus prelia fortis init! Et nihil est quod te quisquam suadente recuset, Ingenio servit gratia tanta tuo! Nec mirum: Aonidum non tantum turba canenti Dat vires etiam sed Iove nata dea. Ergo ego Eritreis videor nunc mittere gemmas Littoribus scribam qui tibi versiculos. Ridiculum officium certe est et inutile utrimque Florenti prato gramina si dederis, Aut lapides scopulis, aut densis vallibus umbras, Mensibus estivis aut folia arboribus. Occeano sed quis magno minus indiget unda ? Ille tamen parvi suscipit amnis aquas! Tu quoque carminibus Tracem licet Orphea vincas Iliadosque tibi nobile cedat opus, Perlege Callimachi tenuis tibi quicquid harundo Scribit, quo vultu leta videre soles! Ipse quidem vellem fratris solamen adempti Versibus altisonis dicere posse tibi, Ac memori illius titulos laudesque libello Condere, et a sera posteritate legi; A proavis numerare genus clarosque referre Quot peperit soboles ordine vestra viros; Qua frater pietate deos sanctosque parentes, Qua coluit iunctos inferiore gradu, Qua fide amicitias tenuit quam largus in omnes Et patrie quantum nominis addiderit, Dicere pro meritis cupio! Sed vela phaseli Exigui minime flamina magna ferunt; Materia ingenium vincit nequeoque lacertis Tanti oneris pondus tollere debilibus. Tu melius seu forte velis sermone pedestri Seu numeris, per te cuncta referre potes! Est tibi magnificis maior facundia ceptis, Largaque procurrunt flumina ab ore tuo. O quater et quotiens numero comprehendere non est Felicem, cuius gesta referre velis! Trunca igitur facile est rursus tibi nectere fila Et vite fratris tempora longa dare! Ast ego, qui duco steriles in littore sulcos Et nulla omnino falce metenda sero, Sed que sol subito tenera comburat in herba Nec sinat in spicas grana venire suas: Non profecturum fecunda in iugera semen Si iaciam, quis me crimen habere neget? Aut etiam temere videar me mittere in altum Cum clavo et remis sit mea nuda ratis! Atque ideo celebris quo sit mea Fannia carmen Est satis arguta concinuisse lyra. Et cum non possim quanto decet ore doloris Ingentes stimulos attenuare tui, Nec fratris nec laude tua vigilare referta Carmina, nec tanta dicere digna domo, Hec mea quis posset fieri tibi plana voluntas Communi afflictus vulnere vix cecini! Fraternumque quibus possis signare sepulchrum Non uno versus mitto tenore tibi: Tu mentem non carmen ama, munusque libenter Accipe, quodcumque est quod mea musa dedit.
26. ad Fanniam Sepe ego demorso digito mihi, Fannia, dixi: "Nequitie tandem supprime frena tue! Aut ego currentis convertam vela carine Ac novus in nostra puppe sedebit amor!" Sepe etiam superos testes in verba vocavi Et volui fracto liber abire iugo. Post modo non potui spatium durare diei; Ad tua sed vinctum iura remisit amor! Hinc tibi fit nostri fiducia tanta doloris Ut sine te nusquam vivere posse putes! Sed tota, mihi crede, via rationis aberras, Vinus non est unica cura mali! Vidi ego peonias herbas contempnere morbum Utile quem ferro subsecuisse fuit. Quamque tenere minus restis valet una carinam Anchora si iacitur, sepe secunda tenet. Me miserum quam multa tuli patientius equo: Admiror vires ad mala tanta meas. Non arat iniusto suppressus pondere thaurus, Immodica et validum sarcina frangit equum. Ipse tamen vires hominum 'superantia multum Pondera non fracto pectore substinui: Sed quod fecit amor quondam mihi robur inesse Qualibet incepit parte valere minus. Viribus ipsa tamen confisa prioribus erras, Et que clam quondam teste vidente facis! Cauta prius, memini, sic tu peccare solebas Ut posses saltem cuncta negare mihi! Et mala suspitio quotiens me exurere cepit Finxisti lachrimas tristis in ore tuo! Nunc si forte adigit temere convellere crines Vel caput aut pectus concutere ira meum, Dissimulas tacitoque, puto, sub pectore dicis: "Nil agis, hanc iram denique vincet amor". Meque ultro, supplex veniam petiturus, adibis Quem tibi nunc credis pectoris esse satis! Sed totiens stulte iam sum deceptus ab hamo Quod didici cautis vivere luminibus, Et fraudes vitare procul, laqueosque cavere Qui nostros totiens circumiere pedes! Quod nequit herba malum succusque auferre saluber Sentiat hoc ignes telaque acuta licet! Experiar quemcumque modum, quamcumque medelam Ut possim iuris pectus habere mei! Nam satius doluisse semel membrumque secasse Quam si paulatim corpora langor edat. Sit licet hoc durum, vires sibi colliget ira Facta tua enumerans cuncta dolenda sibi! Ponet et ante oculos quotiens mihi dura fuisti Et quotiens aliis obsequiosa viris! Quanta tibi dederim, quam blandus sepe rogarim, Et quam non fueris semper amica mihi. Et si Caucaseas opus est accedere rupes, Non renuam, cedat dum mihi cura tui! Quinetiam siquis Lethes inferna pererrat Inveniam, ut de te non memor esse queam! Omnia perpetiar levioraque cuncta putabo Quam totiens de te nocte dieque queri.
27. ad Venerem Accipe, diva Venus, volitantis mater amoris, Iam, precor, emeriti militis arma tui! Et mihi militie si munera letus obivi, Multaque substinui vulnera multa dedi, Si templis figenda tuis mea tela reporto Et iam deleto victor ab hoste vocor, Da requiem, pretiumque feri certaminis oro Imponas capiti myrtea serta meo! En tibi militie cuncta instrumenta resigno Et pono ante aras conspicienda tuas: Pendeat hic alto vestis peregrina tigillo Queque tegit Getico penula more caput, In quibus ad dominam vix cognoscendus adibam, Ut melius possent furta latere mea! Et prope figatur laterum custodia mucro, Per quem nocturno tempore tutus eram. Parte alia aurato stet clavis adultera loro, Preclusas tacite docta aperire fores Sollicitosque canum cohibentia carmina rittus Et pariter somni pocula plena gravis. Hic paries habeat flores mollesque coronas Et quicquid capiti misit amica meo! Hec fuerant nostri prius ornamenta cubilis Cingebantque meos usque videnda thoros! Blanditias teneras submissaque verba rogantis Hic placet ante tuos deposuisse pedes. Et quod amatori non frustra impune putatur Periuri hic etiam stet genus omne simul! Sed quos precipue cupio tibi posse placere Versiculos gremio suscipe, diva, meos; In quibus aspicies, fuerim quam verus amator Inque tuis castris quam mala multa tuli! Illic invenies vigilate tempora noctis Consumpta in laudes sepe fuisse tuas! Sed tibi quere alium qui, te suadente, per urbem Auctor lascivi carminis esse velit! Namque ego, tam levibus depulsis pectore curis, Iamdudum a studio nobiliore vocor! Et placet huic mundi spectare quis imperet arci, Et qua tam variam struxerit arte domum; Eolus an Siculo ventos emittat ab antro Atque illos cum vult monte tenere premat; Fulmina num cudant Lipareo folle Cyclopes Quoque ignis fiat mollis in igne modo; Quis tonet et pluvias quare prenuntiet Iris, Quo fonte in nubes unda perhennis eat; An proprio radios habeat de lumine Phebe, Vel si fraterno tacta nitore micat; Unde vagis stellis sit tanta potentia septem Ex illis quodvis ut moveatur opus; Cur mare non pellunt extra sua littora venti In fines semper sed redit unda suos; Que ratio in partes distinxit quatuor annum Cum mage perpetuum ver placuisse queat! Atque alia archanis quecumque recessibus abdit Natura ex causis noscere promptus ero. Tu modo quod superest vite concede precanti Ut liber possim degere iure meo!
28. de lachrimis Fannie Quod stillat Syrie mirre de cortice in arvis, Quodque Arabo gignit thurea virga solo; Quod Phetonteo prognate in funere silve Fraternum gemitu defluit in tumulum; Erata quod turre latens Acrisia virgo Effluere aurato vidit ad imbre sibi; Hoc quibus aspersit lachrime nunc ora fuerunt Fannia, cum dixi: "Lux mea cara, vale! Tu mihi solamen miseranda in sorte fuisti, Per te magna meis sarcina dempta malis, Per te ego non sensi patria tellure carere Et glacies inter vivere Sarmaticas! Per te tota mihi facilis iactura meorum Natali et placuit barbara terra magis. Ergo ego vitali donec versabor in aura Confitear vitam munere habere tuo! Et si quid possunt nostre preconia muse Diceris grato chara fuisse viro! Nec mea lingua tuos usquam reticebit honores Dum meus in terris spiritus ossa reget! Tu quoque Callimachum quandoque in mente voluta, Si tibi quid nostro dulce in amore fuit". Hic tacui, ast illi iam dudum ex ore cadendo Implerat totos lucida gutta sinus. Mortales primum gemitus lachrimasque putavi Et volui sicca tergere ab ore manu! Sed liquide fuerant cristalli in pectore gutte Gemmarumque imber fluxerat in gremium. Sic lachrimare deas meditor, si numina luctus Tangit, si meror pectora sancta subit! At me sive dolor, seu maior flere vetabat Vis aliqua et sensus corpore nullus erat! Cumque iterare "Vale - vellem - mea Fannia", lingua In mediis prorsus faucibus obstupuit.
29. ad Fanniam Opposita quamvis procul in regione Canopo Urbs teneat primum Cracoviana decus, Multaque contineat mentes motura videntur Hospitibusque suis apta placere nimis. Non me celicolum certantes montibus edes Turribus admotis pene sub astra movent; Non arx Tarpeie vincens Capitolia rupis, Auratisque nitens curia culminibus; Non privatorum sublimia tecta penatum. Augusta et populo menia tanta suo. Egra sed absentem mea mens te respicit usque Et de te tacito pectore multa refert, Nec desiderio nostro succurrere quicquam Substinet aut curam detenuare tui. Omnia mi sordent preterquam vivere tecum Atque frui facie luminibusque tuis. Nunc miser experior fuerint que gaudia per te Atque voluptatum copia quanta mihi! Heu sine te quales patior, mea Fannia, noctes, Heu quales cogor nunc tolerare dies! Non locus aut tempus non res valet ulla quietum Reddere, non minima parte levare mali! Quicquid prospicio quicquid defertur ad aures Dat lachrimis vires materiamque meis! Illa mihi minime tristissima tempora solum Illa umbram exigue pacis habere solent, In quibus ante oculos, veluti modo facta, reponit Mens mea que tecum leta fuere mihi! Sarmaticus Thiras ceu Tusco gratior Elsa Axiacusque Arno visus amabilior, Utque nives glaciesque magis calcare libebat Et loca iuncta antris e quibus exit hiems, Quam prope perpetui veris violaria amenum Florentinorum quanta habet imperium! Nam tuus ex animo patrium exturbarat amorem Preque tuo invisum fecerat omne solum. Tu mihi mater eras, tu fratrum turba meorum, Tu pater et quicquid terra paterna habuit! Divitias pre te poteram contempnere Crassi, Nobile et Attalica quicquid in ede fuit! Abstulerit fortuna mihi licet omnia secum Dicebam: "Miserum te tamen esse nego!" Plus est quod dederit quam quod male fida recepit, Hactenus insultans si mihi seva fuit! Et me cum cara sinit hic agitare puella, Oblitum rerum quas rude vulgus amat, Fecerat illa quidem, sed non sua commoda novit Mens casum placide nescia ferre meum! Sed gravis illius cespes decumbat in ossa Et non felici pondere terra tegat, Qui genus humanum, silvis et rure beatum, Inclusit septis oppidulisque prius Edocuitque domos gelide contempnere rupis Et "Pudor est nullos - dixit -habere lares"! Inde auri pretium natum, tellusque resecta Limitibus certis paruit agricolis, Et sibi non notas vidit timuitque carinas Nereus atque imis condidit ora fretis. In bellum coiere manus, atque omnibus olim Publica materiam terra dedit scelerum. Tunc inopis ditisque prius non nota per orbem Nomina ceperunt pondus habere suum. Distinxitque illos aurum, pars pessima rerum, Quos natura simul iusserat esse pares. Cumque suos numeros impleret cana senectus Mortis et in terris unica causa foret, Incubuere vie properandi ad tartara mille Quas mare, quas tellus, quas dedit ira nocens. Nec satis est ferrum, pestis, dolor, ignis, egestas, Et causam quicquid mortis habere potest; Quinetiam leges quibus est phas iusque necare Per populos passim divitis archa tulit! Quo properare paras, auri furiosa cupido? Vomere sit terram sollicitare satis. Quid furis et Stygia fossas agis altius unda Aurata ut populus te colat in tunica? Tutius Arthoas hyemes villosa repellet Pellicula et stimulos detrahet invidie! Quod satis est ultro pariet fecundus agellus; Quid tibi quod voluit terra latere cupis? O, ego quam vellem natum me moribus illis Cum pudor in parva non fuit esse casa; Cum dare castaneas licuit nuculasque puellis Et corna et lactis pocula plena novi; Cum, siquis potuit cum nido afferre palumbos, Mercedem doni basia mille tulit; Et fuerat dives tenerum qui mitteret edum Limina qui domine luderet ante sue. Tempore si tali natus, mea vita, fuissem Non sine te tristis sollicitusque forem. Sed quocumque orbis latitares margine tecum Implerem vite tradita fata mee! Nunc ego luxuriam secli damnare maligni Cogor et alterius non bene facta queri, Devoveoque patrem qui me, cui vivere in agro Utile erat, sterili perdidit in studio! Ingenuasque artes puerum didicisse coegit Et dixit: "Veniet nomen in ora tuum. Hinc tibi divitie vivo, mihi crede, dabuntur; Hinc tibi, post funus, fama perhennis erit". Pace tua, genitor, liceat dixisse: "Quid auram Nominis eterni, quid mihi dicis opes? Est modicis contenta satis natura minusque Affectat cuius possidet archa minus. Nec mihi venture tanta est post fata cupido Laudis, dum vivo, quod miser esse velim. Quid mihi si referent de me placitura nepotes, Cum possit vite penituisse mee? Quam satius fuerat Cererem coluisse magistram Et thauros pando supposuisse iugo! Nil nisi Castalias undas laurumque poetis Pyeridum quevis quod dare possit habet. Ista iuvent alios ventosaque murmura fame, At mihi pro lauro det sua farra Ceres. Depositisque sator vitis mihi vina cothurnis Exprimat et prelis instet utraque manu. Audiat adversa faunus de rupe canentem Cum redigam pastos, nocte iubente, boves! Parcite, vos capti vite civilis amore, Rusticula oblector simplicitate magis. Nec si forte velim possum contempnere villas Cum mea iampridem rura puella colat". Hec ego sive dies instet seu tempora noctis Non intermissa, Fannia, voce queror. Et citius quondam visus decurrere mensis Quam nuper spatium quod capit una dies. Et puto, si quando facient me fata beatum Et tua forte iterum visere tecta dabunt, Non me cura mee patrie, non cura parentum, Non quicquid totus nobile mundus habet, Abstrahet, aut tantos adiget me nosse dolores Te sine nunc quantos, Fannia, substineo. Sed quam iocundo peragam tua iussa labore Te que meam dominam dicere letus ero; Tunc servire mihi nulla mercede placebit, Tunc cupiam famuli nomen onusque tui: Sive velis pecudes pastum producere mane, Arripiet primo sole sinistra pedum, Dextraque vimineas crates a limine septi Tollet, ut accipiant roscida prata greges; Vomere fecundas seu me proscindere glebas Iusseris et sulcos spargere seminibus, Triptholemo melius studium me noscere aratri Et Cereris dices semina iacta manu; Utilibus ramos nocuos mihi falce secandos Dixeris, ac umbra poma levanda gravi, Vertumno arboreos cultus didicisse magistro Cogeris docte dicere ab arte manus; Te mandante libens truncas a fulmine quercus In collo referam nocte vocante domum. Denique quicquid erit per quod mea cura probari Possit et optatis utilis esse tuis, Solus erit iussisse labor tibi, Fannia, meque Uteris voto perficiente tuo. Sed mea dum tristi rapiuntur vela procella Et solitis versor fluctibus in populo, Sis memor absentis meque intra pectora serva, Sim procul a facie luminibusque licet.
30. ad Ponticum Quid me non merite titulos celebrasse puelle Dicis et indignum substinuisse iugum? Et nasci potuisse negas aquilonis in ora Carminibus faciem que foret equa meis? Tu Phrygias quamvis referas formasque Pelasgas Et quicquid rarum quelibet ora tulit, Pulchrior est aliis tantum collata puellis Fannia, quam superas, Phebe, sororis equos; Nec nocturna secus vincuntur sidera sole, Ac radios condunt adveniente die, Quam formosarum latitat decor omnis in ore Cum venit ad festos Fannia culta dies! Tunc patet incessu quantum sit proxima divis, Quantus et ethereo splendet in ore decor. Aspiciunt iuvenes et nunc se denique natos Gaudent cum terris tam bona forma data est; Atque aliquis priscas ausus contempnere formas Sic memorat: "Vincis, Fannia, furta Iovis"! Iudice sub Phrigio, Iuno Pallasque Venusque Sponte reservassent aurea dona tibi! Dii te perpetuum terre patiantur honorem Nec celum malint ore nitere tuo. Te levius soles vexent gelideque pruine Ne rigeat duro frigore tacta cutis. Non tua difficilis deformet membra senectus Sed tibi sit Clarii more iuventa dei. I nunc et "Talis non est tua Fannia - dicas - Versiculis qualis dicitur esse tuis!" Non est illa meo, fateor, sed digna Maronis Que fieret populis carmine nota magis! Vel si Castalias quisquam bibit altius undas, Ille Sventhocam scribere debuerat.
31. epythalamium Fannie ac Musei Iam dudum occiduo prenuntia noctis ab orbe Stella micat, quam mane diem predicere credunt, Grataque lascivis redeunt taciturna puellis Tempora, solliciti quibus exagitantur amantes Spemque metumque inter, timidosque ad limina passus Ingeminant quo ducit amor captantque, paventi Pectore, custodis stertentis fallere curam! Iam nova legitimos thalamos intrare parata Sponsa, maritalis quibus insita cura cubilis Et genus humanum semper reparare novella Progenie ac rapidas mortes evincere. Divi, Huc, precor, auspitio felici ducite gressum! Tuque prior genialis ades custodia lecti Muneribus, Lucina, tuis, en previus ibit Discutietque umbram faculis a nocte Lyeus: Iam licet, o pueri tenereque hymenea puelle Dicere, et alternis hymeneia carmina ferre Vocibus in celum laudesque iterare marite. Cingite solenni flaventes flore capillos, Auleis ornate domum, frondesque virentes Spargite et ingentem posti pretexite divam! Nam si vera refert superum que narrat amores Fama et furta Iovis qui, nunc conversus in aurum Virginis Achrisie turres intravit aenas, Nunc Ledam cigni falsa sub imagine lusit, Nunc mentita tulit Tyria regione iuvenci Cornua Agenoree manibus tractanda puelle: Est timor hec thalamis ne preripiatur ab illo. Huic neque quas agilem videt exercere palestram Taygetus conferre queat, non innuba talem Silvarum regina leves gestare pharetras Dixerit; huic cedunt quas cominus ire sinistris Peltatis, agmenque sequi pugnamque securi Miscere Alcydes Parthei sensit ad undas! Virgineus tenet ora rubor, candorque nivalis; Intextumque comis aurum splendore capilli Exuperant; sileantur, amor, tua lumina, vosque O Carithes, moneo, cedatis corpore toto! Non ego te superos digitis excellere, Bacche, Inficiar, sed, pace tua dixisse licebit, Ista tuos vincit; gressuque incedit ad aras Argivas quo Iuno solet. Quater ille beatus Cuius in amplexus talis deducitur uxor! Etherea qualem si nactus Iupiter aula Esset ad humanos numquam vertisset amores Lumina, nec totiens indignis numine formis Assumptis sine rege suo liquisset Olimpum! Quos modo narravi superi reliquique potestas Est quibus, alitibus faciant felicibus intres Coniugio memoranda tuo post secula multa Limina et intrantis comitetur, Fannia, gressus Casta fides sociique tenax concordia lecti! Parcaque Phryxei totum tibi velleris aurum Destinet ac fuso vitam non terminet uno! Tu fecunda tibi similem da, Fannia, prolem, Ne si forte tuam variabunt tempora formam Sidus ab arctoo subreptum cardine gentes Sarmatice Daceque simul Geticeque querantur; Sed faciem possint oculosque agnoscere matris Prole tua multosque simul coalescere ad uno Stipite letentur. Sed quid vos gaudia, matres, Exoptata diu differtis? Spargite lectum Floribus et multo pariter confundite amomo! Sit satis ad thalami secreta cubilia nuptam Perduxisse novam verbisque monentibus omnem Pectore de toto noctis pepulisse timorem! Cetera nutricis peraget custodia fida! Reddite vos epulis et curas pellite vino; Insonni peragenda ioco nox ista; quid ultra Quid choree cessant, quid tibia muta quiescit? Surgite et incircum dextras innectite dextris. Incipiat sic una prius: "Nocturna labori Tempora dant requiem, dant gaudia tempora noctis". Inde alie repetant quicquid cantaverit illa Et noctis laudes iterent, tum prima sequatur: "Nox reficit flores et gramina sole perusta, Nox alit herentes quocumque in stipite fructus, Nox sata rorifera crescentia nutrit in umbra, Nocte boum requiescit opus, nox arma recondit Rustica et a sulcis dat corpora fessa quieti. Nox regit errantes immoto sidere nautas, Illa viatores reficit, ligat illa sopore Innumeras hominum curas, nox iungit amantes, Nox hominum genitrix: igitur nocturna labori Tempora dant requiem, dant gaudia tempora noctis". Hec quater et totiens postquam repetisse canendo Sat fuerit, renovate choros saltuque citato Currite et in girum pariter versate lacertos. Postmodo felices noctes optate marite Ac letos quoscumque dies. Opus ecce peregit Iam mea musa suum, vos nunc procurrite vestrum.
32. ad Cupidinem Quod bene cognosci iubeat sibi quemque Cupido Scriptum Phebea carmen in ede fuit! Inde ego iam dudum monitus tua castra reliqui Et nequeo sortis non memor esse mee. Quid fallax iterum blando me cernis ocello Tectaque iocundo porrigis era cibo? Non mea sors qualis fuerat, cum Fannia totis In triviis per me fabula nota fuit! Non animus vacuus, non tempora leta quiesve A quibus exortus confoveatur amor. Seve, laboranti quid iungis pondera collo, Quod sine te torquet vix tolerabile onus? Ecce, iubes levibus traducam tempora curis Publica sed vacuo res vetat esse mihi! Tu minimum dormire cupis suadesque puelle Cum forma laudes evigilare mee; At labor insonnes noctes transire diurnus Non sinit et plena membra quiete fovet. Quid, nisi militia, est tenere servire puelle Et bellum nulla conditione vacans? Invigilat miserumque latus per limina torquet Et patitur longe frigora noctis amans; Excubat ante fores domine nocturnaque miscet Prelia, rivales inscius usque pati; Custodes vigilesque canes cautosque maritos Fallit in amplexus cum volet ire sue! Ista decent fortes quos nulla pericula tangunt, Docta malis etas sed mea queque timet: Quid tibi cum trepido quem noctis terreat umbra Et leviter frondes discolor aura movens? Parce, precor, iam me fugientia tempora reddunt Indignum castris militiaque tua. Sed cur plus solito Phyrne formosa videri Incipit, est que illi cura placere mihi? Cur modo inornatus populoque coloribus equus Cultior ac dispar omnibus ire paro? Cur nequeo, impatiens, solitis incumbere rebus Ac opere in medio languida dextra cadit? Cur fit ut apposita crescant fastidia mensa Invisusque meo torpeat ore cibus? Cur modo grata mihi fugio consortia? Quare Gratior in solis nunc mihi vita locis? Cur medios agitant suspiria fortia sonnos Et furtim ex oculis labitur unda meis? Quid sibi vult facies totiens laudata puelle Et mores et que non nisi nosset amans? Principium veteris video noscoque doloris; Sic ego Fanniole captus amore fui! Illa sed eterne contenta cupidine fame, Aoniis fuerat digna placere viris! Inter avaritie mores sed temporis huius Vix sperare licet dissimile ingenium. O, mihi quas iterum turbas gemitusque parari Concipio et vite tedia quanta mee! Non mihi iam somnos non cura relinquet ocellos, Spesque erit in tanto sedula alumna malo! En mea conditio duro miserabilis hosti: Quam fortuna gravis tam gravis urget amor! Fortune ratio suadet parere, sed ardor, Ut reor, in nobis imperiosus erit. Atque iterum tua castra sequar, pharetrate Cupido, Militis ergo precor sit tibi cura tui.
33. ad Ioannem Rytifianum Rytifiane, decus porrecte gentis ad Arcton, Cuius in ingenio publica nixa salus, Hactenus invicti fortunam respice regni A te que supplex iure precatur opem. Magnanimeque petit dextre virtute levari Cum velut inflexo poplite pene cadat. Iampridem novit dubiis agitata periclis Quid valeas armis quid ratione potes. Et quantum de te possit sperare fatentur Temporis exacti splendida facta tui; Sed nunc consilio magis et virtute iuvanda Preteritis instant cum graviora mala, Intumet Occeanus violentaque bella minatur Hinc tibi perpetue federa pacis erant, Illinc Danubii non mitior unda tumescit Imminet et nostris ambitiosa malis. Nec leviora istis Scythici parat ira tumultus Et nostra hostili iam tenet arva pede. Ante alios regi merito tua proxima cervix Per quam tam vastum substineatur onus. Concipe consuetos animos, et pectore forti Qua magis infestus proruit amnis eas. Auspitioque tuo desint trepidare minores Et servent patrie remque decusque sue. Vidi ego quod fuerat pridem medicabile vulnus Post modo sanandum nullius artis ope; Et novus exigua restinguitur ignis ab unda, Spernit et ingentes multiplicatus aquas. Nondum vulneribus serum est adhibere medentem, Flammaque non multa sparsa quiescet aqua. Tu modo consilio forti nutantibus adsis, Et dudum errantis dirige navis iter. Fracta erat adversis Romana potentia rebus Et potuit Peno subdere colla duci. Sed Fabius, victis aliis formidine, multa Restituit patrie rapta decora sue. Fecerat hoc ipsum Gallorum cede Camillus Et novus exusta conditor urbe fuit. Tu quoque, qui cunctos merito precellis honore Nec cedis Fabio pectore non animo, Quicquid agant alii patriis occurre periclis Parque tuis animis aggrediaris opus. Servator patrie toto celebraberis orbe, Inferiorque tua laude Camillus erit.
34. ad Ioannem Ostrorogum Dum mentem huc illuc diversa pericula raptant, Fluctuat ad Boream proxima quis regio, Pyerium mihi cessat opus, nec ut ante puelle Nomen ubique mee personat in triviis. Sed stultus retro qui vertere flumina nitar Aut strepitum undisonis demere littoribus! Quid mihi si Martis reliqui exagitentur ab hasta Dum Veneris peccet nil mea cura face? Assueta ergo mihi repetatur harundine carmen Quod probet intonsus liber et alma Ceres. Nec Roxana adeo doleat cessasse parumper, Quam rediisse suam gaudeat ad cytharam! Illa, ubi Fanniole Lachesis truncavit amores, Et Phyrne alterius nupta novella fuit, Lumina sidereis oculis mea cepit, et inde Accessit numeris tertia cura meis. Nec mirum quia compta deas, incompta puellas, Incessu, facie, luminibus superat! Cedite pallentes non firmo e pectore cure: Pertinet ad vires nil nisi lene meas! Iam nivibus primis etas aspersa senecte, Iam vigor extinctus qui fuit ante mihi! Emerita cervice boves cessare videmus Nec si forte velint ducere aratra queunt! Et quem Tyrrenus cathaphractum ad bella ciebat Clangor equum recreant otia lenta senem. Ingenio fervente simul cum flore iuvente Suffeci ad curas pervigilare graves. Spiritus invalido sed iam cum corpore languet: Non solum membris pigra senecta venit! Debiliore colo superest quodcumque trahendum Staminis, urbano sit procul a strepitu. Occiduique cui cursus sine lite sine ulla Transeat effeto corpore tristitia. Iam iam mors aderit fessi quoque munera nostri Spirituli arbitrio suppositura suo. Dulcibus interea curis et amore secundo Iam prope deficiens substineatur onus. O, faveas, Scythice longe pulcherrima gentis: Exemplum forme tu quoque nobile eris! Nec tua te tantum regio celebrabit, at orbis Quantuscumque patet liber in Occeanum. Diceris Grecis formosior atque Latinis: Nam tibi quam similem barbara terra tulit? Et siquid nostris dabitur post fata libellis, Perpetuo nomen vivet in orbe tuum!
35. deploratio Marci Achademici Que tua tam sevo clauserunt tempora fine Sidera vel cuius numinis ira facit Ut pius ac evi specimen presentis ad umbras Turpiter immerita cede coactus eas? Hinc liquet occulti metuenda potentia fati, Hinc adamanteus temporis, ordo patet; Non benefacta tibi celo valuere sinistro, Ast aliis dextro non nocuere mala; Ante diem multo moreris dignissimus evo Et vivunt dudum qui meruere mori. Quis putet hec ulla fieri ratione deorum Numinibusque aliquid fortius esse neget? Non licet Eratum superis variare sororum Stamen, et eterne flectere legis iter. Non potuit Bacchus scelus hoc avertere Chio Ne rea tam iusti sanguinis acta foret! Non Phebus comitesque novem valuere tueri Te, modo Castalio flent tua fata iugo Mutaque morte tua Cyrre penetralia lugent Altius et lachrimis sancta redundat aqua. Heu quid, Marce, tibi misero fuit utile mortem Dum fugis a patria cedere sede procul Inque peregrina mutato nomine terra Vivere plebeie conditione domus? Quodque tuis Ponti virtutibus ira pepercit, Nec tulit ingenium perdere terra tuum. Criminibus falsis si ferrea fata volebant Prima iuventutis frangere fila tue, O quam natali melius tellure iaceres Iunctaque cognatis ossibus ossa forent. Illic exequias gemine potuere sorores Ducere diffusis per sua colla comis Et, consanguinea pompa comitante, parentes Clamassent nomen terque quaterque tuum! Nunc genitrix frustra devota ad littora Chii Spectabit dicens: "Terra nephasta mihi!" Et pater in vacuum distendens brachia celum "O, ego non felix - dicet ad astra - parens!" Indeploratus gelida tu stabis harena, Nuda nec officium sentiet umbra pium. At saltem quoniam cognatis fletibus expers Debuerat vite meta venire tue, Iunctus in immerita socius tibi morte fuissem Et tua flevissem tu mea fata simul Et quos etatis paritas studiique ligarat Unius integeret cespitis herba duos! Vel si vincebam numeris tua tempora saltem Pollice clausissem lumen utrumque tibi, Fontanaque tuum purgassem corpus in unda Reddendum matri purius omnigene. Non tua Phebea caruissent funera fronde, Et premerent curvam mortua colla lyram. Membraque suppositis iacuissent molliter herbis Quas Venus et Bacchus per sua sacra volunt. Et quocumque tibi posuissem cespite bustum, "Tam pia - dixissem - "leviter ora premas!" Quosque tua abscedens mens semper conscia recti Edidit extremo murmure versiculos, Si non marmoreum potuissem ponere saxum Cottilis exprimeret grandibus urna notis: "Marcus Achademicus Romane stirpis alumnus Hic recubat cineri iunctus, Homere, tuo, Qui nisi vis primam truncasset iniqua iuventam Fulxisset fama proximus ut tumulo". Nunc quia me forsan superi ad peiora reservant, Nec licuit corpus composuisse tuum, Quod miseranda sinit tantum fortuna doloris Accipe Callimachi pignora certa tui. Ipse quidem vivit, sed functis invidet urna Nec perit ut possit sepius esse miser.
36. pro Regina Beatrice ad Mathiam Hungarie regem Quando erit ut vere posito cum casside telo Pacatus venias ora manusque mihi? Quando ego, secuto tandem secura marito Haud trepido somnos pectore concipiam? Nuper ab occiduis felici Marte relata Victor in Eoos vertere signa paras! Ast ego dicebam: "Superatis Cesaris armis O, ego iam felix, hic meus annus erit! Pace fruar pariterque viro, nec ut ante dolebo Pene nova in viduo sponsa relicta thoro. Iam mihi continget cum vero nomine fructus Coniugii, et felix non sine iure ferar. Quique Beatricem nuper dixere beatam Nomine non vano dicere me poterunt. Ecce alium flendus mihi rumor nuntiat hostem Horrendum immensis viribus atque opibus Et qui non solum mortalibus inferat arma, Verum etiam supera provocet arce deum; Cogeris et rursus viduo me linquere lecto Nutantem ancipiti speque metuque simul; Et maiore iterum nixu concurris ad arma, Victrices nuper que posuere manus. Non me fama ducis, non me numerosa iuventus Pectoribusve magis terga timenda movent; Non modus armorum, non belli causa, genusve, Non quicquid vero murmura maius habent; Cognita nempe mihi virtus tua cognita dudum Fortuna et Martis prospera facta tui. Quidve manu valeas que tantum vincere novit Testantur laudis tot monumenta tue. Sed neque consilio minor es cum viribus omnes Exuperes quot sunt quotque fuere duces. Hec mihi te reducem spondent pariterque triumphum, His modo Vindelice succubuere manus. Sed mihi vix tanti dirum superasse tyrannum Invisumque deo te domuisse genus, Ut placeat gelido dum vincis vivere lecto, Teque meum 'interea numen abesse velim: Non tamen aspernor titulos laudemque paratam; Crescat et emeritum tollat ad astra caput! Quique hominum tutela prius certissima dictus Dicaris columne non minus esse Dei. Subsistat que tuis humeris velut ante parentis Religio cuius tu modo sola salus. Eveniet, vinces, onerataque colla cathenis Precedet currus barbara turba tuos. Id quoque Danubius regni deus incola nostri Fatidico ut perhibent carmine concinuit: "Turce, acies converte retro temerariaque arma: Adverso profers impia signa Deo. Vinceris pater ante tuus ceu victus avusque Incepti et penas ambitiose dabis; Rex aderit cuius tantum victoria castris Cognita, cumque ipso conditor orbis erit. Hic te fulminibus, gladio petet ille corusco Igne tue ac ferro diripientur opes. Et quanta in tumido violentia flumine ripis Ipse quoque effusus per tua castra ferar". Sint rata que numen cecinit fluviale precamur, Iusta sub auspicio quo prius arma cape! Et subitum referas petulanti ex hoste triumphum Servateque decus religionis habe! Nec quisquam velit inde tuam vexare quietem, Phas tibi sit mecum post modo pace frui. Quod si me belli regio predocta tulisset Termodoontiacis qualis obitur aquis, Non ego te sinerem sine me fera bella subire Militie fierem sed comes usque tue. Arma tibi pugnam subeunti atque oscula dando Te facerem monitu cautius ire meo. Et tibi precurrens qua consertissimus hostis Preberem facilem post mea terga viam. Ac secura mei clipeo tua pectora tantum Protegerem, nam te sospite sospes ego. Sed quia me menti tellus magis apta colende Ac pacis studiis ingeniosa tulit, Quod superest palmamque tibi reditumque precabor Omnibus ad superos ambitiosa locis. Tu memor absentis pugnes, properesque reverti Sic ut tam sospes quam cito adesse velis".
37. in laudem Beate Virginis O genitrix sobolesque Dei coniunxque sororque, O queat his siquid iunctius esse Deo! Sed genitrix et virgo simul sed filia nulla Matre sata et nullo sanguine vincta soror. Sed sine coniugio coniunx, tibi nempe cohacta Natura ordinibus cedere ubique suis; Namque hominem humani generas sine seminis usu, Deque homine exoritur te pariente Deus. Nec tua virginitas fetu temerata, sed aucta est Purior a puro facta puerperio; Tu non mortalem quamvis moritura creasti, Eternum quamvis ipsa caduca fores. Tu pauper rerum dominum, tu subdita regem, Tu parva immensum, tu modo nata senem; Denique de genita genitor prognatus et orbis Conditor, est per te redditus orbis opus. Se pariens unum dictu mirabile corpus Humani es generis maxima facta parens. Credulaque ambitio quidquid corruperat Eve In melius renovas perpetuumque facis; Nempe quod eiectis reditum veniamque repulsis Spem reddis miseris exulibusque domum; Afflictis ostendis opem, fessisque levamen, Letitiam mestis, auxiliumque reis; Das vitam in mortem prolapsis, dasque salutem Damnatis, per te gratia nostra redit; Tu ad patriam eternam accessus columneque caduci Orbis, tu nostrum celicolumque decus; Tu numquam occiduum sidus per devia mundi Celestis monstras ad bona regis iter. Esque eadem ductrix, via, porta et meta salutis, Et de te finis principiumque boni. Tu miserata hominum morbos sevosque labores, Damnaque clementi suscipis aure preces. Ad te igitur supplex venio mitissima divum, Ad te sublimes porrigo in astra manus. Da mihi quis possim vires me tollere in altum Fortune abiectis post mea terga minis. Da mihi calcato perituri turbine mundi Sublimi ethereas visere mente domos. Nil sperem, metuamve nihil, quod vulgus inane Incitet, et placeat nil nisi perpetuum. Elue preteritas noxas, abigasque futuras, Inque meum veluti mens nova pectus eat, Que tantum se digna petat, miretur ametque, In terra et maius se sciat esse nihil. Atque suis contenta bonis reliqua omnia tanquam Sarcinulas viles despicienda putet; Cum vero reditura sua ad primordia pondus Exanime humanum linquere constituet, Tum mihi precipue, tum tota assiste, metumque Mortis ab infirmo pectore pelle, rogo. Tum doceas vite ingressus non terminus ut sit Cum mens terreno devolat ex onere; Tum subeat quanti rerum mundique creator Condidit humanum restituitque genus. Ceu non mortalis voluit mortale subire Corpus, ceu servum miscuit et dominum. Ut quod non poterat natura inhibente beata Pro nostra posset morte subinde mori Quoque modo fieret quicquid natura negabat Invenit pietas ingeniosa dei; Et velut ante oculos animo repetente figura Que tu, que natus pertulit inde tuus; Discipuli insidias, laqueum plagasque nocentum, Examen falsum iuditiumque simul; Ridiculum sceptrum et vestem spinasque cruentas, In cruce fel, sortes, vulnera, probra, necem; Pluraque quis totum genus est mortale redemptum Substinuitque Deus ne pateretur homo! Nec permitte tui nati periisse labores Sanguinis illius namque sumus precium.
38. contra invidos Credite, mortales: genitrix sanctissima Christi Est verum miseris presidium et columen; Nec contenta semel nobis peperisse salutem Supplicibus quotiens rite vocatur adest; Illius ad numen solida spe mittite vota: Audiet et cassas non sinet ire preces. Me certe ingenti fortune turbine raptum Non tulit, ut dixi: "Te precor, affer opem"; Ac propere inclusum dense caligine nubis Per medias tutum reddidit insidias; Et mihi seu dixit seu visa est dicere: "Frustra Incutit ingentes ista procella minas. Non est cur metuas quicquam tibi nemque nocere Nemo potest, dum tu vixeris innocuus; Assuetoque calens sancte virtutis amore In voto humanis nobiliora geres; Nec de te fuerit testis tibi sanctior ullus Quam mens recta tui conscia consilii; Non frustra laudum carmen cecinisse mearum Et mihi te te totum sponte dicasse putes; Ipsa tuis adero rebus, rursusque reponam In solidum, si quid vis mala concuciet". Quid furis invidie turba exagitata flagellis? Quid stulte oppugnas quod superare nequis? Altius evexit rerum me cura bonarum Quam cui iacta tua tela timenda manu. Assistitque mihi contra te Virginis alme Numen, et incursus frangit ubique tuos. Inferiora petas et que sibi nulla sacravit Virtus, que nullo numine tuta manent. Fortune tibi regna patent, timearis in illis, Ilic te iactes et videare potens. At siquis sortis contempto fine caduce Altius aspirans et meliora sequens, Tristia, leta simul metuenda optandaque vulgi Despicit, et similis vivit in orbe deo, Illum sacrilego si queras ledere nixu In vanum per te spicula missa cadent. Nam sacer et nullo penitus violabilis ictu Fortune posuit sub pede regna suo. Plusquam posse datum quid demens cornua tollis? Non ideo attinges non adeunda tibi; In vanum tua tela acuis, me cognita dudum Humana in tutum seposuere locum; Hon ego sum, sed imago mea est quam cernis in illam. Quid mihi si vires experiare tuas? Dum mens sana mihi nullique obnoxia fraudi, Integra dum virtus innocueque manus, Insultes licet usque minax et mente maligna Ceu victrix capias gaudia quanta libet, Ipse bonis animi puri invictique beatus Ridebo, et letus te et tua despitiam.
39. in Lucinam Viennensem puellam Mathie nuper post funus condita Mavors Senserat Australes induere arma iterum, Dumque suo quis bella paret sine numine querit, In te conversis, pulchra Vienna, oculis, Forte mee intuitus formamque habitumque puelle Obstupuit, credens esse suam Venerem Et boreale timens frigus ne lederet artus Assuetos Paphya degere temperie, Dixisset: "Quid me gelidum sectaris ad Hystrum? Tutius ipse ad aquas te petam Acidalias". Risit Amor fassus mortalem, protinus ergo, Mutato sensu, sic deus alter ait: "Quid mihi cum Cypro, patria tellure creantur Si mihi que forma te, Venus, exuperant?"
40. ad Fanniam Sventhocam Iam dudum, mea Fanniella, quisquis Algentum colit arva Sarmatarum Et Tyram bibit Istulamque quisquis, Aut ripas habitat Catharabonis, Te sidus vocat arctici Liburni, Et te fulgidulos habere ocellos Et te candidula valere forma Et te roscidulo colore dicit. Crines aureolos tuos recenset Et nares eboris labella collum Pectus ac humeros, manus, lacertos; Et quicquid tegit hinc et inde vestis A summo capitis pedes ad imos, Hoc est non rigido placere vati, Hoc est versiculis cani iocosis. I nunc divitiis potentiores Et prefer calamis meis amores: Est multis opibus beata Phyllis, Sed solis patruis sororibusque Nota; te gelido sub axe natam Cognoscent medio die tepentes, Et quisquis riget occidente sole Et quisquis radios videt recentes.
41. de suavio Fannie Dum mea bracchiolis circumdat colla tenellis Fannilla et confert lumina luminibus, Paulatim vitreus ros circumfundit ocellos Qualis abortiva cernitur in lachrima Et suspiriolum medio de pectore surgit, Inditium mentis dans mihi sauciole. Pollice tum niveo digitoque a pollice primo Oris pene tremens inferiora capit Meque trahens illo modice parceque labello Protinus aureolum dat mihi basiolum; Nec mora luminibus penitus marcentibus ipsa Deficit atque meum concidit in gremium.
42. ad Iulium Picenum Iam satis splendens olei lucerna Trivit et somno caruere noctes, Dum vigil curas veterum repostas Pelle revolvis. Quid manus cessas ferulis negare? Semper auditor docilisque durum Audies, Iuli, rigida magistrum Voce boantem? Reddat accepti gravidos maniplos Seminis tellus, sterili nec ultra Sudet in campo validus trahenda Sub iuga thaurus. Increpant caste tacitum sorores, Cynthius tardo tibi vellit aurem, Incipe ingenti fluvioque carmen Currat ab ore. Audiat solis geminum cubile Quicquid arguta cythara sonabis, Teque inaudito tumuli lapillis Eripe cantu.
43. ad Paulum Osmianum Hac reor Erigonem decepit Bacchus in uva, Si tamen hec uvas inter habenda mihi. Nam nec Hymetus habet similes, nec Massica vitis, Sic sapit, et croceo tosta colore nitet. Cecropios das, Paule, favos dicisque racemos Cerea cum claudat dulcia mella cutis.
44. ad Heduiginam Quale aries senio, macie, scabieque situque Luridus, in putri tergore vellus habet; Inter vermiculos morboso e vertice tales Erumpunt crines, Heduigina, tuo: Stulta tamen fusis tanquam placitura capillis Que tibi submittam poscere serta soles, Ista capillate sed sunt mittenda Calinne Reticulum moneo si sapis ipsa petas.
45. ad eandem Quid tibi cum violis et cinnama olentibus herbis? Pix facit ad crines, sulphur, amurca tuos: Quod medico indigeat plus namque in vertice longe est Ornari quam quod debeat aut cupiat: Quippe ibi quod numero multo inferiore capilli, Quam cruste areole, stigmata, vermiculi.
46. in Callinam Non fert tot Boreas nives, nec Auster Tot imbres, neque flosculos tot Eurus, Quot cunnum vicibus Calinna vendit. Quis lucris, preciisque nundinisque Tantis, non putet esse ditiorem Cresis omnibus, Attalisque cunctis? Cum Codro miserabili ac egeno Pauper sit magis atque araneosa. Sed cunnum licet usque et usque vendat Plus habet tamen usque et usque cunni A tot quam si emeret quot ipsa vendit.
47. ad Aufidum Achademicum Quid me potentum spernere limina Et plebis auras non sinis, Aufide? Quid rursus Ascreum per antrum Verba iubes sociare nervis? O, quam paterno rure beatius Glebas Sabellis vertere sarculis, Thauros fatigatos in umbra Seu gelido recreare rivo, Et rore campos spargere ductili Frugesque lappis et lolio obsitas Purgare molirique fraudes Alitibus nocuis per agros; Vultu diurni noscere sideris Imbres et austros, signaque prescie Cornicis, et mergos notare Alciones, fulicas gruesque, Aut falce ramos carpere inutiles, Gemmasque truncis iungere non suis Ignota quo miretur inde Poma sibi genuisse malus: His rara centum vina laboribus Condantur urnis et gravet horreum Fecunda messis rusticoque Usque mihi tepeat culina. Nam quid favores, quid populi mihi Laudes, Camene, si gelidis sciens Monstror lacernis et secundo Cum siliquis caret archa pane? Regum poete cura potentium. Quondam lapillos et maris Indici Vincebat argutus libellus Et cythare pretium canore. Nunc choa vulgo gratior improbo Dives monilis fulgor et aurei; Vix unus immensum per orbem Laude cales viridis corone.
48. in Trasinnam Unius usus erat, sed erant tibi lumina bina, Nunc ope cum medica lumen utrumque videt. Quatuor accepit medicus fecitque videres: Sic oculus nummis quatuor emptus adest.
49. ad sodales Quid me flebilibus putatis actum Fatis Auxonio carere celo? Non ut me patria domo vagantem Extorrem, profugum, indignum teneret Irata est mihi siderum potestas; Sed sic instituit pater deorum Ut me basiolis suis bearet Et vivum faceret subire celum Per me Fannia nobilis futura Et plusquam Scythicis legenda in oris.
50. de suavio Fannie Fannilla aureolum nunc dedit osculum, Non quale ingenue porrigit indolis Nutricibus materterisque Ora puer subito recellens; Aut quale emerito sumit ab hospite Post noctem meretrix, cum dolet improbum Vexasse per ludum cubile Seque domi tenuisse mallet; Sed quale ingeminat fervor amantium Cum mota est penitus sensibus intimis Lumbosque decurrit libido Fine suo properans resolvi; Cum labria coeunt labra patentibus Luctaturque simul clausus anhelitus, Cum lingua mellitam salivam Denticulis agitata sudat. O qui flos dulcis ab ultimis Archanis teneri pectoris excitus, Dum nos inheremus patenti Ore, meas subiit medullas! Nectar, vel supero nectare dulcius Tellus siquid habet, guture pervio Stillavit in me sauciumque Spiritulum recreavit inde. Verum si aureolo longius osculo Hesissem, laqueo tracta cupidinis Migrare ad illam derelicto Me gelido mea mens parabat!
51. ad Paulum Marsum Marse, non semper tonitru minaci Territat gentes deus et corusco Fulminum iactu, piceave celum Nube recondit. Sutiles tyrsos hederasque Bacchus Ponit interdum, clypeumque Pallas; Ferrea et Mavors aliquando solvit Casside crines; Sepe vocales digito fatigat Cynthius nervos positis sagittis: Dexteram solus volucer Cupido Semper obarmat. Ille, dum nidum superare pennis Nitor et retro nebulis relictis Tollor in celum gemina videndus Solis ab aula, Compede utrasque ex adamante suras Circuens duro laqueoque collum, Spiritum fregit vetuitque grandes Dicere versus; Et iubet Musis vigilem iocosis Fannie per quas nimis obstinatum Pectus et fastus animi protervi Vincere possim. Tu canas classis Venete triumphos, Calcidis seu vis scopulos rubentes, Sanguine Argoo satiante Turcho Hectoris umbras. Nulla te quando levior remordet Cura et heroas agitare turmas Spiritus liber valet et deorum Scandere sedes.
52. de papilla Fannie Dii, qualem modo lusitans papillam Tractavi manibus licentiosis! O quam candidula est venustula eque Quam molli et modico tumore surgit! Si spectes ebur, indicium videtur! Si tangas velut anserina pluma Subsidit digitis, subinde turget! O me ter quater octies beatum Cui tam candidulam tenellulamque Tam bellam quoque contigit papillam Tractando totiens repressitare! Quodsi fas erit osculis subinde Lascivis furere atque morsicare Per rudum semel alteram vel ambas Sedisse in solio Iovis putabo.
53. in eum qui nive collum Fannie percusserat Illa manus cari faciem violare parentis Et dare non meritis dira venena potest, Ante diem gravidi pondus dissolvere ventris Et rapere ante pios pendula vota deos, Que nive concreta violavit, Fannia, collum Quod sibi sacrarunt gratia, forma, Venus.
54. in nivem eandem In terra ne victa suo candore iaceret Irruit in collum nix violenta tuum; Verbere purpureum subito traxere ruborem Colla rosis qualem iuncta ligustra parant, Invida sic auxit, voluit dum ledere formam Nix tibi et indoluit verbere lesa suo.
55. ad Ioannem Miricam Lusca est Fanniole, Mirica, custos. Sed tantum videt unica lucerna Quantum non Mareotice iuvente Immissus vigil usque quaque custos Centenis oculis videbat Argus. Illum Mercurius canore plectri Letheo et gravida sopore virga Permulsit simul et simul profundo In sonno posuit bovique dixit: "Invitis oculis soror Tonantis Te numen Phariis videbit arvis Cum sistris tibi serviet Canopus Et centum pariter litabit aris". O quam nunc viridi dracone cinctam Vellem Mercurii, Mirica, virgam, Non ut multiplices sopore ocellos Implerem: satis unico videntem Custodem mihi Fannie sopire.
56. de passere Fannie Quot fletus moriens Catullianus Tot risus ciat et iocos subinde Vivens passerulus mee puelle. Nam cum sit solitus sua valente Hera per varios modos canore Concentus premere ac levare vocis, Mecumque ex cavea libens iocari, At parvo digitos fricare rostro, Nunc caput minime hinc et inde versat Non egram dominam canens salutat, Sed mestus cavea silet, quiescit, Illinc non pedibus nec ore pendens, Torquetur domine dolore passer Meretque immeritum notasse febrem Vultum qui rosee dee quadrigas Vincebat rutilo prius colore; Crudeles superos miser vocaret Si linguis volucrum daretur usus Quo possent hominum referre voces, Tam bella domina nephas carere Ducit passerulus morique mavult Et tegi pariter sepulchro in uno.
57. epytaphium Ioannis Rithifianei Claudi Quid spectas neque lachrimas, viator, Privatum velut intuens sepulchrum? Arctoi columen parensque regni Et vindex tumulo quiescit isto; Cuius post obitum silere leges Amisso velut ore sunt cohacte; Nec est quem vocet alma pax patronum Quem sumpto aut posito ense Mars honoret; Hinc virtus precio carere cepit Et passim scelera ambulare multa; Vis crevit simul et libido habendi, Discessit pietas fidesque longe, Tam multis lachrimas malis negare Si prefers propera procul recede.
58. ad Petrum de Bnyno Episcopum Vladislaviensem | de eodem contra invidos Iam vides, postquam numero deorum Claudus accessit, scelerate livor, Quid queat navis mediis in undis Orba magistro. Seviunt omnes sine lege venti Et cient ignes tonitru minaci; Equor in nubes tumet aut dehiscens Versat harenas. Tu rudis terre, maris atque celi, Hesitas, nec quem superum vocare Substines, ne te merito perire Grande reclamet; Quippe quod celo dederant ab ipso Vindicem et rerum columen tuarum Quo minas omnes moderante clavum Spernere posses. Ille per Scyllam canibus timendam, Perque Zancleam potuit Caribdim, Sive per Syrtes borea furente Tutus abire; Non tibi ponti metuenda monstra, Non hiems celi neque inhospitalis Litoris cautes ubi temperabat Claudus habenas; Tu bona ignorans tibi commodata Unicum spresti decus illud orbis, Nunc gemis quoniam merito laboras Mille periclis.
59. ad eundem de eodem Non minus constans puerilis ira, Non quies ponti redeunte vere, Non fides celi subito sereni Mense Novembri, Quam levis vulgi favor et voluntas. Quippe quod semper novitate gaudens Non idem sentit, probat, improbatve Fortiter unquam; Tollit in celum subito tumultu, Deprimit rursus relevatque eosdem, Vult simul non vult agiturque tanquam Turbine pulvis; Non amat presens ubi certa virtus Fulxit, absentem stolide requirit: Testis est Claudus tuus ante tempus Raptus ab orbe. Ille transgressus super omne priscum Laudis exemplum, male euntis evi Lumen, in terris radiare multos Debuit annos; At modo exutus tenebrosa claustra In quibus vivax animus sopitur, Spectat ex alto pariter per omnes Cum Iove terras; Cumque se rebus trepidis vocari Nunc videt tandem meliusque nosci Ridet et palma fruitur peracti Fortiter evi.
60. ad eundem de eodem Non efficaci niteris impetu Solus relictus, non sine compare Sulcabis, inculto nec arvo Sponte sua seges ipsa crescet. Quid cura pectus vexat inutilis? Non si carentes quotquot eunt trahas Noctes sopore, aut luce tota In pluteum meditere nixus. Quis possit ordo queve necessitas Tot res labantes sistere, et impetum Frenare in obliquum ruentum? Per facinus queat inveniri? Algentis ore cardine ab arctico Claudus sepulchro conditur, hercules, Quem fata terris destinarant Ceu genium Iovis excolendum. Illo laborum compare tu iugum Equo trahebas ordine et utili, Tunc arva florebant abunde Multiplicem paritura messem. Serva beatum pectus, et excute Curas inanes; occidit, occidit, Qui fortis insanas procellas Ante fuit cohibere tecum.
61. ad Fanniam Da mihi septem basiationes, Da centum totidemque, Fanniella; Da mille undecies, columba quales Conserto solet implicare rostro; Lascivis mihi morsicanda prebe Dentibus labra et invicem remorde; Et lingua humidula oriensque quicquid Producit redolente, lusitemus, Donec spiritulus meus, relicto Invisi sibi corporis recessu, In pectus veniat tuum per ora Et vivas animis subinde binis: Namque te magis appetit negatque Mecum spiritus iste mansitare.
62. ad Ioannem Miricam Quincia Piceni misit mihi palmitis uvas Et poma Herculeo digna labore peti, His et castaneas, quales Amarillis amabat, Iunxit et e Tusco stipite lecta pira Et saturas Umbro iam dudum lacte mariscas Pomaque quis nomen Punica terra dedit; Omnia vimineo pariter velata canistro Dixit et autunni munera parva sui. Ast ego: "Non tanti sunt autunnalia dona; Autunnum totum continet hic calatus".
63. ad Nicolaum Mergum In latus faciem Perilla torquet, Uno respiciens procos ocello. "Cur - queris - quoniam Perilla lusca est?"
64. ad Pollienam anum Ter centum tibi, Polliena, ruge, Dentes quatuor, undecim capilli Bis bini cinerum immemor mariti Iungis te tamen integris puellis. Collum et sardonici rotundiores Ornant, ac digiti obligantur auro; Et multum toga luculenta vestit Crescentes humeros, pedesque pictus Arctat calceus omnibus sed istis Vix solo potes Appio placere, Quem vidit puerum puer Quirinus.
65. in picturam Fannie Quid petis a picta deceptus imagine verba? Non datur artifici fingere vocis iter. Interiore deus sed si me parte parasset, Artis opus posset reddere verba tibi.
66. in cervam pictam Tam similem vive cerve me pinxit Apelles, Ut similis vivens sit sibi cerva minus.
67. ad Fanniam Nondum, Fanna, satis recurvus hamus Infixus mihi saucio palato, Escas tu tamen amoves dolosas Et nudum sinis hinc et hinc metallum. O quam simpliciter putas disertum Piscem fallere, nunc harundo mendax Cibis debuit omnibus gravari Ut cautos oculos dolus lateret Ac es ventriculum meum subiret, Nullis artibus inde retrahendum. Sed cum retia libere volucri Ostendas minime implicabit alas! Non est forma satis sine arte, crede; Illa nam monet et capit, sed ista Captos laqueo continet perenni.
68. in vaccam eneam Arte sua cernens fabricatam ex ere iuvencam Constitit et genitam credidit esse Miron. Atque ait: "Huic similem vitulam celasse recordor, Plus habet hec, mugit, nam mea muta fuit".
69. in eandem Fugerat in sacris subito mactanda iuvenca Me videt et clamat: "Ferte - minister - opem Inque meum pavidus disponens vincula collum Me ligat et frustra sepe rudente trahit". Viribus at postquam sensit concedere nullis, Fessus ait: "Fallit lumina nostra Miron".
70. ad Ioannem Miricam Venalis modo potionis esca Atque illix mea Fanniella fiet. O quid non facies, libido habendi! Quam non prostitues, cupido lucri! Nunc illa ebriolos sedebit inter Et buccam violas, roseta, lauros Spirantem dabit osculis madentum. O quam luminibus carere vellem Ne turpe hoc facinus videre possem! Nam quis ferreus hinc et inde tantum Indigno ut queat esse par dolori, Cum cernet rosei nitoris ora, Et plena ambrosii labella odoris, Turgentum ebriola infici saliva, Et quantum, reor, aureis papillis Non parcent digiti procaciores! Sed cum iam furet ebriosa turba Scelestis manibus sinum resolvet In quo nunc Veneris puer moratur. Illi sint superi inferique semper Infensi, precor, ebriis puellas Qui primus teneras boneque forme Commisit quasi potionis escam.
71. in turdum captum pilo equine caude Dum vorat algentes hederosa in rupe corimbos Nec densa laqueum fronde latere videt; Pendula preda caput seta irretivit equina Et moriens mesto gutture turdus ait: "Extimui demens operose fila puelle, Sed cauda en laqueum nevit equina mihi".
72. in leonem qui cum laqueum incidisset se interemit Rex erat in laqueo nemorum, qui ferre capistrum Turpe putans, fregit nobile dente latus, Et: "Nondum ferulis domini tremefactus, in auras Dum licet hic liber, spiritus - inquit - eat". Hinc rigidi vulnus taceat sua Roma Catonis Fugerit hostiles cum leo morte manus.
73. ad Osmianum de Cassina ebriosa Cassine labra quisquis osculatur Corruptas bibet, Osmiane, feces; Et quantas vomit ebrius vorabit Offas, nam sapiunt idem quod ora Cassine madido putes in utre Non in corpore spiritum morari. Sic vindemia quicquid omnis usquam Implevit redolet; nec est quod inde Mireris, minus haurit arcus unde Cum siccas rigat hinc et inde terras Quam vini bibat illa pransitando; Intus viscera non habet sed ignem, Aut tota est, puto, spongiis referta.
74. in marmoreum equum Praxitelis Praxitelis fueram celis animatus et aura Testis erat motis per mea colla iubis. Os dabat hinnitus, feriebat et ungula terras Ad pugnam fortes ere ciente viros. Tempus edax animam rapuit gelidumque reliquit, Et sum marmoreum nunc sine mente caput.
75. in marmoreum equum Fidie Quid frenare paras deceptus imagine saxum? Phidiacum hoc opus est, spiritus omnis abest. Ars oculos fallit, manibus natura patebit: Visus equus, marmor postmodo tactus ero.
76. in Licirnam aucupem submersum Dum mergis laqueos struit Licornas, Ut mergos avido voraret ore, Mergis in liquidum natavit esca.
77. ad Fabium Ambustum Nugarum studiose congregator, Quas vinum mihi dictat et Cupido Inter non tetrice choros Minerve, Quid gratus tibi debeam tuisque Membranis miniis et umbilicis Quis cultus meus ambulat libellus Inter manciolas tenerrimarum Novi, et versiculis meis rependam. Scribam quod neque negligentiorum Rubigo neque deleat vetustas: Non est Callimachi perennis ore Sed cura Fabii libellus iste.
78. ad Phillidem seni nuptam Arctoe Veneris decus, Cui Phyllis coleris tam bene coniugi, Cui plume senii cutem Rugosam variant, cui latus impotens Et ferro, statua, nive Lumbus frigidior, nec dare mortuis Amplexus fugis artubus? At frustra Veneri Cyrus idoneus Et vultu roseo nitens Postes nocte tuos floribus implicat, Frustra marmoreis caput Vexat liminibus, dum querimoniis Nocturnis adimit tibi Sonnos et lachrimis robora ianue Molliri miser auctumat. Sed non usque iecur senciet illius Ignitas faculas Paphi Regina et patiens iam minus et minus Fastus crede tui, iugo Collum non meritum subtrahet eneo. At tu dum sterili bovi Submittes tenere tergora buccule, Etas effugiet pede Alato, soboles et nova pascuis Ludet nulla tuis, domos Qua cernas Stygias leta superstite.
79. in Carinum pannosum Est tibi cornicis vestis cariosior alis Qualibet et cerni pelle vetusta magis. Cuius fila reor Paridis traxisse parentem Et densata tua, Penelopea, manu. Illa potest fures patula contemnere in archa, Tutior, et media luce iacere via Ac tinee murique cibum blacteque negare, Vix involvendis piscibus apta satis. Candidiore loco telas suspendit Aragne Mundius et fetens vult habitare cimex Hanc super unda timet piceo descendere nimbo Sordida gramineum ne petat inde solum. Actamen aurifero narraris ditior amne. Non credam, iurent terque quaterque licet.
80. ad Glaucum Enetum Miraris quod nocte fuit quam turbidus aer Et quasi missurus Deucalionis aquas, Mane serenato surgens aurora cubili Tranquillo rediit et sine nube die: Fanniole dedit id precibus regnator Olimpi Et facta est illa clara petente dies. Nam properare domum versis me credit habenis Et prope letitie tempus adesse sue. Sed si forte sui spes eludetur amoris Meque domo nimium cernet abesse diu, Expetet a superis irata tonitrua, nimbos, Et cum grandinibus tela trisulca nives.
81. ad Ioannem Miricam Cum curis vacuus Meandrianas Intrassem modo termulas domosque, Inveni Berecinthie sororem Aspectu miserabili iacentem, Que testes superos vocabat omnes Et siquos habet inferos Avernus In se non fore sponte parricidam Sed cogi manibus piare culpam Qua rumor populi urit immerentem. Tam tristi ast ego territus susurro Accessi propius puella dicens: "Formarum Scythie perenne sidus Quid te tam misero dolore torques, Et celum lachrimabili querela Comples; iam satis et super nitentes Dum ploras oculi misella turgent; Vive vel tibi vel benigna ventri! Nil infans potuit mali mereri Ut cumque interitu putes luendum Abiecti facinus pudoris a te; Uno quid perimis duos sub ictu?"
82. de Licorna ad Iovianum Dum dominam tota suspirat mente relictam, Nec satis attente frena regenda tenet, Iunctus equo misere cecidit, Ioviane, Licornas Et potuit vitam claudere fine malo: Sed postquam dura corpus tellure levavit Et sensit nulla debilitate premi, Sic ait: "Absentis valeas iam cura puelle Ne perdas salvum quem cupis esse diu!"
83. ad Annam Moluscam Palles et gelidum per ossa currit Frigus, et tacito dolore tecum Consternata iaces, memorque culpe Admisse tremor irruit per artus O, virgo quotiens vocaris, Anna! Misces te tamen integris puellis Et veste alveolum occulis recincta; Sed iam non procul ut tumore pleno Aut partu fatearis esse vanum Quemvis qui putet esse te pudicam; Nec iam sedulitas dolosa matris Aut astus tibi proderit sororis; Impure populo tue patebunt Noctes ac uteri acta criminosi. Diceris scelus, impudica, mecha, Et castas lateris tui pudebit; Quocumque advenies erit bonarum Ingens ac subita usque solitudo. Ipse quin etiam subinde dicam: "Negasti satis, Anna; iam licenter Dic factum nisi credis ostetricem A te quod petitur tacere posse ".
84. in Catienam Cum sis divitiis secunda nulli Et forma prior omnibus per urbem, Pigmei puero minutiorem Et longe magis undique ulcerosum Quam leves scabie canes vetusta Cuius vermiculis cicatricosum Et calvum caput hinc et hinc scatescit Ac merdas sapit osculum recentes: Duxisti, male continens, maritum, Quem fama Archadicis renuntiarat Iumentis tibi mentulationem! Nunc sit qui dubitet libidinoso Pruritu mediocriter calentem Te posse in scrobe funerum ministros Amplecti, et lanionibus cruentis Gratis perpetuas locare noctes! Fullones male, Catiena, olentes Et peius cute morsicata olentes Cerdones, olidosque stercoratis Agris ruricolas vocare ocellos Agnos, passerulos columbulosque Et siquid popularius libido Invenit, potes, ac sinu tenere, Et blandis simul osculis fovere. Talem ducere vaccimulga nollet, Talem nollet habere scrofipastrix, Et siqua est magis indecens, magisque Pannosa et gregis hyrcuosa sorde, Quem censu quasi regio maritum Emisti tibi nollet ipsa gratis.
85. ad Fericillum Praxitelis docta phialas incude politas Et que Phidiacum cimbia finxit opus, Sed vacua apponis tanquam visenda subinde Ad cenam quotiens me, Fericille, vocas. Nescio convivas dentes an lumina poscat, Seu tua quid dives pascere mensa velit. Ponitur hec oculis cyathis oneranda Myronis: Non amat exuriens tam pretiosa fames.
86. ad Annam Moluscam Ad cenam quotiens vocaris, Anna, Impleto stomacho illico recedis, Conductus velut artifex locato Qui nihil superadderet labori. Erras si tibi forte farciande Tam lautas epulas putas parari; Non ut ventriculum impleas, comesque Adsistas comedentibus vocaris. Sunt nobis satis et super parati Qui quicquid coquitur vorare possunt. Sed tu cum nivea simul sorore Acciris, facie ut venustiore Ornetis magis hinc et inde mensam; Et tandem dapibus procul remotis In ioco maneatis et lepore, Et curas quibus angimur levetis Iocunda lepidaque comitate.
87. ad Camillum de Mauro molli Arguit indocti tonsoris stygmata Maurus Psilotroque genas unguiculisque colit. Nec satis id, cautis volsellis merita recurrit, Ne quis inevulsus restet in ore pilus. Munditie tribuant alii licet ista, Camille. Nescio quid certe mens mea turpe putat.
88. ad Pomponium Letum Pomponi, pater eruditionum Non harum modo, sed quot arx Minerve Aut septem domini edidere colles; Sic sis cura diu omnium deorum Et te Pierides vocent parentem, Ut misso studio severiorum Nugas illepidas ineptulasque Quas scripsi calamo licentioso, Non duris nimium leges ocellis! Etatem teneram decent Camene Molles, ac Veneres Cupidinesque, Certis post modo mensibus sed actis Vultus Pyeris induet severos Et scribet Curiis Catonibusque.
89. de Licorna decepto a Monaco Formosam, teneram, integram, pudicam Et mammis facieque delicatam Promisit modo Monacus Licorne, Sed noctis dedit abditam tenebris Rugosam, tremulam, aridam, procacem, Stillantem cyathos capaciores Uncis naribus et libidinosis. Cuius ut fluere usque in umbilicum Putres, flaccidulasque pendulasque Mammas senserat, ac olere pectus Quod coniunx olet hispide capelle, Et rugis uterum novem plicatum, Sic inquit taciturniter Licornas: "Istius quoque Sylvia vidente Possem suppliciter rogare noctem, Nam pene satis esse indicaret Me voti fieri mei potentem".
90. ad se ipsum Vicinis male nota proximisque, Plebeio iacuisset in sepulchro Nulli Fannia nobilis per orbem, Ni tu blandiculis tuis Camenis Illius faceres perenne nomen.
91. in eum qui nive Fanniam percusserat In proprios oculos dextram convertat Erinis Perculit astricta que tua colla nive.
92. de Fannia Basia dat gratis, vendit mea Fannia potum: Hac nisi delirans nullus in urbe bibet.
93. ad Sophroniam anum Est tibi rugoso larvalis pallor in ore, Et superas mortes ariditate cutis; Dens niger et rarus et tristis anhelitus, oris. Et fluit e naso stilla pudenda tuo, Crinis et ipse brevis corvi quoque fuscior alis Quem nollet capiti Thesiphone esse suo. Tu tamen unguentis rugas extendis aniles Et facies empto fusca colore rubet; Non audes ieiuna loqui victaque capillos Occulis, et renovas dropace sepe cutem Virgineosque choros inter cultissima ludis Ac studio forme posse placere putas; Sed cum culta magis, cum feceris omnia per que Vis credi vulgo conspicienda nimis; Omnia quesite ridens miracula forme Destruis esque illis quam sine turpis eras; Namque cadavereos monstrat gingiva molares Per quos Titoni crederis esse parens.
94. de eadem Non fis ornatus splendore, Sophronia, pulchra: Ornatum turpem sed tua forma facit.
95. ad Andronicum Pavonem Fabellas hilarasque cinnamasque Et crassas recitas, libidinosos Amplexus tribus assibus locantes Quarum multiplici fricatione Cunnus laxior est olentiorque Quam merde volucrum rapaciorum; Et te noctibus omnibus beatum Illarum asseris osculatione, O dignum Tytiique Tantalique Penis, si similem esse te beato Tam fedo atque olido extimas amore. Quid maius meliusve iactitares Si vel Fanniole osculo potiri Vel Phyrnes tibi noctibus daretur! Te factum subito deum putares Mortalemque supra necessitatem Iam dudum a Venere esse constitutum. Sed lingue temerariam labellis Si nescis cohibere vanitatem, Saltem dentibus omnibus remorde, Ne dum verba tibi excidunt proterva Iratos habeas deos deasque.
96. ad Eginionem medicum Hebreo Latio Pelasgicoque Scribillas calamo, tamen Miceno Non es palliolo refarcinatus, Nec cultus trabea Quiritulorum, Nec sub Niliaca tepes abolla, Ut par sit tunica atque disciplina. Quid quod non habitus tuus Britannus Non Sardus Tyriusve, non Hiberus, Non ripas Rhodani hinc et hinc colentum, Aut oras habitantum Histrianas, Sed dignus muliebribus lacertis Et par consimilisque virginali; Ut custos potius perennis ignis Aut Thais videare quam Machaon. Ne posthac habitus repugnet arti Quam linguis tribus asseris, virilem Assumnas moneo togam, et subinde Cum pace ac venia omnium feraris Non tantum medicus tribusque linguis Sed ternis tribus eloquens peritus.
97. ad Monopolum grecitantem Solertissime greculationis Librorum carie reconditorum Qui fraudas tineas, penumque murum Perlustras moribundula lucerna Et cum scorticulis Terentianis Immisces Gliceras Menandrianas, Iam dudum tibi debeo canenti De me versiculos ineruditos, Et quos Pierides Apollinari Invisos trutine fuisse iurant, Ac offis similes putant abortis, Quas frustra Iovis inguini alligares! Sed cum nunc laceres sacrum poetam Quem Phebus comes et novem sorores Duxere huc Latiis ab usque terris, Non belle facis, at facis maligne Insulse, illepide atque ineleganter; Quare si sapis integrum referto Dum licet fatuum pedem, quietum In te ne male provoces leonem.
98. in eundem Sulcarunt duo tresve quatuorve Aut septem simul aggeres repandas Nares, in caperamque semicalvus Vertex se dedit hinc et inde frontem, Cum tu versiculos meos venustos Et Musis pariter deoque caros Qui movit lapides canore plectri Interpres male sanus inquinasti; Nunc grates mihi debitas maligne Corrumpis vomitatione Muse Ac mihi endecasillabos minaris. Sed quid nam magis abditum tuaque Semotum levitate quam poesis? Qui non carmina sed cacationes Scribis, ebriolum vomisque quiddam, Et merdosius omnibus latrinis; Tu tamen tibi creditus poeta, Iampridem Alcaicos Adonicosque Garris, nunc alios cacare versus Tentasti improbula loquacitate.
99. ad Andronicum Pavonem Fallitur quisquis vigil umbilicum Noctis ad multum, velut ursa fetum, Sic abortivas iterum remordet Carminis offas; Culcitra et nondum tepida resurgit Quando adhuc, gallo reticente, fabri Dormiunt omnes, refovetque somno Membra viator Ut satur tandem meditetur hohe Et nemus flavis variet corimbis, Pingat et ripas lapidosa circum Murmura limphe. Sine ut impexam videat megeram, Et manu diras faculas agentem, Aut fores Orci triplici tuentem Cerberon ore. Antra muscosis adoperta saxis Et choros fusos Dryadum per herbas Cura cum regum fuerant poete Sepe videbant. Fama sed postquam titulusque laudum Cessit ardori studioque habendi, Phebus et Muse cythareque vates Deseruerunt; Mens que terrenis prius absoluta Rebus ac nubes volitare supra Docta et occultas remeantis evi Reddere causas, Spernere algentes didicit lacernas Quicquid et simplex satis esse vita Credit, ac pictis voluit tapetis Ducere sonnos. Massicum fulvo radiare in auro Iussit et gemmis onerare mensas, Cum cibos posset melius catinum Fictile ferre. Sic tegunt reges puerosque regum Parva post funus monumenta busti, Nec satis quisquam titulis paterna Limina transit. Sed licet fati metuendus ordo Me minus iustis agitet periclis, Et meo teli Siculi minetur Gutturi acumen, Attamen pictis trabibus potentum Preferam silvas gelidosque fontes, Ambitu liber modicoque letus In lare parvo. Et mee laudes referam puelle, Fanniam Rheni Rodanique potor Noscet et quisquis Tanaim frequentat Danubiumque; Nec tuam plures referent Cumanam Sis licet felix meliore plectro Et tuis Phebus pariterque Clio Versibus adsit.
100. ad Iacobum Boscizam Alcynoi mensas et fercula narret Ulixes Vinaque Pheaco facta vetusta cado; Sydonias commendet opes at Troycus hospes Et leto Tyrias devoret ore dapes. Me tua delectant parce ientacula sumpta In quibus est puris gratia mixta iocis! Seria nec cessant sed risu ornata modesto Accedunt inter discutienda cibos; Cum calet ingenium, nec dum tamen ebria nutat In verbis, non sit sobria lingua licet. Adde quod invitant obsonia talia sonnos, Et causas placidi nocte soporis habent; Nam gravium nebulis mens non obsessa ciborum Discurrit, corpus dum sopor altus habet; Et placitura videt portatque insonnia leta Grataque nox lucis munus habere solet. Ipse mihi testis qui factus nocte beatus Fanniolam visus continuisse sinu; Ergo ego qui tantum stomachi ratione fatebar Debere alloquiis dulcibus atque epulis, Bis bene te dicam de me meruisse, Iacobe, Proque cibo grates proque sopore feram.
101. epytaphium Ioannis Longini iunioris Mortuus ante diem, iacet hac sub mole Ioannes Qui fuerat gentis stella secunda sue! Et potuit superare omnes virtutis honore Cedere sed fratri sponte sua voluit; Unde ait, extremum vite cum sensit adesse Tempus et articulos frigus adire suos: "Quos mihi dempsisti fratri da, Iupiter, annos; Nam patrie atque domus certior ille salus".
102. de eodem Flere solet mortes aliorum turba propinqua Privatusque venit luctus ad exequias; Extulit istius corpus dolor unus in urbe, Et flevit tanquam publica turba suum; Sic populi mirata domus Longina dolores Dicitur in lachrimis obstupuisse suis Et dixisse: "Meas possem cohibere querelas, Ni lugenda mihi publica damna forent".
103. de eodem "Parcite me lachrimis vestris torquere, propinqui: Non morior celi sed loca sancta peto. Restituet mihi fama dies quos Parca negavit In vita et tumulo morte superstes ero". Dixit et etherei Longinus tecta Tonantis Intravit, cuius hic lapis ossa tegit.
104. epytaphium Calvine Indicat hic tumulus fuerim quam cara marito, Et quantum doluit me moriente docet; Ipsa deum testor, licet immatura cadebam: Non nisi pro solo coniuge mesta fui.
105. epytaphium Marusce Coniuge cum cara potuit lapis iste maritum Condere natorum ni vetuisset amor; Namque mori voluit Cyrus moriente Marusca Sed dixit: "Natis sis super illa, precor".
106. ad se ipsum Quid furis, blandis agitata curis, Mens, et invisos fugiens tumultus Urbis, apricas repetis relicto Corpore villas? Et modo ingentis tilie sub umbra, Nunc ad estivos Dryadum recessus, Fanniam queris, veluti relicta Buccula matrem. Desine insane placideque falli. Nam fuit quondam, fuit illa nostra, Sensit et tecum tepuisse ab una Se quoque flamma. Nunc novis ardet faculis, pudetque Iam tui. Quid tu meminisse reris Temporis lapsi simul ac iugales Hausit amores? Audias, quamvis dolitura multum, Te diu toto pepulit recessu Pectoris, nec iam cinis ullus estat Quo fuit ignis. Induit mores pariterque mentem Illius per quem cupit esse mater, Et tumet forsan meliore iam nunc Pondere venter. Que prius nobis rogitata multum Oscula invitis penitus labellis Vix dedit totis semel absolutis Mensibus anni. Nunc viro gratis dare prompta semper Implicat collum teneris lacertis, Nec fatigatum sinit ad quietem Nocte redire, Sed gravem postquam posuit ligonem, Aut dedit fessis requiem iuvencis, Cogitur grato macerare rursus Membra labore! At licet glebas agitet recurvo Vomere et solis paciatur estus Nudus in campis simul ac maniplos Sirius urit, Me tamen fato meliore natum Non rear, quamvis fruar urbe dives, Et coloratis Tyrio cruore Vestibus orner . Non olens dites Arabes culina, Et satur magno stomacus catino Contulit cuiquam semel ut feratur Iure beatus. Possidet quicquid locuplex crumena: Signa, picturas, trabeas, lapillos; Stragula et torques, statuas, columnas, Marmor et aurum. Multiplex mentis tacito recessu Cura dispensat metuens futuri, Vexat et somnis tetricis silentis Iura quietis. Ille sed felix populoque dignus Quem tulit tellus Iove vagiente, Mella cum quercus rigide ferebant, Flumina nectar: Qui potest letus modicis paterno Rure fumosum coluisse culmen, Sternit et durum fluvialis ulve Fronde grabactum. Assident illi rigido capillo, Simplices nati minimumque coniunx Culta, sed casto talami pudorem Federe servans; Et fatigatum quotiens remittit Vesper, et silvis cadit umbra maior Accipit gaudens, satagitque circum Fronte serena. Ponitur vilis licet et saligna Mensa, sed mappis adoperta mundis Et cibis gratis onerata quales Destinat ortus; Ille, nec lucis memor aut laborum, Haurit ingenti ligula polentas Et bibit fontis vitrei liquore Mella soluta; Nec timet fluctus maris estuosi, Aut tubam raucos sonitus agentem Inter armatas acies equosque Cursibus aptos. Sic Sventhoce, meditor, maritus Vivit; o felix quater et beatus Cui dedit talis pater ille divum Coniugis usum.
107. ad Leonicenum Non sum Gorgoneo liquore plenus, Nec video Clios somnia plena chori, Non Phebus mihi carminis magister Sed prohibet solus sim rudis oris amor. Me vatem tamen, o Leonicene, Dicis ab Aonia rupe referre chelim. Divino o utinam furore plenus Dixeris et Clarii sint tua verba dei; Quo te Pierium sequar per antrum Parsque gregis fiam, te duce, Castalii.
108. epytaphium Virbii Pallantis Quem cupiet ventura sibi, velletque vetusta Ascribi titulis gens potuisse suis? Ingenue postquam complevit munera vite Virbius huic Pallas reddidit ossa solo.
109. ad Laurencium Marsum Succingat duplici colore vimen Aut mirti aut hedere novos poetas. Exoptent alii virentis usque Lauri conspicuas sibi coronas, Ornant me satis hinc et inde frondes, Si Marsus placido meos libellos Vultu perleget et, placere dicit; Tum lauri nihilum puto coronam Seu signum celebris ferat triumphi Seu cingat lepidi comas poete: Est lauro mihi cariorque Laurens.
110. ad Lutium Veroreum Hactenus agrestem cantarit Musa puellam Omniaque implerit compita Fanniola, Per mea nunc resonet civilis carmina Phyrne Fanniolaque velim nota sit ista magis.
111. ad Flavium Enetum Non secus Herculeam mirata est Pisa palestram, Eleoque agilem pulvere Perithoum, Quam modo te cupidis Brandus spectarit ocellis Torquentem summa dexteritate pilam; Pollucem cestu promptum videre Lacones Qui nunc conspicuo sidere nocte micat; Pace sed illorum liceat mihi dicere pulchro Corpore tu melior tu magis arte vales; Lusibus ille puer levibus pervenit ad astra Quo te facta ferent splendidiora tua. Tu modo sine pila seu disco ludere perge Et studio armorum tam bona membra para; Nec minor ingenii teneat te cura colendi Ut venias bellis utilis atque toge.
112. ad Gregorium Sanoceum Quid quereris numero nequeas quod verba ligare Quodque tibi nullus carminis usus adest? Gratia blandiloquis tamquam foret ulla poetis Nec potius dives quilibet esse velit. Preteriere diu felicia tempora quando Carior argento candida fama fuit; Tunc erat ingenium doctas coluisse per artes Utile et Aonie tendere fila lyre; Proderat et vati teneras laudare puellas Versibus atque illas nobilitare suis. Tempore sed nostro laudari nulla laborat, Nulla est que fieri carmine nota velit; Quelibet aurata mavult sub veste nitere Quam se Virgilii promeruisse tubam; Et modo gemmato vivens spectetur in auro Pro nihilo famam post monumenta putat; Ipse deus vatum divino concinat ore Phebus, spernetur si modo pauper erit. Cum dare que possis dederit fortuna tuumque Ingenium, frustra carmen inane cupis; Vestibus atque auro dominam non versibus orna Muneribus facilem se dabit illa tuis; Quod si forte velit potius per carmina nomen Femineaque vacat pectus avaritia, Da mihi divitias, ego tot cantare paciscor Carmina, quod surdis auribus esse volet.
113. Sbigneus Episcopus ad Callymacum Divitias poscis reddas ut carmine surdam Quam cupio patulis auribus atque animo: Quid mihi versiculis opus est doctaque Thalia Auriculas domine rumpere si cupiam? Id melius gratis possent estate cicade, Aut etiam rane, garrula turba, dare. Versibus Aoniis dominam mulcere laboro Ut veniat votis obsequiosa meis; Hoc mihi si dederis, si mitem carmine reddes, "Accipe" iam dicam divitiasque dabo.
114. ad eundem Dicebam: "Iocus est, amare fingit Nec veris tepet ignibus Dyones, Gregorus, pater omnium leporum. Sed ludit calamo licentioso Et curas simulat leves, cupitque Commenta Veneris iocatione Mavortis stimulos levare veros; Sed cum te prope et hinc et inde circum Turres, menia, castra, civitates, Arces, oppida, bellicasque moles Et pagos tegetesque villularum In flammas abiisse nuntietur, Et tantum undique sevientis ignis Quantum non patrias agens quadrigas Prognatus Clymene excitasse fertur; Non solum modicis inustulatum Flammis et placido tepere amore Credam, sed rapidi quod ignis usquam In terris fuerat simul cohactum In te viribus extuare cunctis; Aut incendivomo inclitas camino Tyreni ac Siculi insulas profundi Huc omnes Venerem tulisse, et in te Inclusos Steropem Pyragmonemque Cum claudo Veneris viro deorum, Irato fabricare tela regi, Per que tot simul excitantur ignes".
115. ad Flavium Panthagatum Quod sero veniat cacamen istud Non carmen, neque carminis polenta Qualem fumidulus coquit lebeta Verone pueris Iacobianis, Effecit trutina improba insolensque Illorum quibus est voluptuosum Vicissim rabie impeti canina Et quemvis male carpere immerentem, Nec usquam meditantur oscitandum Facundis nisi ad oblocutiones. Nasutas adeo malignitates! Me vatem timuisse Sarmatarum Quis damnet nisi lector infacetus? Sed tu qui lepidos lepore dulci Et probos probitate singulari Excellis, puto, non ineptiosum Dices, cum mihi conscius, meeque Prudens barbarice eruditionis Malim sanguibibos Scythas probare Quicquid lusero rancida Thalia Quam ronchis lacerarier Latinis.
116. ad Musas Drusillam modo civicam canamus, O Muse, o Veneres Cupidinesque. Iam dudum satis et super magisque Quam sat et super omnium per aures Nomen rusticule insonat decorque Fannille, in triviis et angiportis, Per convivia, balnea, officinas Atque omnes operantium tabernas. Et quantum Dryadum Oreadumque quantum Nympharumque aquilonicis in oris Fontes, flumina, prata, rura, montes Et silvas colit invidet, suamque Cum Fanna cupit alterare sortem; Ac se Mercurialibus subinde Mavult et lepidis viris placere Quam Faunis Satyrisque capricruris. Sed quantum cythare architectus Archas Celesti fide musicaque vincit Humanos modulos, decore tantum Vincit Fanniolam decora Phyrne.
117. epytaphium Nici cantoris Voce, tuba, cornu, cythara, calamisque canorum Fraudavit medio stamine Parca Nicum, Ne foret Hectoreo Miseno accendere Martem Qui melius posset sollicitante tuba; Qui ne cheli et cantu Tyrium superaret Iopam Regales iussus exhilarare dapes; Aut qui per cornu Berecintia sacra referret Panaque harundinibus vinceret imparibus. Sic ubi clauserunt Tritones lumina concha Illius et capiti supposuere lyram, Regia mensa silet Mavortis prelia frigent, Fugit et a festis gratia tota choris.
118. in Calvinum parasitum Calvinus parasitus, infacetus, Insulsus stolidusque rusticusque, Cum vellet domini ciere risum, Nugas frigidulas, ineruditas Ut semper solet oscitare cepit. Ast ille Hannibalis Quiritiumque Pugnas fortibus et periculosis Pugnatas animisque viribusque Ut par est, facie legens severa, Insulsas nimis oscitationes Spernebat nihilique pensitabat. Tum scurra improbulus procaxque frustra Consumptis trivialibus cachinnis Ad risum quasi blandiatur ore Obscenus melius magisque, culus. Ingenti crepitu quater pepedit; Sed cum virgineo pudore plenum Et castis salibus facetiisque Mulcendum dominum rubore vidit Perfundi tenui, ac subinde ledi Tam spurca et petulante feditate, Confusus pudibundule recessit.
119. in eundem Turpiculas gerras dicteriaque improba garris Et quicquid vulgus respuit in triviis; Sed domini spurcos damnat censura cachinnos Nec ridet, sed te luxuriante rubet; Disce verecundos dignosque Cathone lepores, Virgineo plenos disce pudore iocos; Sic potuerunt sancto iuveni tua verba placere, Sic tu Palladiis auribus aptus eris; Nunc sileas quoniam totiens rubet ille cachinnos Tu quotiens turpi vis agitare ioco.
120. epytaphium dapiferi regii podagrici Non ego nunc morior, lacrimas inhibete, propinqui, Et sinite egra diu reddere membra solo. Tunc lugendus eram quoniam velut agmine facto Morborum obsedit me genus omne simul; Viscera sed postquam lacerarunt undique morbi, Fregit et articulos dira podagra meos, Non mea mors sed vita magis lugenda fuisset Si foret in tantis continuata malis. Nunc quia cum vita licuit posuisse dolores, Mensque subit superas libera facta domos, Quicquid inexhaustum morbi vis seva reliquit Talibus accipiant sculpta sepulchra notis: "Qui iacet hic fuerat decus et tutela suorum Dum vigor in membris integer atque animo; Inde suis meror vixit miserandus et hosti Tanta erat in toto corpore debilitas; Regales epulas regali imponere mense Debuerat, vetuit sed chyragra et podagra".
121. ad Ioannem Miricam, qui nuntiaverat | multos castratos, iocus Una tot modo sectione testes Abscisos, Ioviane, nuntiasti, Ut credam sine testibus tribunos, Pretores, ephorosque consulesque, Castrate dare iura civitati. Indignum facinus nephasque sane Si sic testiculis vacans tribunal Ius dicet viduis puellulisque; Et quantum volet arbitri libido Ascribet sibi, testibus remotis; Sed longe magis id periculosum Librisque Euboicis piaculoque Dignum, si Iovis optimi ministri Castrantur Berecintio furore, Et fiat spado quilibet sacerdos, Ac custos olerum nucum pirorum Cogetur sine testibus Priapus Secretis celebrare sacra in hortis.
122. in Ruffum Abluis et pectis domini crispasque capillos Et multa cirrum quemlibet arte locas; Ac si forte aliquem violentior aura quiesve Aut capitis tegmen moverit orbe suo, Accurris solitaque illum statione reponis, Et blande comis sedulitate manus; Nec minus attrectas steterint licet ordine crines Compositosque velut compositurus adis; Dumque aliquid quod agas semper vis, Ruffe, videri, Nil agis et comptas comis inepte comas. Quid faceres calvi fieres si forte minister Quem tu non posses comere et abluere? Ut puto candiculis ablegareris equorum, Pectendisque iubis arbiter ad stabulum.
123. in Ianum sacerdotem crebro spuentem Siccius Ethneo guttur tibi, Iane, camino Et sicca Ethneo pumice lingua magis; Attamen estive citius numerentur ariste Quam quotiens h ore conspuis in spacio. Sed cum nulla solum contingat gutta salive Nec sputa nec signum conspiciatur humi, Aut quasi divinum subito raptatur in auras Omne quod in terram tu spuis ore sacro; Aut viscosa cadunt in te excrementa salive; Aut nihil aut animam te puto conspuere.
124. ad Lutium de Calvo degenere Blandius olliculas proprium quam mater alumnum Complecti solitus Calvus utraque manu, Et gelidas sordes emendicare lebetum Ambesosque cibos relliquiasque canum, Spernit plebeio condita escalia iure, Nec nisi magnificas gaudet adire dapes, Obliquatque velut satiatus carne recenti Vultur ab assuetis rostra cadeveribus. Hoc divina facit domini indulgentia nostri: Illa rudem cepit sollicitare gulam Et mensis adhibere sacris servile palatum Et natum siliquis furfuribusque suum.
125. in Sauream luscum Unocula et ruffa est et crispo mentula crine, Tuque etiam ruffus, crispus et unoculus. Dic, prior ex vobis uter extitit. Illius an tu Sumpseris, an faciem sumpserit illa tuam?
126. de eodem Unoculus postquam pronusque et versus ad ignem Ablutas strinxit explicuitque comas, Distinguit digitis raro ceu pectine crines, Ut queat in numerum quisque redire suum; Erigit inde caput iactat quassatque retrorsum Cesariemque manu mulcet utraque diu; Et Baccho visus Pheboque comatior inde Ipse sibi Veneris pulchrior et puero, Crinibus adductis putrem sub fronte lacunam Integit et ventis supplicat ut sileant, Ne si perflarint tractos ante ora capillos Aspiciat populus lumine lumen egens.
127. in ranam succino inclusam Conspicuo ceu fonte nates Phetontide gutta Conderis, at pariter undique rana pates; Nullius ambitio regis tam nobile bustum Optavit, quam fors contulit equa tibi.
128. in ranam succino inclusam In cassum patulo ingruis hiatu Et ranam properas vorare, serpens, Que saltum quasi moliens per herbas Undis non procul imminet relictis. Tu sub aerio nitere rore Credis, sed velut obvoluta vitro In crusta Elyadum rigente lucet, Tam fatis placitam deoque ranam Electro ut tumulaverint velintque Inter delicias perenniores Viventi similem nitere dudum Nequicquam petis improba rapina.
129. in Polum comatum ac deformem Cervices humerosque tegunt ornantque capilli Mercurius quales vellet habere puto; Sed macies pallorque tuo larvalis in ore, Siccior et carie squalidiorque cutis. Inferiore sinu dexter quoque nudus ocellus Stillat et obscene sanguinolentus hiat. Si sapis, aversus rogites adeasque puellam, Nam potes a tergo, Pole, placere magis.
130. de Roxana et sorore Inferias Roxana suo factura marito Purus ut Elysias viseret ille domos, Esuriem vulgi ventresque accivit inanes Et quoscumque domi torquet iniqua fames; Atque in vestibulo positis ex ordine mensis, "His - ait - assistas sisque ministra, soror". Paruit et tunicis collectis altius illa, Marmorea sumpsit pocula plena manu, Et circum properans nunc his nunc porrigit illis, Omnibus ad nutum quodque fit equa videt; Non erat humano facies de more serena. Nil ibi non dignum numine et ore dee; Aurea formosas cervices fila tegebant Fila Dioneis splendidiora comis; Perque ministerium nudos utrimque lacertos Credebat quisquis conspiciebat ebur; Ante Phrygem puerum mensas obitura deorum Ad cyatum talis Herculis uxor erat. Felices inopes quibus ethere digna ministra Servit, et ad nutum cum voluistis adest. Fortune grates inopem si reddat habebo, Tam formosa mihi si modo serva datur.
131. ad Norbanum Arrident Helene labella, mentum Et lingue roseum emicans cacumen Inter candidulos utrinque dentes; Ridet frons pariter geneque rident, Et nasus quoque et hinc et hinc ocellus; Sed ne singula prosequar, Cupido Et mater manibus suis quod usquam In vultu fuit elegantiorum Urbani, lepidi, boni, decori Id totum in facie illius locarunt Cum risu et sale, gratia, lepore.
132. ad Pontinum Crispa peregrinos tantummodo laudat amores Et vult longinqua de regione procos; Indigenas prefert soror una atque altera amantes Et mavult patrii quelibet esse proci. Hos probat atque illos genitrix si robur et etas Suaserit, et teneris barba novella pilis. An sapiant nate dicat quicumque licebit, Iudice me multo plus sapit ipsa parens.
133. in Gargillum Assentatores qui nutrit, vestit, honorat Atque odio linguam rite monentis habet; Impuris stultisque simul dat maxima dona, Et bene pro meritis premia nulla parat; Qui patitur gelida servos algere lacerna Multiplicesque aliis erogat endromedas: Dic mihi si Crassi peragat patrimonia dando Munificus dici debeat an fatuus.
134. in eundem Ex spoliis hominum si sunt tibi grata sacella, Iupiter, hoc cunctis gratius esse potest, In quo quicquid inest pateat lateatve quod usquam Congessit furtum, preda, rapina, dolus.
135. in Cratidianum captatorem Si vicibus centum totidemque occurris in hora Das mihi confestim, Cratidiane, manum Tanquam me decimo tum demum videris anno Extremo rediens serus ab oceano; Idque facis seu bruma riget, seu ferveat estas, Et primo et medio deciduoque die; Cum propero, cum tarda pedes vestigia ponunt, Cum solus meditans, cum comitatus eo. Non est pena levis totiens tractare rigentem Sudantemve manum, Cratidiane, tuam. Desine putidius scurra captare guloso. Non manus at virtus servat amicitiam.
136. ad Sempronium Longum Non es remigio potens, Non velis agilis, non celer unguine Non clavi facile sequens, Non hiemis tolerans et solidis valens Costis, non pice lurida Premunita latus, non duce numine Felix, non placidum mare, Non lenes Zephiri, non nitor etheris Et nautis bona sidera Promittunt placito sistere litore Quos infausta vehis ratis; Sed rectoris egens quassaque liberis Inter saxa latentia; Et fluctus superant iam latera undique, Concusseque labant truci Antemne Borea. Pone superbiam Et felix veluti ratis Nos quos portus habet spernere desine; Diris victa periculis Vix te dextra velit prendere naufragi.
137. in Gargillum Opprimit et lacerat Gargillus, polluit, urget, Quicquid habent homines quod voluere sacrum; Indeque celitibus templum struit et putat illos Participes factos parcere posse sibi; Sed superi malefacta vident cultuque carere Malunt per facinus quam sibi templa dari.
138. in Gargillum Grandibus et spoliis ditem cum templa locare Gargillum ex alto Iupiter aspiceret Risit, et ad superos alios, cui templa parantur: "Hec - ait - armato non nisi digna deo; Nam si rapta sibi mortalis quisque reposcat, Pugnandum est illic non obeunda sacra".
139. in Fabium loquacem Audivit quedam, vidit non plura nec apte Percepit Fabius, legit obitve nihil, Et tamen estivis totis recitare diebus Nec nisi concubia nocte tacere solet. Unde sit exquiris verborum copia tanta, Si rerum imprudens experiensve minus; Narrat idem semper repetitque iteratque frequenter Estque una et modica garrulus historia.
140. in Andronicum Pavonem Desine vel totum virus semel evome tandem, Nam nihil officies. Utque Giganteum compressit Iupiter ausum Encheladique minas, Sic Citharea tuam compescet denique linguam: Improba bella geris. Phebus habet pharetram; pro numine numina pugnant; Sic Phyton periit. Calliope referet concordans carmina nervis Te victum a superis. Et tecum in tergum precedet Cinnama tortis Postmodo bracchiolis; Presidio sed tuta deum mea Fannia ponet Digna trophea sibi.
141. ad Phyrnem Gellia Bylbileo leporem missura poete: "Pulcher - ait - septem, Marce, diebus eris". Non opus est nostro fieri te munere pulchram In toto cum sit pulchrius orbe nihil; Estque nephas tam parva tue si tempora forme Optentur, fieri quam peto perpetuam; Finge tamen leporem vultus prestare decoros: Sex dedit ille dies, hic dabit innumeros.
142. in Uterculum Inter convivas quotiens virtutis habetur Mentio, tu retices Elinguis, que audis sermonem, Utercule, siquem Religio attulerit; Nec magis os vanum reseras in rebus honestis Quam pecus aut statua; Quod si scurra loquax fluxusque effundere nugas Ceperit insipidas, Defluis, exultas, gestis, certasque pudendis Cum nebulone iocis. Vis tamen et doctus dici credique modestus Et pius in superos; Sed que sit pietas in te, quod dogma decusque Sordida lingua docet.
143. in mulium contionatorem Mulius indoctus, insulsus, ineptus, inanis Et qui cum beta noverit alpha parum, Allatrat populum recitatque archana deorum Tanquam de celo precipitatus heri; Quid reputent, quid agant, placeat, doleatve quid Novit et humanum quid genus emeruit; Sed tamen ignorat genitoris nomen et artem Communi matris natus adulterio.
144. ad Gregorium Sanoceum Vota deus nec prima tamen nec semper adimplet Et precibus iustis sepe minora dedit; Precurris dando sed tu poscenda, solesque Optatis etiam commodiora dare. Nuberet ut grato volui Maronilla marito, Fecisti ut salvis legibus id fieret; Sed quod tota mihi reddatur gratia facti, Sponte datum nulla sollicitante prece.
145. ad Aulum de Labieno Est et non est crinitus Labienus, habetque Candida sub niveis colla comis nec habet? Namque adeo rari toto sunt vertice crines Ut lippus facile dinumerare queat; Hos tamen ovorum crispans albugine densos Reddit et in cirros circinat innumeros: Sic procul apparet puero crinitior omni Cum prope sit quovis calvior, Aule, sine.
146. de eodem Emptas Mascha sibi comas adoptat Et cum sit prope semicalva passim Laudatur veluti comata multum. Sed putat Labienus indecorum Formosum fieri decore crinis Mercato, atque ideo bitumen ova: Et gummi capiti ingerit vicissim Et curtos, modicosque flaccidosque Quos natura tenax dedit capillos Incrustat, calamistrat atque inalbat Sed cum se similem putat Lyeo, Spectandum aut magis et magis comosum, Apparent velut obvoluta rete Et colla et capitis cutis recalva.
147. ad Roxanam Purum si Boreas fortior Affrico Terris restituit diem, Ut torrens subitis auctus ab imbribus Submittit propere minas Et languens tenui murmure defluit Inter saxa patentia, Etatis tenere sic ubi floridus Candor fulxit amenius, Confestim, veluti turbinis impetu Flores, decutitur fuga Annorum et subito post breve queritur Tempus, qui fuerat decor; Formam precipiti creditur omnium Astrinxisse pater rote: Illic continuis vertitur orbibus Et se dum sequitur fugit. Dicebam: "Celeri sidere desine Etati: properant dies Et semper melior preterit; utere Dum tempus patitur bono Nature instabili". Tu tamen insolens Et veri impatiens, Nothos Inconcussa velut culmina Caucasi Spernunt, sic geminas pice Aures Dulichia clausa monentibus Verbis rite meis, ferox Passa es purpurei veris inaniter Luces iam prope perdere. Sed iam iam speculi lux et amantium Dispersus numerus docet Quam posthac facilem te fieri expedit; Aut forme spolium tue Sacrandum Veneri preripiet tibi Festinans senii situs.
148. ad Roxanam Vere formoso religata navis Non nisi autumno remeabit acto, Cum rigor celi glacie nivali Strinxerit orbem. Tunc tui vultus violas rosasque Non ego admirans cupidusque ceu nunc Debite divis celebrare pergam Laudis honore Aridas sed iam trucibus sub arcto Flantibus ventis querar et fugacis Tam brevi forme spatio in tuendo Damna gemiscam. Sed tamen priscos memorare amores Dulce erit tecum et seriem peracti Temporis, cum nos amor et iuventa Lege severa Iunxit et fluctu velut extuoso Fervidamque iram subitamque pacem Miscuit, dulci simul hac et illa Felle peruncta. Audient candor quibus et venustas, Cum tui exemplo reliquas monebo Vix senectutem fluere inter horam Atque iuventam. Interim divum pater atque rector Sepe te cernat rogitantem ad aram Supplici voto mihi redeundi Prospera fata. Prosit absenti tua cura, divi Audiunt nutu facili puellas Ore formoso, quotiens amanti Leta precantur.
149. Galleni figuli patris Roxane epytaphium Qui te multiplici subegit usu Delubris modo preparans tegendis, Nunc fossa meliusque tutiusque Arcendo subito hostium furori, Nunc annos oleo vinoque multos Servando, aut etiam cibis coquendis, Interdum ad patinas parabsidesque Quovis innocuas magis metallo, Si vis grata satis subinde haberi, Terra, pondere non gravi cadaver Galleni tege plastices periti.
150. de eodem ad Nigrinum Erras, si figulum extimas pudendum Auctorem generis mee puelle. Uni non nisi sensui seorsum Ad tempus breve blandiuntur artes Quas rerum sibi comparavit usus; Pictores oculis placere querunt, Aures musicus excitare mavult, Est ars cui bene sit nitere finis, Est que non nisi naribus reperta, Est que solius administra gustus Ac tantummodo serviat palato. At sensus figulina mulcet omnes Defendit, reficit, fovet, gubernat Et nutrix velut atque sospitatrix Humani generis, geluque et estus Et ventos pluviasque sevientes Compescit, relevat, retundit, arcet. Quod siquis similis deo deusve A terris subito exulare cogat Et post Occeanum repellat illam, Nil nostra a pecudum decore vita Distabit, sine tecto et urbe passim Per silvas agitabimus sub antris, Humanus neque mos saporve mense Illic affuerit, nec ad quietem Secretum, neque templa nec theatra Nec quicquid ratione fabricatur. I nunc et figuli pudere dicas.
151. de Crisia ebrioso Unicum quasi mater orba gnatum, Exhaustam modo Crisias lagenam Deflebat gemebundus eiulansque, Et vires medica salute plenas Cum laude ingenioque potionis Singultu recitabat inquieto: "O quam clara fuit nitensque visu, Quam gustu placida et suave pungens, Quam lenis stomacho et salubris alvo. Non mentem nebula impudentiarum Involuit neque suscitavit iras Appota male blacterante lingua, Sed risus faciebat et salubres Somnos. Me miserum, lagena cur non Vixit tam bona perpetes in annos?"
152. de adamante Mathie regis et aquila cesarea Histricus fortis superare sevas Fulminum vires adamas fugamque Perpetem annorum facile atterentem Singula tandem. Ignium victor calibisque, durum Quicquid in toto videt orbe Tytan Excavat, frangit, penetrat, teritque Non ebes inde; Sed velut fenix redivivus usque Longius multo radiat magisque Splendet attritu quid, iners, volucres Sueta fugaces Insequi et dammas aquila imbecilli Provocas rostro insuperandum acumen? Non tuos sentis veluti senectus Fregerit ungues? Undique annosa carie fatiscunt Debiles ale; neque substinendo Corpore infirmo satis excitare Aera possunt; Os ebes cornu nimium retorto Vulneri non est habile inferendo; Vix cibis aptum, macies situsque in Corpore testis. Desine invictum decus et potentum Principum ac regum specimen coruscum Parque Phebeis radiis inepto Scalpere morsu! Prestat ut places animi furentis Demi terrores quibus incitaris Post modum imbellis, senioque fracta Rite quiesces.
153. de eisdem Non quia tela Iovis portare impune putaris Et domina aerie sobolis Frangere vim solidi tentes adamantis inermi Pollice et ore ebeti senio. Admonet attritis dum mordet vipera limam Dentibus. Abstineas fragili Compellare amens cornu inviolabile acumen, Aut tua rostra tuus feriet Impetus, et nixu proprio frangeris ab altis Ceu scopulis solet ira maris.
154. de corvo Mathie regis et aquila cesarea Non tibi placeas superbiasve Quod Iovis famula et ministra fulmen Illeso vehis ungue porrigisque. Nam custos tripodum comesque Phebi Est ales tibi preferenda multum. Tu terres, agitas, lacessis, uris Mortales, melior sed ille lucis Dodone aut Libie estuantis antro Augur, seu liquido evolans ab ortu Levorsum meat Arcticum sub anguem, Seu dextra petit Affricum Canopum, Alis fatidicis et ore sacro, Parcarum reserat latentiora Scita, nec sinit inscias futuri Mentes sollicito pavore frangi Aut spe non solidum elevare plausum.
155. de adamante, corvo et anulo Mathie regis Invictus bello quod sis adamantina virtus Dat tibi, quod sapias Delphica prestat avis, Anulus eternum regni portendit honorem; Namque in se deriens undique fine caret.
156. in Tertulliam Nasutas peribent libidinosas Et cunni male continentis esse Ut Tisbe aut soror improba Esculani. Sed Tertullia nasicurta longe Pruritu patico antecellit omnes Quot sunt quot fueruntve nasilonge.
157. divis Bartholo et Fine votum Bartholus Etruscus et Fine Etrusca laborum Quos merita ethereis inseruere choris Concivis pia vota sui audivere rigenti Usque a Parrasie cardine missa fere Luminaque eterne famuli cedentia nocti Ad vite rursus restituere diem.
158. in Olintiam formosam et ineptam Frustra Pierios tu quoque tendere Nervos et fieri carmen Olintia, Queris; non si eboris Pigmalionii Candore ac Tyrie lumine purpure Te natura satis fecit amabilem. Sacrum iccirco animi prepetis impetum Qui sublime rapit posse putaveris Inflammare, aliis dotibus arduum Indulgetur iter nominis incliti. Si forme egregie haud dura protervitas Mellitusque lepos oris adheserit Quem Roxana suis miscet amoribus! Tu signum veluti marmoris albicas Et fulgor minii est sub cute Hiberici Sed multo es minio et marmore ineptior.
159. in Tirrinam Laxius haud carni vestis tua quam caro adheret Ossibus et rugis fluctuat innumeris; Et puto cum tunica pulpas te posse cutemque Exuere: intra illas sic velut ossa natant, Te quicumque potest, sutrine ubi vendita olenti, Marcida thaurorum tergora inire potest.
160. in Utricellum ingratum Cum Phebi radios procul Estive oppositis cornibus orbite Abducens ebetat Caper, Sistit perpetuis murmur in amnibus Brumali glacie rigor Et ripas vitreis pontibus alligat Mutatisque coloribus Enudat placidis culmina montium Umbris ac nivibus tegit; Tunc impune licet vipera calcibus Nudis se patitur premi, Exarmata putes tu cave dentibus Ora et letifica lue; Torpet frigoribus non perit abditum Virus, post ubi Sirius Incendit geminis arva caloribus, Incalcata licet furit Non parcens homini sed neque belve, Ut passim venit obvia. Sic fortuna gravi pressus Uterculus Nuper blandus erat, bonus, Demissus, modicus, commodus omnibus. At Claudi bonitas ubi Illum non meritis auxit honoribus Occultata recanduit Mens imbuta malis et furit impie Conculcans, lacerans bonos. Quantum sors melior deterioribus Tantumdem vitia insimul Crescunt et macule pectoris improbi.
161. ad Ugolinum Verinum Omnis Avernali penarum fabula mundo Ut stetit Otrisie victa canore lyre, Sic solita in triviis Carolum vexare frenesis Carmina submisit prodigiosa tuis; Factus et heroe est sublime poema Thalie Qui modo Phebei vix fuit oris opus, Quo fit Apollineo quantum non debet Homero Eacides scriptis debeat ille tuis; Unicus ex veris Carolum nam vatibus ornas Illius at multi prelia magna canunt.
162. epytaphium filii eiusdem Calliope ut sobolis captum presensit amore Verinum dixit: "Desine, ne genera". Ille tamen Muse contempta voce creavit Factus et inde parens indolis etheree est. At dea despectos monitus ubi vidit amicos Nascentem puerum substulit in gremium, Utque parente foret maior meliorque canendo Numinis instabat sedulitate sui. Sed memor emeriti sublimi carmine dudum Verini Aonius non tulit illa deus; Et genere humano pariter lacrimante sorore Ereptum iuvenem misit ad Elysios; Adstiterat prohibere Venus, sed maluit ille Efferri Phebo vivere quam Veneri.
163. ad Petrum Garasdam Hungarum Quis Phebus que Musa tibi meditabar adesset Dum fluit exculto carmen ab ingenio; Pontificum sed summus honor Colocensis et artis Pierie lumen nec minus eloquii, Pannonii monstrans mihi nunc epigrammata Iani Quo caleas plane numine me docuit. Spiritus exagitat patruelis pectora et alte Sublevat atque humili non sinit ire via. Ille rudem primus permulsit versibus Histrum Et patrie et gentis candida fama fuit. Sed velut armorum studio superavit Achilles Pelea pervincis carmine tu patruum; Eque tuo ingenio potioris gloria plectri Crescit Pannoniis urbibus ac populis.
164. ad Zenobium Acciarolum Arcus et pharetre voluere pondus Per que currivagi arcthicum sub axem Gradivum sibi vendicant alumnum Quamvis Sarmathie intimo ab recessu Ex ipsaque dei minacis aula Mittantur tibi. Parcito arroganter Ulturus tua vulnera et dolores, Armorum id genus inscium cruoris Curarum levium exprobrare divo Quod Phebo nocuit. Cavere debes Exemplo tibi numinis quod omni Pre cetu superum extimas colisque Et natus quasi primus, unus, infans Plusquam precipue invicem foveris. Quod si audax feret error in periclum Non cecum experiere non inermem Sed nec vel puerum vel incruentum.
165. de Artemona fabro ferrario nupta Non nympha agrestis sed que quando insita nymphis Silvicolas Faunos falleret Arthemona. Nupserat Helvidio quo non tulit arctica tellus Lemniaci ingenium doctius arte dei, Sed fuligosa semper caligine tinctus Carbonumque atro pulvere terribilis Turpiter uxoris corpus maculabat eburnum. Non tulit id Lachesis destituitque colum, Et niveam Stygia postquam ter lavit in unda Arthemonam campis reddidit Elysiis. Quis neget esse piam mortem quandoque sed inter Celicolas fabro si dea nupta deo, Tam magno exemplo forsan tolerare licebat Inter mortales id quoque coniugium.
166. Mathie de Bnyno Palatini Poznaniensis epytaphium Etatis nondum, sed honorum extrema tenebam Cum mors: "Humanis cedito rebus - ait - Et quia nil superest quod iam tibi tradere possit Fortuna, illius casibus obde viam; Exequias ducet frater, quo sanctior ordo Pontificum maius nil habet aut melius: Virtutes natus patriosque equabit honores Evincet numeris sed tua fata suis". His ego compensans quotquot mihi demeret annos Fortiter illius iussa libensque tuli. Bnyn patria, at nomen Mathias, utilis eque In pace et bello mensque manusque fuit. Alta Palatini tribuit Poznania nomen, Nec fuerat quo iam progrederetur honor. Nam decus in regno propiorque a rege potestas Illa et magnorum meta suprema virum.