CroALa & LatTy: documentum

Ex Graeco Homeri. Hymnus ad Cererem. Flavam ego nunc Cererem, Numen cantare verendum Incipio; Cereremque una gnatamque decoras Tento agilem ad choreas talo, quam Rector Averni Sublatam rapuit, fratri et concessit habendam, Late oculis rerum qui nil non displicit aequis, 5 Altitonans; gremio carae digressa Parentis Formosas inter dum luderet Oceaninas Purpureos carpens flores, violamque rosamque Atque crocum prato in viridi, pulchroque comantem Flore irim et passim pingentes arva hyacinthos, 10 Narcissum ante alios. Plutoni blanda placere Dum studet, hunc Tellus vacuam submisit in aurem Formosae fraudem Nymphae; tam fronde vigenti Luxurians Divumque oculos oculosque Virorum Adspectu attonuit miro; nam cespite ab imo 15 Ingentem fudit sylvam: caelumque superne, Terra infra et pontus jucundo risit odore. Delicium illa sibi mirans properabat utraque Tam pulchrum carpsisse manu, discessit hiatu Ampla ibi quum tellus vasto Niseïa, sacris 20 Unde ruens bijugis venit Saturnius, aureo Invitam et curru imposuit, rapuitque puellam; Invitam et miseror rumpentem pectore questus. Magno quippe Jovem lacrymans clamore vocabat Necquicquam. Raptam non Jupiter audiit, ullus 25 Non Divum aut hominum; non quae praesens Dea magna Invisit servatque, terit quas area, fruges. Tantum Hecate nitidis frontem circumdata villis, Perseis Hecate, mitis Dea, multa dolentem Audiit ex antro, natusque Hiperione Titan. 30 Illa Jovem frustra clamabat. Jupiter omni Digressus Divum coetu sua visere templa Gaudebat votisque coli sacrisque virorum. Ergo inopem auxilii, facili Jove, furvus agebat Sublatam patruus nigri moderator Averni 35 Inclytus, umbrarum rex exceptorque frequentum, Curru instans, urgens bijugos et morte carentes. Ac dum Nympha solum terrae latique videbat Stelliferos coeli tractus piscosaque ponti Aequora et auratum Solis jubar, omnis abacta 40 Spes nec erat matremque suam superumque videre Aethereos divum coetus, mulcebat in ipso Haec aliqua luctu magnam dulcedine mentem, Interea rupesque cavae et juga celsa sonabant Aequorei et tractus longe clamantis acutum 45 Voce deae: moestae late diffusa querelae Maternas etiam vox tandem contigit aures. Quae subito mentem attonitam perfixa dolore Exululat vittasque manu laniavit utraque Ambrosii sacras capitis, vestem injicit amens 50 Atram humeris, passim et quaerit terraque marique Ceu volucris prolem vesano concita cursu. Non dii, non homines quaerenti pandere vera, Non ullae cantu aut penna potuere volantes. Luces illa novem terras dea magna per omnes 55 Erravit, geminas nocturna in lumina taedas Praeportans; non ambrosiam, non nectaris unquam Gustavit succos maerenti corde, nec unquam Squallentes liquidis perfudit fontibus artus. Lux decima ut claro tandem se se extulit ortu, 60 Flammam Hecate manibus quatiens divae obvia venit, Ac tristi maestam compellans voce locuta est: "Diva ferens almas maturo tempore fruges Late augens cultas praestanti numine terras, Quis divum, vel quis mortali e gente virorum 65 Persephonem adducens rapuit miseraeque parenti Tristia vesano complevit pectora luctu? Vocem equidem raptae audivi; quis raptor abegit Clamantem, haud equidem vidi, sed nuncia facti Vera tibi huc veni". Quae postquam talia fata est, 70 Illa nihil contra dejecto et squallida vultu Antetulit gressum: Perseis pone sequuta est. Clarum ambae ad Solem veniunt, hominumque deumque Ex alto qui facta pater videt omnia coelo. Hunc prope constiterunt fulgentes luce corusca 75 Ad bijuges maestoque Ceres haec voce loquuta est: "Sol, tibi vel facto vel dicto tempore in ullo Si placui, Juxta Hesiodum in Theogonia Θεία, vel Θεα ex Hyperione genuit Solem. Ex quo statim percipies, quam commoda oriatur hujusque loci explicatio Θέυς ὕπερ; qui tamen locus clarissimo Ruhnkenio negotium facessere videbatur. Thiam per matrem, magne, verere Orantem, atque meis facilis, precor, annue votis. Dulcem ego quam genui gnatam, carum mihi germen, 80 Praestantem forma gnatam conterrita mater Audivi longe flentem: fundebat acutum Clamantis late se se vox aëre vasto Non secus ac passae vim duram; nec mihi visus Quisquam est frustra oculos passim percuncta ferenti. 85 Verum age, qui coelo nil non specularis ab alto Terrasque tractusque maris, dic: num tibi nata Visa mea est unquam? Quisquis vir sustulit illam Vel deus errantem caraque a matre remotam, Vimque adhibens raptae fugit malus ocyor Euro." 90 Sic ait, at contra sic magno Hÿperione natus: "Nata Rheâ regina Ceres, vera omnia nosces: Namque ego te venerorque animo doleoque dolorem, Diva, tuum, gnata miseram qui torquet adempta. Istos nemo alios luctus, quam Jupiter ipse 95 Attulit altitonans; fratri qui temperat umbras, Floridulam ille dedit cupido sibi ducere nuptam Luctantem frustra. Curru hic devexit in alto Obscuras Nympham ad sedes, quas jam colit illa Sceptra tenens regnique dato laetatur honore. 100 Tu, dea, sed nimio froenum laxare dolori Desine jam, frustra nec te furor iraque luctu Vexet inexpleto: non est, quem spernere possis, Quem turpem dixisse, gener qui maximus umbris Jura dat innumeris; cognato sanguine junctus 105 Ille tibi, magni frater Jovis et sibi mundi Sorte datam ob partem praestanti clarus honore." Sic ait ac bijugos stimuloque et voce frementes Admonuit: volucrum ritu fugere, relicta Atque dea, rapuere levem per inania currum. 110 Illi mente dolor magis et magis aestuat ima. Ergo furens animi divumque irata parenti Coelum odit sedesque alti devitat Olympi Diva colens hominumque urbes et pinguia rura Os mentita aliud: non vir, non foemina visam 115 Agnovit, donec Celei pervenit ad aedes, In sacra fortis qui tum regnabat Eleusi. Heic dea moesta, viae sedes ubi proxima, sedit Parthenium ad puteum (cives hinc saepe liquentem Hauribant lympham) puteoque instantis olivae 120 Languidulo flectens artus requievit in umbra Annosae similis vetulae, nec gignere prolem, Florida nec Veneris jam suetae carpere dona, Qualis vel regum pueros educere nutrix Cana solet procerumve aedes ancilla tueri. 125 Hanc Celeis natae, pueros haurire liquores Dum veniunt patriamque urnis deferre sub aulam, Conspexere, almo vernantes flore juventae, Bis duo pulchro ipsas aequantes corpore divas, Callidiceque et Clisidice Demoque decora 130 Calliroeque, omnes inter quae maxima natu est. Nec novere deam (non pronum noscere divos) Sed prope stant verbis et sic affantur amicis: "Quae genus? Unde venis? Qui te genuere parentes, O bona? Cur sola secretam in sede morari 135 Te juvat? Atque urbem tecta et vitare domorum? Aequaevaeque tibi multae multaeque vigenti Florentes aetate colunt heic ditia tecta, Excepto quae te dicto factoque juvabunt." Haec illae; has contra retulit dea candida voces: 140 "O quaecumque estis, Nymphae, salvete. Profabor Vera equidem; quidquam nec vos celare decorum est. Doris ego (hoc matri me dicere nomine visum est) Creta huc e magna vastum delata per aequor Advenio haud ultro: sacri rapuere latrones 145 Vi longe avectam luctantem et plurima frustra. Hi Toricum ut celeri tetigerunt inde carina, Matrum ingens numerus de puppi exponimur alta. Coenam illi ad naves festinant litore in ipso. Aegram nullus amor mentem mihi tangere dulcis 150 At coenae poterat: moerenti pectore furtim Progredior, nigris horret qua terra tenebris, Et saevos fugio dominos, ne vendere inemptam Neu pretio possint pro me gaudere soluto. Sic errans venio huc; nec quae sit, noscere, tellus 155 Haec potui, nec quis terram colat hanc bonus hospes; Spero equidem. At vobis dii, celsi quotquot Olympi, Laetam habitant sedem, dent cunctis nubere sponso Florenti atque, pater qua gaudeat, edere prolem. Me vetulam interea dulces curate, puellae, 160 Neu pigeat miserari animo, mihi tecta subire Si qua viri aut nuptae contingat, quotquot et aevo Fessa queat mulier, pulchre exercere labores. Et puerum gestare ulnis nutrireque possum Infantem et servare domos et sternere lectum 165 Rite queo thalami domino in penetralibus et, quod Foeminei est operis, quidvis praestare volenti Possum animo." Haec postquam dulci dea voce locuta est, Reddidit haec inter Celei pulcherrima natas Callidice, matura viro jam virgo: "Deorum 170 Fata decet quaevis, mater, tolerare vel aegra Mente hominem; praestant invicto robore longe Nam dii hominum mortale genus. Quaecumque rogasti Nunc tibi ego pandam dicamque ex ordine, quinam Hic sceptroque viri primo et dignantur honore 175 Atque regunt populi coetus, urbemque tuentes Consilioque boni servant ac legibus aequis. Triptolemus colit hanc sapiens, domus illa Diocli, Illa Polixini, et magnanimi Eumolpi, Et Dolichi, et fortis Celei, nos unde creatae. 180 Horum consortes thalami sua quaeque gubernant Tecta domus. Harum, si te modo viderit, ulla Haud spernet foribusque abiget, sed laeta volensque Excipiet tecto; sacris namque ore deabus Es similis. Quin hic potius tantisper eadem 185 Sede mane, patrias donec veniamus ad aedes; Et sciat haec Metanira parens ex ordine cuncta; Illa domum in nostram te forsan laeta vocarit Et jubeat non usquam alias perrepere ad aedes. Illis tecta puer nam sero in fine senectae 190 Editus ampla colit, cura nutritur et omni, Optatum votis, carumque et amabile germen. Hunc tu si cures, pubem contingere donec Incipiat primam, nutrix te nulla beatam Non dicet; pretiumque, feres quod laeta, laborum 195 Non sibi discupiet: tantis ditabere donis." Haec ait; alma Ceres fanti annuit, ergo nitentes Impleruntque urnas laetaeque ad tecta reportant. Jam patriam subiere domum, jam singula matri Visa suae narrant auditaque; nec mora, mater 200 Ire jubet magnaque ultro mercede vocare. Ceu quondam cervaeque leves, teneraeque juvencae Expletae largo pastu per florea prata Exsultant captaeque nova dulcedine ludunt, Sic illae sinuosa manu suspensa tenentes 205 Pepla, viae per strata ruunt rapidoque feruntur Mente alacri cursu: flavus se lactea circum Colla, croco similis, fundit, luditque capillus. Quo liquere loco, divam invenere sedentem Et patrias laetae festinant ducere in aedes. 210 Tecta caput, luctuque animum dejecta, puellas Diva duces sequitur: peplus, celerabat anili Dum studio, circumque pedes et crura crepabat. Jam Celei venere domum mediisque feruntur Porticibus. Celsi Metanira ad limina tecti 215 Prima sedens aderat, natum et gestabat odoro Floridulum ipsa sinu. Visa occurrere puellae Matre alacres, imo pedibus dea magna beatis Nixa solo, summi celso laquearia tecti Vertice tangebat gradiens multaque coruscum 220 Luce jubar sacro fundebat corpore, totas Illa fores dio complens fulgore: pudorque Et niveus pallor nuptam et stupor altus habebat. Discessitque loco exsurgens divamque locare Sede sua voluit; sedem diva abnuit aegro 225 Maesta animo, vultu dejecto, lumina figens Uda solo; sedem pulchram abnuit, impigra donec Illi aliam vili compactam robore sedem Obtulit ac niveum vellus substravit Iambe. Heic residens sacri capitis velamen operta 230 Prae facie manibus tenuit longumque morata est, Haud quemquam nutu, quemquam vel voce salutans. Nullas illa dapes tetigit, non pocula siccis Admovit labris, maerensque et squallida eadem Sede sedens unam versabat pectore toto 235 Persephonen, cura tabescens mater in una. Interea mordere joco non cessat Iambe Salsa levi tacitam, multo et perfusa lepore Dicta jacit sapiens, donec diducere labrum Et ridere deam, laetari et mente coegit. 240 Cara deae ante alias hinc semper mansit Iambe, Illa dato longum celebrans sacra orgya ritu. Ergo ubi contractae diffudit nubila frontis Laeta Ceres, Metanira olli dat plena Lyaeo Pocula. Se avertens diva abnuit ac "Mihi", dixit, 245 "Vina nefas potare". Jubet dein frugibus undam Misceri tritis liquidam frondemque nigrantis Pulegi. Paret dictis Metanira, liquorem Atque manu miscens quae jusserat obtulit almum. Diva capit; quo fas et potu proluit ora. 250 Orsa loqui prior est Metanira et talibus infit: "Salve, praeclaro prognatam sanguine regum Quam reor, o mulier, tantus pudor insidet ori Atque oculis, tantus vultu lepor emicat et quae Augustos formae commendat gratia reges. 255 Fata deum quamvis invitis ferre necesse est, Colla jugo quando premimur mortalia secla. Nunc quoniam te sors nostris huc appulit oris, Quae mihi sunt, tibi cuncta puta communia mecum, Hunc modo ni renuas puerum nutrire, beati 260 Quem mihi languentis supremo in fine senectae Carum, insperatum, votis precibusque petitum Coelicolae dederunt. Hunc si nutriveris, almae Dum florem pubis primum contingat, habebis Mercedis quantum nutrix sibi nulla referri 265 Non cupiat: tantis large ditabere donis." Haec prior illa, refert tacito cui talia vultu, Quae dea triticeam gestat formosa coronam. "Tu quoque salve itidem, mulier: tibi munera magni Magna ferant divi. Puerum, quem tradere gestis, 270 Excipiamque libens omnique educere cura Aggrediar; nec erit, nutrix ut stulta nocenti ὑποτάμνων atque ὑλοτομον, de quarum significatione vocum clarissimus Ruhnkenius ambigere visus est, quum revera agatur de re infantibus quommodocumque noxia, sub mali graminis et veneficii appellatione comprehendi posse censuimus. Illum herba patiar, tristi vel carmine laedi. Quae vincunt herbas, novi bona pharmaca; novi Verba etiam et magicos cantus, quae carmina vincunt." 275 Sic ait atque sinu puerum suscepit odoro Ambrosiis tollens manibus dea: candida voti At campos mater laetata est pectore toto. Sic, Celei prolem formosam, Demophoonta, Quem formosa viro peperit Metanira, beata 280 Diva colens aedes nutribat. Membra deorum Pulchra puer similis crescebat, non dape nempe, Non potu augescens mortali: diva liquenti Ambrosia, superum ceu divum e semine cretum Ungebatque manu mulcens totaque fovebat 285 Luce, sinu tollens, arcte complexa, suaeque Multum animae inspirans mira dulcedine partem. Nocte eadem torrem veluti condebat obustum Diva foco, cinere in tepido, furtimque tegebat, Ne cari possent quidquam sentire parentes. 290 Monstrum illi attonita mirantur mente; deorum Ut similis capiatque auctus magnaque vigescat Mole puer. Jam morte illum dea magna carentem Et senio factura fuit: Metanira nitenti Sed furtim e thalamo prospectans vidit et altum 295 Clamavitque ululans, femur et percussit utrumque; Proli et multa suae metuens et coeca furore, Ipsa sibi et celerans damnum sic ore profata est: "Dulcis Demophoon, te multo condit in igne Saeva hospes luctusque struit, fletusque parenti 300 Perpetuos miserae!" Tales de pectore questus Rumpebat Metanira. Ceres vocem audiit alma Et puerum, carae spemque et solatia matris, Multa dolens animi magnoque incensa furore Exemitque igni rapiens manibusque locavit 305 Depositum ambrosiis nuda in tellure, jacentem Et super adsistens has rupit pectore voces. "Heu, stulti! Heu, coeci mortales, et bona fata Et mala fata deum quos adventantia fallunt! Tu quoque stultitiae damnum ingens laesa tulisti. 310 Dii cujus numen jurant, Stygii mihi testis Unda etenim metuenda lacus, tibi tempus in omne Gnatum ego fecissem senioque et morte carentem; Aeternum tribuens diae olli laudis honorem. Nunc mortem, et Parcas, qua vitet, nulla relicta est 315 Jam ratio. Famae referet sibi munera tantum Perpetuae, genibusque meis quod sederit ulnis Inque meis dulces consuevit carpere somnos. Bellaque Eleusinae quondam volventibus annis Certatim huic gentes et praelia saeva ciebunt 320 Saevis discordes nullo non tempore rixis. Magna Ceres ego sum, disque et mortalibus ingens Auxilium atque ingens curae luctusque levamen. Nunc agedum templumque mihi sublime locare Atque aram templo populus festinet in amplo 325 Rite struens primae sub celsis moenibus urbis Calliroum supra fontem, qua pinguibus arvis Imminet ac summo procurrit vertice collis. Ipsa ego, quo fieri placeat sacra orgya pacto, Expediam ritusque novos legesque sacrorum 330 Praecipiam, caste ut peragi quondam omnia possint Atque meum certo placari foedere numen. Sic ubi fata dea est, mutato corpore caepit Continuo major magis et formosa videri Triste abigens longe senium; decor atque venustas 335 Spirabat late circum, jucundus amictu Se se odor e pulchro fundebat, fulgor ab almo Ambrosius divae radiabat corpore, flavus Ludebat fluitans per eburnea colla capillus; Tota domus subito ceu fulguris igne micabat. 340 Haec ubi facta, domo fugit dea: pulchra soluto Intremuit Metanira genu, vox faucibus haesit Pressa diu, caram terra nec tollere prolem Jam quibat meminisse omnes deperdita sensus. At flentis vocem pueri audivere sorores; 345 Ergo thoris trepidae exsiliunt. Haec tollit amico Atque sinu amplectens tepido fovet, excitat ignem Illa foco, molli celerans pede tertia currit In thalamum magnoque vocat clamore parentem. Languidulum gelidoque animam vix ore trahentem 350 Affusae studio circum mulcentque foventque, Amplexaeque tenent multa et dant oscula: plorat Ille tamen, moestum subeunt nec gaudia pectus. Quippe, carens nutrice dea, ferus abnuit ulli Nutrici post haec mortali semine cretae. 355 Tota nocte illae divam placare potentem Institerunt pressae trepida formidine mentem. Mane, ubi Sol radians primo prospexit ab ortu Regem adeunt; quae facta docent atque ordine pandunt, Quae dederit mandata Ceres, quos poscat honores. 360 Continuo populum numero vocat ille carentem, Stansque jubet caetu in magno, quae dixerat ipsa Se se velle Ceres, templumque aramque locari Calliroum ad fontem supremo in vertice collis. Nulla mora est; dicto parent templumque sub auras 365 Erigitur, divae praesenti et numine crescit. Illi opere exacto laeti functique labore, Quisque petens sua tecta, ibant; penetrale paratum Flava Ceres adiit: caetu heic secreta deorum Aede sua residens natam sibi plorat ademptam, 370 Et desiderio longum tabescit inani. Tristior ast illo nullus vel acerbior unquam Annus iit miseris mortalibus. Edere fruges Terra negat, jactasque Ceres irata recondit. Multa boves frustra collo juga curva trahebant; 375 Multa solo frustra data semina cassa jacebant. Jamque fame humanum dura genus omne periret, Magnos dona deos pingues et sacra per aras Deficerent, foedam cupiens avertere cladem Ni pater aethereis demittat sedibus Irin: 380 "Auratas quatiens pennas delabere coelo, Iri, voca et Cererem, pulchrumque et amabile numen!" Sic ait. Illa Jovis liquidas fert jussa per auras, Dein medios carpit celeri pede concita campos, Edita Eleusinae dum moenia contigit urbis. 385 Heic sacra divam veniens invenit in aede Coeruleo indutam peplo blandoque salutans Ore deam tales fudit de pectore voces: "Flava Ceres, agitat qui nil mortale sub alta Mente pater, jubet hinc altas succedere divum 390 In sedes tandem et patrio te reddere coelo. Diva, veni, nec sperne, patris quae magna per auras Jussa tuli." Haec Iris. Nequidquam multa precantem Aversata Ceres immani exarserat ira. Ergo alios pater atque alios ex ordine mittit 395 Coelicolas. Veniunt alterni pulchraque large Dona ferunt, omnes et spondent aetheris alti In domibus, quoscunque redux sibi poscat, honores. Abnuit: ira alto gliscit sub pectore, saevum Ulla animum nec verba movent, nec dona deorum. 400 Ire negat sedem in celsam florentis Olympi, Quasque premit, terra ex alta submittere fruges Ante oculis dulcem videat quam denique natam, Ante oculos dulci natae quam figat in ore. Haec postquam altitonans coelo pater audiit alto, 405 Aurata insignem virga demittit opaci Mercurium ad sedes Erebi; cui mandat, amicis Plutonem ut mulcens verbis de nocte profunda Persephonen clari educat sub lumina Solis Atque deum ad sedes, conspecta laeta puella 410 Indomitas ultra mater ne proferat iras. Jussa facit summoque levis delapsus Olympo Majugena umbrarum sedes descendit ad imas. Nactus ibi est regem sancta cum conjuge molli Membra thoro stratum, carae quae fixa parentis 415 Cor desiderio maerebat duraque secum Mente animi in penita versabat fata deorum. Hunc adit ac prior his affatur vocibus ultro: "Caerulea venerande coma Pluto, inclyte rector Umbrarum, pater hinc me castam educere jussit 420 Persephonem ac superas coeli producere in oras, Mater ut irasci divis jam desinat, aegri Curam animi et solvat conspecta denique gnata, Pergat opus nec jam moliri saeva cruentum, Atque neci mortale genus male dedere velle 425 Terrigenum semenque premens, ne surgat in arva Et perimens magnos placant quae munera divos. Illa quidem tristi nunc tota exaestuat ira Atque Deum vitat sedes, temploque sub alto Sola sedet, celsis ubi collibus instat Eleusis." 430 Haec ille, at Pluto risit demptaque serenans Nube supercilium verbis ita fatur amicis: "I, bona Persephone, patior; matremque revise Caeruleo indutam peplo: jam mitior iras Pone, dea o, frustra nec mentem exerce dolore 435 Immodico. Non sum cujus te, diva, pudere Debeat in superis, conjux, magni Jovis ille Germanus. Mihi fida comes tectique thorique, Quae vivunt reptantque solo, dominabere cunctis, Umbrarum regina; tuos nec jam ulla beato 440 Coelicolum in coetu major dea vincet honores, Mortalis nec erit quisquam ullo in tempore, triste Qui tibi supplicium non pendat, multa per aras Ni tibi sacra ferat casto solemnia corde Placet et omnigenis, qua fas, tua numina donis." 445 Sic ait: illa thoro mentem laetata relicto Exsilit ac dulcem gestit festina parentem Visere. Cui Pluto mira dulcedine granum Pomo adimens, tellus Poenorum qualia mittit, Ipse manu apposuit furtiva blandus, abiret 450 Ne jejuna, omnes cara et cum matre maneret Usque dies nullo raptori obnoxia vinclo. Nulla mora est: bijugos divino semine cretos Aurato jungit curru dominator Averni. Scandit diva, sedet juxta caeso inclytus Argo 455 Mercurius; dat lora manu celsisque flagello Rite feros ciet e foribus. Fugere volantes Sponte sua cursu et facili per longa viarum Herbiferos supra colles super et juga celsa (Nil retinet cretos divino semine) gressu 460 Nituntur valido, ventosque et nubila tranant. Jamque adeo venere, Ceres ubi pulchra sedebat. Hic tenuit currum veniens deus et stetit altas Ante fores templi multo fragrantis odore. Ut vidit, celeri gressu ruit obvia mater, 465 Illa levi simulis cervae, quae concita fertur Per nemus umbriferum fugiens saltusque virentes. Nata ruit matri passis contra obvia palmis Atque sinu injecit se se complexaque inhaesit. Cui genitrix metuens minui sua gaudia: "Nata, 470 Dic", ait, "infernis quidquam num forte sub umbris Gustasti? Jejunae illinc si contigit, escae Omnis et experti coeli ad convexa reverti, Mecum eris et magno nullis non laeta diebus Cum Jove diisque aliis multo praesignis honore: 475 At si forte aliquid gustasti, rursus eundum Sub terras. Anni quanta est pars tertia, Ditis Tecta coles, mecum octonos versabere menses Coelicolum in coetu coelestia templa frequentans. Vere novo, florum omnigeno quum germine rident 480 Prata, ibis rursum terrae sub operta quotannis Mira eadem divis, mira et mortalibus aeque. Sed qua fraude malus (vultu quod maesta fateris) Qua te fraude malus Pluto deceperit, ede." Sic mater: matri contra sic pulchra reponit 485 Persephone: "O Genitrix, scitanti vera fatebor Omnia nec tacito condam sub pectore quidquam. Venit ubi magni missu Jovis atque deorum Imam Erebi ad sedem lucri dator hicce deumque Nuncius ac coelo jussit me reddier alto, 490 Me visa ut superis irasci denique mater Desineret, toto exsilui confessa repente Laetitiam vultu; Pluto doluitque malamque Objecit subito fraudem blandaque coegit Vi granum gustare, rubent quo Punica poma. 495 Nunc Jovis ut nutu fretus me detulit imas Abreptam in sedes Erebi noctemque profundam, Expediam dictis atque ordine singula pandam. Ludebam prato in viridi; mecum chorus omnis Nympharum, Phaëno, Leucippe, Electra et Iantis, 500 Flava Iache et Melite Roïaque Calliroeque, Melobosisque Tycheque Acasteque Admeteque Et Rhodope et Pluto, nulli et non cara Calypso Et Styx Uranieque Galaxaureque decora, Pugnae avida et Pallas, jaculis et laeta Diana. 505 Ludus erat varios certatim carpere flores, Flaventesque crocos atque iridas atque hyacinthos, Purpureosque rosae calices et mira videri Lilia narcissumque croco quem terra crearat Assimilem. Hunc vidi mirans, hunc carpere utraque 510 Laeta manu volui: magno discessit hiatu Hinc atque hinc tellus; superas et fortis in horas Emicuit Pluto, luctantem et plurima frustra Aurato imposuit curru vexitque sub umbras. Quod potui, toto rupi de pectore vocem 515 Te saepe inclamans. Haec, quo sunt omnia, mater, Gesta modo, nil te celans, ex ordine dixi." Sic inter se se placido sermone fruuntur Complexaeque haerent laetanti pectore divae, Toto longa die miscentes gaudia: maeror 520 Omnis abit, dant ambae hilares capiuntque vicissim Laetitiam, expleri nequeunt dulcedine corda. Heic sacram niveis frontem circumdata vittis Advenitque Hecate castamque amplectitur arcte Flavicomae gnatam Cereris, cui tempore ab illo 525 Usque comes servitque ministraque fida sacrorum est. Interea qui cuncta videt, regnator Olympi Altitonans, caeloque Rheam demittit ab alto Et mandat, Cereremque vocet, ducatque deorum Laetificas rursum ad sedes et spondeat omnes, 530 Illa sibi quoscumque redux optarit, honores. Annuit atque duas partes revolubilis anni Esse suae matri sociam coelestibus et diis Persephonem, pars at superest quae tertia, caelo. Sic Rhea fata. Ceres flava spectanda corona 535 Paruit ac laetas gleba submisit opima Continuo fruges; foliisque et floribus omnis Risit ager, terra est late gravis ubere foetu. Fert gressum ad reges mitis dea laetaque fatur Triptolemoque Dioclique et forti Eumolpo Hoc loco post interjectam lacunam bis Triptolemi, bis Dioclis nomina apparent. Quum caeteroquin sensus ipse nullo vitio laborare deprehendatur, ablata illa repetitione, nihil addendum necesse duximus, nihil immutandum., 540 Et Celeo, rerum princeps qui tractat habenas, Sacrorumque docet ritus atque orgya sancta, Spernere quae nulli, nullique audire profano Fas est, excluso questus nec fundere inanes: Ira deum cohibet questus et comprimit ora. 545 Felix cui licuit mortali talia sacra Usurpare oculis; contra miser ille vel altam Abditus in terram, cui nunquam hos posse videre Contigerit ritus ac sacra lege piari. Haec ubi mandavit docuitque ex ordine cuncta, 550 Magna Ceres et nata simul petiere beatas Coelicolum sedes tectum et stellantis Olympi. Propter ibi sedere Jovem, qui fulmine gaudet, Utraque diis numen magnum et venerabile. Felix Ille iterum atque iterum, placido quem lumine divae 555 Mortalem adspiciunt dulci et dignantur amore! Olli divitias, olli demittere ab alto Semper opes coelo gaudent; nec copia rerum Ulla domum cessat large complere beatam. At mihi odoratam colitis quae numina Eleusin, 560 Atque Paron pulsatam undis Antronaque celsis Rupibus impositam, dives dea frugibus almis, Omnigeno dives foetu, quem parturit annus, Sancta Ceres, tecumque una tua candida proles, Reddite jucundo suavem pro carmine vitam: 565 Non me, diva, tui capient oblivia; laetus Atque tuas laudes alio quoque carmine dicam.